Αξίζει ο Κούτσερ $24 εκατομμύρια;

Η βασικότερη ιδέα πίσω από τις τηλεοπτικές σειρές είναι αυτή της ταύτισης. Μια άγραφη υπόσχεση ανάμεσα στο κοινό και τους συγγραφείς: Εμείς θα συνεχίσουμε να βλέπουμε, εσείς συνεχίστε να μας κρατάτε το ενδιαφέρον ζωντανό. Και σε ιστορίες που κρατάνε χρόνια και χρόνια, ο βασικότερος, ο απόλυτος, ο κυριότερος τρόπος συντήρησης του ενδιαφέροντος, είναι οι χαρακτήρες. Μπορείς να βάλεις όσα μυστήρια θες, να κάνεις τη σειρά σου όσο αστεία γίνεται, να κάνεις τη δράση εντυπωσιακή, αλλά στο τέλος της ημέρας τίποτα από αυτά δε θα μετράει αν το κοινό δεν έχει έναν ήρωα για να αγαπήσει (ή να αγαπά να μισεί), έναν ήρωα που θα του γίνει εμμονή, που θα θέλει να δει το επόμενο κεφάλαιο της ζωής του.

Πάρε το “Lost”, μιας κι αναφερθήκαμε σε μυστήρια. Ο λόγος που το “Lost” έγινε αυτό που έγινε δεν ήταν τα μυστήρια, ήταν η χαρακτήρες, κι αυτό μπορούμε να το αναλύσουμε όσο θέλετε κάποια άλλη στιγμή. Τα μυστήρια έπαιξαν το ρόλο τους, αλλά ο μεγάλος όγκος θεατών ούτε θα είχε εξαρχής καθίσει να παρακολουθήσει, ούτε θα είχε παραμείνει εκεί ως το τέλος, αν βδομάδα μετά τη βδομάδα, δε μας ενδιέφεραν αυτοί οι χαρακτήρες. Αρχής γενομένης από τον Τζακ Σέπαρντ, την πύλη μας στο σύμπαν της σειράς, καθώς όλα ξεκινούν κυριολεκτικά την πρώτη στιγμή που ανοίγει τα μάτια του στο νησί.

Στον πιλότο λοιπόν του “Lost”, ο Τζακ επρόκειτο να πεθάνει.

Είναι ένα από τα πιο γνωστά trivia που αφορούν τη σειρά αυτό, αλλά είναι σημαντικό να το αναφέρουμε ξανά εδώ για να υπογραμμίσουμε το επιχείρημά μας υπέρ της αναγκαιότητας των πρωταγωνιστών. Τον Τζακ Σέπαρντ αρχικά θα έπαιζε ο Μάικλ Κίτον, ο οποίος είχε συμφωνήσει επειδή ο χαρακτήρας επρόκειτο να σκοτωθεί στο τέλος του πρώτου επεισοδίου. Όμως στην πορεία κάτι άλλαξε. Κάποιος αποφάσισε πως αυτό ήταν ένα τεράστιο λάθος. Πως το να σκοτωθεί ο χαρακτήρας που εισάγει τον θεατή στο σύμπαν της σειράς, ήταν μια βίαιη παράβαση των άγραφων όρων της συμφωνίας σεναριογράφων-θεατών. Πως το να χάσεις τον ήρωά σου ακριβώς τη στιγμή που έχεις αποφασίσει να αφοσιωθείς, θα σε απομακρύνει από κάθε τι άλλο ακολουθήσει.

Αν δεν υπάρχει πρωταγωνιστής, δεν υπάρχει κοινό, δεν υπάρχει σειρά.

Γι’αυτό και αυτό που συνέβη με την αντικατάσταση του Τσάρλι Σιν από τον Άστον Κούτσερ, αν και δεν είναι δίχως προηγούμενο, είναι σίγουρα σπάνιο και δύσκολο.

