Οι 8 καλύτερες ταινίες που είδαμε τον Ιανουάριο (και πώς μπορείς να τις βρεις)

Το θέμα είναι πως ακόμα και τώρα, οι νέες κινηματογραφικές πρεμιέρες συνεχίζουν να έρχονται- ακόμα κι αν το κάνουν αποκλειστικά ονλάιν. Γι’αυτό και συγκεντρώνουμε στο τέλος του μήνα μερικές από τις πραγματικά ενδιαφέρουσες ταινίες που είδαμε στη διάρκειά του. Ξεκινώντας από το σοκαριστικό ντοκιμαντέρ 76 Days, για το πρώτο ξέσπασμα της πανδημίας στη Γουχάν.

76 Days

Στις πρώτες στιγμές του ντοκιμαντέρ μια γυναίκα (της οποίας δεν ξέρουμε και δεν μαθαίνουμε ποτέ το όνομα, και δεν βλέπουμε το πρόσωπό της έτσι όπως είναι καλυμμένη με προστατευτική στολή) τρέχει στους διαδρόμους του νοσοκομείου (που δε μαθαίνουμε ποτέ ποιο είναι) φωνάζοντας «Μπαμπά! Μπαμπά!» θέλοντας απεγνωσμένα να δει μια ακόμα φορά τον πατέρα της. Η κάμερα την ακολουθεί, με μια επίπονη αίσθηση αμεσότητας καθώς η κοπέλα προσπαθεί να δει για μια τελευταία φορά το άψυχο κορμί του πατέρα της πριν τον πάρουν μακριά από το νοσοκομείο- δεν θα έχει την ευκαιρία, καθώς στις πρώτες αυτές μέρες της εξάπλωσης του Covid-19, κανείς δεν είναι σίγουρος για τίποτα και τα πάντα απαγορεύονται. Ο πατέρας απομακρύνεται σε ένα όχημα, η κοπέλα μένει πίσω στο νοσοκομείο.

Στο οποίο εργάζεται.

Η ταινία δεν σταματά σε κανένα σημείο. Δεν σταματά για voice over. Δεν σταματά για συνεντεύξεις. Δεν σταματά για αφηγήσεις ή για μηνύματα ελπίδας ή για μαθήματα στρατηγικής, ηθικής, σωστού και λάθους. Για μιάμιση ώρα, αυτό που βλέπουμε είναι ένα ασταμάτητο ντοκουμέντο πρώτου προσώπου από την πρώτη γραμμή των εξελίξεων σε εκείνες ακόμα τις πρώτες μέρες της εξάπλωσης. Ένα ντοκιμαντέρ που μοιάζει περισσότερο με βεριτέ θρίλερ παρά με οτιδήποτε άλλο. Ένα σοκαριστικό, αγνά τρομακτικό πορτρέτο ανθρώπων και κοινοτήτων σε σύγχυση και αγωνία μπροστά στο άγνωστο, χωρίς όμως ποτέ να αφήνουν πέρα το καθήκον.

Οι πάντες σε αυτό το φιλμ μοιάζουν ανώνυμοι, τα πάντα μοιάζουν χαοτικά, κι αυτό ακριβώς είναι που το κάνει τόσο δυνατό. Στο τέλος ηχούν οι σειρήνες για τους νεκρούς και η επόμενη μέρα -που θα μοιάζει υπερβολικά πολύ με την όποια μέρα μόλις έδυσε- κάποια στιγμή θα ξημερώσει.

Πού το βρίσκεις: Dogwoof on Demand

Pieces of a Woman

Στην ταινία του Kornél Mundruczó η Kirby παίζει μια μητέρα που προσπαθεί να ξεπεράσει την απώλεια του μωρού της κατά τη γέννα. Αν αυτό ακούγεται ήδη βαρύ, τότε πού να δείτε κιόλας πώς ανοίγει η ταινία. Ο Mundruczó πραγματοποιεί εδώ το αγγλόφωνο σκηνοθετικό του ντεμπούτο μετά από μερικές σίγουρα high concept και αρκετά άστοχες ως προς την over the top αλληγορική σύλληψή τους ταινίες, το White God και το Jupiter’s Moon για το οποίο είχα γράψει με όχι ακριβώς ενθουσιασμό από τις Κάννες πριν μερικά χρόνια. Οι ταινίες του τείνουν να παίρνουν μια αρχική μεγάλη σύλληψη, κάτι που θα έμοιαζε με κατακλείδα κάποιου άλλου φιλμ, και το κάνουν σημείο έναρξης.

