35 βιβλία που περιμένουμε αυτό το καλοκαίρι
Μία αναλυτική λίστα γεμάτη ελληνική και μεταφρασμένη λογοτεχνία, αστυνομικά και non fiction που θα φανεί πολύ χρήσιμη στις διακοπές και όχι μόνο.
- 11 ΙΟΥΝ 2023
Για όσους διαβάζουν, το καλοκαίρι είναι σαν κυνηγετική περίοδος. Οι πιο φιλόδοξοι θα βγουν με σκοπό να πιάσουν όσα περισσότερα βιβλία μπορούν. (Δημιουργώντας πολλές φορές τρομακτικές στοίβες με αδιάβαστα). Οι πιο μετρημένοι θα προσπαθήσουν να βρουν εκείνα τα θηράματα που αξίζουν πραγματικά το χρήμα και -κυρίως- τον χρόνο τους. Άλλωστε, η αναζήτηση του ιερό δισκοπότηρου των summer reads, εκείνου δηλαδή του μυθιστορήματος που θα κάνει πραγματικά αξέχαστες τις διακοπές είναι αγαπημένο καλοκαιρινό παιχνίδι. Σπάνια συμβαίνει, αλλά όταν συμβεί δεν το ξεχνάς ποτέ.
Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, τα βιβλία έχουν την τιμητική τους το καλοκαίρι. Κανείς δεν πάει διακοπές χωρίς να πάρει έστω και ένα μαζί του. Ακόμα και αν δεν το ανοίξει, καλό είναι να υπάρχει για ώρα ανάγκης – αν, για παράδειγμα, τελειώσει η μπαταρία του κινητού και κινδυνεύσει με κρίση πανικού.
Σε αντίθεση, όμως, με άλλες χρονιές η στήλη οφείλει να ομολογήσει ότι τα φετινά προσεχώς είναι λιγότερο εντυπωσιακά. Όχι, φυσικά, ότι δεν υπάρχουν πολύ σημαντικές εκδόσεις που περιμένουμε να κυκλοφορήσουν ή ότι λείπουν βιβλία ικανά να λειτουργήσουν ως άγια δισκοπότηρα των summer reads. Απλά, η ποσότητα δεν είναι φέτος τόσο εντυπωσιακή. Το πώς εξηγείται αυτό, ίσως το αναζητήσουμε/ερευνήσουμε/μάθουμε από Σεπτέμβρη.
Τώρα, ήρθε η ώρα να δούμε τι κυκλοφόρησε μόλις ή θα κυκλοφορήσει σε λίγο καιρό για να γεμίσουμε ανάλογα τη βαλίτσα μας και για φέτος.
Μεταφρασμένη Λογοτεχνία
Όχι, άδικα, η φετινή σεζόν ανήκε σε μία τεράστια λογοτεχνική επιστροφή: ο Cormac McCarthy επανήλθε μετά από 16 χρόνια σιωπής. Έτσι, ύστερα από το φετινό διπλό του χτύπημα, είναι καλή ευκαιρία να τον γνωρίσουμε ακόμα καλύτερα μέσα από τη μετάφραση στο Τέκνο του θεού (εκδ. Gutenberg), ένα μυθιστόρημα για έναν βίαιο serial killer στα Απαλάχια Όρη.
Από το παλιό στο νέο αίμα της λογοτεχνίας των ΗΠΑ, με την Αμερικανική αγωγή (εκδ. Δώμα) του Ben Lerner που μόλις κυκλοφόρησε στα Ελληνικά -και έφτασε μέχρι τους φιναλίστ για το βραβείο Pullitzer- να παραδίδει μία ακτινογραφία της τοξικής αρρενωπότητας αλλά και της ανόδου της alt-right.
