Amanda Gorman: Ποια είναι η 22χρονη ποιήτρια που έλαμψε στην ορκωμοσία του Joe Biden
To The Hill We Climb είναι και επίσημα το πιο διάσημο ποίημα του 2021.
- 21 ΙΑΝ 2021
«Όταν έρθει εκείνη η μέρα, θα ρωτήσουμε τους εαυτούς μας πού μπορούμε να βρούμε φως σε αυτό το ατέλειωτο σκοτάδι» ήταν, σε ελεύθερη μετάφραση, οι πρώτες λέξεις από το ποίημα The Hill We Climb που απήγγειλε η Amanda Gorman στην ορκωμοσία του Joe Biden. Μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν μία νεαρή ανερχόμενη ποιήτρια. Σήμερα είναι ένα από τα πιο προβεβλημένα πρόσωπα όχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Ποια όμως είναι η 22χρονη που με τα λόγια της, την παθιασμένη ερμηνεία της και την ξεχωριστή της εμφάνιση έδωσε μία διαφορετική λάμψη στη χθεσινή τελετή; H Gorman ανήκει πια σε ένα πολύ κλειστό γκρουπ ποιητών ούσα μάλιστα εκείνη που τα κατάφερε πιο νωρίς από όλους: Μαζί με τους Maya Angelou, Robert Frost, Miller Williams, Elizabeth Alexander και Richard Blanco είναι οι μόνοι που έχουν απαγγείλει την ποίηση τους σε προεδρική ορκωμοσία. Αντίστοιχα, οι μοναδικοί Πρόεδροι στην αμερικανική ιστορία που επέλεξαν κάτι τέτοιο ήταν κατά σειρά ο John F. Kennedy, o Bill Clinton, ο Barack Obama και τώρα ο Joe Biden.
Μία όχι και τόσο μεγάλη έκπληξη
Για όσους γνωρίζουν τα πρόσωπα και τα πράγματα της νέας αμερικανική ποίησης, η γεννημένη στο Λος Άντζελες Gorman δεν ήταν, τελικά, μία τόσο μεγάλη έκπληξη. Ήδη από εφηβική ηλικία είχε ξεχωρίσει μέσα από το πρόγραμμα WriteGirl της πόλης της, ενώ μόλις στα 16 της χρόνια της απονεμήθηκε ο τίτλος του Youth Poet Laureate (σ.σ: τιμητική διάκριση που βοηθά στην ανάδειξη και την ανέλιξη νέων ποιητών) από την Πόλη των Αγγέλων. Έναν χρόνο αργότερα, βρέθηκε να κατέχει τον ίδιο τίτλο αλλά σε εθνικό πια επίπεδο.
Σπουδές στην κοινωνιολογία, εμφανίσεις στο MTV, συνεργασία με τη Nike για την καμπάνια που είχε ως θεματική τις διακρίσεις εναντίον των Αφροαμερικανών αθλητών. Όχι, η Gorman δεν είναι η τυπική ποιήτρια, όπως συνήθως (λανθασμένα) έχουμε στο μυαλό μας τους ποιητές, η οποία ζει στην αφάνεια περιμένοντας το έργο της να αναγνωριστεί πολλές δεκαετίες μετά. Αντίθετα, είναι ένα πολύ ενεργό μέλος της Αφροαμερικανικής κοινότητας και μία καλλιτέχνις που δείχνει να έχει μία καλώς εννοούμενη χαρισματική εξωστρέφεια. Αυτό, τουλάχιστον, φανέρωσε η χθεσινή σκηνική της παρουσία.
«Η Maya Angelou δεν μπορούσε να μιλήσει όσο ήταν παιδί, μεγαλώνοντας όμως έφτασε μέχρι την ορκωμοσία του Προέδρου Clinton» δήλωσε η Gorman, αναφερομένη στην εμβληματική Αφροαμερικανή ποιήτρια που έφυγε πριν έξι χρόνια από τη ζωή. Εκτός από τη φυλετική καταγωγή και τους στίχους, οι δύο γυναίκες έχουν άλλο ένα κοινό χαρακτηριστικό. Κάτι που σίγουρα ήταν ένα επιπλέον εμπόδιο στον καθόλου εύκολο δρόμο προς την καλλιτεχνική αναγνώριση αλλά και την ίδια τη ζωή τελικά.
