“You can’t HANDLE the truth!”: Οι 10 κορυφαίες σκηνές του Aaron Sorkin
Ο πολυβραβευμένος με Όσκαρ και Έμμυ σεναριογράφος επιστρέφει με τη νέα του ταινία στο Netflix και στις αίθουσες κι εμείς κάνουμε μια αναδρομή στις κορυφαίες στιγμές του.
- 15 ΟΚΤ 2020
Την ξέρεις μια σκηνή Sorkin με το που θα τη δεις. Δε χρειάζεται πολλά-πολλά, απλά το καταλαβαίνεις.
Δεν είναι τυχαία ο σεναριογράφος που έχει παρωδηθεί περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο σύγχρονό του μέσα από άλλες σειρές ή από late night shows σε βαθμό που πλέον συμμετέχει κι ο ίδιος μετά χαράς σε αυτά τα σατιρικά κομμάτια.
Υπάρχει το διάσημο walk-and-talk του ‘West Wing’, της σειράς που του χάρισε Έμμυ και αναγνώριση και δόξα, μέχρι που την άφησε ύστερα από δημιουργικές διαφωνίες με την παραγωγή. Στην συνέχεια της καριέρας του επέστρεψε αρκετές φορές στην τηλεόραση όμως πλέον δούλεψε και στο σινεμά- το είχε κάνει και νωρίτερα, στα ‘90s, με αρκετή μάλιστα επιτυχία, όμως πλέον ήταν ο ίδιος το όνομα.
Κέρδισε Όσκαρ με το ‘Social Network’, πέρασε στη σκηνοθεσία, και τώρα παρουσιάζει τη ‘Δίκη των 7 του Σικάγου’ στο Netflix, τη δεύτερη προσωπική του δουλειά μετά το ‘Molly’s Game’. Όποιο όμως κι αν ήταν το πόστο του, είτε έκανε σινεμά είτε τηλεόραση, η χαρακτηριστική του γραφή ήταν πάντοτε εμφανής. «Κάθε φορά που κάποιος μιλάει μόνο και μόνο για την ερμηνεία, είτε είναι ηθοποιός σε ένα έργο, ένας ιερέας στον αμβώνα, ένας πολιτικός υποψήφιος μιλώντας πάνω στην εξέδρα, ισχύουν όλοι οι κανόνες της μουσικής», λέει στο Empire για τον τρόπο που γράφει διάλογο και μονόλογο βάσει μουσικότητας και ρυθμού.
Μπορείς να το δεις στις διαρκείς επαναλήψεις στους διαλόγους ή στο κρεσέντο με το οποίο οι μονόλογοι χτίζουν από απλή παράθεση πληροφορίας σε κάτι εκρηκτικό και αποκαλυπτικό. Δεν είναι τυχαίο πως οι σορκίνειοι χαρακτήρες πράγματι μοιάζουν με κήρυκες ή με χαρισματικούς πολιτικάντηδες που μιλάν στο λαό από κάποιο μπαλκόνι. Αλλά αν παρέδιδαν τα λόγια τους ακούγοντας μες στο μυαλό τους κάποια μελωδία, κρυφή από όλους εμάς τους υπόλοιπους.
Καθώς η νέα του ταινία έρχεται σήμερα στο Netflix ύστερα από μια κυκλοφορία 2 εβδομάδων στις αίθουσες, θυμόμαστε τις 10 καλύτερες στιγμές του πολυβραβευμένου σεναριογράφου, σε σινεμά και τηλεόραση.
***
10, You know what’s cool?
Ναι ναι, όλοι ξέρουμε what’s cool.
9, Ο μονόλογος του Idris Elba
Σταθερό χαρακτηριστικό του σορκινικού κειμένου είναι οι ορμητικοί μονόλογοι χαρακτήρων που αποκαλύπτουν μια σειρά από στοιχεία, κάνουν ενός είδους κήρυγμα στο κοινό (και στους υπόλοιπους χαρακτήρες), ή δένουν υπάρχοντα δεδομένα μεταξύ τους με κάποιον μη αμφισβητήσιμο τρόπο. Στις διάφορες δουλειές του Sorkin μπορεί να είναι απόλαυση απλά να βλέπεις διαφορετικούς ηθοποιούς να δουλεύουν με τέτοιους μονολόγους κι ένας από τους αγαπημένους μου είναι ο Idris Elba και η βρετανική προφορά του στο ‘Molly’s Game’, το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Sorkin.
Δείτε κι έναν Alec Baldwin από το ‘Malice’, για μέτρο σύγκρισης.