Κατηφορίζοντας πιο νότια, περιμένουμε πρώτα από όλα τη Νυχτωδία (εκδ. Άγρα) του σπουδαίοu Χιλιανού Roberto Bolano, το Έντιμοι άνθρωποι (εκδ. Καστανιώτης) του Leonardo Padura, το οποίο ρίχνει φως στην Κούβα του σήμερα και του χθες, μέσα από τρόπους και φόνους που δύσκολα βάζει κανείς με το μυαλό του.
Περνώντας τον Ατλαντικό, θα αναμετρηθούμε αναγνωστικά με το Μοντεβίδεο (εκδ. Ίκαρος) του Ισπανού Enrique Vila-Matas, ένα μυθιστόρημα μέσα από το οποίο ο συγγραφέας ανακαλύπτει τον τρόπο για να ξαναβαφτίσει τα πράγματα, πριν συναντήσουμε τις συμπατριώτισσές του Sara Mesa και Αndrea Abreu· την πρώτη με το βραβευμένο Η οικογένεια (εκδ. Ίκαρος) που ακτινογραφεί τις ανοιχτές πληγές, τις αντιφάσεις, τις δυνάμεις αλλά και τις αδυναμίες μίας -τι άλλο;- οικογένειας, και τη δεύτερη με το Η κοιλιά του γαϊδάρου (εκδ. Carnivora) που αφηγείται μία ιστορία σεξουαλικής αφύπνισης, με φόντο τα Κανάρια Νησιά, εκεί όπου μία αδιόρατη μεμβράνη χωρίζει τους φτωχούς κατοίκους από τους πλούσιους τουρίστες.
Αντίστοιχα, το Δεν πάω πουθενά (εκδ. Gutenberg) της Rumena Buzarovska θα μας αποκαλύψει τις επιπτώσεις της πατριαρχίας, της οικονομικής και πολιτικής κρίσης στη Βόρεια Μακέδονια καθώς οι ηρωίδες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη χώρα τους, ενώ μιας και μιλάμε για αντιθέσεις οι Υπερβάσεις (εκδ. Ψυχογιός) της Louise Kennedy θα μας αφηγηθούν έναν αταίριαστο/απρόσμενο έρωτα στην εποχή των Ταραχών στη Βόρεια Ιρλανδή ανάμεσα σε μία νεαρή Καθολική και έναν ώριμο Προτεστάντη – πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που τιμήθηκε ως «ντεμπούτο της χρονιάς» στα βρετανικά νησιά για το 2022.
Σε τελείως διαφορετικό κλίμα τώρα, θα επιστρέψουμε στο παρελθόν με το Οι εξόριστοι του Βυζαντίου (εκδ. Στερέωμα) της Γαλλίδας Catherine Hermany-Vieille, μία πρωτότυπη οικογενειακή saga που διατρέχει διαφορετικές ηπείρους και πέντε αιώνες ιστορίας με αφετηρία την Άλωση της Κωνσταντινούπολης.
Η ευρωπαϊκή μας διαδρομή τελειώνει με μία σημαντική είδηση: Η τριλογία της Κοπεγχάγης (εκδ. Πατάκης) δια χειρός Tove Ditlevsen, πνευματικής πρόδρομου των αυτοβιογραφούμενων συγγραφέων αλλά και μία από τις σημαντικότερες φωνές της δανέζικης λογοτεχνίας του 20ου αιώνα, μεταφράζεται για πρώτη φορά στα Ελληνικά.
Κλείνοντας το μεταφρασμένο τμήμα του αφιερώματος, ας ρίξουμε μία ματιά και στη λογοτεχνία του κόσμου: ο σενεγαλέζικης καταγωγής David Diop επιστρέφει, ύστερα από το International Booker του 2021, με το H πύλη του ταξιδιού χωρίς επιστροφή (εκδ. Πόλις), ένα μυθιστόρημα για τη μαγεία της Αφρικής και την αποικιοκρατία στον 18ο αιώνα· η Ινδή Deepti Kapoor θα μας συστηθεί με ένα επικό, ιλιγγιώδες μυθιστόρημα, κάπου ανάμεσα στο θρίλερ και την οικογενειακή saga, με φόντο το σύγχρονο Νέο Δελχί στο H εποχή του κακού (εκδ. Μεταίχμιο)· και η Αλγερινή Ahlam Mosteghanemi θα μας δώσει μία σπαρακτική τοιχογραφία της σύγχρονης ιστορίας της χώρας της στο Η μνήμη του σώματος (εκδ. Καστανιώτη).
