Στη σειρά: Συστήματα διεξαγωγής αθλητικών διοργανώσεων

Πολύ συχνά όταν κουβεντιάζουμε για μια διοργάνωση ή για αλλαγές στο σύστημα διεξαγωγής, η συζήτηση φτάνει αναγκαστικά στα αγαπημένα μας formats. Προσοχή, αυτό δεν είναι μια κατάταξη των διοργανώσεων γενικώς και αορίστως. Η διοργάνωση είναι αποτέλεσμα πολλών πραγμάτων: από το σύστημα διεξαγωγής μέχρι τις ομάδες, κι από τα storylines μέχρι τους πρωταγωνιστές-αθλητές και το θέαμα του εκάστοτε σπορ. Μπαίνουν μέσα εκατό διαφορετικά πράγματα. Οπότε αν μια πολύ δημοφιλής διοργάνωση έχει κακό σύστημα διεξαγωγής, μπορεί κάλλιστα να είναι απολαυστική για άλλους λόγους.

Αλλά απομονώνοντας καθαρά τα συστήματα, θέλαμε να κατατάξουμε μερικά από τα πιο διάσημα, ή τα πιο obscure που τυχαίνει να θυμόμαστε ή να αγαπάμε, για διάφορους λόγους. Φυσικά είναι βασικός κανόνας πως όταν συζητάς με ενθουσιασμό ένα θέμα που θες να κάνεις θα έρθει κάποιος να κάνει το ίδιο μια μέρα πριν το δημοσιεύσεις, αλλά τι τα θες, εδώ στο Χόλιγουντ δε ντράπηκαν να βγάλουν Armageddon και Deep Impact την ίδια χρονιά.

Αυτά είναι λοιπόν τα συστήματα διεξαγωγής σε μια κάποια σχετική κατάταξη. Αγνοήσαμε πλήρως τα συστήματα διεξαγωγής στα πρωταθλήματα Λατινικής Αμερικής επειδή δε θέλουμε να κλειστούμε σε τρελάδικο από τα νιάτα μας. (Η Κολομβία όμως, άλλο πράμα.)

22, Ιντερότο. To θυμάστε; Η απόλυτη YOLO διοργάνωση. Ήταν μια διοργάνωση που δεν έβγαζε νικητή. Έχουν περάσει βλακείες και βλακείες κατά καιρούς, αλλά ετούτη ήταν το κάτι άλλο. Στην αρχή οι νικητές ήταν 2, μετά ήταν 3, και μετά ήταν 11. ΕΝΤΕΚΑ. Το ξέρω πως ο ρόλος του Ιντερτότο ήταν να στέλνει ομάδες στο UEFA, αλλά τότε ας το βαφτίζαν ‘προκριματικά UEFA’ και όχι ‘Κύπελλο Ιντερτότο’. Για κάποια περίοδο το σύστημα έλεγε πως υπήρχαν 12 όμιλοι των 5 ομάδων και με κάποιο τρόπο από αυτό το πράγμα πέρναγαν 16 στη φάση των νοκ άουτ. Πώς; Τι σημασία έχει! Γιατί; Πραγματικά, γιατί όχι. Εδώ η διοργάνωση τελείωνε με 3 νικητές, το format μας ενόχλησε;

21, Κύπελλο Ελλάδας. Δεν έχω καταλάβει πώς διεξάγεται το Κύπελλο Ελλάδας.

20, Διηπειρωτικό μπάσκετ του 1996. Δεν εξετάζουμε τη σημασία του να υπάρχει αυτό το πράγμα (μηδενική), ας δεχτούμε απλά πως υπάρχει. (Για την ακρίβεια δεν υπήρχε για σχεδόν 20 χρόνια πριν επιστρέψει πέρσι ύστερα από μαζική απαίτηση… υποθέτω…;) Παίρνουμε λοιπόν τον πρωταθλητή Ευρώπης και τον πρωταθλητή Λατινικής Αμερικής. Τα προηγούμενα χρόνια από το 1996 ο αγώνας είτε ήταν μονός (δεκτός) είτε ήταν μίνι πρωταθληματάκι (ας πούμε δεκτό), ενώ μετά την επιστροφή της διοργάνωσης είναι διπλός αγώνας και νικητής είναι όποιος κερδίζει σε διαφορά πόντων (όχι, αλλά τελοσπάντων, έστω). Όμως η διοργάνωση του 1996 είναι ξεχωριστή. Όχι επειδή κέρδισε ο Πανθηναϊκός (αλλιώς δε θα ξέραμε καν ότι υπάρχει), αλλά επειδή κάποιος σχιζοφρενής έκρινε πως έβγαζε νόημα ο τίτλος να κριθεί σε σειρά αγώνων στις 2 νίκες, με το πλεονέκτημα έδρας να έχει ο Παναθηναϊκός (επειδή όταν κέρδισε την Ευρωλίγκα είχε τον Ντομινίκ Ουίλκινς;). Οπότε παίξαμε ένα ματς στην Αργεντινή και μετά ήρθαμε Αθήνα για να παίξουμε άλλα δύο. Ο Παναθηναϊκός κέρδισε τη ‘σειρά’ με 2-1. Θα παραμείνει για πάντα το πιο περίεργο, αναίτιο, obscure τρόπαιο στην ιστορία της ομάδας.

