10+1 νέα βιβλία πεζογραφίας για τον Οκτώβριο

Τώρα που φθινοπωριάζει σιγά-σιγά, στριμώχνουμε στη λίστα μερικούς τίτλους που μας ξέφυγαν το καλοκαίρι και ακόμη περισσότερους που προσγειώνονται αυτές τις μέρες στα ράφια των βιβλιοπωλείων, από το κύκνειο άσμα του Paul Auster μέχρι τις επανεκδόσεις του Γιώργου Ιωάννου.

Selva Almada – Δεν είναι ποτάμι (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Κλειδάριθμος)

Δύο άντρες και ο έφηβος γιος του νεκρού τους φίλου πηγαίνουν για ψάρεμα στον ποταμό Παρανά. Ενώ πίνουν και μαγειρεύουν, μιλούν και χορεύουν, προσπαθούν να ξεπεράσουν τα φαντάσματα του παρελθόντος και του παρόντος, μισοζαλισμένοι από την υπνηλία και το κρασί.

Αυτή η ιστορία, που κυλάει σαν το ποτάμι, μιλάει για την αγάπη μεταξύ φίλων, συγγενών, την αγάπη μιας μητέρας για τις κόρες της και αυτής των ντόπιων για το ποτάμι τους και ό,τι ζει σε αυτό, ενώ παράλληλα εξερευνά τη σκληρότητα και τη βία στο σύμπαν των αντρών. Από τη βραχεία λίστα του διεθνούς βραβείου Booker 2024 στη βιβλιοθήκη σας.

Γιώργος Ιωάννου – Η μόνη κληρονομιά (εκδ. Κέδρος)

Από τις πλέον σημαντικές επανεκδόσεις της χρονιάς ακριβώς μισό αιώνα μετά την πρώτη τους κυκλοφορία, τα δεκαεφτά διηγήματα της Μόνης κληρονομιάς, γραμμένα στην Αθήνα το 1972 και το 1973, αντανακλούν την περίοδο προσαρμογής του σπουδαίου Θεσσαλονικιού συγγραφέα στη ζωή της πρωτεύουσας, στην οποία εγκαταστάθηκε μόνιμα οπό τα τέλη του 1971.

Οι ιστορίες του Γιώργου Ιωάννου μπορεί να μιλούν για τα άφθονα βάσανα και τις λιγοστές χαρές της νεοελληνικής ζωής, αλλά κατά βάθος προβάλλουν τη βεβαιότητα ότι της αξίζει κάθε υπομονή, κάθε αγώνας και κάθε ελπίδα. Συστήνεται η απόκτηση και της άλλης σημαντικής επανακυκλοφορίας του Ιωάννου από τον Κέδρο: Ο επιτάφιος θρήνος.

Δήμητρα Λουκά – Η Περσεφόνη στο στόμα του λύκου (εκδ. Κίχλη)

H Περσεφόνη ανασύρεται από τον αρχαίο ελληνικό μύθο και, μέσα από μια σειρά παρεκκλίσεων, παραλλαγών και συμβολισμών, μεταφέρεται στον χώρο και τον χρόνο και αλλάζει πρόσωπα. Η σχέση μάνας και κόρης βρίσκεται στο επίκεντρο των περισσότερων ιστοριών της συλλογής, ενώ η αρπαγή της Περσεφόνης κόρης αξιοποιείται προκειμένου να αναδειχθούν οι αμείλικτοι κανόνες της πατριαρχίας. Η συγγραφέας προσεγγίζει με ανατρεπτική ματιά τον μύθο, μπολιάζει τις ιστορίες της με χιούμορ, παίζει με το πραγματικό και το επινοημένο, με το παραδοσιακό και το μοντέρνο.

Alaíde Ventura Medina – Ραγισμένοι (μτφρ. Μαρία Αθανασιάδου, εκδ. Carnivora)

Δυο αδέλφια, συνεργοί και συνένοχοι στη μάχη τους για επιβίωση απέναντι σε έναν κακοποιητικό, απρόβλεπτο πατέρα, αναζητούν απεγνωσμένα αγάπη, καταφύγιο, αλλά και τρόπο διαφυγής. Πάνω στα ερείπια της οικογένειας, που αυτοκαταστρέφεται και τους καταστρέφει, ο Χουλιάν υψώνει ένα τείχος σιωπής. Μέσα από σκόρπιες φωτογραφίες που εκείνος φύλαξε, η αδελφή του ακολουθεί μια επώδυνη διαδρομή μνήμης, αναζήτησης και αυτογνωσίας.