8+7, Mad as hell
Σε έξαλλη κατάσταση ο Will McAvoy στο πρώτο επεισόδιο του ‘Newsroom’, μια σειρά που απέδειξε πως ακόμα και στις μετριότερές του φάσεις ο Sorkin γράφει διαλόγους και κάνει κήρυγμα που καταλήγει απολαυστικό ακόμα και στις πιο χειριστικές ή απλοϊκές στιγμές του.
Παρόμοια φάση και το άνοιγμα του ‘Studio 60 on the Sunset Strip’, μια από τις λιγότερο πετυχημένες δουλειές του, όπου και πάλι ένα φλογισμένο rant γίνεται το δραματικό σημείο έναρξης για το τηλεοπτικό σύμπαν που θα επιχειρήσει να χτίσει στην πορεία ο σεναριογράφος. Πάντα με σημείο αναφοράς τον Paddy Chayefsky, είδωλο του Sorkin, και την αντίστοιχη σκηνή από το ‘Network’.
Στη συνέντευξη στο Empire ο Sorkin λέει μάλιστα πως ήταν χαρούμενος που το NBC τον άφησε να το κάνει όπως γράφτηκε, επειδή σε αυτό το μονόλογο ο Judd Hirsch μιλάει ξεκάθαρα για πράγματα που και το ίδιο το κανάλι έκανε. «Λέει, “κάνουμε διαγωνισμούς για να δούμε ποιος μπορεί να μοιάζει περισσότερο στον Donald Trump”, και μιλάει για το ‘Apprentice’, ένα σόου του Donald Trump. “Πληρώνουμε ανθρώπους να τρώνε σκουλήκια”, αυτό ήταν το ‘Fear Factor’.»
6, «Excuse me, what the fuck?»
Ξεχασμένη ταινία το ‘Charlie Wilson’s War’. Όταν ετοιμαζόταν να κυκλοφορήσει είχε γίνει το σχετικό σούσουρο του στυλ “ομγ ο Aaron Sorkin της τηλεόρασης τώρα έρχεται στο σινεμά και θα τα κερδίσει ΟΛΑ”, τελικά και ήρθε, και κέρδισε, αλλά η συγκεκριμένη ταινία δεν έκανε κάποια τρομερή αίσθηση. Με εξαίρεση τον Gust Avrakotos του Philip Seymour Hoffman που από την πρώτη στιγμή προστέθηκε στην κολεξιόν φοβερών χαρακτήρων του Sorkin παραδίδοντας τους κλασικούς διαλόγους επανάληψης και παράθεσης πληροφορίας με μια φανταστική φόρα και μόνιμη έκπληξη. Το «excuse me, what the fuuuck» παραμένει ένα από τα αστειότερα line readings που έχω δει ποτέ μου.
5, Το άνοιγμα του ‘Social Network’
Ο Sorkin ερμηνευμένος από τον Fincher είναι κάτι το θαυμαστό. Οι σκρούμπολ ρυθμοί αποκτούν μια θεοσκότεινη νιχιλιστική αιχμή που θα έπρεπε σύμφωνα με κάθε λογική να έχουν ως αποτέλεσμα ένα υλικό σε πόλεμο με τον εαυτό του αλλά αντιθέτως, καταλήγει σε εκφραστική αποθέωση. Και το αποκορύφωμα είναι η ίδια η αρχική σεκάνς, κατά την οποία οι διάλογοι του Sorkin εκφράζουν λεκτικά την υφή της ονλάιν επικοινωνίας που θα βρισκόταν στο μέλλον μας. Μια τέλεια σκηνή μιας τέλειας ταινίας.
4, Στην κορυφή του Έβερεστ
Αυτή είναι ίσως η πιο Aaron Sorkin σκηνή που έχει γράψει ποτέ ο Aaron Sorkin. Η αθλητική εκπομπή των ονείρων μας κάνει ζωντανές συνδέσεις με αναβάτες που πλησιάζουν την κορυφή του Έβερεστ και σε ένα τελευταίο διάλειμμα ο Dan πετάγεται στο γραφείο για να φέρει ένα σάντουιτς από το ψυγειάκι. Εκεί τον περιμένει μια έκπληξη: Ένας άστεγος άντρας τον κοιτάζει έντονα, σιωπηλά, καθώς ο Dan ζυγίζει την κατάσταση. Και, αντί να φωνάξει την ασφάλεια, θα μοιραστεί ένα σάντουιτς με τον άστεγο άντρα καθώς οι δυο τους βλέπουν μαζί στα σκοτάδια μια ομάδα ανθρώπων να κατακτούν την κορυφή του Έβερεστ. Sappy συναισθηματισμός και μια αφελής, διαρκής πίστη πως μπορούμε να κατακτήσουμε την κορυφή χωρίς να χάσουμε την ανθρωπιά μας.
