Τα μαθήματα ποδοσφαιρικής αλητείας του Hristo Stoichkov στο Μουντιάλ του ’94
- 26 ΝΟΕ 2022
«Πόσο κοστίζει ο Romario; 600 εκ. πεσέτες; Θα έβαζα 200 εκ. από την τσέπη μου για να υπογράψουμε τον Lyuboslav Penev». O Hristo Stoichkov είχε πάντα τεράστιο στόμα και ακόμα μεγαλύτερο εγωισμό. Έτσι, όταν ήθελαν να του φέρουν τον σπουδαίο Βραζιλιάνο για παρτενέρ στην επίθεση έβγαζε φλύκταινες και δεν το έκρυβε. Προτιμούσε τον πολύ φορμαρισμένο επιθετικό της Βαλένθια και συμπατριώτη του. Θα ήταν άλλωστε μαζί και στο Μουντιάλ του ΄94 με την Εθνική Βουλγαρίας – αν ο Penev δε διαγνωζόταν με καρκίνο στους όρχεις στην αρχή της χρονιάς.
Η Μπαρτσελόνα της σεζόν 1993-1994 είχε τέσσερις ξένους (Romario, Ηristo Stoichkov, Mikael Laudrup, Ronald Koeman). Δυστυχώς, πάντα κάποιος έπρεπε να μένει στον πάγκο. Όταν αυτός ο κάποιος ήταν ο Βούλγαρος φορ, τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά. Ο Hristo εκνευριζόταν – και κανείς δεν ήθελε να έχει έναν εκνευρισμένο Stoichkov δίπλα του.
Με τους Μπλαουγκράνα είχε καταφέρει τα πάντα: πρωταθλήματα, κύπελλα, και το πρώτο Κύπελλο Πρωταθλητριών της ιστορίας τους το 1992. Ήταν η αιχμή στο καλοακονισμένο δόρυ που είχε κατασκευάσει ο μεγάλος Johan Cruyff. Υψηλή τεχνική και ωμή δύναμη, βελούδο και ατσάλι – σπάνιος και ξεκάθαρα βαλκανικός συνδυασμός.
Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι δεν υπήρχαν εντάσεις: στην πρώτη του κιόλας χρονιά στη Βαρκελώνη είχε κλωτσήσει έναν διαιτητή, ενώ οι σχέσεις του με τον θρυλικό προπονητή σχεδόν πάντα βρίσκονταν σε τεντωμένο σκοινί. Ψιλά γράμματα, βέβαια, για τον Βούλγαρο που κάποτε παραλίγο να βρεθεί εκτός επαγγελματικού ποδοσφαίρου, όταν στα 18 του χρόνια τιμωρήθηκε με ισόβιο αποκλεισμό από την ομοσπονδία της χώρας του, για τη συμμετοχή σε μία επική κλωτσοπατινάδα, η οποία του χάρισε και το παρατσούκλι «το στιλέτο».
Στη Βαρκελώνη πήγε το 1990, μετά από μία χρονιά όπου έβαλε 38 (!) γκολ σε 30 αγώνες του βουλγαρικού πρωταθλήματος (σ.σ: αυτά τα πράγματα δεν ήταν εύκολα πριν τους Messi, τους Ronaldo και τους Haaland αυτού του κόσμου). Το 1994, λοιπόν, και αφού εντός γηπέδου είχαν γίνει ένα εκρηκτικό δίδυμο που τρομοκρατούσε κάθε αντίπαλο με τον Romario, ετοιμαζόταν να σηκώσει άλλο ένα Πρωταθλητριών στον τελικό της Αθήνας ενάντια στη Μίλαν.
