Το Μουντιάλ στα χρόνια του VAR: Είσαι έτοιμος;

Η τεχνολογία άλλαξε το ποδόσφαιρο – Κάθε γενιά χρησιμοποιεί αυτήν την έκφραση λες και μιλάει για κάτι στιγμιαίο και τετελεσμένο. Σαν κάτι που συνέβη 1-2 φορές και τέλος, αυτή ήταν η αλλαγή. Σχολιάζουμε αυτά που ζούμε, αγνοούμε τα παλιά, νομίζουμε πως αλλαγή είναι μόνο αυτό που ήμασταν εκεί να βιώσουμε.

Η τεχνολογία αλλάζει το ποδόσφαιρο αδιάκοπα. Το έκανε, το κάνει και θα συνεχίσει να το κάνει, με τρόπους που τώρα δεν μπορούμε να φανταστούμε.

Επιρροή της τεχνολογίας ήταν ακόμα και οι τάπες των παπουτσιών του Άντι Ντάσλερ, που βοήθησαν στην καταρρακτώδη βροχή τους Δυτικογερμανούς εναντίον τον Ούγγρων στον τελικό του Μουντιάλ το 1954.

Συγκλονιστική αλλαγή ήταν η ίδια η τηλεόραση. Αυτή έφερε το όμορφο παιχνίδι στα σπίτια όλου του κόσμου, αυτή έφερε τους προβολείς στα γήπεδο ώστε οι αγώνες να πάνε στην prime-time ζώνη, αυτή έκανε το ποδόσφαιρο το Νο1 τηλεοπτικό προϊόν στον κόσμο.

Τα έσοδα εκτινάχθηκαν κι όταν προστέθηκε το Ιnternet ο πλανήτης έγινε μια γειτονιά, μπορείς πια να παρακολουθείς όποια ομάδα θες με την ίδια εγγύτητα που παρακολουθείς την ομάδα της πόλης σου. Αυτό δεν άλλαξε μόνο εσένα, άλλαξε και την ίδια την ομάδα.

Σίγουρα δεν άλλαξε το παιχνίδι, αλλά άλλαξε η δική σου εμπειρία. Το ασπρόμαυρο έγινε έγχρωμο, οι οθόνες έγιναν μεγαλύτερες, τα 4:3 έγιναν 16:9, το HD έγινε 4K, το stereo έγινε Dolby, το Dolby έγινε DTS, η ποιότητα της θέασης ενός ποδοσφαιρικού αγώνα είναι καλύτερη από ποτέ.

Μια επίσκεψη στον πλησιέστερο Κωτσόβολο θα σε πείσει ότι αυτή η περίοδος είναι η ιδανική για κάνεις upgrade την τεχνολογία της τηλεόρασής σου. Όλα τα ματς του Παγκοσμίου Κυπέλλου γίνονται πιο θεαματικά όταν τα βλέπεις σε μια τηλεόραση 50 ή και περισσότερων ιντσών. Ο φυσικός ήχος του γηπέδου φτάνει στο σαλόνι σου σχεδόν αναλλοίωτος μέσα από ένα προηγμένο sound bar. Η θέα από το μπαλκόνι είναι εύκολη υπόθεση όταν απέναντί σου βρίσκεται ένα curved panel.

Αυτά, εκτός χορταριού. Εν τω μεταξύ, όμως, η τεχνολογία πατούσε ολοένα και περισσότερο το χορτάρι. Φορούσε αυτά τα ‘μπουστάκια’ στους παίκτες και πλέον οι ομάδες μπορούσαν και μπορούν να μετρήσουν τα πάντα: να ξέρουν που κινήθηκε ο κάθε ποδοσφαιριστής τους, πόσα σπριντ έκανε, πόσο πέφτει η έντασή του μέσα στον αγώνα, πότε χρειάζεται ξεκούραση μέσα στη σεζόν.

Ο θεατής το ίδιο παιχνίδι βλέπει, αλλά η τεχνολογία έχει βελτιώσει τρομερά την ποιότητα του προϊόντος που παρακολουθεί: τη λειτουργία των ομάδων, την ατομική κατάσταση των παικτών, το πόσο καλά κάνουν στο γήπεδο αυτό που δουλεύουν στην προπόνηση.

