Στο Γουίμπλεντον, για την «πιο σπουδαία ιστορία των σπορ»
Ναι, η AFC Γουίμπλεντον είναι μια ομάδα και μια ιδέα που δεν μπορείς παρά να αγαπήσεις. Μια ομάδα με πραγματικά ξεχωριστή ιστορία, που οι οπαδοί της αποκαλούν «πιο σπουδαία ιστορία των σπορ».
- 19 ΝΟΕ 2023
Το Γουίμπλεντον είναι μια επαρχία του Λονδίνου γνωστή για το σπουδαίο καλοκαιρινό Grand Slam του τένις που λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο στο πανέμορφο Wimbledon Park, λίγο έξω από το κέντρο της πόλης. Το τρίτο major της χρονιάς συγκεντρώνει στην περιοχή περισσότερων από μισό εκατομμύριο επισκέπτες κάθε χρόνο, οι οποίοι κάθε Ιούνιο και Ιούλιο στήνονται στην ουρά για να βρουν ένα μαγικό χαρτάκι και να μπορέσουν να παρακολουθήσουν από κοντά τους κορυφαίους τενίστες και τενίστριες του κόσμου. Τι συμβαίνει ωστόσο στην περιοχή του νότιου Λονδίνου τους υπόλοιπους μήνες του έτους;
Επισκέφθηκα το Γουίμπλεντον ένα παραδόξως ηλιόλουστο Σάββατο του Νοεμβρίου καθώς πάντα ήθελα να μάθω τι συμβαίνει σε έναν αγώνα των κατώτερων στρωμάτων του αγγλικού ποδοσφαίρου και να νιώσω την «βρετανίλα» στα καλύτερά της. Καλή η Premier League, αλλά δύσκολα να συναντήσεις πιο αγνή αγάπη από εκείνη που δείχνουν χιλιάδες φίλοι των μικρότερων ομάδων κάθε Σάββατο. Η μόνη λονδρέζικη ομάδα που έπαιζε Σάββατο από τις κατώτερες κατηγορίες ήταν η AFC Γουίμπλεντον, το καμάρι του λονδρέζικου νότου και αυτομάτως το ραντεβού δόθηκε.
Ένα τουρ στα γήπεδα τένις πριν την απόλυτη βρετανική διασκέδαση
Ο αγώνας της Γουίμπλεντον με την Ντονκάστερ θα ξεκινούσε στις 15:00 ώρα Αγγλίας (τα κλασικά αγγλικά των 17:00, σύμφωνα με τα ελληνικά δεδομένα), επομένως πρώτα είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε ένα τουρ στα γήπεδα του τένις και στο Wimbledon Lawn Tennis Museum, που πραγματικά μπορείς να συναντήσεις τα πάντα γύρω από την ιστορία του αθλήματος και του τουρνουά.
Δώρο από το κατάστημα του μουσείου, τσάι στο Wingfield Cafe που πριν από μερικά χρόνια ο ίδιος ο Federer έφαγε άκυρο και φύγαμε για το Plough Lane, την ιστορική έδρα της Γουίμπλεντον. Ο αγώνας που γινόταν στο πλαίσιο της 17ης αγωνιστικής της Football League 2 ήταν η αφορμή για να γνωρίσουμε από κοντά μία από τις πιο ιδιαίτερες ιστορίες του αγγλικού ποδοσφαίρου. Εκείνη, που οι φίλαθλοι των Dons αποκαλούν την «πιο σπουδαία ιστορία των σπορ».
Με μια γρήγορη ματιά στο Google είδαμε ότι οι φίλοι της ομάδας μαζεύονται εδώ και 100 χρόνια στην παμπ Pin Corner που βρίσκεται λίγα μέτρα πίσω από το γήπεδο και θελήσαμε να περάσουμε μια βόλτα από εκεί για να ζήσουμε την ατμόσφαιρα, 2 περίπου ώρες πριν την έναρξη του αγώνα. Ωστόσο, η είσοδος στην παμπ γινόταν μόνο με την ένδειξη των εισιτηρίων των γηπεδούχων. Έτσι, περάσαμε για μια πρώτη φορά από το Plough Lane ή αλλιώς Cherry Red Records Stadium της Γουίμπλεντον για να λάβουμε τα εισιτήρια.
