8 βιβλία για να διαβάσεις στις γιορτές
- 18 ΔΕΚ 2024
Αν κατά τις πρώτες γιορτινές σου βόλτες μετά τη δουλειά παρατηρήσεις σώματα γερμένα πάνω στα τραπέζια με ένα ποτήρι κρασί ή, ακόμα χειρότερα, με καφέ, τότε να είσαι σίγουρος πως ο προβληματισμός των ανθρώπων αυτών δεν πηγάζει από το σπάσιμο του παραδοσιακού δίπολου μελομακάρονα–κουραμπιέδες με σοκολάτα Ντουμπάι, αλλά από τις εξελίξεις στο βιβλίο που διαβάζουν.
Τα καλά βιβλία έχουν την τάση να προβληματίζουν, άσχετα αν οι περισσότεροι τα αγοράζουν αποκλειστικά και μόνο για να διασκεδάσουν και να σπείρουν στην καμένη – από την υπερβολική δουλειά – γη του εγκεφάλου τους νέες εικόνες. Η καλή λογοτεχνία κάνει και τα δύο. Αβίαστα, οργανικά, όπως ακριβώς αρπάζεις τα χριστουγεννιάτικα treats από την τραπεζαρία μόλις επιστρέφεις σπίτι, παραμερίζοντας το κατοικίδιό σου.
Στις γιορτινές τους αγορές λοιπόν, εκεί οφείλεται αυτός ο συσσωρευμένος προβληματισμός στα καφέ-μπαρ, οπότε μην τρομάξεις από τις κορδέλες σκέψεων που τινάζονται από το κεφάλι των θαμώνων. Σκέφτονται οι άνθρωποι τα βιβλία που διαβάζουν κι αν νιώθεις αποκομμένος από το λογοτεχνικό και καθόλου βαρετό – τουλάχιστον όπως παρουσιάζεται- πάρτι, σου έχουμε μερικές προτάσεις.
Χρόνο έχεις, καμένη εγκεφαλική γη επίσης έχεις, όρεξη δεν ξέρουμε, αλλά θα βρεις. Διαβάζοντας έρχεται, είναι σαν το χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Στη λίστα θα βρεις νέες και παλιές κυκλοφορίες, βιβλία μικροσκοπικά και βιβλία «τέρατα», έτοιμα να σε καταβροχθίσουν όπως εσύ το… Ας μην επαναλαμβανόμαστε, η λίστα περιμένει.
Ο Δρόμος | Cormac McCarthy (εκδ. Gutenberg)
Το περιμέναμε, συζητήσαμε με τον μεταφραστή του, ήρθε και πλέον ο Δρόμος γεμίζει σταδιακά τις βιβλιοθήκες όσων θέλουν να διαβάσουν κάτι σκοτεινό και συγχρόνως συγκινητικό. Βραβευμένο με Pulitzer (2007), το βιβλίο του McCarthy είναι ιδανικό για να γνωρίσει κανείς τον μεγάλο συγγραφέα.
Από το οπισθόφυλλο: Ένας άνδρας κι ο μικρός γιος του διασχίζουν μια Αμερική που θυμίζει καμένη γη. Τίποτα δεν κινείται στο κατεστραμμένο τοπίο· μόνο στάχτη στην ατμόσφαιρα. Το κρύο κάνει ακόμα και τις πέτρες να σπάνε, και το χιόνι πέφτει γκρίζο από έναν σκοτεινό ουρανό. Έχουν ένα πιστόλι για άμυνα και σέρνουν ένα καρότσι με τρόφιμα που σύντομα αδειάζει. Προορισμός τους είναι η ακτή, αν και δεν γνωρίζουν τί τους περιμένει εκεί. Πατέρας και γιος, «ο καθένας τους ολόκληρος ο κόσμος του άλλου», προσπαθούν να επιβιώσουν αντλώντας δύναμη από την αγάπη τους.
Ανταρκτική | Claire Keegan (εκδ. Μεταίχμιο)
Το βιβλίο της Μικρά πράγματα σαν κι αυτά έκανε πριν λίγο καιρό τα πρώτα του κινηματογραφικά βήματα, όμως πλέον, κυκλοφορεί και η Ανταρκτική, μία ακόμη έκδοση του 2024 που συζητιέται έντονα.
Από το οπισθόφυλλο: Δεκαπέντε ιστορίες που κινούνται από τη βάναυση, δύσκολη επαρχιώτικη ζωή στην Ιρλανδία μέχρι το καυτό τοπίο του αμερικάνικου νότου. Η Keegan διερευνά έναν κόσμο όπου τα όνειρα, η μνήμη και η τύχη έχουν συντριπτικές συνέπειες για όλους.
