13 σπουδαίες Κορεάτικες ταινίες
- 25 ΜΑΡ 2013
Να φτιάξουμε ένα κλάσμα. Στον παρονομαστή το σύνολο των ταινιών που έχουμε δει την τελευταία δεκαετία από την κάθε δεδομένη χώρα. Στον αριθμητή το πόσες από αυτές τις ταινίες είναι φανταστικές. Όχι ‘οκ καλές’. Φανταστικές. Δεν υπάρχει εθνική κινηματογραφία που να έρχεται οπουδήποτε κοντά στην Κορεάτικη. Ούτε καν σύγκριση.
Τώρα, αυτό σίγουρα έχει να κάνει και με το ότι δεν φτάνουν στα μέρη μας όντως πάρα πολλές Κορεάτικες ταινίες ή, για να το θέσω αλλιώς, προκειμένου να φτάσει κάποια, σημαίνει πως θα αξίζει τον κόπο. Όμως θεωρητικά το ίδιο δεν ισχύει και για κάθε άλλο εθνικό σινεμά πλην του αγγλόφωνου και, ας πούμε, του Γαλλικού; Έχει όμως άλλο εθνικό σινεμά συνδεθεί τόσο άρρηκτα με την εγγύηση του ‘ταινιάρα θα δεις’ όσο το Κορεάτικο;
Δεν είναι τυχαίο. Θυμάμαι πριν χρόνια, όταν είχαμε αποκτήσει εμπειρία 2-3 χρόνων από Νύχτες Πρεμιέρας, το πρόγραμμά μας πλέον άρχιζε να βγαίνει με μερικές παραμέτρους ώστε να μπορούμε να βγάζουμε άκρη. Μια πρώτη παράμετρος ήταν “δε βλέπουμε ταινίες που έχουν διανομή”. Μετά είχαμε τα: “μεταμεσονύκτια μόνο αν είναι από την Ιαπωνία”, “ταινίες από το Πανόραμα κατατάσσονται με βαρύτητα αναλόγως το προηγούμενο Φεστιβάλ τους, SXSW > Σάντανς > Βερολίνο” κλπ.
“Κυκλώνουμε οτιδήποτε υπάρχει από Κορέα.”
Απλά τα πράγματα.
Την ερχόμενη Πέμπτη βγαίνει στις αίθουσες το βαμπιροειδές ψυχολογικό δράμα “Στόκερ” με τη Νικόλ Κίντμαν και τη Μία Βασικόφσκα (σε σενάριο του Έντονου Τύπου που πρωταγωνιστούσε στο “Prison Break”, για κάποιο λόγο) το οποίο δεν είναι Κορεάτικη ταινία. Αλλά ο σκηνοθέτης του είναι. Ο Παρκ Τσαν Γουκ, του “Oldboy”, κάνει το αγγλόφωνο ντεμπούτο του, η ταινία είναι απίστευτα σκηνοθετημένη και να πάτε να τη δείτε, αλλά ως τότε θεωρήσαμε πως αυτό ήταν μια αρκετά καλή αφορμή για να μιλήσουμε για μερικές από τις αγαπημένες μας Κορεάτικες ταινίες των τελευταίων χρόνων.
Έχει πάρα πολλές ακόμα, και συνήθως όλοι αυτοί οι σκηνοθέτες έχουν κάνει κι άλλες ταινιάρες εκτός από τις παρακάτω. Αυτές είναι μόνο 13. Enjoy.
“A Tale of Two Sisters”
Ξεκινώ από αυτήν για δύο λόγους. Πρώτον, είναι η αγαπημένη μου από όλες. Δύο νεαρά κορίτσια επιστρέφουν στο σπίτι τους μετά από παραμονή στο νοσοκομείο και η μεγάλη από τις δύο πιστεύει όλο και εντονότερα πως η μητριά τους κακομεταχειρίζεται τη μικρή. Ο ψυχολογικός τρόμος που χτίζεται στο μεγαλύτερο μέρος του φιλμ είναι απλώς η προετοιμασία για τα απανωτά σοκ που θα ακολουθήσουν στην τελευταία πράξη, σε ένα σύγχρονο παραμύθι τρόμου που εξαφανίζει ό,τι σχετικό υπάρχει στο είδος. (Και μαζί την ψυχραιμία σου. Είναι ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΟ.)