Η Alaíde Ventura, με πρόζα λιτή, σχεδόν αφαιρετική, αλλά συνάμα άμεση και αφοπλιστική, αναδεικνύει ένα θέμα επίκαιρο πάντα: την ενδοοικογενειακή σωματική και ψυχολογική βία. Ταυτόχρονα όμως μας δίνει και μια μελέτη της Σιωπής: Είναι ένας τρόπος άμυνας; Ή μήπως μια ακόμα μορφή βίας;

Thomas Bernhard – Ο Γκαίτε πεθένει (μτφρ. Σοφία Αυγερινού, εκδ. Κέλευθος)

Τέσσερα διηγήματα που αποτελούν μία από τις κορυφαίες συγγραφικές στιγμές του Thomas Bernhard. Η ανορθογραφία του τίτλου («πεθένει» αντί για πεθαίνει») ακολουθεί κατ’ αναλογία την ανορθογραφία στον πρωτότυπο τίτλο («schtirbt» αντί για «stirbt»), η οποία αποκαλύπτει τη σκωπτική ματιά του συγγραφέα στη γερμανόφωνη/γερμανική πολιτισμική παράδοση και στον Γκαίτε, ως κύριο εκπρόσωπο αυτής, καθώς και τη στάση του Bernhard απέναντι στον θάνατο.

Ambrose Bierce – Περιστατικό στη γέφυρα του Άουλ Κρικ (μτφρ. Χρήστος-Αρμάντο Γκέζος, εκδ. Στερέωμα)

Ένας γαιοκτήμονας, δουλοκτήτης υποστηρικτής της Συνομοσπονδίας πρόκειται να εκτελεστεί με απαγχονισμό από τους στρατιώτες της Ένωσης κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού εμφυλίου. Σκέψεις απόδρασης, αναδρομή στο παρελθόν και στα γεγονότα που οδήγησαν στη σύλληψή του, μια τελική φαντασίωση σωτηρίας και επανόδου στην οικογενειακή εστία συνιστούν αυτό το διάσημο για την ακανόνιστη χρονική αλληλουχία της πλοκής και το ανατρεπτικό τέλος του διήγημα της αμερικανικής λογοτεχνίας που γράφτηκε το 1890 και σήμερα εγκαινιάζει τη νέα σειρά βιβλίων «Αστερισμοί» των εκδόσεων Στερέωμα.

Paul Auster – Μπαουμγκάρτνερ (μτφρ. Ιωάννα Ηλιάδη, εκδ. Μεταίχμιο)

Το κύκνειο άσμα του μεγάλου Αμερικανού συγγραφέα που έφυγε προ μηνών από τη ζωή. Η ζωή του Σάι Μπαουμγκάρτνερ έχει καθοριστεί από τη βαθιά, διαρκή αγάπη του για τη γυναίκα του, την Άννα, που σκοτώθηκε σε ένα ατύχημα στη θάλασσα πριν από εννιά χρόνια. Τώρα, στα εβδομήντα ένα του, ο Μπαουμγκάρτνερ συνεχίζει να παλεύει για να ζήσει χωρίς εκείνη.

Το μυθιστόρημα ξετυλίγεται μέσα από τις μνήμες και τις ιστορίες που αναδύονται, πηγαίνοντάς μας πίσω στο 1968, όταν γνωρίστηκαν ο Σάι και η Άννα, άφραγκοι φοιτητές στη Νέα Υόρκη, και στην παθιασμένη τους σχέση, διάρκειας σαράντα ετών, ενώ στη συνέχεια επιστρέφουμε στα νεανικά χρόνια του Μπαουμγκάρτνερ στο Νιούαρκ και στον πολωνικής καταγωγής πατέρα του, ιδιοκτήτη ενός καταστήματος ρούχων και αποτυχημένο επαναστάτη.

Βασιλική Πέτσα – Δε θ’ αργήσω (εκδ. Πόλις)

Είκοσι χρόνια μετά την ποδοσφαιρική τραγωδία που το 1989 συντάραξε τη Βρετανία, το Λίβερπουλ αναπτύσσεται δυναμικά, οι αλλοτινοί έφηβοι μεγάλωσαν, άλλαξαν συνήθειες, προσαρμόστηκαν σε μια ήσυχη καθημερινότητα, απέκτησαν οικογένεια, σταθερές δουλειές. Όλοι; Όχι όλοι.

Ο κεντρικός ήρωας, ιδιοκτήτης φωτογραφείου που φυτοζωεί, αναγκάζεται να επιστρέψει νοερά στην εποχή που τα τείχη έπεφταν ή έμεναν ακλόνητα, κατά περίπτωση, για να αντιμετωπίσει τα φαντάσματα του παρελθόντος. Ένα μυθιστόρημα για το τι σημαίνει, μερικές φορές, να είσαι επιζών: να αγωνίζεσαι να προχωρήσεις μπροστά, να ξαπλώνεις κατάκοπος το βράδυ, και το επόμενο πρωί -κάθε πρωί-, ανοίγοντας τα μάτια, να συνειδητοποιείς πως δεν βρίσκεσαι ούτε βήμα μακριά.