Η γραφή της, συχνά σκοτεινή, υπαινικτική και ατμοσφαιρική, κάνει τον αναγνώστη να νιώθει πως κάτι βαρυσήμαντο παραμονεύει σε κάθε μία από αυτές τις σμιλεμένες ιστορίες. Συγκινητικό, χάρη στη χαμηλόφωνη έντασή του, το βραβευμένο αυτό βιβλίο αποτελεί ένα σπάνιο, εντυπωσιακό δείγμα γραφής.
Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους | Μίνως Ευσταθιάδης (εκδ. Μεταίχμιο)
Στις σύντομες διαδικτυακές βόλτες από σελίδες που ασχολούνται με βιβλία, ο Μίνως Ευσταθιάδης και το βιβλίο του Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους έχουν την τιμητική τους και μάλλον όχι τυχαία, καθώς η ιστορία του, σταδιακά, φέρνει στην επιφάνεια άλλη μία, εξίσου δυνατή ιστορία.
Από το οπισθόφυλλο: Το 2022 ο Μίνως Ευσταθιάδης παίρνει άδεια εισόδου στη φυλακή υψίστης ασφαλείας του Στράουμπινγκ στη Γερμανία για να συναντήσει έναν κρατούμενο, καταδικασμένο σε ισόβια. Η συνέντευξη ολοκληρώνεται, αλλά κατά τη διάρκειά της αρχίζει να αποκαλύπτεται μια διαφορετική και άγνωστη υπόθεση.
Πώς μπορεί να συνδέεται η εξαφάνιση ενός κοριτσιού το 1981 στο δάσος της βαυαρικής λίμνης Άμερ με τη δολοφονία μιας γυναίκας στο πολυτελές ρετιρέ της, στο κέντρο του Μονάχου το 2006; Ο κατάδικος μεταμορφώνεται σε αφηγητή και ο συγγραφέας σε ερευνητή. Ή μήπως σε πραγματικό μάρτυρα;
Ο θάνατος έρχεται στάζοντας βροχή | Andres Montero (εκδ. Διόπτρα)
Η ευχάριστη έκπληξη του 2024, ένα βιβλίο που με ενθουσίασε και με έμαθε να εμπιστεύομαι περισσότερο τους νέους συγγραφείς. Σε μόλις 160 σελίδες, ο Andres Montero σε μεταφέρει στη Χιλή, μοιράζεται όμορφες, σκοτεινές εικόνες και συνδυάζει την πραγματικότητα με το μεταφυσικό.
Από το οπισθόφυλλο: Ένας άντρας ξεκινά μέσα στη νύχτα για το αεροδρόμιο για να παραλάβει έναν συνεργάτη, ξεστρατίζει και το αυτοκίνητό του μένει στη μέση του πουθενά, στην ύπαιθρο της Χιλής. Περπατώντας μέσα στη βροχή, φτάνει στάζοντας στο μόνο σπίτι που έχει τα φώτα αναμμένα.
Κι όταν του ανοίξουν την πόρτα, βρίσκεται μπροστά σε κάτι που δεν περιμένει… Έτσι ξεκινά μια αθέλητη απόδραση από την καθημερινότητα που οδηγεί σε έναν αναχρονιστικό, άγνωστο κόσμο. […] Έξι ιστορίες που πηγάζουν από τη μεγάλη προφορική παράδοση της Χιλής ενώνονται σ’ έναν παράξενο μύθο που κυλά ρευστός, χωρίς περιορισμούς, αλλά με νόημα μοναδικό. Ένα ονειρικό, απρόβλεπτο βιβλίο, όπου το μόνο σίγουρο είναι ο θάνατος που, όπως η βροχή, θα έρχεται πάντα.
Ζιγκ Ζαγκ στις νεραντζιές | Έρση Σωτηροπούλου (εκδ. Πατάκης)
Νόμπελ Λογοτεχνίας μπορεί τελικά να μην κέρδισε, όμως η Έρση Σωτηροπούλου, μετά την λάθος ανάγνωση της κατάστασης από τα media, είδε το όνομά της να παίζει παντού, μέχρι και στις πρωινές εκπομπές. Αυτόματα, λοιπόν, τα βιβλία της απέκτησαν νέους αναγνώστες. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει και το Ζιγκ Ζαγκ στις νεραντζιές το οποίο θεωρείται αν όχι το καλύτερό της, σίγουρα ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχει γράψει.
Από το οπισθόφυλλο: […] Τέσσερις νέοι άνθρωποι και ένα παιδί, λίγο πριν από τον ερχομό του 21ου αιώνα, προσπαθούν να υπερβούν τον εαυτό τους και να ζήσουν σ’ έναν παράλογο κόσμο. Καθώς μια μάινα τσιρίζει μονότονα “Γεια σου, Μαρία”, οι διαδρομές τους διαπλέκονται με ζιγκ ζαγκ μέσα από συμπτώσεις, φάρσες, προδοσίες και μικρές ή μεγαλύτερες συνωμοσίες. Και διαπιστώνουν ότι η ζωή μπορεί να γίνει πολύ πιο παράξενη από όσο διανοούνται.