Θα ήταν σπουδαία προσέγγιση αν είχε καλύτερη αίσθηση του πώς να πει την ιστορία που ακολουθεί αλλά και να συνδέσει τα, τελικά, διάσπαρτα κομμάτια του φιλμ του. Αυτό ισχύει και εδώ: To Pieces of a Woman ανοίγει με ένα 30λεπτο μονοπλάνο οδύνης και τρόμου, κατά το οποίο παρακολουθούμε τη γέννα, μια in your face σεκάνς φτιαγμένη για να ταρακουνήσει τον θεατή μέχρι σημείου οριστικού σοκ. Σε αυτό το διαρκές κρεσέντο η Kirby αρπάζει το κάδρο και ταιριάζει ιδανικά στην αίσθηση πανικού που αυτό καταγράφει. Φωνάζει, αγωνιά, κλαίει, δε σε αφήνει να πάρεις ανάσα. Παρουσιάζει ένα ερμηνευτικό tour de force, συμπληρώνοντας με στωικότητα και με βουβό πόνο και θυμό τη σκιαγράφηση της ηρωίδας της στο υπόλοιπο (κυρίως) κομμάτι του φιλμ, το οποίο βρήκα δραματουργικά αδύναμο- εκεί όπου το κεντρικό ζευγάρι αρχίζει να απομακρύνεται μέσα από φθορά της απώλειας.

Άνισο φιλμ, αλλά οπωσδήποτε με ενδιαφέρον στην κατασκευή και την απόδοσή του. Πόσο μάλλον την ερμηνευτική.

Πού το βρίσκεις: Netflix

One Night in Miami

Δραματοποιημένη εκδοχή μιας νύχτας που πέρασαν μαζί σε ένα ξενοδοχείο 4 σύμβολα της Μαύρης κοινωνικοπολιτικής σκηνής των ‘60s: Ο τραγουδιστής Sam Cookey (Leslie Odom Jr.), ο σπουδαίος παίχτης του NFL Jim Brown (Aldis Hodge) κι ο Malcolm X (Kingsley Ben-Adir) συναντιούνται σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στο Μαϊάμι μαζί με τον Muhammed Ali (Eli Goree), την νύχτα μετά τη μεγάλη νίκη του (ακόμα τότε) 22χρονου Cassius Clay στο δρόμο για το πρωτάθλημα και παράλληλα τη μετάβαση στο Ισλάμ.

Σκηνοθετικό ντεμπούτο της σπουδαίας ηθοποιού Regina King, που μεταξύ άλλων τα τελευταία χρόνια έχει κερδίσει Όσκαρ για το If Beale Street Could Talk και Έμμυ για το Watchmen, βασισμένο σε μονόπρακτο θεατρικό του Kemp Powers που φαντάζεται την εξέλιξη μιας τέτοιας βραδιάς ανάμεσα σε αυτές τις 4 θρυλικές περσόνες. Η ταινία όχι μόνο δεν κρύβει την θεατρική της προέλευση αλλά είναι και καλύτερη όταν κλίνει απολύτως προς αυτήν αφήνοντας τις προσωπικότητες, την ενέργειά τους και την προσωπική τους ιδεολογία να γεμίσουν τον κλειστό χώρο του δράματος παίζοντας ο ένας απέναντι στον άλλον.

Το φιλμ προσθέτει κάποια καθαρά κινηματογραφικά κομμάτια στη δομή του μονόπρακτου που, τελικά, δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμα. Στην καρδιά του είναι ένα φιλμ λόγου και ερμηνευτικής παράδοσης, με την Regina King να ακολουθεί τις διαφορετικές ενέργειες και ιδεολογικές διαδρομές των ηρώων της με υπομονή και φροντίδα (κι ας μην το κάνει πάντα με τον πιο ευρηματικό τρόπο). Υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον στο να παρακολουθείς το πώς οι 4 άντρες εκπροσωπούν διαφορετικές προσεγγίσεις ως προς την θέση των Μαύρων στην Αμερική της εποχής, ποιο είναι το καθήκον τους ως διασημότητες και ανθρώπων σε θέση μιας κάποιας ισχύος, και ποια είναι τελικά η σχέση δύναμης, ευθύνης και προσωπικής ελευθερίας.