Η Μπαρτσελόνα εκείνης της χρονιάς έμοιαζε και αντιμετωπιζόταν από τον Τύπο ως Dream Team. Τελικά, οι Μιλανέζοι την κατάπιαν αμάσητη. 4-0 και game over. Η υπερομάδα του Cruyff γελοιοποιήθηκε. Αυτή ήταν η αρχή του τέλους για τον Βούλγαρο φορ στη Βαρκελώνη. Πιο σωστά: ήταν ένα ποτήρι που ξεχείλισε από τις γκρίνιες του εκείνη τη χρονιά.
Μήπως, λοιπόν, ο Hristo Stoichkov δεν ήταν τόσο σπουδαίος ή έστω τόσο σπουδαίος όσο ο ίδιος νόμιζε; Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς θα είχε ακόμα μία ευκαιρία να αποδείξει το πόσο λάθος είχαν οι επικριτές του. Τα γήπεδα των ΗΠΑ τον περίμεναν.
Μπορεί οι Βούλγαροι παίκτες να είχαν αντίληψη της ποιότητάς τους, αυτό όμως δεν ίσχυε και για τον φίλαθλο κόσμο. Μιλάμε για μία από τις πιο αντιτουριστικές Εθνικές Ομάδες όλων των εποχών από πλευράς εξωτερικής εμφάνισης. Δύο ονόματα αρκούν για να σταθεί ο εν λόγω ισχυρισμός: Yordan Letchkov και Trifon Ivanov.
Ο πρώτος θα μπορούσε να είναι σοβιετικός εφοριακός ενώ ο δεύτερος σίγουρα είχε κάνει ένα πέρασμα ως μπράβος σε τοπικό σκυλάδικο της βαθιάς βουλγαρικής επαρχίας. Στο χορτάρι όμως τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά. Και σε μεγάλο βαθμό αυτό οφειλόταν στην κινητήριο δύναμη εκείνης της εθνικής: τον τεράστιο ποδοσφαιρικό αλήτη που άκουγε στο όνομα Hristo Stoichkov.
Ο όμιλος, βέβαια, μόνο εύκολος δεν ήταν: υπήρχε η Αργεντινή του Diego Maradona, η πιο πλήρης Νιγηρία που εμφανίστηκε ποτέ σε τελική φάση και *εκείνη* η Εθνική Ελλάδος. (Αστείο, αλλά πολλοί πιστεύαμε ότι η καλή βαλκανική ομάδα του ομίλου θα ήμασταν εμείς).
Φώτα, κάμερες, πάμε: άθλια πρώτη εμφάνιση και 3-0 από τους ταλαντούχους Νιγηριανούς. Μαύρα σύννεφα πάνω από το κεφάλι της Εθνικής Βουλγαρίας και -ναι, προφανώς, το συνήθιζε άλλωστε- εκνευρισμός στο κεφάλι του Hristo Stoichkov. Βέβαια, αυτό είναι που ξεχωρίζει τους κορυφαίους, τους θρύλους από αυτούς που ονομάζονται, μάλλον ειρωνικά, «καλοί ποδοσφαιριστές». Η ικανότητα να επιστρέφουν δριμύτεροι μετά από μία αποτυχία.
Το νούμερο 8 πήρε την Εθνική Βουλγαρίας από το χέρι για να την οδηγήσει στη μεγαλύτερη επιτυχία της ποδοσφαιρικής ιστορίας σοκάροντας παράλληλα πλανήτη. Κι αν το 4-0 ενάντια στην Εθνική Ελλάδας ήταν μάλλον δεδομένο, η νίκη που εξασφάλισε την πρόκριση μόνο αναμενόμενη δεν ήταν: το 2-0 απέναντι στην Αργεντινή (με εκείνον να ανοίγει το σκορ στο 61ο λεπτό) έκανε του πάντες να υποκλιθούν στον Stoichkov και την τελείως αντιτουριστική παρέα του.