Ο δεύτερος λόγος είναι ο σκηνοθέτης Κιμ Τζι-Γουν. Ο οποίος έχει μια από τις πιο εντυπωσιακές φιλμογραφίες σύγχρονου σκηνοθέτη, θα μπορούσαμε να γεμίσουμε ένα άρθρο μόνο με τις δικές του ταινίες. (Θα τον αναφέρουμε και παρακάτω.) Ο οποίος όμως μόλις έβγαλε την πρώτη του αγγλόφωνη ταινία, και ήταν το “Last Stand” με τον Σβαρτσενέγκερ και τον Τζόνι Νόξβιλ. Θλίψη, απλά. Η μετάβαση αποδεικνύεται πολύ δύσκολη ιδίως για τους ασιάτες δημιουργούς, κάτι που δίνει ακόμα μεγαλύτερη αξία στο “Στόκερ”.
“The Chaser”
Περιπέτεια που έχει αποκτήσει το καλτ στάτους που της αξίζει, μοιάζει με τυπικό (αν και ωμό, και φοβερά αγωνιώδες) κυνήγι σίριαλ κίλερ, μέχρι που συνειδητοποιείς πως δεν είναι. Ένας πρώην ντετέκτιβ, που τώρα είναι νταβατζής, θα πρέπει να θυμηθεί τις παλιές του διερευνητικές τεχνικές όταν πολλά από τα κορίτσια του αρχίζουν να εξαφανίζονται. Υπάρχει μια φανταστική ανατροπή, αλλά και γύρω από αυτήν το φιλμ λειτουργεί τέλεια. Must.
“JSA (Joint Security Area)”
To “Oldboy” είναι αδιαμφισβήτητα η διασημότερη Κορεάτικη ταινία οπότε δεν έχει πολύ νόημα να σου πούμε “δες το ‘Oldboy’,” έτσι δεν είναι; Ναι, προφανώς δες το δηλαδή αν δεν το έχεις δει, όπως και όλη την σχετική τριλογία της εκδίκησης του Παρκ Τσαν Γουκ, ο οποίος με το “Στόκερ” του ενέπνευσε και αυτό το αφιέρωμα. Όμως πέρα από αυτά, αξίζει να δεις την πρώτη (που έχει δει άνθρωπος) ταινία του σκηνοθέτη, το “JSA”. Το τρέιλερ είναι μάπα, μην κρίνεις από αυτό. Αυτή η φοβερής έντασης πολεμική περιπέτεια ξεκινά από ένα συμβάν στα όρια της ουδέτερης ζώνης ανάμεσα στη Βόρεια και τη Νότια Κορέα (ένας στρατιώτης βρίσκεται νεκρός και οι υποψίες βαραίνουν δύο άντρες της αντίπαλης πλευράς) που όμως κρύβει πίσω του, όπως υποθέτει όποιος έχει δει άλλες δουλειές του δημιουργού, μια πολύ πιο τραγική, και βαθύτατα προσωπική, επεξήγηση.
“Musa”
Ιστορικό έπος που στην εποχή του, πριν μια ντουζίνα χρόνια, ήταν η ακριβότερη Κορεάτικη ταινία που είχε γυριστεί ποτέ. Μια πριγκίπισσα της δυναστείας των Μινγκ απαγάγεται και μαθαίνει πώς να είναι πολεμίστρια, στην έρημο, υπό τις πιο δυσχερείς συνθήκες. Σκλάβοι, βασιλιάδες, μαχητές, όλοι μαζί σε μια από αυτές τις ταινίες που σε κάνουν να ξεχάσεις γιατί θεώρησες ποτέ βαρετή την έννοια ‘ιστορικό έπος’. Για την ακρίβεια, ποιο είναι το περίεργο: Αν αυτή η ταινία ήταν Αμερικάνικη, θα τη βαριόταν το σύμπαν, θα προτεινόταν για 11 Όσκαρ, θα κέρδιζε κουστούμια ή ξερωγώ ηχητικό μιξάζ, και μετά θα την ξέχναγαν όλοι. Αν ήταν Ευρωπαϊκή, χαχ καλό, ναι ξέρω ξέρω, χαριτωμένο. Κι όμως. Γυρίζεται στην Κορέα, είναι ταινιάρα.