Η Angelou ταλαιπωρήθηκε από επιλεκτική αλαλία σε παιδική ηλικία, ενώ η Gorman αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα ομιλίας, σε τέτοιον βαθμό ώστε να βρίσκει καταφύγιο στην τουαλέτα, με σκοπό να κάνει μικρές διορθώσεις της τελευταίας στιγμής στα ποιήματά της, αποφεύγοντας λέξεις που δεν μπορούσε να εκφέρει σωστά (όπως για παράδειγμα, εκείνες που περιέχουν -ρ). Τελικά, όμως, και οι δύο Αφροαμερικανές ποιήτριες ξεπέρασαν τα εμπόδια γράφοντας ιστορία, αφού με την παρουσία τους έδωσαν έναν τελείως διαφορετικό τόνο σε μία τελετή που αποτελεί σύμβολο για την αμερικανική δημοκρατία.
Η ποίηση είναι πιο αναγκαία από ποτέ
Η εισβολή στο αμερικανικό Καπιτώλιο ήταν το σημείο μηδέν για τις ΗΠΑ. Αν εξαιρέσει κανείς τον Εμφύλιο, η τελευταία φορά που έζησαν τέτοια εσωτερική αναταραχή στο έδαφός του ήταν όταν στις αρχές του 19ου τα βρετανικά στρατεύματα είχαν πυρπολήσει την Ουάσινγκτον. Η Gorman, η οποία είχε δεχθεί την πρόσκληση για να απαγγείλει ένα δικό της ποίημα στην ορκωμοσία του νέου Αμερικανού Προέδρου, ήταν φανερό πως είχε μπροστά της μία πολύ δύσκολη δουλειά. Δεν έδειξε, όμως, να δειλιάζει ούτε για μία στιγμή.
«Εκείνη η μέρα μου έδωσε νέα δύναμη για να ολοκληρώσω το προσχέδιο του The Hill We Climb» δήλωσε χθες η 22χρονη ποιήτρια. Μάλιστα, στο ποίημα της μπορεί κανείς να διακρίνει εικόνες από την αποφράδα εκείνη μέρα. Ποιο ήταν η θεματική πάνω στην οποία κλήθηκε να δημιουργήσει; Οι λέξεις “America United” μιλούν από μόνες τους, ενώ η Gorman μοιάζει να εμπνεύστηκε από πολύ σημαντικές φυσιογνωμίες των ΗΠΑ (Abraham Lincon, Martin Luther King) χωρίς, βέβαια, να κάνει τα στραβά μάτια στα σκοτεινά σημεία της αμερικανικής ιστορίας.
Μήπως όμως η τόσο ξαφνική και τόσο μεγάλη δημοσιότητα μπορεί να την κάνει να χάσει τον δρόμο της; Μέσα σε 24 ώρες, τα δύο βιβλία που έχει προλάβει να εκδώσει στη σύντομη καριέρα της έγιναν best seller στο αμερικανικό Amazon, κάνοντας την -όπως η ίδια λέει- να πετά στα σύννεφα. Η προγραμματισμένη έκδοση του πρώτου της παιδικού βιβλίου με τίτλο Change Sings, πρέπει ήδη να θεωρείται σίγουρη επιτυχία.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και αν δε γράψει ούτε έναν στίχο στο υπόλοιπο της ζωής της, θα έχει καταφέρει κάτι μοναδικό: Σε εποχές που η ποίηση μοιάζει με ένα ξεχασμένο κειμήλιο από παλιότερα χρόνια, εκείνη την επανέφερε στο προσκήνιο. Έστω, για μερικές μέρες.
«Τώρα, περισσότερο από ποτέ, οι ΗΠΑ είχαν ανάγκη από ένα ποίημα ορκωμοσίας» δήλωσε η Gorman. «Η ποίηση είναι ένα βράχος, στον οποίο επιστρέφουμε για να υπενθυμίσουμε στους εαυτούς μας την ιστορία και όλα όσα πρεσβεύουμε, αλλά και το μέλλον και όλα όσα πρεσβεύουμε».