19, Ενδιάμεσο Champions League. Για μερικά χρόνια που το Champions League είχε ομίλους και στη φάση των 16; Θυμάστε; Δεν καταλαβαίνω γιατί να μείνουμε εκεί. Θα μπορούσαμε και αντί προημιτελικών να είχαμε 2 ομίλους των 4, αντί ημιτελικών να είχαμε έναν όμιλο από τον οποίον θα προκρίνονται οι δύο πρώτοι, και μετά αυτοί να σχηματίζουν έναν όμιλο των 2 όπου θα παίζουν μεταξύ τους για 6 αγωνιστικές, κι όποιος μαζέψει πιο πολλούς πόντους.

18, Eurovision. Μα να παίζουν σχεδόν όλα τα τραγούδια στους ‘ημιτελικούς’ απλά για να ξαναπαίξουν τα ίδια (συν 5-6 επιπλέον από κάτι Γερμανίες και Αγγλίες που βάζουν τα λεφτά) δυο μέρες μετά; Άβολο. Είναι λες και παρακολουθείς πρόβες. Και τελοσπάντων ή παίχτε όλοι ή κανένας.

17, Super League. Σαν κανονικό πρωτάθλημα, αλλά με μια έξτρα φάση πλέι-οφ που κανείς δεν καταλαβαίνει για ποιο λόγο υπάρχουν εφ’όσον ΔΕΝ ΚΡΙΝΟΥΝ ΤΟΝ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗ. Θα ήταν τέλειο αν άρχιζαν στην Ιταλία να παίζουν χωρίς λόγο οι ομάδες 7-12 μετά το τέλος του πρωταθλήματος. Θα το έβλεπα.

16, Κόπα Αμέρικα / Μουντιάλ ‘94 / Μια Παλιά Ενσάρκωση Του Champions League. Και οτιδήποτε άλλο στην επεξήγηση του ποιοι προκρίνονται στην επόμενη φάση περιλαμβάνει τη μαγική φράση ‘και οι [x] καλύτεροι 3οι’. ΟΧΙ. Μεταξύ τους παίξανε; Πού ξέρεις ποιος τρίτος είναι καλύτερος από τον άλλον; Έξαλλος γινόμουν.

15, Ευρωλίγκα. Ποιος ανηλεής σαδιστής σκέφτηκε αυτό τον γολγοθά ήθελα να ήξερα. Είναι λες και τα χειρότερα πράγματα από κάθε σύστημα συνδυάστηκαν για να φτιάξουν ένα τέλειο αδηφάγο τέρας. Εδώ η κανονική διάρκεια της σεζόν, πριν τα πλέι-οφ δηλαδή, κρατά για ΔΥΟ γύρους ομίλων, υποχρεώνοντας τους πάντες να κάνουν δύο φορές το αργό ταξίδι προς το αναπόφευκτο. 4 όμιλοι των 6 ομάδων, δηλαδή 10 αγωνιστικές, για να αποκλειστούν κάτι μεγαθήρια τύπου Τσεντέβιτα, Τούροβ και Μπάγερν Μονάχου. Μετά οι 16 που απομένουν σχηματίζουν 2 γκρουπ των 8 ΧΩΡΙΣ να κουβαλάνε τα αποτελέσματα, άρα 10 αγωνιστικές εντελώς αναίτιες, πάμε τώρα για άλλες 14. Από όλο αυτό το πράμα περνούν 4+4 ομάδες που παίζουν από μία σειρά προημιτελικών στις 3 νίκες, και μετά αλλάζουμε ξανά σύστημα για να φτιάξουμε ένα Final Four που κρίνεται σε 2 μονά παιχνίδια που δίνονται μέσα σε ένα τριήμερο (και έχει και μικρό τελικό). Είναι απλά παρανοϊκό. Το Final Four από μόνο του είναι ωραιότατο βασικά, απλά ο συνδυασμός των πάντων κάνει το σύστημα διεξαγωγής να μοιάζει με Φρανκενστάιν.