Μέσα στον αγώνα, η τεχνολογία πάντα ήταν στην κουβέντα όσον αφορά τη διαιτησία. Για δεκαετίες υπήρχε η συζήτηση για τον τρόπο που η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βελτιώσει τη διαιτησία, για να εξαλείψει τα λάθη.

AP Photo

(AP Photo / Dave Thompson)

Οι βομβητές στα μπράτσα των διαιτητών και η ενδοεπικοινωνία μπορεί να μην έκαναν ορατή διαφορά, αλλά έφεραν κι αυτά σημαντική βελτίωση στην ταχύτητα των αποφάσεων, στον ‘κοινό νου’ που χρειάζεται για την διαιτησία των αγώνων.

Όμως, κόσμος και Τύπος πίεζαν κι άλλο. Κάπως έτσι ήρθε στη ζωή μας η Goal Line Technology. Ιστορική στιγμή, αφού για πρώτη φορά η τεχνολογία μπήκε επίσημα στο ποδόσφαιρο, άρχισε να χρησιμοποιείται ως μέσο καθορισμού διαιτητικής απόφασης.

Ή μάλλον, για να το θέσουμε πιο ορθά, η τεχνολογία του Goal Line πήρε τη θέση του διαιτητή. Δεν τον βοηθάει να αποφασίσει, αλλά του υποδεικνύει την απόφαση: υπολογιστές-διαιτητής 100-0. Μεγάλο το κόστος που απαιτείται για την εφαρμογή, αλλά μην ξεχνάμε ότι αφορά το πιο καθοριστικό πράγμα στο ποδόσφαιρο, το γκολ.

Με αυτό θα ξέραμε τι έγινε τελικά στο γκολ του Χερστ στον τελικό του 1966, με αυτό δεν θα διαμαρτύρονταν ακόμα ο Λάμπαρντ για το καθαρό γκολ εναντίον της Γερμανίας το 2006.

Η συμβολή της Goal Line Technology δεν είναι μόνο η αποφυγή μεγάλων λαθών, αλλά το μάθημα που δίνει σε κόσμο και Τύπο: αν φαίνεται να έχει περάσει τη γραμμή, αυτό δεν σημαίνει πως όντως την έχει περάσει. Μάθημα γιατί καλό θα είναι μην κρίνουμε δύσκολες φάσεις με σιγουριά, επειδή “έτσι φαίνεται απ’αυτό το ριπλέι”.

Η Goal Line Technology πέτυχε κάτι σπάνιο. Μπήκε στο ποδόσφαιρο χωρίς να ενοχλήσει κανέναν, χωρίς να κάνει εχθρούς. Δεν ενοχλεί όπου εφαρμόζεται και οι χώρες που δεν το έχουν σίγουρα θα το ήθελα στα γήπεδά τους, χωρίς δεύτερες σκέψεις.

Δεν ισχύει το ίδιο για το VAR (σ.σ: VAR, Video Assistant referee. Η νέα τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά σε Μουντιάλ προβλέπει χρήστη του βίντεο για τη λήψη διαιτητικών αποφάσεων κατά τη διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα). Η χρήση του βίντεο για την εξέταση σημαντικών φάσεων μοιάζει να έχει έρθει για να προκαλεί εντάσεις. Και δεν εννοούμε τις κλασικές οπαδικές, αυτές που σε κάνουν να αγαπάς το VAR όταν η παρουσία του βοηθάει την ομάδα σου και να το μισείς όταν είναι εναντίον σου.

Το VAR προκαλεί εντάσεις και διαφωνίες, γιατί ακόμα και οι ουδέτεροι δεν έχουν αποφασίσει αν τελικά βοηθάει το ποδόσφαιρο ή όχι.

