Akira Toriyama, ο Super Saiyan των παιδικών μας χρόνων
Ο δημιουργός του Dragon Ball πέθανε, ωστόσο κατάφερε στα 68 χρόνια ζωής του να επηρεάσει περισσότερες από μία γενιές, αλλάζοντας προς το καλύτερο τα ΣΚ μας.
- 8 ΜΑΡ 2024
Το Bird Studio, η εταιρεία που ίδρυσε ο Akira Toriyama το 1983, ανακοίνωσε την Πέμπτη (στην Ελλάδα η είδηση έγινε γνωστή το πρωί της Παρασκευής) ότι ο δημιουργός του Dragon Ball πέθανε την 1η Μαρτίου από οξύ υποσκληρίδιο αιμάτωμα. Ήταν 68 ετών. «Είχε πολλά ακόμη να πετύχει. Ωστόσο, έχει ήδη αφήσει μεγάλο έργο σ’αυτόν τον κόσμο», διαβάζουμε στο αντίο του στούντιο.
Ο Toriyama είναι πιθανότατα ο πιο επιδραστικός Ιάπωνας καλλιτέχνης της σύγχρονης εποχής μετά τον Hayao Miyazaki. Το δημοφιλέστερο manga του που φυσικά διαδόθηκε με τη βοήθεια του anime, ήταν επόμενο να φτάσει και στη χώρα μας, τότε που το να ξυπνάς νωρίς το πρωί και να μπαστακώνεσαι τελετουργικά μπροστά από την τηλεόραση ήταν ψηλά στην to do list κάθε νέου.
Χωρίς καμία αμφιβολία, το Dragon Ball άλλαξε τη ζωή του Toriyama. Το 1984, όταν κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το manga, είχε ήδη γευτεί την επιτυχία με το Dr. Slump, όμως το πρώτο του hit θα συρρικνωθεί μπροστά στον Goku και την παρέα του. Βασισμένο στο κλασικό κινεζικό έπος Ταξίδι στη Δύση, αλλά προσαρμοσμένο με χιούμορ και έμφαση στις πολεμικές τέχνες, το Dragon Ball, ειδικά μόλις προστέθηκε το Z και έγινε σειρά, μετατράπηκε πολύ γρήγορα σε παγκόσμια επιτυχία.
Η γνωριμία του υπόλοιπου πλανήτη με το shonen
Από το 1996, το Cartoon Network έβαλε το Dragon Ball Ζ σε εκατομμύρια αμερικανικά σπίτια. Αυτόματα, αν σκεφτούμε τη δύναμη επιρροής των ΗΠΑ και την τάση μας να ακολουθούμε -πολλές φορές ετεροχρονισμένα- τα βήματά της, ήταν θέμα χρόνου να εξαπλωθεί και στον υπόλοιπο κόσμο. Το 1998 έφτασε και στην Ελλάδα και την τηλεόραση του ANT1, αυτή ήταν και η πρώτη μας επαφή με το έργο του, αλλά και το shonen.
Για πολλούς εκτός Ιαπωνίας, το αφηγηματικό στιλ shonen ήταν άγνωστο. Ένα νεαρό αγόρι και οι χαρακτήρες που τον πλαισιώνουν (πάντα με έμφαση στην επιμονή και τη συντροφικότητα) καλούνται να ξεπεράσουν τις δυσκολίες που προκύπτουν στην ιστορία τους. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε κάτι παρόμοιο με την εκτεταμένη, αργά αναπτυσσόμενη πλοκή που δημιούργησε ο Toriyama.
