23 βραβεία για τους αδερφούς Κοέν

Δύσκολα θα βρεις πολλούς σκηνοθέτες στο Αμερικάνικο σινεμά που να ισορροπούν τόσο επιδέξια, για τόσο πολύ καιρό, ανάμεσα στην mainstream αναγνώριση και την ανεξάρτητη νοοτροπία δημιουργίας. Οι αδερφοί Κοέν καταφέρνουν εδώ και δεκαετίες να παραδίδουν με θαυμαστή συχνότητα, έργα αξιοθαύμαστης καλλιτεχνικής αξίας. Η συνέπεια και η συνοχή του έργου τους είναι μάλιστα κι ένας παράγοντας πολύ σημαντικός: Εξετάζοντας πλέον μια φιλμογραφία που φτάνει τα 16 έργα, και παρατηρώντας τους συνεκτικούς ιστούς ανάμεσα στις -ακόμα και φαινομενικά παράταιρες- ταινίες, έχεις μια αίσθηση πως κάθε ένα από τα ξεχωριστά τους φιλμ απογειώνεται περισσότερο χάρη στο σύνολο.

Οι συχνά δίχως προορισμό οδύσσειες στις οποίες στέλνουν τους αφελείς, αξιαγάπητους ανόητες ήρωές τους, καταφέρνουν πάντα να προκύπτουν ως περίπου σκληρά καρμικά αστεία. Σαν το σύμπαν να ρίχνει τα ζάρια και τυχαία να κρίνει τις μοίρες μας, είτε μιλάμε για τον λάθος Λεμπόφσκι, είτε για έναν συγγραφέα με writer’s block, είτε για εγκληματίες πλήρως ανίκανους, είτε τώρα για έναν μουσικό που ψάχνει να βρει το σπίτι του, τον προορισμό του, την επιτυχία του.

Το “Inside Llewyn Davis”, το καινούριο τους (και ένα από τα ωραιότερα που έχουν κάνει ποτέ) λαμβάνει τη φόρμα μιας μουσικής βιογραφίας, ωστόσο είναι μόλις το πιο πρόσφατο από τα πολλά είδη στα οποία έχουν δοκιμάσει να εφαρμόσουν τις μαύρα χιουμοριστικές κοσμοθεωρίες τους. Από νουάρ μέχρι μιούζικαλ κι από σλάπστικ μέχρι γουέστερν, το Κοενικό φιλμ είναι βαθιά στην καρδιά του πάντα ίδιο.

Κι αυτά είναι μερικά από τα στοιχεία του που, 16 φιλμ μετά, δεν ξεχνάμε ποτέ. (Πιθανά spoilers.)

Καλύτερος Ήρωας

Ο Dude. His Dudeness. Duder. El Duderino. Χάρισε στον Τζεφ Μπρίτζες το ρόλο της ζωής του και μαζί ένα βραβείο Όσκαρ. Γιατί ελπίζω να μην πιστεύει κανείς πραγματικά πως ο Τζεφ Μπρίτζες πήρε Όσκαρ για το “Crazy Heart”.

Καλύτερο Μάθημα Ζωής

Ο Έμετ στο “Blood Simple”: “Ο κόσμος είναι γεμάτος γκρινιάρηδες. Η αλήθεια είναι πως τίποτα δεν έρχεται με εγγύηση. Δε με νοιάζει αν είσαι ο Πάπας ή ο Πρόεδρος των ΗΠΑ. Κάτι μπορεί πάντα να πάει λάθος.” Και το θέμα είναι πως πάντα πάει. Ζήστε, γιατί δεν έχει σημασία.

Καλύτερο Κούρεμα

Άντον Σιγκούρ. Και πάλι ανατριχιαστικά τρομακτικός.

Καλύτερο Διασκοσμητικό

Το χαλί του “Big Lebowski” δένει πολύ καλά το δωμάτιο.

Καλύτερη Femme Fatale

Ο Γουίλιαμ Μέισι στο “Fargo”. Τι περίμενες, καμιά θηλυκή σεξοβόμβα; Για τους Κοέν μιλάμε.

Καλύτερο Ζευγάρι

Χόλι Χάντερ, Νικολας Κέιτζ, η Εντ κι ο Χάι, η μπατσίνα κι ο φυλακισμένος, η οικογένεια στην έρημο. “Raising Arizona”, τίποτα άλλο.

Καλύτερο Μουσικό Νούμερο

Μόνο Soggy Bottom Boys, τίποτα άλλο.

Καλύτερο Κοκτέιλ

White Russian προφανώς. Με τη συνταγή και τα απ’όλα της.

Καλύτερο Αξεσουάρ Κεφαλιού

Ο Dude στο “True Grit” φοράει το eye-patch όσο καλά το φορούσε κι ο Τζον Γουέιν, εύγε.

Καλύτερος Μονόλογος

O Tommy Lee Jones κλείνει τους σκοτεινότερους των Κοέν με στυλ. “No Country for Old Men” και τα μυαλά, well, στο πάτωμα και τους τοίχους.