Η τιμή τους δεν ήταν ανάλογη με τα τοπικά της Ελλάδας. Τα φθηνότερα εισιτήρια κοστίζουν 37 ευρώ ενώ η είσοδος για τους ανήλικους γίνεται με το συμβολικό ποσό της μίας λίρας. Ευτυχώς είχαμε κλείσει τα εισιτήρια από την Αθήνα, καθώς το γήπεδο ήταν σχεδόν sold out, αφού σχεδόν 8μισι χιλιάδες φίλοι της ομάδας βρέθηκαν στην έδρα της. Χρόνος υπήρχε, επομένως κάναμε μια γρήγορη βόλτα στην μπουτίκ, η οποία επίσης δεν θυμίζει σε τίποτα μικρή ομάδα. Τα κειμήλια της παλιάς Γουίμπλεντον ήταν παντού, οι φανέλες Umbro και χορηγός τους είναι το Football Manager. Ακόμη κι αν δεν το ξέρεις, καταλαβαίνεις ότι κάτι πραγματικά σπουδαίο κρύβεται πίσω από τα κίτρινα και τα μπλε χρώματα των Dons.
Πίσω στην Pin Corner για Premier League
Αφού προμηθευτήκαμε φανέλες και κασκόλ, ήμασταν πια έτοιμοι για την παμπ των οπαδών. Η κατανάλωση μπύρας έσπαζε ρεκόρ για εμάς αλλά οι ντόπιοι ήταν προφανώς ανεπηρέαστοι. Στον προτζέκτορα έπαιζε το πρώτο παιχνίδι της αγωνιστικής στην Premier League, η εκτός έδρας μάχη της Τότεναμ με την Γουλβς και μας πήρε αρκετή ώρα να καταλάβουμε ποιον υποστήριζαν οι φίλοι της Γουίμπλεντον, όμως στο φινάλε έγινε αντιληπτό. Τα γκολ της Γουλβς στο 90ό και στο 96ο λεπτό πανηγυρίστηκαν σαν να τα έβαλε η ίδια τους η ομάδα και οι ντόπιοι μας εξήγησαν στη συνέχεια ότι στο Λονδίνο όλοι μισούν όλες τις υπόλοιπες συντοπίτισσες ανεξαρτήτως του αντιπάλου.
Ώρα 15:00, ώρα γηπέδου και ιστορίας
Το Plough Lane όσο περνούσε η ώρα γέμιζε με τους «οργανωμένους» να κάθονται πίσω από το τέρμα και το απέναντι πέταλο να ανήκει στους φιλοξενούμενους. Ναι, περίπου 800 φίλοι της Ντονκάστερ ταξίδεψαν για περισσότερες από 4 ώρες για να δουν την ομάδα τους στο νότιο προάστιο του Λονδίνου. Πριν κάτσουμε στις θέσεις μας, κάναμε ένα γρήγορο τουρ στο εσωτερικό του γηπέδου και περιηγηθήκαμε στην πλούσια ιστορία της ομάδας. Και ναι, ζηλέψαμε τις εγκαταστάσεις ενός γηπέδου της 4ης κατηγορίας του Αγγλικού ποδοσφαίρου.
Πλήρως προσβάσιμο για ΑΜεΑ, πολύχρωμο υπέρ της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, με καμπάνιες για το Movember, με ένα πραγματικά ιδιαίτερο match programme, με e-bar όπου διάλεγες και έβαζες μόνος σου την μπύρα σου και γεμάτο γκράφιτι και αφίσες που εξηγούσαν την ιστορία της ομάδας. Αρκετές φορές διάβασες την λέξη ιστορία όμως. Ας δούμε περί τίνος πρόκειται και γιατί μια ομάδα της 4ης κατηγορίας του αγγλικού ποδοσφαίρου έχει ένα τόσο προηγμένο γήπεδο 10.000 θέσεων και φυσικά τόσο φανατικούς φίλους.
H Γουίμπλεντον F.C. ιδρύθηκε το 1889 ως Γουίμπλεντον Old Centrals και πέρασε χρόνια μακριά από τις εθνικές κατηγορίες του βρετανικού ποδοσφαίρου. Το 1912 εγκαταστάθηκε στο Plough Lane και στο γήπεδο αυτό γράφτηκαν χρυσές σελίδες. Η ομάδα κατέκτησε τίτλους που σήμερα μοιάζουν ασήμαντοι, όπως η Southern Football League και η Isthmian League και το 1977 έπειτα από τρεις σερί κατακτήσεις του πρώτου, πήρε την προαγωγή για τις εθνικές κατηγορίες. Αυτό ήταν. Το ποδόσφαιρο είχε μπει για τα καλά στις καρδιές των ντόπιων και το Plough Lane ζούσε, με τους Dons -το παρατσούκλι της ομάδας- στιγμές μοναδικές.