Ελληνική Λογοτεχνία
Πιστός στο ραντεβού του για ένα -τουλάχιστον- βιβλίο τη χρονιά, ο Αύγουστος Κορτώ θα καταπιαστεί αυτό το καλοκαίρι με την ιστορία της Τσιτσιμπού, η μάγισσας της πίστας (εκδ. Πατάκη) καθώς η τελευταία παίρνει το κασετοφωνάκι και αφηγείται όλη τη ρεμπέτικη ζωή της· τραγούδια, καημοί, μεγάλες νύχτες και ακόμα μεγαλύτερες απογοητεύσεις.
Σε πιο diy μονοπάτια τώρα, ο Νίκος Βεργέτης -που τον γνωρίσαμε ως συγγραφέα και προσφάτως μας συστήθηκε και ως εκδότης- κυκλοφορεί το νέο του βιβλίο με τίτλο Τετάρτη, μετά το Φρουμέλ (εκδ. Κυψέλη). Τι να περιμένει κανείς από αυτό; Την αγωνιώδη συζήτηση ενός ανθρώπου με τον εαυτό του ύστερα από ένα 12ωρο πιώμα και τον αναπάντεχο τρόπο με τον οποίο λογοτεχνία και ζωή πολλές φορές γίνονται ένα.
Η επανέκδοση στα Όντα και μη όντα (εκδ. Κίχλη) του Αργύρη Χιόνη θα δώσει μία ευκαιρία στο αναγνωστικό κοινό να έρθει πιο κοντά στο σημαντικό έργου του συγγραφέα, μέσα από ένα κείμενο όπου μπλέκονται όλα σχεδόν τα λογοτεχνικά και μη λογοτεχνικά είδη του λόγου – από το παραμύθι μέχρι το δοκίμιο. Ένα παιχνίδι, με άλλα λόγια, των λέξεων που όπως όλα τα παιχνίδια είναι, τελικά, πραγματικά σοβαρό.
Σε περισσότερο περιπετειώδεις αφηγήσεις τώρα, η Νάγια Δαλακούρα θα μας μεταφέρει με το Ο χορός του αετού (εκδ. Κλειδάριμθμος) μέχρι τα τσελιγκάτα των Σαρακατσάνων στα μέσα του 20ου αιώνα, δίνοντάς μας -ύστερα από ενδελεχή έρευνα σε ιστορικά και οικογενειακά αρχεία- μία γεύση πραγματικής ελευθερίας μέσα από τον νομαδικό τρόπο ζωής του άγνωστου στο ευρύ κοινό ελληνικού φύλου.
Κλείνουμε με κάτι πρωτότυπο: Ο Δημήτρης Μαμαλούκας, αστυνομικός συγγραφέας φανατικός αναγνώστης του μεγαλύτερου εν ζωή horror συγγραφέα, έγραψε μία ιστορία με τίτλο Σκότωσε σαν τον Στίβεν Κινγκ (εκδ. Κέδρος)· όπου ένας φανατικός συλλέκτης του «Βασιλιά» θα κάνει τα πάντα για να πάρει στα χέρια του το πιο σπάνιο βιβλίο που εξέδωσε ποτέ το είδωλό του, μόνο και μόνο για βρεθεί μπλεγμένος σε έναν απίστευτο φόνο που θα τον φέρει μέχρι έναν απειλητικό πύργο στη Σκωτία.