Καλύτερη Εμφάνιση Εξωγήινων

Είναι το “The Man Who Wasn’t There” η πιο περίεργη ταινία των Κοέν; Μάλλον ναι, δε θα βρεις καμία άλλη ταινία τους που να παίζει με την ίδια ευκολία στην κορυφή, στη μέση και στο τέλος κάθε λίστας της φιλμογραφίας τους παίζει online. Δεν την θυμάμαι να μου αρέσει (προφανώς απαιτείται revisiting) αλλά πόντοι για τον Γκαντολφίνι.

Καλύτερη Ερμηνεία

Από τον Μάικλ Στούλμπαργκ στο φανταστικό “A Serious Man”, στο ρόλο του μαθηματικού Λάρι Γκόπνικ που νιώθει μεταξύ ενός γενικότερου ασφυκτικού συναισθήματος απειλής, πως, να, εμ, όλα θα τελειώσουν. Ταυτόχρονα πιστός στο ύφος του Κοένειου ήρωα, δηλαδή ενός άντρα που δεν αντιλαμβάνεται πως όλα γύρω του κινούνται με τυχαίους ρυθμούς και κατευθύνσεις και πως για τον ίδιο δεν υπάρχει Σχέδιο, αλλά και με μια σχεδόν ανατριχιαστικά απόκοσμη ερμηνευτική βάση. Τρομερός.

Καλύτερο Άκρο

Όχι-της-Μπάνι-Λεμπάουσκι στο “Big Lebowski”.Όλα καλά, η Τάρα Ριντ έχει και τα δέκα δάχτυλά της στη θέση τους.

(*η στιγμή που θυμάσαι πως η Τάρα Ριντ έχει στη φιλμογραφία της μια από τις 100 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών*)

Καλύτερη Χρήση Κομματιού

Τα διαποτισμένα με τυχαιότητα και (συνήθως) αίμα φινάλε των ταινιών των Κοέν είναι πάντα τέλεια, αλλά αυτό εδώ το πρώτο, για το “Blood Simple” είχε και το μπόνους της αναπάντεχης χρήσης του φανταστικού “It’s the Same Old Song” των Four Tops.

Καλύτερο “No Country for Old Men”

Το “Burn After Reading” και το “No Country for Old Men” είναι η ακριβώς ίδια ταινία, απλά η μία παιγμένη ως αστυνομικό δράμα κι η άλλη ως συνωμοσιολογική φάρσα. Στο ένα ανατριχιάζεις και στο άλλο γελάς, αλλά με τα ίδια ακριβώς πράγματα. Το “Burn After Reading” το γουστάρω και λίγο παραπάνω κιόλας.

Καλύτερο Ντύσιμο Αρκούδας

Αυτός εδώ ο φιλαράκος μας από το “True Grit”.

Καλύτερη ‘Παρτίδα’ ‘Μπόουλινγκ’

Παραλίγο να το κερδίσει ο Ιησούς αυτό, αλλά εντάξει, πώς να μην το δώσεις στην ονειρική σκηνή του “Big Lebowski”;

Καλύτερο Κατοικίδιο

Θεωρώντας πως δεν μετράμε τον (“shut-the-fuck-up”) Ντόνι του “Big Lebowski”, πάει με άνεση στον φανταστικό Οδυσσέας από το “Inside Llewyn Davis.”

Καλύτερη Θρησκευτική Εμπειρία

Το “A Serious Man” θα μπορούσε κανείς να πει πως είναι η πιο υποτιμημένη ταινία των Κοέν, μόνο που εσχάτως έχει αναδειχθεί αρκετά ως φανταστική ταινία που πέρασε σχετικά απαρατήρητη. Ο φίλος και συνάδελφος Λάρι Γκόπνικ συνδέει τα μαθηματικά με θεό: “The Uncertainty Principle. It proves we can’t ever really know what’s going on. So it shouldn’t bother you, not being able to figure anything out.”

Καλύτερο Writer’s Block

Αυτό του “Barton Fink” ξεπερνά εκείνο του Λιούιν Ντέιβις επειδή ο πρώτος το παλεύει και δεν τα έχει αφήσει όλα στη μοίρα τους. Ή έτσι νομίζεις ξερωγώ, ξέρεις πώς πάνε αυτά.

Καλύτερη Διασκευή της “Οδύσσειας”

Το “Oh Brother” είναι τρελό κέφι αλλά το “Inside Llewyn Davis” κερδίζει γιατί εκτός από ευαισθησία, βάζει στο τραπέζι και μια ευπρόσδεκτη επισήμανση: Δεν αρκεί το ταξίδι αν δεν ξέρεις πού πας.

Καλύτερος Τζον Γκούντμαν

3. Ό,τι είναι αυτός ο folk-hating τυπάκος που παίζει στο “Inside Llewyn Davis”, με το κούρεμά του και με τα απ’όλα του.

2. Ο μανιακός βετεράνος (;) Γουώλτερ στο “Big Lebowski” (SHUT THE FUCK UP, DONNIE).

1. Ο ίσως-σίριαλ-κίλερ Τσάρλι στο “Barton Fink”. Είναι κι ο αγαπημένος του ίδιου του Γκούντμαν, που τον περιγράφει στο Rolling Stone ως, “Homicidal maniac, but kind of a nice guy. You don’t get many of those.” Ναι, όντως.

Καλύτερο Abiding

Του Dude.