14, Ευρωμπάσκετ. Χρειάζονται πραγματικά 2 φάσεις ομίλων για να βγει ο πρωταθλητής Ευρώπης; Όχι, αλλά τουλάχιστον μεταφέρονται τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου στον δεύτερο, που σημαίνει πως -σε αντίθεση με την Ευρωλίγκα- δεν παίζεις παιχνίδια που καταλήγουν να μη μετράνε σε τίποτα.

13, Α1. Το στάνταρ μπασκετικό format. Απλό, κλασικό. Το αρνητικό είναι πως σε περίπτωση γιγάντιου ποιοτικού ρήγματος, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα εδώ και 10 χρόνια, έχει σχεδόν μηδενικό ενδιαφέρον δίχως τρόπο διάσωσης.

12, NBA. Τα πλέι-οφ κρατάνε ένα μήνα και η κανονική διάρκεια κάπου το εξαπλάσιο, κάτι εντελώς αδικαιολόγητο. Πάνω από τις μισές ομάδες περνάνε στα πλέι-οφ, που σημαίνει πως ένας σοβαρός contender θα είναι εκεί τον Απρίλιο και τον Μάιο. Χρειαζόμαστε όντως 82 αγώνες από την κάθε ομάδα για να καταλήξουμε στο αναπόφευκτο; Παιδιά, είναι απλά τα πράματα. Αν ο Γκρεγκ Πόποβιτς σνομπάρει την κανονική διάρκεια της σεζόν ως προπονητής, ξέρετε πολύ καλά πως θα τη σνόμπαρε κι ως θεατής. Τόσοι μήνες, αναίτια. Και τα πλέι-οφ; Όλες οι σειρές στις 4 νίκες; Αυτό δικαιολογείται μόνο σε ακραίες περιπτώσεις όπως η φετινή Δύση που θα γίνει μακελειό. Μα χρειαζόμαστε κατά τα άλλα best-of-7 για να βγει νικητής από ζευγαρώματα τύπου 1ο με 8ο seed; Λυπηθείτε μας.

11, Α’ Εθνική. Το στάνταρ ποδοσφαιρικό format. Κάθε παιχνίδι μετράει, πρωταθλητής, θέσεις Ευρώπης, ζώνη υποβιβασμού. Τα κλασικά λειτουργούν πάντα. Άσε που είναι τέλειο όταν τα εξηγεί το NBC στους Αμερικάνους.

10, Παλιό UEFA. Διπλοί νοκ άουτ αγώνες μέχρι τον τελικό. Απλό, όμορφο, σταράτο.

9, Μεσαίο UEFA. Τερατογένεση αλλά παράξενα συναρπαστικό. Δύο νοκ άουτ προκριματικοί γύροι, μετά όσοι προκρίνονταν μάζευαν τις ομάδες από τις πιο πάνω χώρες συν κάτι αποκλεισμένους του Champions League και όλο αυτό το συνοθύλευμα έφτιαχνε άλλον έναν γύρο νοκ άουτ, οι 40 που προκρίνονταν έφτιαχναν 8 ομίλους των 5(!). Σα να μην έφτανε η παράνοια του να έχεις ομίλους ανάμεσα σε νοκ άουτ γύρους (make up your mind δηλαδή), οι ίδιοι οι όμιλοι διεξάγονταν με τις ομάδες να δίνουν 2 ματς μέσα, 2 ματς έξω, συν ένα ρεπό, που σημαίνει πως προφανώς το σύστημα δεν ήταν ισορροπημένο, μα αφενώς τα ισορροπημένα συστήματα είναι βαρετά, ειδικά σε ‘δεύτερες διοργανώσεις’, και αφετέρου η φάση με το ρεπό και τους μονούς αγώνες σήμαινε πως η βαθμολογική εξέλιξη του ομίλου ήταν πάντα περίεργη και απρόβλεπτη. Ε, και μετά διπλοί αγώνες για όποιον προκρινόταν (συν άλλο ένα μάτσο αποκλεισμένους του Champions League) ως τον τελικό. Εντάξει. Αφού έβγαζε έναν νικητή κι όχι τρεις, πάλι καλά.