“Shiri”
Αν θελήσουμε να ξεχωρίσουμε μια ταινία που σηματοδοτεί την έναρξη όλης αυτής της σπουδαίας νέας εποχής του κορεάτικου σινεμά, θα παίρναμε αυτή την ξεκάθαρα Χολιγουντιανού τύπου περιπέτεια, που αντλεί στοιχεία από φιλμ τόσο από το εμπορικό Αμερικάνικο σινεμά όσο κι από σκηνοθέτες σαν τον Τζον Γου. Βασικά είναι αυτό που θες να είναι μια μεγάλη, ηχηρή, ακριβή περιπέτειτα. Δεν είναι το καλύτερο από όλα αυτά τα φιλμ, αλλά είναι σίγουρα essential.
“3-Iron”
Όλος ο Κιμ Κι Ντουκ είναι πολύ σημαντικός και το μεγάλο του σουξέ είναι άλλο, όμως αυτή είναι η αγαπημένη μου ταινία του. Ένας νεαρός διαρρήκητης μπαίνει σε σπίτια όσο λείπουν οι ιδιοκτήτες αλλά αντί να τα κλέβει τα καθαρίζει και τα φροντίζει, αναπράγοντας στο μυαλό του κομμάτια ζωής και καθημερινότητας που συμβαίνουν μέσα σε αυτά. Ένα από τα σπίτια θα τύχει να μην είναι άδειο όμως κι ένα περίεργο love story θα ξεκινήσει όταν γίνει μάρτυρας της καταπίεσης μιας συζύγου από τον άντρα της. Α, και ο βασικός χαρακτήρας δε λέει λέξη σε όλη την ταινία.
“Failan”
Ένα νεαρό κορίτσι από την Κίνα ταξιδεύει στη Νότια Κορέα για να βρει τους συγγενείς της μετά το θάνατο των γονιών της, αλλά όταν δε θα τους βρει, αποφασίζει να μείνει και να ζήσει σε αυτή τη χώρα. Μπλέκει με κάτι ντόπιους μαφιόζους και η ζωή της παίρνει επική κατρακύλα κι εκεί που νομίζεις πως βλέπεις κλασικό ‘όλα πάνε αχρείαστα χάλια’ δράμα έρχεται η ανατροπή: Είναι στην πραγματικότητα love story ανάμεσα σε δύο μοναχικούς ανθρώπους που έχουν χάσει ον προσανατολισμό τους. Πάρα πολύ δυνατό δράμα
Βασικά οι υπόλοιπες ταινίες του Κιμ Τζι-γουν
Είπαμε και στην αρχή, θα μπορούσε αυτή απλά να είναι μια λίστα με τη φιλμογραφία του. To ανατριχιαστικό του ντεμπούτο “Quiet Family” είναι για μια οικογένεια που ανοίγει πανδοχείο, ο πρώτος ένοικος αυτοκτονεί και μετά οι υπόλοιποι αρχίζουν να συναντούν τη μοίρα τους με διάφορους τρόπους. Το “Memories” είναι το κομμάτι που έχει συνεισφέρει στην ανθολογία ασιατικού τρόμου “Three Extremes ΙΙ”, για έναν άντρα που έχει χάσει τη γυναίκα του και μια γυναίκα που δε θυμάται ποια είναι, και θα σου σηκώσει την τρίχα κάγκελο. To “Good, Bad and the Weird” το είχαμε βάλει στα υποτιμημένα γουέστερν που πρέπει να δεις. Το “I Saw the Devil” είναι ιστορία προσωπικής εκδίκησης όπως δε την έχεις ξαναδεί. Αλλά το καλύτερο όλων ίσως είναι το “A Bittersweet Life”, για έναν άντρα που καθώς βάζει την ηθική πάνω από την αφοσίωση, θα μπλέξει σε μια περιπέτεια ζωής και θανάτου με το παλιό του αφεντικό. Τελοσπάντων, γενικότερα όλα.