Μέσα σε 8 χρόνια η Γουίμπλεντον έζησε τρεις ανόδους και το 1986 θα έπαιζε στην πρώτη κατηγορία του αγγλικού ποδοσφαίρου. Παρόλο που όλοι τους είχαν φαβορί για τον υποβιβασμό, η «Crazy Gang» του αγγλικού ποδοσφαίρου τερμάτισε στην 6η θέση. Ο Vinnie Jones στα 21 του φόρεσε για πρώτη φορά τη φανέλα της ομάδας και δέθηκε μαζί της όσο κανένας άλλος. Σήμερα ο υπόλοιπος κόσμος των γνωρίζει από τις «Δύο καπνισμένες κάνες» του Guy Ritchie, όμως στο Γουίμπλεντον έγινε σύνθημα για τις αμυντικές του ικανότητες.
Την επόμενη σεζόν η Γουίμπλεντον κατέκτησε τον σπουδαιότερο τίτλο στην ιστορία της, όταν κέρδισε στον τελικό του FA Cup την Λίβερπουλ του Kenny Dalglish μέσα στο Γουέμπλεϊ. Το τάκλιν που έκανε ο Vinnie Jones σε εκείνο το ματς πάνω στον Steve McMahon πανηγυρίστηκε πιο έντονα και από το γκολ και μνημονεύεται μέχρι σήμερα.
Ως το 1989 όλα έμοιαζαν ρόδινα στο νότιο προάστιο του Λονδίνου και η Premier League έμοιαζε να είχε βρει μια ακόμα σταθερή παρουσία από την πρωτεύουσα. Αμέσως μετά την τραγωδία του Hillsborough η κυβέρνηση της Margaret Thatcher πέρασε νόμο όπου απαγόρευε τις όρθιες θέσεις οπαδών στα γήπεδα και ανάγκασε όλες τις ομάδες να έχουν αριθμημένες θέσεις.
Δυστυχώς το Plough Lane δεν είχε τις προδιαγραφές για κάτι τέτοιο. Δύο χρόνια αργότερα, το 1991 η ομάδα αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει και να μοιραστεί το Selhurst Park με την Κρίσταλ Πάλας. Εκεί, πέτυχε και ο David Beckham το πρώτο απίθανο γκολ της καριέρας του πίσω από το κέντρο, όπως πιθανώς έχεις δει στο ντοκιμαντέρ για τη ζωή του.
Σταδιακά, το επίπεδο της ομάδας άρχισε να πέφτει και στις 14 Μαΐου του 2000, 12 χρόνια μετά την κατάκτηση του FA Cup ο σύλλογος υποβιβάστηκε στην Championship. Αυτό όμως ήταν μόνο η αρχή για τους φίλους της ομάδας. Από το 1997 μια κοινοπραξία υπό τον μουσικό παραγωγό Pete Winkelman, μια αλυσίδα σουπερμάρκετ και τον όμιλο ΙΚΕΑ, κυνηγούσε να δημιουργήσει ένα κέντρο στο Μίλτον Κέινς, μια κωμόπολη 85 χιλιόμετρα μακριά από το Γουίμπλεντον.
Φυσικά δεν ήθελαν να ξεκινήσουν από το μηδέν και για αυτό προσέγγισαν τις Λούτον, Κρίσταλ Πάλας, Μπάρνετ, QPR, και Γουίμπλεντον για να παραχωρήσουν με το αζημίωτο την ιδιοκτησία τους. Με τους τελευταίους να βρίσκονται ουσιαστικά 10 χρόνια χωρίς στέγη, η διοίκηση πήρε μια εύκολη απόφαση, αγνοώντας επιδεικτικά τους φιλάθλους της ομάδας που ζούσαν στο Μέρτον, τη γειτονιά του Plough Lane. Η νέα ιδιοκτησία πήρε τα τρόπαια, την ιστορία, τη μασκότ, ακόμη και το παρατσούκλι της παλιάς ομάδας. Και κάπως έτσι δημιουργήθηκε η Μίλτον Κέινς Ντονς.
Το 2002 όλα ξεκίνησαν από την αρχή
Οι οπαδοί της Γουίμπλεντον δεν το άφησαν να περάσει έτσι. Τον Μάιο του 2002 μαζεύτηκαν στην παμπ Fox and Grapes, όπου τον 19ο αιώνα οι παίκτες της ομάδας ντύνονταν για τα παιχνίδια τους και αποφάσισαν να κρατήσουν ζωντανή την κληρονομιά των προγόνων τους και να αποδείξουν ότι η ιστορία δεν εξαγοράζεται. Δημιούργησαν λοιπόν μέσα σε μια νύχτα την AFC Γουίμπλεντον. Μέχρι σήμερα πιστεύεται ότι το AFC σημαίνει A Fans’ Club. Και πράγματι έτσι είναι.