8, MLS. To Αμερικάνικο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου έχει κανονική σεζόν όπου όλοι παίζουν με όλους, μαζεύουν βαθμούς και στο τέλος της χρονιάς ο πρώτος σηκώνει ένα τρόπαιο, αλλά μετά συνεχίζει επειδή το Αληθινό Τρόπαιο το παίρνει ο νικητής των πλέι-οφ (τα οποία βγάζουν τον πρωταθλητή αντί για τον δεύτερο! ΚΑΛΕΣΤΕ ΤΗ SUPER LEAGUE, ΕΔΩ ΧΤΥΠΗΣΑΜΕ ΦΛΕΒΑ ΧΡΥΣΟΥ) στα οποία προκρίνονται οι 6 πρώτοι της κάθε περιφέρειας. Υπό μία έννοια αποτελεί ένα χαριτωμένο μπαστάρδεμα Ευρωπαϊκής και Αμερικάνικης λογικής, καταλήγοντας να μοιάζει, περιέργως, με ένα απλωμένο Champions League.

7, Εκείνα τα φιλικά τουρνουά με 3 ομάδες που παίζαν μεταξύ τους από ένα ημίχρονο ανά ζευγάρι. Τέλειο ήταν αυτό.

6, Champions League. Όμιλοι, διπλοί νοκ άουτ αγώνες στο εξής, μονός τελικός. Σταθερή αξία. Σταθερή δε σημαίνει σώνει και ντε τέλεια βέβαια, γιατί οι όμιλοι συνεχίζουν να είναι μια σε μεγάλο βαθμό τυπική διαδικασία που μας τρώει τη μισή σεζόν, αλλά ΟΚ, υπάρχουν και χειρότερα. Σκάει πού και πού κανάς όμιλος του θανάτου, γίνεται και κανά περιστασιακό μπαμ τύπου αποκλεισμός Μάντσεστερ, βγαίνει το μεροκάματο.

5, NFL. Αγγίζει το τέλειο: 32 ομάδες πλασαρισμένες σε 8 ομίλους των 4, ο νικητής του κάθε ομίλου πάει στα πλέι-οφ συν άλλες 2+2 (από κάθε περιφέρεια) ομάδες με τα καλύτερα ρεκόρ. Σημαίνει πως η κανονική διάρκεια έχει αξία γιατί είναι όντως δύσκολο να προκριθείς στα πλέι-οφ. Από εκεί και μετά τα πλέι-οφ είναι όντως συναρπαστικά γιατί όλοι οι αγώνες είναι μονοί. Έχει εκπλήξεις, έχει σοκ, τις μισές φορές δεν κερδίζει ο καλύτερος… Τι άλλο θες;

4, Μουντιάλ. Σαν ακόμα καλύτερο Champions League. Όμιλοι των 4, από τους οποίους πάρα πολύ συχνά μένουν έξω μεγαθήρια (επειδή οι αγώνες είναι 3 κι όχι 6 άρα το περιθώριο λάθους μεγαλύτερο), και μετά μονά παιχνίδια νοκ-άουτ.

3, Euro. Ίδιο με το Μουντιάλ ΑΛΛΑ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟ ΜΙΚΡΟ ΤΕΛΙΚΟ.

2, March Madness. Το Final Four της Ευρωλίγκας είναι τέλειο. Φανταστείτε τώρα το Final Four αλλά σαν ολόκληρη διοργάνωση. Έχουμε τις ομάδες που πέρασαν από τις τοπικές τους διοργανώσεις, έχουμε μια στο-περίπου κατάταξη, και… φύγαμε. Νοκ άουτ, νοκ άουτ, νοκ άουτ, νοκ άουτ, νοκ άουτ, νοκ άουτ. ΓΛΕΝΤΙ.

1, Κύπελλο Αγγλίας. Η τέλεια διοργάνωση. Όλες οι ομάδες, χύμα, μονοί αγώνες, έδρες στην τύχη, τελικός στο Γουέμπλεϊ. Ναι.