Η ιστορία είναι πασίγνωστη, αλλά τη συνοψίζουμε: Ο Τσάρλι Σιν (που ήταν πρώτος στην αντίστοιχη περσινή λίστα του Forbes, και μάλιστα με $40 εκατομμύρια) μέσα σε ένα όργιο καταχρήσεων, ηθικά χρεοκοπημένης συμπεριφοράς και αρνητικής δημοσιότητας, καταφέρεται εναντίον του δικτύου CBS που προβάλλει το “Two and a Half Men”, εναντίον του δημιουργού Τσακ Λόρε, εναντίον του συμπρωταγωνιστή του Τζον Κράιερ, συμβαίνουν διάφορά καθόλου winning σχετιζόμενα με tiger blood περιστατικά, και γενικά για να μη τα πολυλογούμε, ο Σιν πάει σπίτι του. Ή όπου πάει συνήθως ο Σιν όταν δεν είναι στο πλατό.

Ύστερα από ένα διάστημα όπου υπήρχαν φήμες ακόμα και για κόψιμο της σειράς (η οποία παρά την φθίνουσα τάση στις θεαματικότητες εξακολουθούσε να κάνει νούμερα άνω των 12 εκατομμυρίων θεατών και να είναι από τα μεγαλύτερα χρυσωρυχεία του δικτύου και του στούντιο, με μεγάλο κοινό, καλά νούμερα στις επαναλήψεις και μεγάλες παγκόσμιες πωλήσεις), το CBS τελικά προσέλαβε τον Άστον Κούτσερ στη θέση του Σιν. Ο χαρακτήρας του Τσάρλι πέθανε εκτός οθόνης, ο Γουώλντεν Σμιντ του Κούτσερ έγινε ο νέος κεντρικός ήρωας, και η ζωή συνεχίζεται.

Τώρα, αυτό το τελευταίο είναι κάτι πολύ σχετικό. Γιατί όπως είπαμε, μια σειρά είναι σε τεράστιο βαθμό, ο πρωταγωνιστής της. Το πλήγμα της αλλαγής κεντρικού ήρωα ελάχιστοι έχουν επιβιώσει. Και ειδικά και σε μια εποχή όπου το κοινό έτσι κι αλλιώς έχει τάσεις φυγής και διάσπασης και μπορεί να βρει το entertainment του σε χίλια μέρη με χίλιους τρόπους, γιατί να συνεχίσει να παρακολουθήσει μια σειρά όταν εκείνη πρώτη σπάει αυτή τη σχέση;

Δύο πρόσφατα παραδείγματα είναι χρήσιμα για να έχουμε context.

Το παράδειγμα του “Office”

Μιλώντας για σειρές που έχουν ξεπεράσει το φυσικό χρόνο ζωής τους, τίποτα δεν πλησιάζει το “Office”. Ίσως ναα έχουν υπάρχει άλλες που γίναν ακόμα χειρότερες, όμως καμία δεν έγινε χειρότερη ενώ ταυτόχρονα είχε χάσει τον κεντρικό της ήρωα συνεχίζοντας να φυτοζωεί δυο χρόνια μετά.

Ο κεντρικός ήρωας ήταν ο Μάικλ Σκοτ του Στιβ Καρέλ, για τα 7 πρώτα χρόνια τουλάχιστον. Στη διάρκεια αυτών των 7 σεζόν, η κάθε χρονιά ξεκινούσε τυπικά με γύρω στα 9 εκατομμύρια θεατές και τελείωνε γύρω στα 8. Τα τελευταία χρόνια ξεκίναγε γύρω στα 8 και τελείωνε γύρω στα 7, γενικά μια υγιής συντήρηση για το σταθερά μεγαλύτερο κωμικό χιτ του NBC.