Αστυνομικό, Τρόμου & Sci-Fi
Μιλώντας για τον «Βασιλιά», σε λίγο καιρό θα έχουμε άλλο ένα βιβλίο του Stephen King στα Ελληνικά, καθώς κυκλοφορεί το Παραμύθι (εκδ. Κλειδάριθμος). Περί τίνος πρόκειται; Η ιστορία ενός ορφανού από μάνα 17χρονου παιδιού που βρίσκει σε μία αποθήκη την πύλη για έναν άλλον φανταστικό κόσμο, φτάνοντας στην πορεία να ηγηθεί ο ίδιος τη μάχη των δυνάμεων του καλού ενάντια στο κακό.
Επίσης, παραμένοντας στη λογοτεχνία του τρόμου, περιμένουμε μέσα στο καλοκαίρι τη μετάφραση του House of Windows της νέας μεγάλης ελπίδας του genre που ακούει στο όνομα John Langan από τις εκδόσεις Αίολος. Μετά το εντυπωσιακό Ο ψαράς, λοιπόν, ήρθε η ώρα για μία ιστορία που πρωταγωνιστεί -ναι, καλά το μάντεψες- μία στοιχειωμένη έπαυλη.
Σε εκδόσεις επιστημονικής φαντασίας τώρα αναμένουμε το Κρασί του θέρους (εκδ. Άγρα) του Ray Bradbury, μία συλλογή διηγημάτων γεμάτη νοσταλγία και το ίσως πιο προσωπικό έργο του συγγραφέα όπου -όλως περιέργως- τα sci-fi στοιχεία απουσιάζουν· το Ακόμα και οι θεοί (εκδ. Anubis) του Isaac Asimov, για τον διαφορετικό τρόπο ανάπτυξης της ζωής ανάλογα με του διαφορετικούς φυσικούς κανόνες στα παράλληλα σύμπαντα, που ο ίδιος αναγνώριζε ως το αγαπημένο του βιβλίο· τη Χώρα φαντασμάτων (εκδ. Στάσει Εκπίπτοντες) της Margaret Killjoy όπου όσο η Αυτοκρατορία μάχεται για τη δύναμη και τον πλούτο, οι αναρχικοί μαχητές πολεμούν για τον τρόπο ζωή τους· και o τρίτος τόμος του υπερβίαιου, υπερδιασκεδαστικού graphic novel BRZRKR με την υπογραφή του Keanu Reeves, για έναν επαγγελματία στρατιώτη που ζει αιώνια καθώς τίποτα (;) δεν μπορεί να τον σκοτώσει.
Όσο για την αστυνομική λογοτεχνία; Έχουμε την επανέκδοση σε νέα μετάφραση του Οι Φόνοι της οδού Μοργκ (Διόπτρα) του Edgar Allan Poe, της πρώτης δηλαδή αστυνομικής ιστορίας όλων των εποχών, το εξαιρετικό noir Η νύχτα που έπεσε στις ψυχές μας (εκδ. Πόλις) του Γάλλου Frederic Paulin για τη «μάχη της Γένοβας» και τα γεγονότα του 2001 στη σκιά της τότε συνόδου των G8, καθώς και τη Συμβίωση (εκδ. Διόπτρα) του Guy Morpuss, ένα crime novel τελείως διαφορετικό από τα άλλα, όπου οι δολοφόνοι και οι διώκτες τους είναι πολύ πιθανό να μοιράζονται το ίδιο σώμα.
Non Fiction
Πώς ακριβώς γεννήθηκε η ζωή πάνω στη Γη, σε έναν πλανήτη που κάποτε κυριαρχούσαν οι ταραγμένες θάλασσες και οι αδιάκοπες ηφαιστειακές εκρήξεις; Το Μία πολύ σύντομη ιστορία της ζωής πάνω στη Γη (εκδ. Κάκτος) του Henry Gee εξηγεί αυτό ακριβώς: το πώς δηλαδή φτάσαμε σε αυτό που αντιλαμβανόμαστε σήμερα σαν κανονικότητα πάνω στον πλανήτη.