3, «You’re such a loser, dad»
Μια ταινία για αριθμούς και μπέιζμπολ ήταν περιέργως μια από τις πιο συγκινητικά ανθρώπινες ταινίες της δεκαετίας. Το φινάλε πάντα με έκανε να χαμογελώ βουρκωμένος σε άλλη μια από εκείνες τις περιπτώσεις όπου ένας σκηνοθέτης κατάφερε να εντοπίσει κάτι ενδιαφέρον στη γραφή του Sorkin που δεν είχαν απαραιτήτως αγγίξει οι τηλεοπτικές δουλειές του.
Υπάρχουν αμέτρητες σκηνές στην ταινία, όπως η παραπάνω, που θυμίζουν πολύ πιο κλασικό Sorkin, με διάλογο επαναλήψεων και με exposition ως χτίσιμο χαρακτήρα και ως επίδειξη γνώσεων. Είναι κι αυτές καλές- όλη η ταινία είναι έξοχη. Όμως σε αυτό το βουβό, βουρκωμένο μουσικό φινάλε επιβεβαιώνεται πόσο σπουδαία ταινία για την ανθρωπιά του να χάνεις (ή απλά του να απολαμβάνεις αυτό που κάνεις) είναι το ‘Moneyball’. Την είχα συμπεριλάβει και στις αγαπημένες μου σκηνές της δεκαετίας.
2, «You can’t HANDLE the truth»
Iconic. Η συγκεκριμένη σκηνή έχει πλάκα γιατί ήταν κάτι που προφανώς όλοι είχαμε δει εκατό φορές στην τηλεόραση στη διάρκεια των ‘90s χωρίς να ξέρουμε προφανώς τι είναι και τι κάνει ο Aaron Sorkin στη ζωή του. Αλλά αργότερα, μετά το ‘West Wing’, μελετώντας τον Sorkin προς τα πίσω, το ότι έγραψε αυτή την ταινία έβγαζε εκ των υστέρων τόσο απόλυτο νόημα. Ξαφνικά άκουσα ένα κλικ μες στο κεφάλι μου. ΦΥΣΙΚΑ και αυτή τη σκηνή την είχε γράψει ο σεναριογράφος του ‘West Wing’.
Και μιλώντας για ‘West Wing’:
1, Ο Bartlett διαολοστέλνει το θεό
https://www.dailymotion.com/video/xb4y77
Με όλο το σεβασμό στο ρυθμό της σορκινικής διαλέκτου, η αγαπημένη μου στιγμή παραμένει μία σιωπή. Σε ένα από τα κορυφαία επεισόδια στην ιστορία της τηλεόρασης, το φινάλε της 2ης σεζόν ‘West Wing’, ο Πρόεδρος Bartlett θρηνεί, ο θεός του τον έχει απογοητεύσει, και όπως έκανε παλιά ως πιτσιρικάς με πολύ ύφος, πεισμώνει και παίρνει τη μεγαλύτερη απόφαση της ζωής του την ώρα που έξω λυσσάει η καταιγίδα και στις οθόνες μας παίζουν ατμοσφαιρική ροκ οι Dire Straits.
Ο οργισμένος συναισθηματισμός δικαίου περνάει μέσα από έναν μονόλογο στα λατινικά αλλά στην κορύφωση του επεισοδίου και της σεζόν λίγο αργότερα, ο ρυθμός της γραφής του Sorkin αποτυπώνεται μέσα από σερί αποσβολωμένων ή/και εντυπωσιασμένων προσώπων από τα οποία περνά σαν ήρεμος στρόβιλος η κάμερα του Thomas Schlamme, του σταθερού σκηνοθέτη της σειράς. Στο τέλος η αποφασισμένη σιωπή, με φόντο την καταιγίδα, είναι η πιο αποτελεσματική ατάκα που έχει αφήσει ποτέ να αιωρηθεί ο Aaron Sorkin.
***
Ταινίες που έστειλαν έντρομους θεατές στο νοσοκομείο, κανίβαλοι, φουτουριστικές αιρέσεις, δαιμονισμοί που σπάνε τα στερεότυπα. Ποιες ταινίες τρόμου σού έχουν ξεφύγει; Μάθε για τις 13 πιο υποτιμημένες ταινίες τρόμου της δεκαετίας στο νέο επεισόδιο του POP για τις Δύσκολες Ώρες!