Η σεζόν μετά την αποχώρηση του Καρέλ ξεκίνησε με 7.4 εκατομμύρια θεατές (μακράν η χαμηλότερη πρεμιέρα) και τελείωσε με, μισό, περίμενε, 4.5 εκατομμύρια. Κατρακύλα και διασυρμός. Η φετινή 9η (κι όπως ανακοινώθηκε, τελευταία) σεζόν ξεκίνησε με 4.3 εκατομμύρια, για πρώτη φορά δηλαδή επέστρεψαν λιγότεροι από όσους θεατές είχαν μείνει την προηγούμενη. Μιλάμε για νούμερα απόγνωσης, που βροντοφωνάζουν το ξεκάθαρο μήνυμα: Δεν μας αφορά αυτή η σειρά χωρίς τον πρωταγωνιστή της.

To παράδειγμα του “C.S.I.”

Το procedural του CBS, καθότι βασιζόταν πάντα περισσότερο στην ιδέα πως θα κάτσεις να δεις κάτι τύπους να λύνουν κάτι φόνους, δεν θα περίμενε κανείς να πληγωθεί ανεπανόρθωτα από την αποχώρηση του κεντρικού ήρωα. Ειδικά από τη στιγμή που στη διάρκεια των χρόνων έφευγαν και ερχόντουσαν ένα σωρό άλλοι χαρακτήρες. Κι όμως, κι όμως.

Ύστερα από μια καριέρα με σεζόν σταθερά πάνω από τα 20 εκατομμύρια θεατές και μια τελευταία, 9η, στα 18.5 (μέσο όρο), ο Γκιλ Γκρίσομ του Γουίλιαμ Πίτερσον αποχώρησε από τη σειρά. Το CBS ήξερε πως έπρεπε να φέρει κάποιο μεγάλο όνομα στη θέση του, κι έκλεισε τον Λόρενς Φίσμπερν του “Matrix”. Τι μέσο όρο θεατών είχαν οι 2 σεζόν του Φίσμπερν; 15 και 13.5 εκατομμύρια. Έφυγε κι ο Φίσμπερν, φέρανε τον Τεντ Ντάνσον, διάσημο τηλεοπτικό πρωταγωνιστή. 12.5 εκατομμύρια. Φέτος ως τώρα, μόλις και μετά βίας 12, και θα πέσει κι άλλο όσο προχωρά η σεζόν.

Το μήνυμα, ξανά; Ωραίες οι πλοκές και οι φόνοι και τα μυστήρια, αλλά για το 1/3 του κοινού, η σειρά ήταν ο Γκρίσομ.

Ο παράγοντας Άστον Κούτσερ

Είναι φυσικό όταν αντικαθίσταται ο πρωταγωνιστής, το κοινό να θέλει να τσεκάρει ποια είναι η ‘επόμενη μέρα’. Έστω και μια ματιά, από περιέργεια. Τα δεσμά δεν κόβονται μεμιάς. Όμως όπως κι αν το δεις, αυτό που έφερε ο Κούτσερ στη σειρά ήταν δίχως προηγούμενο. Σκέψου: Όπως όλες οι σειρές στην τηλεόραση ανεξαιρέτως, έτσι και το “Two and a Half Men” τα τελευταία χρόνια είχε πτώση. Όχι (πολύ) ανησυχητική, αλλά πτώση. Νορμάλ. 15 εκατομμύρια, μετά 14.9, μετά 12.7 στην τελευταία χρονιά του Σιν. (ΟΚ, αυτό το τελευταίο πολύ απότομο.)

Το πρώτο επεισόδιο του Κούτσερ, το παρακολούθησαν 29 εκατομμύρια άνθρωποι. Περισσότεροι από όσους είχαν παρακολουθήσει ποτέ τη σειρά. Πώς να γίνει: Ο κόσμος γουστάρει τον Άστον Κούτσερ, δεν μπορείς να πεις κάτι άλλο. Ένα σωρό φορές έχουν αλλάξει μεγάλου προφίλ πρωταγωνιστές, ποτέ δεν έχει γίνει τέτοιο άλμα.