Είναι βέβαιο πως η δυνατότητα του replay θα είναι σίγουρα καθοριστική στο να αποφεύγονται κραυγαλέα λάθη στο οφσάιντ, στις κάρτες σε λάθος παίκτη ή σε φάσεις σαν το χέρι του Αλεξάντερ-Άρνολντ στο Ρόμα-Λίβερπουλ: πέναλτι και κόκκινη για χέρι πάνω στη γραμμή, σε φάση που έγινε τόσο γρήγορα, που ούτε οι παίκτες δεν την πήραν χαμπάρι.

AP Images

(AP Photo / Andrew Medichini)

Όμως, το πρόβλημα ξεκινάει όταν δεν μιλάμε για τέτοιες, προφανείς λανθασμένες αποφάσεις, αλλά γι’αυτά που ήταν, είναι και θα είναι στην κρίση του διαιτητή. Κάποιες φορές η καθυστέρηση στην απόφαση είναι μεγάλη. Κάποιες άλλες βλέπεις γκολ να ακυρώνονται επειδή κάτι έχει συμβεί στο κέντρο του γηπέδου, 6-7 δευτερόλεπτα πριν μπει το γκολ.

Κάποιες φορές δίνεται πέναλτι σε φάσεις που ο επιθετικός είναι αυτός που προκαλεί την επαφή: αν ο διαιτητής δεν το καταλαβαίνει με τη μία, δεν πρόκειται να το δει ούτε στα replay, πάλι πέναλτι θα δει. Και στη Γερμανία έχουμε δει πέναλτι να δίνονται πολύ αργότερα απ’ τη φάση, με τους διαιτητές να έχουν δει το συμβάν στα αποδυτήρια στο ημίχρονο!

Τα πράγματα ακόμα δεν είναι ξεκάθαρα και σ’ έναν βαθμό αυτό είναι λογικό: βρισκόμαστε στην αρχή της ιστορίας, τα βήματα είναι λίγο αβέβαια και αδέξια. Ακόμα και οι προπονητές δεν ξέρουν τι γίνεται. Πρόσφατα ο Σαουθγκέιτ, ο τεχνικός της Αγγλίας, έκανε σχετικές δηλώσεις.

“Είπα σε όλους τους παίκτες πως πλέον τίποτα δεν περνάει απαρατήρητο, θα πρέπει όλοι να είναι προσεκτικοί σε κάθε φάση. Το πρόβλημα είναι πως ακόμα δεν ξέρουμε αν πχ στο ημίχρονο θα εξετάζουν ξανά μια φάση που έχει γίνει είκοσι λεπτά πριν. Αν για παράδειγμα κοιτάς κάθε κόρνερ για παραβάσεις, θα βρεις εκατοντάδες”.

Η αλήθεια είναι πως το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ρωσίας έρχεται με αυτήν την έξτρα αβεβαιότητα. Κανείς δεν ξέρει ποιος θα το πάρει και ποιος θα είναι ο πρώτος σκόρερ, αλλά κανείς δεν ξέρει πως θα είναι το πρώτο Μουντιάλ με VAR.

Η αλλαγή πάντα φέρνει γκρίνια και μένει να δούμε αν αυτή θα είναι υπερβολική ή δικαιολογημένη. Δύσκολα θα μείνουν όλοι ικανοποιημένοι. Ανεξαρτήτως του πως θα κυλήσει το Παγκόσμιο της Ρωσίας, αξίζει να θυμόμαστε πως το ποδόσφαιρο πάντα θα είναι ‘άδικο’ και πάντα θα έχει ‘λάθη’.

Πολύ απλά γιατί είναι παιχνίδι. Όποιος θέλει να δει αναμετρήσεις χωρίς “λάθη” και χωρίς “αδικία”, μπορεί να παρακολουθήσει στίβο, άρση βαρών, κτλ. Παιχνίδι χωρίς λάθη και αβλεψίες δεν υπάρχει.

Info

Δίκτυο καταστημάτων Κωτσόβολος. Για μουντιαλικές τηλεοράσεις μεγάλων διαστάσεων, Qled για πλούσια χρώματα ή Oled για βαθύ μαύρο, με κυρτές οθόνες και συνοδευτικά sound bars υψηλής απόδοσης.

(Κεντρική φωτογραφία: AP Photo / Anton Basanaev)