Πού το βρίσκεις: Amazon Prime Video

The Whaler Boy

Βερίγγειος Πορθμός, εκεί όπου η Ρωσία συναντά την Αλάσκα, σε ένα χωριό φαλαινοθήρων, ο Λέσκα, ένας άβγαλτος δεκαπεντάχρονος, ερωτεύεται ένα κορίτσι από το Ντιτρόιτ μέσω webcam. Όταν την πετυχαίνει σε private chat με κάποιον άλλο, ο Λέσκα ξεκινά μια οδύσσεια ζήλιας και ανακάλυψης προς την Αμερική. Στο συμβολικό σημείο όπου σμίγουν παρελθόν και μέλλον, αυτή η τρυφερή ιστορία ενηλικίωσης απηχεί την ταραχή της νιότης και τον παλμό της πρώτης αγάπης.

Γλυκό και διακριτικά ευρηματικό ντεμπούτο που ακολουθεί την πεπατημένη μιας ιστορίας ενηλικίωσης χαρτογραφώντας το ταξίδι του Λέσκα καθώς διασχίζει θάλασσες και ακτές για να φτάσει– κανείς δεν ξέρει ακριβώς πού. Τα εφηβικά του όνειρα αποτυπώνονται άλλοτε σαν κρύες καρτ-ποστάλ κι άλλοτε σαν μελαγχολικά μουσικά οράματα κι όμως με έναν φροντισμένο τρόπο το φιλμ κατορθώνει ποτέ να μην μοιάζει ούτε αποστασιοποιημένο αλλά ούτε και εντυπωσιασμένο με τον εαυτό του. Εντοπίζει μια φλέβα ζεστασιάς ακόμα και μέσα σε μια προδιαγεγραμμένη οδό χαραγμένη στον παγετό, ένα φιλμ που καταλαβαίνει πως η διαδρομή ανακάλυψης προς την ενηλικίωση έχει πάντα κάτι το μοναχικό, και πάντα κάτι το μαγικά ρεαλιστικό.

Πού το βρίσκεις: stradafilms.gr, στηρίζοντας την κινηματογραφική αίθουσα της επιλογής σου.

Asako I & II

Ένα από τα πιο παλαβού high concept ρομαντικά δράματα των τελευταίων χρόνων επισκέπεται με φρέσκια ματιά τον χιτσκοκικό Δεσμώτη του Ιλίγγου σα να επρόκειτο για μια από αυτές τις στυλιστικά ανάλαφρες μα ψυχολογικά τόσο βαριές ταινίες της Νουβέλ Βαγκ- αν γυρίζονταν σήμερα στην Ιαπωνία. Στην ταινία του Ryusuke Hamaguchi η Asako γνωρίζει και ερωτεύεται τον κάπως φλανέρ Baku, μέχρι που μια μέρα εκείνος εξαφανίζεται χωρίς προειδοποίηση. 2 χρόνια αργότερα η Asako, έχοντας προχωρήσει στη ζωή της, συναντά τον επιχειρηματία Ryohei ο οποίος είναι πανομοιότυπος με τον παλιό της, χαμένο έρωτα. Μόνο όμως εμφανισιακά- κατά τα άλλα, οι δύο άντρες δε θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικοί. Η Asako κι ο Ryohei χτίζουν μια ζωή μαζί, αλλά το παρελθόν δε μπορεί να μείνει για πάντα θαμμένο.

Ένα καταπληκτικά ποπ δημιούργημα, φιλμικά παιχνιδιάρικο όσο και συναισθηματικά βαρύ. Η Asako προσπαθεί να προχωρήσει στη ζωή της αλλά για να συμβεί αυτό θα πρέπει να έρθει αντιμέτωπη με όσα έχασε, με όσα άφησε πίσω και τώρα μοιάζουν να τη στοιχειώνουν. Τελικά, κάπου ανάμεσα στον πραγματισμό και στην ονειροπόληση, θα βρεθεί το σημείο όπου η (κάθε) Asako τολμά να απαιτήσει κάτι δικό της, κάτι εγωιστικό, κάτι απτό. Η ταινία προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Καννών του ‘18, σε ένα από τα πιο τολμηρά line-up που έχει παρουσιάσει το Φεστιβάλ εδώ και χρόνια. Η Asako ήταν μάλλον η τολμηρότερη επιλογή όλων.

Πού το βρίσκεις: Cinobo

The White Tiger

Ένας φιλόδοξος οδηγός στην Ινδία χρησιμοποιεί το μυαλό και το ένστικτό του προκειμένου να καταφέρει να απελευθερωθεί από την ταξική του σκλαβιά, να κερδίσει την οικονομική ανεξαρτησία από τα αφεντικά του και να καταφέρει να ανελιχθεί στην κορυφή της οικονομικής πυραμίδας. Βασισμένο στο μπεστ σέλερ των New York Times, το φιλμ του Ramin Bahrani μπορεί να μην κρύβει κάποια αληθινή έκπληξη μέσα του ως προς την εξέλιξη της ιστορίας και του κεντρικού χαρακτήρα, όμως είναι γυρισμένο με μεράκι και στυλιστική διάθεση.