Τι έκαναν λοιπόν οι φίλαθλοι; Μάζεψαν χρήματα, πραγματοποίησαν ανοιχτές δοκιμές σε ένα δημόσιο πάρκο, προσέλαβαν ένα προπονητικό επιτελείο, νοίκιασαν ένα γήπεδο και ξεκίνησαν από την άρχη. Ή μάλλον από την 9η κατηγορία του αγγλικού ποδοσφαίρου. Μαζί τους από την αρχή είχαν ένα πολύ σημαντικό σύμμαχο. Το Football Manager. Το βιντεοπαιχνίδι έγινε χορηγός από την πρώτη κιόλας ημέρα επανέναρξης της λειτουργίας του συλλόγου και πώς θα μπορούσε να κάνει αλλιώς; Η ιστορία της AFC Γουίμπλεντον είναι η ιστορία του παιχνιδιού. Οι φίλοι της ομάδας πήραν την κατάσταση στα χέρια τους και ξεκίνησαν από το μηδέν να χτίζουν το σύλλογο όπως τον είχαν στο μυαλό τους.
Και τότε συνέβη το απροσδόκητο. Άρχισαν να κερδίζουν. Στην πραγματικότητα, από τον Φεβρουάριο του 2003 έως τον Δεκέμβριο του 2004, δεν έχασαν ούτε ένα παιχνίδι. Αγόρασαν ένα μικρό γήπεδο και ανέβηκαν στην όγδοη κατηγορία και στη συνέχεια στην έβδομη.
Απέκρουσαν τους πλούσιους επενδυτές, προτιμώντας να παραμείνουν στην ιδιοκτησία των φιλάθλων, ακόμη και αν αυτό σήμαινε ότι δεν θα επέστρεφαν ποτέ στη Football League.
Σε όλη τους τη διαδρομή, τραγουδούσαν το “Show Me the Way to Plough Lane”, το όνομα του κατεδαφισμένου πλέον γηπέδου τους. «Είμαι κουρασμένος και θέλω να πάω σπίτι. / Είχα ένα γήπεδο ποδοσφαίρου πριν από είκοσι χρόνια / Και θέλω ένα δικό μου» είναι οι στίχοι του πιο γνωστού συνθήματός τους. Η επιστροφή στο δικό τους σπίτι ήταν κάτι που πάντα τους απασχολούσε.
Μέχρι το 2011, μόλις εννέα χρόνια μετά τη δημιουργία της, η AFC Γουίμπλεντον είχε εργαστεί για την επιστροφή της στην πέμπτη κατηγορία του αγγλικού ποδοσφαίρου, μόλις μία άνοδο μακριά από τη Football League. Κατάφερε να φτάσει στα πλέι οφ και στη συνέχεια στον τελικό, όπου το παιχνίδι οδηγήθηκε στη διαδικασία των πέναλτι. Ο 19χρονος τερματοφύλακας των Dons, Seb Brown, απέκρουσε δύο πέναλτι και ο αρχηγός της ομάδας Danny Kedwell πέτυχε το νικητήριο για να την στείλει στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο.
Το όνειρο του κάθε Football Manager είχε πραγματωθεί. Μέσα σε μια δεκαετία η ομάδα που δημιουργήθηκε από ένα μάτσο μεθυσμένους μεσήλικες είχε φτάσει στις επαγγελματικές κατηγορίες και το 2013 είχε έρθει η ώρα για εκδίκηση, αφού η AFC Γουίμπλεντον θα αντιμετώπιζε την Μίλτον Κέινς Ντονς. Όπως αναφέρουν και οι Έλληνες φίλοι του βρετανικού ποδοσφαίρου, Pubtales στο βίντεο που μας ενέπνευσε για το ταξίδι στο Γουίμπλεντον, αυτό το παιχνίδι είναι το πιο υποτιμημένο ντέρμπι του αγγλικού ποδοσφαίρου.
Εκείνη τη χρονιά η AFC Γουίμπλεντον κέρδισε τους «ψεύτικους Dons» και τα τραγούδια των οπαδών ακούστηκαν σε όλη την πόλη. Από το 2020 και μετά η συνεργασία των οπαδών με ντόπιους επιχειρηματίες σήμανε την επιστροφή της ομάδας στην φυσική της έδρα. Το νέο Plough Lane (ή μάλλον Cherry Red Records Stadium για εμπορικούς σκοπούς) χωρητικότητας 10.000 θέσεων δημιουργήθηκε μόλις 182 μέτρα μακριά από το παλιό και οι οπαδοί είδαν τα όνειρά τους να γίνονται πραγματικότητα και σήμερα τραγουδούν το «Show Me the Way to Plough Lane» μέσα στο Plough Lane, προκαλώντας συγκίνηση σε όποιον ποδοσφαιρόφιλο γνωρίζει το τι έχουν περάσει.