Samanta Schweblin – Κεντούκι (μτφρ. Έφη Γιαννοπούλου, εκδ. Πατάκη)

Το πρόβλημα ξεκινά στα σπίτια και διαδίδεται ταχύτατα σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Κουνέλια, κοράκια, αρκουδάκια, πάντα, δράκοι ή κουκουβάγιες, τα κεντούκι δεν είναι κατοικίδια ούτε ρομπότ. Μέσα από τα μηχανικά τους μάτια βλέπουν πραγματικοί άνθρωποι, και το ζήτημα είναι ότι κάποιος που ζει στο Βερολίνο δεν είναι λογικό να μπορεί να τριγυρνάει στο σαλόνι κάποιου άλλου που ζει στο Σίδνεϊ, ούτε κάποιος που ζει στην Μπανγκόκ να μπορεί να τρώει το πρωινό του με τα παιδιά σας στο διαμέρισμά σας στο Μπουένος Άιρες. Ιδίως όταν αυτοί οι άνθρωποι, που τους βάζουμε μες στα σπίτια μας, είναι ανώνυμοι.

Σύμφωνα με τους New York Times: «Η Samanta Schweblin, από τις πιο καταξιωμένες ισπανόφωνες συγγραφείς της γενιάς της, είναι σπάνια και σημαντική, επειδή δεν την ωθεί στη συγγραφή απλώς το ταλέντο της ή η φιλοδοξία, αλλά το ειλικρινές ενδιαφέρον για ό,τι στον κόσµο είναι ευάλωτο: τα παιδιά, η φύση, η γλώσσα… Πρόγονός της δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τον Ντέιβιντ Λιντς».

Éric Fouassier – Γραφείο αποκρυφιστικών υποθέσεων (μτφρ. Σέργιος Τρεχλής, εκδ. Gutenberg)

Παρίσι, 1830. Ο θάνατος του γιου ενός υπουργού αναστατώνει τα παρισινά σαλόνια και την κυβέρνηση του βασιλιά Λουδοβίκου-Φίλιππου. Ήταν πράγματι αυτοκτονία; Ο νεαρός επιθεωρητής Βαλεντίν Βερν, παθιασμένος με την ιατρική αλλά και τον αποκρυφισμό, ακολουθεί τις δικές του μεθόδους για να λύσει το μυστήριο. Νέοι θάνατοι περιπλέκουν την υπόθεση. Συνδέονται όλοι μεταξύ τους; Ποιος είναι ο μυστηριώδης άντρας με το ψευδώνυμο «Εφημέριος»; Τι κρύβει και ο ίδιος ο νεαρός επιθεωρητής με το αγγελικό πρόσωπο και τη σκληρότητα στο βλέμμα; Ένα «εθιστικό βιβλίο» (Lire magazine) από τον «χημικό που βρήκε την τέλεια φόρμουλα για αστυνομικό ιστορικό μυθιστόρημα» (El Pais).

Paul Harding- Η άλλη Εδέμ (μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος, εκδ. Διόπτρα)

Το 1792, ο πρώην σκλάβος Μπέντζαμιν Χάνι και η Ιρλανδή γυναίκα του Πέισιενς εγκαθίστανται σ’ ένα ερημονήσι απέναντι από τις ακτές του Μέιν. Ο Μπέντζαμιν φυτεύει μηλιές στο μικρό του νησάκι, όπου σιγά-σιγά βρίσκουν καταφύγιο κι άλλοι άνθρωποι – μαύροι, ιθαγενείς, απόκληροι. Έναν αιώνα αργότερα, οι λιγοστοί απόγονοί τους ζουν στο νησί πάμπτωχοι και απομονωμένοι, αλλά τουλάχιστον μακριά από την εχθρότητα που τους περιμένει στην ενδοχώρα. Το καλοκαίρι του 1912, ένας ιδεαλιστής αλλά γεμάτος προκαταλήψεις ιεραπόστολος, που έρχεται να μορφώσει τα παιδιά του νησιού, τραβά την προσοχή των αρχών.

Μια επιτροπή ειδικών καταφθάνει και κρίνει ότι η «εκφυλισμένη» κοινότητα πρέπει να διαλυθεί. Το βιβλίο του βραβευμένου με Πούλιτζερ Χάρντινγκ ήταν το 2023 στη βραχεία λίστα του Booker και του National Book Award.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