Μιλώντας για σταθερές, τι ρόλο παίζουν άραγε τα τρόφιμα στην παγκόσμια σταθερότητα; Το πόνημα του Pierre Rafard με τίτλο Γεωπολιτική των τροφίμων και της γαστρονομίας (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) έρχεται για να αποκαλύψει ακριβώς το γιατί δεν πρέπει να θεωρούμε τη διατροφική επάρκεια δεδομένη.
Αντίστοιχα, τίποτα δεν πρέπει να παίρνουμε ως δεδομένο, όπως περίτρανα αποδείχθηκε και την περίοδο του Covid-19. Έτσι, η ιστορία μπορεί να δουλέψει ως εξαιρετικό παράδειγμα προς αποφυγή ή μίμηση. Για αυτό και βιβλία όπως το συλλογικό Τον καιρό του λοιμού (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) που αναμένεται -και μας μεταφέρει σε αρχαίες επιδημίες οι οποίες ξεπέρασαν κάθε λογική- αποκαλύπτουν το πόσο κοινή είναι η ανθρώπινη εμπειρία μέσα από τους αιώνες.
Για μισό λεπτό όμως: λίγο αγχωτικά δεν ακούγονται όλα αυτά; Κανένα πρόβλημα ή μάλλον πιο σωστά: ναι, πρόβλημα, αλλά υπάρχει διέξοδος όπως την προτείνει ο Alan Wats στο Η σοφία της ανασφάλειας (εκδ. Key Books). Προσφέρει, δηλαδή, λύσεις σε αυτήν την εποχή του ατέλειωτου άγχους, κλείνοντας το μάτι στις ανατολιτικές φιλοσοφίες, έτσι ώστε να μη φοβόμαστε συνεχώς για το μέλλον ούτε να θρηνούμε το παρελθόν αλλά να ζούμε και να απολαμβάνουμε (πού και πού) στο τώρα.
Σε τελείως διαφορετικό κλίμα τώρα, αναμένονται δύο πολύ ενδιαφέροντας εκδόσεις «σκοτεινού» ιστορικοπολιτικού ενδιαφέροντος: το Οι Χασισοπότες (εκδ. Αλεξάνδρεια) του Διδάσκαλου Ιππότη Χασάν Μπαχρή, μία αναλυτική πραγματεία του 1915 γραμμένη γύρω από ό,τι ακριβώς δηλώνει ο τίτλος της, και το Καθάρματα: Απατεώνες, δολοφόνοι, επαναστάτες και εγκληματίες (εκδ. Μεταίχμιο) που θα δώσει τη δυνατότητα στους αναγνώστες να διαβάσουν 12 εξαιρετικά κείμενα του πολυβραβευμένου ερευνητικού δημοσιογράφου Patrick Radden Keefe με θέμα την απάτη, το έγκλημα και τη διαφθορά.
Κλείνοντας το αφιέρωμα, και ευχόμενοι κανείς να μπει φαντάρος σε συνθήκες καύσωνα, ο δημοσιογράφος Θοδωρής Χονδρόγιαννος προσφέρει ένα ιδανικό beach read με το Στη χώρα του Χωσέ (εκδ. Key Books): κωμικοτραγικές περιπέτειες από τον ελληνικό στρατό (στρατόκαυλοι αξιωματικοί, «γερμανικό», αϋπνίες), από το μέρος δηλαδή που σταματά η λογικά και ξενικά ο απόλυτος παραλογισμός.
*Κάποια λιγά βιβλία έχουν κυκλοφορήσει ήδη, τα περισσότερα όμως θα βρεθούν στα ράφια των βιβλιοπωλείων μέχρι το τέλος του Ιουλίου.