Τώρα, ήταν η σειρά του αξιόμαχου Μεξικού στη φάση των 16 – μίας ομάδας που παραδοσιακά μασούσε σίδερα στις τελικές φάσεις των Μουντιάλ. Κανένα πρόβλημα όμως: η βολίδα από το μαγικό αριστερό πόδι του Stoichkov θα ήταν αρκετή, αν οι Μεξικανοί δεν ισοφάριζαν με αμφισβητούμενο πέναλτι. Κανένα πρόβλημα νο.2: οι Βαλκάνιοι τα κατάφεραν μία χαρά και στη διαδικασία των πέναλτι.
Κάπου εκεί, όλα έδειχναν να τελειώνουν. Μία μαγική πορεία από μία ομάδα που σχεδόν κανείς -πέρα από τους πραγματικούς γνώστες- δεν περίμενε, ερχόταν στο τέλος της. Το όνειρο θα έσβηνε, μιας και το ποδόσφαιρο είναι ένα παιχνίδι που παίζεται από 22 ποδοσφαιριστές αλλά στο τέλος κερδίζουν, πάντα, οι Γερμανοί.
Μάλλον, ούτε ο τότε Πρόεδρος της Βουλγαρίας Zhelyu Zhelev δε θα στοιχημάτιζε υπέρ της εθνικής του ομάδας. Άλλωστε, οι Γερμανοί δε χάνουν ποτέ. Ή τουλάχιστον δε χάνουν πριν φτάσουν έστω στον ημιτελικό του Μουντιάλ και σίγουρα δε χάνουν από μία μικρότερή τους ποδοσφαιρική χώρα. Γράψτε λάθος· ιδιαίτερα όταν υπάρχει ο Hristo Stoichkov στην εξίσωση.
Ναι, αυτή η Γερμανία ήταν κορεσμένη, κουρασμένη, ψηλομύτα και μεγάλη σε ηλικία. Ούτε όμως οι παίκτες της Βουλγαρίας ήταν τίποτα φρεσκαδούρες. Είχαν πάει όμως εκεί για να δώσουν την παράσταση της ζωή τους, παρότι βρέθηκαν πίσω στο σκορ στο 48ο λεπτό.
1-1 με εκπληκτικό στημένο από τον όλοι-ξέρουμε-ποιον στο 76′ και τρία λεπτά αργότερα η κεφαλιά-ψάρακι του Yordan Letchkov που άφησε εποχή. Λήξη. Η Βουλγαρία είναι στο ημιτελικό – μόλις γράφτηκε ιστορία. Ο Hristo Stoichkov θα πει στις δηλώσεις του ότι δεν ήταν κάτι σπουδαίο και ότι «ο Θεός είναι Βούλγαρος».
Κάπως έτσι, γράφτηκαν τα μαθήματα ποδοσφαιρικής αλητείας που προσέφερε απλόχερα εκείνο το καλοκαίρι το νούμερο 8 της Βουλγαρίας. Θα ακολουθούσε ένας ημιτελικός που η έμπειρη Ιταλία με τον αφιονισμένο Roberto Baggio θα καθάριζε και ένας μικρός τελικός που οι κεφάτοι Σουηδοί θα ισοπέδωναν τους άκεφους Βούλγαρους.
Ο Hristo Stoichkov έβαλε εκείνο το καλοκαίρι 6 σπουδαία γκολ στα γήπεδα των ΗΠΑ, κέρδισε το χρυσό παπούτσι της διοργάνωσης, οδήγησε την εθνική του ομάδα στη μεγαλύτερή διάκρισή της, έμεινε στην ιστορία και πρόλαβε στο τέλος να κάνει μία Hristo Stoichkov δήλωση σχετικά με τον χαμένο ημιτελικό.
Είπε ότι «ο Θεός είναι ακόμα στο πλευρό μας αλλά μην ξεχνάτε ότι ο διαιτητής είναι Γάλλος». Στον θρυλικό Βούλγαρο επιθετικό δεν άρεσαν ποτέ οι αστικές ευγένειες. Ούτε οι αβρότητες. Σίγουρα όχι οι καλοί τρόποι. Ευτυχώς.