Η απήχηση του anime στην Ελλάδα, αν κρίνουμε από τις πρώτες αντιδράσεις για τον θάνατο του δημιουργού του, ήταν μεγάλη. Η χώρα μας ωστόσο μοιάζει με πινέζα μπροστά στις ΗΠΑ και τη Λατινική Αμερική. Φανταστείτε πως στη δεύτερη, ο Goku θεωρούνταν λαϊκός ήρωας. Πριν από περίπου ένα χρόνο, μάλιστα, Οι Los Angeles Times δημοσίευσαν ένα χιουμοριστικό κείμενο με τίτλο In celebration of Goku, a Latino icon. Οι χώρες της Λατινικής Αμερικής πρόβαλαν πολλές ιαπωνικές σειρές επειδή το κόστος τους ήταν μικρό και ο Goku έγινε κάτι σαν άγιος. Στα μέρη μας μπορεί να μην έγινε άγιος, όμως έγινε ο λόγος που πολλά παιδιά ξυπνούσαν χαρούμενα τα Σαββατοκύριακα.
Το Dragon Ball είναι παντού
Ως δημιουργός manga, ο Toriyama φλέρταρε έντονα με την υπερβολή, άρα και τη διακωμώδηση των πρωταγωνιστών του. Από τις εκφράσεις των χαρακτήρων του ξεπηδούν συναισθήματα, πολλές φορές γελοία, που αλλάζουν στην αμέσως σκηνή δίνοντας τη θέση τους σε πιο άγρια ένστικτα που συνδέονται με την επιβίωση και την εκδίκηση. Για να ξυπνήσει αυτά τα ένστικτα ο Goku χρησιμοποιεί τις πολεμικές τέχνες, κάτι που θα ενέπνεε αργότερα ολόκληρο το είδος των fighting video games. Οι πύρινες μπάλες στο Street Fighter σας λένε κάτι;
Τα μυτερά/αγκαθωτά μαλλιά τα βλέπουμε επίσης παντού, όμως η εξωτερική απεικόνιση του τσι, της πνευματικής ενέργειας που διατρέχει το ανθρώπινο σώμα, είναι ίσως η πιο διαδεδομένη (τη βλέπουμε και στο Star Wars). Όλοι γίναμε Super Saiyan για μια φορά στη ζωή μας όταν νιώσαμε ότι αδικούμαστε, απλώς δεν το καταλάβαμε.
Στις ταινίες τις Marvel βλέπουμε διάφορες εξωπλανητικές σκηνές δράσης που μας φέρνουν στο μυαλό το Dragon Ball. Ακόμα και στη μουσική γίνονται αναφορές, ειδικά από τη hip-hop σκηνή.
Πέρα από την τηλεόραση, ο Toriyama δάνεισε την τέχνη και το στιλ του και αλλού. Με την Enix, ο Toriyama βοήθησε στη δημιουργία του Dragon Quest, ενός από τα σημαντικότερα βιντεοπαιχνίδια όλων των εποχών. Ήταν επίσης ο επικεφαλής σχεδιασμού στο Chrono Trigger για το Super Nintendo που θεωρείται ένα από τα καλύτερα παιχνίδια που πέρασαν από την κονσόλα.
Το βράδυ της Πέμπτης, μόλις έγινε γνωστό ότι Toriyama έφυγε από τη ζωή, καλλιτέχνες και animators από όλες τις βιομηχανίες που άγγιξε με τη δουλειά του, είπαν το δικό τους αντίο. Το ίδιο έκανε και ο Eiichiro Oda, ο δημιουργός του franchise One Piece, του οποίου η τέχνη ακολουθεί τα βήματα του Toriyama. Το ίδιο μάλλον έκαναν και όσοι ξυπνούσαν από νωρίς και πατούσαν το κουμπί της τηλεόρασής τους κάθε Σαββατοκύριακο εδώ στην Ελλάδα.
Τα παιδιά των 90s που κοντεύουν ή πέρασαν τα 30, από τις ΗΠΑ μέχρι τη Λατινική Αμερική και τη χώρα μας, κουβαλάνε μέσα τους τον Akira Toriyama. Και είναι απόλυτα λογικό. Σκεφτείτε την απάντηση που δίνετε μόλις σας κάνουν την κλασική ερώτηση «ποιο είναι το πρώτο anime που είδες ή κόλλησες μαζί του». Όλοι ξέρουμε ότι είναι το Dragon Ball Z, όλοι ξέρουμε ότι κάποτε ήθελες να γίνεις και εσύ Super Saiyan.