Εμείς βρεθήκαμε ανάμεσά τους στον αγώνα κόντρα στην Ντονκάστερ Ρόβερς και αισθανθήκαμε την αγάπη αυτή από το πρώτο λεπτό.
Επιστροφή στη δράση
Αφού ήπιαμε τις μπύρες μας στο e-bar στο εσωτερικό του γηπέδου και επισκεφθήκαμε την παμπ που υπάρχει μέσα στο γήπεδο (!) ήρθε η ώρα για τον αγώνα. Το αλκοόλ τελείωσε αυστηρά καθώς περνούσαμε την No Drinking Zone και αφού τιμήσαμε μαζί με τους Άγγλους την Remembrance Day (11 Νοεμβρίου) για τα θύματα όλων των πολέμων, η δράση ξεκίνησε και εμείς κάτσαμε στις θέσεις μας, οι οποίες ήταν πραγματικά δίπλα στον αγωνιστικό χώρο. Τόσο κοντά που, δίχως υπερβολή, μπορούσες να μυρίσεις το γρασίδι.
Οι Άγγλοι φίλαθλοι φημίζονται για τις χαρακτηριστικές τους αντιδράσεις κατά τη διάρκεια του αγώνα. Θα γελάσουν ειρωνικά, μαζικά στο λάθος του αντιπάλου, θα απογοητευτούν με ένα επίσης ομόφωνο «όου» κάθε φορά που η επίθεση της ομάδας τους θα διακοπεί και θα πανηγυρίσουν έξαλλα, αλλά χωρίς ακρότητες, τα γκολ. Στις καθυστερήσεις του πρώτου ημιχρόνου η Γουίμπλεντον κέρδισε κόρνερ και μέσα στην αναμπουμπούλα ο πρώτος σκόρερ της ομάδας, ο Ιρακινός Ali Al-Hammadi κατάφερε να σκοράρει, με τους οπαδούς να σηκώνονται από τις θέσεις τους και να ξεκινούν να τραγουδούν μαζί με το πέταλο.
Στο ημίχρονο, οι καντίνες του γηπέδου γέμισαν ταχύτατα και προσέφεραν χοτ-ντογκ, μπέργκερ και φυσικά τσάι και διάφορες βαρελίσιες μπύρες. Με τον ήλιο να πέφτει, η θερμοκρασία άρχισε να προσεγγίζει τους 0°C απότομα, όμως στο δεύτερο ημίχρονο ο ρυθμός του αγώνα ήταν πολύ πιο γρήγορος. Στο ξεκίνημα και πάλι ο Al-Hammadi σκόραρε για το τελικό 2-0 και η αποθέωση άρχισε για τα καλά. Μέχρι να λήξει ο αγώνας, οι κραυγές και τα αμέτρητα υψωμένα πανό «Come on Dons» μας θύμιζαν το ποιοι είναι οι πραγματικοί Dons του Λονδίνου, ενώ μερικά σκληρά μαρκαρίσματα έφεραν δύο κόκκινες για τους γηπεδούχους. Η αντίδραση των οπαδών σε αυτές ήταν πολύ πιο υγιής από εκείνη των ελληνικών ερασιτεχνικών βεβαίως, με τον κόσμο να αποκαλεί απλώς “Jocker” τον διαιτητή της αναμέτρησης και να αφήνει τη μητέρα του στην ησυχία της.
Η επιστροφή για το Λονδίνο διήρκησε περίπου 45 λεπτά και οι φίλοι τόσο της Γουίμπλεντον, όσο και της Ντονκάστερ αποχωρούσαν μαζί από το γήπεδο φορώντας τα κασκόλ τους. Οι οπαδοί της γηπεδούχου, επέστρεψαν ξανά στην αγαπημένη τους παμπ για να δουν τα επόμενα παιχνίδια της Premier League και έχουν κυκλώσει ήδη την 2η του Μάρτη ως την ημέρα που δεν πρόκειται να χάσουν. Ναι, είναι ο εντός έδρας αγώνας με την μισητή Milton Keyns Dons. Την ομάδα που τους πήρε τα πάντα, αλλά δεν μπόρεσε να τους λυγίσει.