Κι αν αυτό πες ήταν ο ενθουσιασμός της αρχής (που όμως κι αυτό σημαντικό είναι, γιατί σημαίνει πως ο Κούτσερ των start-up εταιρειών του και των εκατομμυρίων twitter followers του, έφερε νέα ζευγάρια μάτια σε μια γερασμένη σειρά), η συνέχεια θα έδειχνε την αλήθεια. Δε θα αργούσαν τα νούμερα να φτάσουν σε πτώσεις ανάλογες των παραπάνω παραδειγμάτων, ναι;

Όχι. Η σεζόν έκλεισε με μέσο όρο 14.7 εκατομμύρια θεατές, αντιστρέφοντας μια ξεκάθαρη πτωτική πορεία, κάτι αδιανόητο για τα σημερινά τηλεοπτικά δεδομένα, αδιανόητο για μια σειρά στην 9η σεζόν της, αδιανόητο για μια σειρά που έχασε τον πρωταγωνιστή της.

Το καλύτερο που είχαν να ελπίζουν οι άνθρωποι του CBS, θα ήταν μια περίπτωση ανάλογη με του “Hogan Family”: Ένα sitcom από τα τέλη των ‘80s, που άλλαξε πρωταγωνίστρια μετά από 2 σεζόν (μάλιστα η σειρά είχε και το όνομά της, “Valerie”!), άλλαξε τίτλο, και επιβίωσε για 3 ακόμα τίμιες σεζόν, χαμηλωμένων μεν θεαματικοτήτων, αλλά πάντα #1 στην ώρα προβολής του. Όμως ο Κούτσερ έφερε στο “Two and a Half Men” κάτι ακόμα μεγαλύτερο.

Έφερε κάτι από την δική του αύρα και προσωπικότητα, μια ιδέα ανανέωσης σε μια σειρά που κατά τα άλλα δεν είχε διάθεση να αλλάξει τίποτα. Προσωπικά ποτέ δεν ήμουν φαν, αλλά το πρώτο επεισόδιο του Κούτσερ το είδα. Δεν διέκρινα διαφορές – μέχρι που παίζει παρόμοιο χαρακτήρα κιόλας. Είναι λες και οι συγγραφείς γράφουν έχοντας στο μυαλό τον Τσάρλι, αλλά η διαφορετική περσόνα του Κούτσερ γράφει στην οθόνη μια διαφορά που δεν υπάρχει απαραιτήτως στο χαρτί.

Είμαι γενικά της άποψης πως αν κάποιος βγάζει αρκετά χρήματα είναι επειδή έχει πείσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, πως πρέπει να τα πάρει, πως αξίζει να τα πάρει. Στην περίπτωση του συμπαθούς κύριου Κούτσερ, το CBS (ένα κανάλι που παραδοσιακά δεν μασάει και πολλά-πολλά στις διαπραγματεύσεις, ούτε έχει πολλές αναστολές στο να ξαποστείλει κάποιον) έκρινε πως το να μην έχει τον Κούτσερ, θα του κόστιζε περισσότερο από το να χάσει $24 εκατομμύρια για να πληρώνει τον Κούτσερ.

Αν μετά την αποχώρηση του Σιν η σειρά έπαιρνε τη -φυσιολογική- κάτω βόλτα, ίσως φέτος να ήταν η τελευταία σεζόν ή και να μην υπήρχε καν φετινή σεζόν. Αντ’αυτού, ο Κούτσερ έδωσε παράταση τουλάχιστον 2-3 χρόνων ζωής σε ένα κερδοφόρο franchise. Η βιομηχανία έχει τον τρόπο της να τα επιβραβεύει αυτά. Ο Κούτσερ δεν αξίζει τα $24 εκατομμύριά του επειδή έτσι κρίνουμε εμείς, τα αξίζει επειδή έτσι κρίνει το Χόλιγουντ.