Μόμπι Ντικ | Herman Melville (εκδ. Gutenberg)
Βρίσκεται ψηλά στη λίστα με τα καλύτερα βιβλία όλων των εποχών ενώ πολλοί συγγραφείς εμπνέονται μέχρι και σήμερα από αυτό. Το Μόμπι Ντικ απαιτεί χρόνο και οι γιορτές είναι ίσως η κατάλληλη περίοδος για να αφοσιωθείς στον κόσμο του Herman Melville. Η λέξη «αριστούργημα» δεν είναι ικανή για να περιγράψει σε βάθος τη σημαντικότητα του βιβλίου. Ναι, έχει επίσης την πιο διάσημη εισαγωγή στην ιστορία της λογοτεχνίας.
Από το οπισθόφυλλο: «Λέγε με Ισμαήλ. Πριν από μερικά χρόνια -δεν έχει σημασία πόσο ακριβώς- έχοντας λίγα ή καθόλου χρήματα στο πουγκί μου και τίποτα ιδιαίτερο που να με ενδιαφέρει στη στεριά, σκέφτηκα να ταξιδέψω λίγο στη θάλασσα και να δω το υδάτινο μέρος του κόσμου. […]
Οδηγίες για οικιακές βοηθούς | Lucia Berlin (εκδ. Στερέωμα)
Αν δεν έχεις χρόνο να διαβάσεις, τότε βρίσκεις λιγότερο χρόνο να διαβάσεις. Με λίγα λόγια, αν πραγματικά θέλεις, θα ανοίξεις το βιβλίο που σε περιμένει στο κομοδίνο. Για να σε διευκολύνω ακόμα περισσότερο, μιας και στα small talk στο γραφείο επιμένεις ότι δεν προλαβαίνεις να διαβάσεις ούτε το διαφημιστικό του σούπερ μάρκετ, σου έχω την απόλυτη συλλογή διηγημάτων από την Lucia Berlin.
Από το οπισθόφυλλο: […] Με το σθένος ενός Raymond Carver, την ειλικρίνεια μιας Alice Munro και ένα μείγμα ρέμπελου χιούμορ και μελαγχολίας εντελώς δικό της, η Berlin κάνει θαύματα με υλικό την ασήμαντη καθημερινότητα. Μέσα από τα διηγήματά της, με ηρωίδες γυναίκες που καλούνται να τα βγάλουν πέρα μόνες στη ζωή, αναδύεται ένας κόσμος σε ασταμάτητη κίνηση, γεμάτος χρώματα, αρώματα, γεύσεις, ένας κόσμος ο οποίος, παρ’ όλη την οδύνη που κατά καιρούς μάς προκαλεί, πάντοτε θα μας ξαφνιάζει και θα μας σαγηνεύει.
Κάτω από το ηφαίστειο | Malcolm Lowry (εκδ. Μεταίχμιο)
Μία ακόμη έκδοση του 2024 που έχει κάνει πολλούς να τρέχουν στα βιβλιοπωλεία. Το Κάτω από το ηφαίστειο, ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα του 20ου αιώνα ήρθε ξανά στη ζωή από τη μετάφραση της Κατερίνας Σχινά και συνεχίζει ακάθεκτο το ταξίδι του.
Από το οπισθόφυλλο: «Με βάση το υλικό μου ήθελα να δημιουργήσω ένα τζαμάρισμα. Ένα ποίημα, ένα τραγούδι, μια τραγωδία, μια κωμωδία, μια φάρσα. Είναι επιφανειακό, βαθύ, διασκεδαστικό, βαρετό, ανάλογα με το γούστο του καθενός. Είναι μια προφητεία, μια πολιτική προειδοποίηση, ένα κρυπτογράφημα, μια τρελή ταινία, ένας παραλογισμός, μια γραφή στον τοίχο. Μπορεί να θεωρηθεί ως ένα είδος μηχανής – κι αυτή η μηχανή λειτουργεί, σας διαβεβαιώνω, γιατί το ανακάλυψα με μεγάλο προσωπικό κόστος. Και, σε περίπτωση που θεωρήσετε ότι έχω δημιουργήσει οτιδήποτε άλλο εκτός από μυθιστόρημα, θα σας απαντήσω ότι σε τελευταία ανάλυση, είναι το πραγματικό μυθιστόρημα που είχα την πρόθεση να γράψω, και μάλιστα ένα αναθεματισμένα σοβαρό μυθιστόρημα».