“Poetry”
Μια 60-κάτι γυναίκα στα πρώτα στάδια του Αλτσχάιμερ αποκτά νέα ματιά στη ζωή όταν γράφεται σε μια τάξη ποίησης, βρίσκοντας έτσι μια απόδραση από όλα τα προβλήματά της. Ταυτόχρονα μαθαίνει για ένα εγκληματικό μυστικό που αφορά τον εγγονό της και τους φίλους του. Ε, καταλαβαίνεις. (#connecting_the_dots) Παρεμφερές σε στυλ με το ακόμα καλύτερο “Mother” του Μπονγκ Τζουν-χο, αξίζουν και τα δύο.
“Samaritan Girl”
Ας δώσουμε άλλον έναν Κιμ Κι-ντουκ. To 2004 κατάφερε κάτι που δεν θα κάτσω τώρα να ψάξω αλλά θα υποθέσω πως δεν έχει καταφέρει κανείς άλλος ποτέ: Κέρδισε με λίγους μήνες το βραβείο Σκηνοθεσίας σε Βερολίνο και Βενετία με δυο διαφορετικές ταινίες. Η μία, στη Βενετία, ήταν το “3-Iron”, η άλλη αυτή στο Βερολίνο. Επίσης δεν έχουν καμία σχέση τους. Το “Samaritan Girl” είναι μια τραγωδία εγκλήματος, επιθυμίας κι εκδίκησης χωρισμένη σε τρία κεφάλαια που το καθένα προσεγγίζουν μια απροσδόκητα περίπλοκη ιστορία τριών βασικών προσώπων, από διαφορετική σκοπιά. Ξεκινά με δυο νεαρά κορίτσια που μπλέκονται στην πορνεία, συνεχίζει… βασικά ας μην πούμε τίποτα, κάθε στροφή έχει το ενδιαφέρον της.
“The Host”
Αυτό είχε κάνει μεγάλο σουξέ και στην Ελλάδα. Μια από τις καλύτερες τερατοταινίες που έχουν γυριστεί, απλά τα πράγματα. Κι όπως συμβαίνει με όλες τις καλές ταινίες, ακόμα κι αυτές που έχουν να κάνουν με ένα τεράστιο μεταλλαγμένο πλοκάμι από τον ωκεανό με τα απόβλητα, το ενδιαφέρον βρίσκεται στην πραγματικότητα στους ανθρώπους που τρέχουν να ξεφύγουν από αυτό.
“The Man from Nowhere”
Το “Cruel Winter Blues” του ίδιου σκηνοθέτη επίσης αξίζει, αλλά αυτό είναι κι η μεγάλη του εμπορική επιτυχία: Ένας απλός, καθημερινός, φτωχός άντρας αποδεικνύεται όχι πάρα πολύ απλός και καθημερινός, καθώς θα χρησιμοποιήσει γνώσεις και ικανότητες από το εγκληματικό του παρελθόν προκειμένου να τα βάλει με ένα εγκληματικό κύκλωμα για να προστατέψει ένα πιτσιρίκι. Όχι κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί γενικά, αλλά είναι τρομερά σκηνοθετημένο και παιγμένο, δε θα ξεκολλάς τα μάτια σου από την οθόνη.
“My Sassy Girl”
Πάρα πολλές από τις παραπάνω ταινίες (κι από άλλες που δεν αναφέραμε) έχουν γίνει ή πρόκειται να γίνουν ριμέικ, τα οποία σε ποσοστό 100% διασύρουν το πρωτότυπο μέσα σε ένα λάκο λάσπης και τα αφήνουν εκεί, πληγωμένα, να ψυχορραγούν. Πρέπει να στηρίξουμε αυτές τις κακόμοιρες πρωτότυπες ταινίες που η μοίρα του επεφύλασσε να γίνουν νερόβραστα Αμερικάνικα ριμέικ με την Ελίσα Κάθμπερτ. Γι’αυτό κλείνουμε με τη διασημότερη ρομαντική δραμεντί του κορεάτικου σινεμά, βασισμένη σε μια σειρά από αληθινές ιστορίες που πόσταρε ο συγγραφέας Κιμ Χο Σικ στο ίντερνετ για τη σχέση του με την κοπέλα του. Βασικά είναι το τέλειο ρομαντικό δράμα κι η ιστορία του είναι σύγχρονη και παγκόσμια. Έχει γίνει ριμέικ σε 5-6 χώρες, το οποίο σίγουρα κάτι λέει, αλλά αυτή είναι η μία εκδοχή που πρέπει να δεις.