Karen Hickey/ISI Photos/Getty Images/Ideal Image
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

Tate Costa, ο γυμναστής που ξεγέλασε το σύστημα βαθμολόγησης στην ενόργανη

Έφτασε κοντά στους Ολυμπιακούς Αγώνες, κάνοντας τα πάντα λάθος και ξετρυπώνοντας τις αβλεψίες του συστήματος.

Κάθε άθλημα περνάει περιόδους αλλαγών, όπως αυτοί που το διοικούν σε παγκόσμιο επίπεδο αναζητούν τρόπους να το κάνουν πιο ελκυστικό προς τους θεατές, ώστε να μπορούν να συγκεντρώνουν πιο εύκολα πόρους (βλ. χορηγίες). Συχνά, η ασφάλεια των αθλητών είναι δευτερευούσης σημασίας.

Μια από τις τελευταίες αλλαγές στην ενόργανη γυμναστική αφορά το πώς μπορεί να προκριθεί κάποιος σε προκριματικά για Ολυμπιακούς Αγώνες. Εισιτήριο δίνει βαθμολογία πάνω από 51.000 βαθμούς, σε εθνικούς αγώνες.

Υπάρχει κι ένα παραθυράκι: οι αθλητές ηλικίας από 18 έως 20 ετών προκρίνονται απευθείας εφόσον πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια βαθμού δυσκολίας των ασκήσεων που επιλέγουν για το κάθε πρόγραμμα τους. Δηλαδή, εάν εκτελέσουν τις πιο δύσκολες ασκήσεις συγκεντρώνουν συγκεκριμένους πόντους, ανεξάρτητα από το αν τις κάνουν σωστά ή αν προσγειώνονται χωρίς να πέσουν ή να κάνουν πολλά βήματα για να ισορροπήσουν.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Simone Biles στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2023, στην εμφάνισή της στο άλμα. Έπεσε μεν, στην έξοδο, αλλά κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο. Νικήτρια ήταν η Βραζιλιάνα Rebeca Andrade που εκμεταλλεύτηκε τον ένα βαθμό που στοίχισε στην καλύτερη γυμνάστρια των ΗΠΑ η πτώση.

Η ρουτίνα που εκτέλεσε έχει το όνομα της (Biles II Vault), καθώς αυτή τη σύστησε στον κόσμο. Πρόκειται για παραλλαγή του double pike της Νatalia Yurchenko (άσκηση που δεν είχε καταφέρει να ολοκληρώσει καμία γυναίκα σε διοργάνωση, ενώ την είχαν δοκιμάσει ελάχιστοι άντρες) και θεωρείται εκ των δυσκολότερων της ιστορίας.

Η Biles είναι η μόνη που την τολμάει σε επίσημους αγώνες. Άρχισε να πειράζει την έμπνευση της Yurchenko το 2021. Τον τελευταίο χρόνο εξελίχθηκε στο ίσως πιο εντυπωσιακό πράγμα που έχει γίνει ποτέ στο άθλημα, μολονότι πρόκειται για μια πολύπλοκη σειρά κινήσεων που κάνει πολύ δύσκολη την καθαρή προσγείωση.

H αθλήτρια φτάνει στο εφαλτήριο με την πλάτη, όπως βάζει ανάποδα τα χέρια (backflip) και ίπταται για δυο περιστροφές με τα πόδια λυγισμένα και τα χέρια στα γόνατα.

Ναι, οι περιστροφές είναι το κύριο χαρακτηριστικό της εκ των ασκήσεων που φέρουν το όνομα της Biles. Να θυμίσουμε κάπου εδώ ότι είχε αποσυρθεί από το Τόκιο, γιατί έπαθε twisties (είναι το φαινόμενο κατά το οποίο οι αθλητές αποπροσανατολίζονται -σαν να αποσυνδέεται το σώμα από τον εγκέφαλο- στις περιστροφές).

Εμπιστεύτηκε επαγγελματία ψυχικής υγείας και προετοιμάστηκε για το Παρίσι, με στόχο την απόλυτη κυριαρχία. Αλλά ας επιστρέψουμε στο θέμα μας, το πώς μπορεί κάποιος να κλέψει το σύστημα της βαθμολογίας στην ενόργανη.

O γυμναστής που «έκλεψε» το σύστημα καλύτερα από τον καθένα

Για το λόγο που η Biles πήρε το αργυρό στο άλμα στο Παγκόσμιο μολονότι έπεσε στην έξοδο, πήρε και το εισιτήριο για τα προκριματικά των ΗΠΑ για τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι ο Tate Costa, πρωταθλητής του NCAA στη μονόζυγο.

Έκανε ό,τι πιο δύσκολο υπήρχε, εξασφαλίζοντας τους πόντους που δίνει η προσπάθεια τους. Σε καμία άσκηση δεν πήρε τους βαθμούς της επιτυχημένης εκτέλεσης, αφού τις «κατακρεούργησε» όλες.

Στο βίντεο που ακολουθεί, το πιθανότερο είναι να μοιραστείτε την αγωνία του για το πόσο δύσκολα πέρασε. Ίσως και να απειλήθηκε η ζωή του.

Ο Costa δεν το τσιγκουνεύτηκε. Έκανε εξαιρετικά απαιτητικές ρουτίνες και στα 6 αγωνίσματα. Οι περισσότερες βαθμολογίες του ήταν κάτω από 12, με άριστα το 29 ή το 30. Η υψηλότερη βαθμολογία του ήταν 13.550, με αποτέλεσμα να φτάσει τους 67.500 βαθμούς συνολικά.

Η στρατηγική του εφαρμόστηκε σχολιαστικά στον βαθμό που όταν του έκοψαν βαθμούς για μια έξοδο, δοκίμασε μια ακόμα πιο δύσκολη ώστε να κερδίσει επιπλέον πόντους δυσκολίας. Δέχθηκε με χαρά ένα penalty, προκειμένου να ξεκουραστεί και να ‘χει δυνάμεις να ολοκληρώσει την αποστολή του.

Μετά δήλωσε ότι ήταν ντροπιαστικό αυτό που έκανε «αλλά απαίτησε και εξαιρετικά σκληρή δουλειά. Μέσα σε ενάμιση μήνα πρόσθεσα περίπου 4 δύσκολες δεξιότητες ανά αγώνισμα». Είναι αριθμός που κανονικά προσθέτει κάποιος κατά τη διάρκεια ενός event.

Επειδή δεν τον ενδιέφερε η ελάχιστη εξέλιξη, κατάφερε να φτάσει στο 32 του ορίου δυσκολίας και να γίνει ένας από τους 4 αθλητές που προκρίθηκαν για τα US trials της Μινεσότα. Εκεί σταμάτησε το όνειρο, καθώς συνάντησε αθλητές που έκαναν επιτυχημένα δύσκολες ασκήσεις.