Ο Bahrani (99 Homes) παίζει πετυχημένα ανάμεσα στην κωμωδία και το αγωνιώδες κοινωνικό δράμα, χωρίς να φοβάται να δώσει έναν τόνο φάρσας στην πρώτη πράξη του φιλμ, σα να βιάζεται να υπογραμμίσει τον θεμελιώδη παραλογισμό της βίαιης ταξικότητας που ακόμα χαρακτηρίζει (ορίζει, θα λέγαμε) τις μοντέρνες κοινωνίες. Είναι αρκετά τα σημεία που το φιλμ προδίδει την λογοτεχνική του προέλευση λόγω της ταχύτητας με την οποία συμβαίνουν εξελίξεις πίσω από ένα μπιτάτο μουσικό μοντάζ, όμως εν τέλει σε κανένα σημείο ο Bahrani δεν χάνει στα αλήθεια τον έλεγχο του φιλμ ή την προσοχή του θεατή. Το κρεσέντο είναι αναμενόμενο, αλλά όχι λιγότερο δυνατό.

Πού το βρίσκεις: Netflix

Ham on Rye

Σε μια κωμόπολη όλοι οι έφηβοι ντύνονται με τα ρούχα των παππούδων τους και οδηγούνται σαν κάτι αρχέγονο να τους καλεί, στο τοπικό ντελικατέσεν, όπου ξεκινά ένα ντελιριακό έθιμο φαγητού, χορού και πάθους το οποίο -κατά τα εθιμοτυπικά- θα κρίνει το μέλλον τους. Κάποιοι θα δραπετεύσουν από την πόλη, κάποιοι θα καταδικαστούν να σπαταλήσουν όλη τους τη ζωή εκεί.

Σε ένα από τα πιο ιδιόμορφα και όμορφα ντεμπούτα του πρόσφατου Αμερικάνικου σινεμά, ο Tyler Taormina εμπνέεται από την παράδοση και τα άγχη του σινεμά ενηλικίωσης αποτυπώνοντάς το με μια μυστικιστική διάθεση. Και πιάνοντας κάτι από την μελαγχολία, την προσμονή και την τρίσβαθη αγωνία του να μεγαλώνεις και να περιμένεις το αύριο με ένα συνδυασμό άγνοιας κινδύνου και ενός σχεδόν μεταφυσικού καλέσματος από κάπου αλλού. Λίγο σάτιρα, λίγο όνειρο, λίγο μια άσκηση αιώρησης πάνω από το απόλυτο κενό.

Πού το βρίσκεις: Mubi

The Dig

Στα ξεκινήματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μια πλούσια χήρα προσλαμβάνει έναν ερασιτέχνη αρχαιολόγο για να πραγματοποιήσει ανασκαφές στο οικόπεδό της. Όταν εκείνος πραγματοποιήσει μια ιστορική ανακάλυψη το Βρετανικό μουσείο θα επέμβει ξεκινώντας μια κόντρα πάνω από τα απομεινάρια του παρελθόντος της ίδιας τους της χώρας.

Όχι ακριβώς καλή, σίγουρα όχι κακή, οπωσδήποτε αρκετά παράξενη ώστε να αξίζει τη θέαση, η ταινία του Simon Stone μοιάζει σε κάθε πράξη να επιχειρεί να γίνει και ένα διαφορετικό φιλμ. Από τη μία αυτό μας κρατά διαρκώς προσκολλημένους, και σίγουρα βοηθά πως κάθε μεμονωμένη απόπειρα είναι καλά εκτελεσμένη. Αλλά την ίδια στιγμή είναι σαν η ταινία να θυμάται κάθε λίγη ώρα και κάποιο κομμάτι της ιστορίας που έχει ξεχάσει να σου πει, συνεχίζοντας παρόλαυτά να τη λέει από τη μέση. (Η ηρωίδα της πάντα πολύ καλής Carey Mulligan εξαφανίζεται από την ταινία της, η Lilly James έρχεται στο β’ μισό σα να μπήκε καταλάθος στο γύρισμα αλλά κανείς να μην ήθελε να τη διώξει.)

Ο συνεκτικός ιστός αφορά το πάθος, τη λεπτομέρεια και την ομολογουμένως ποιητική διάσταση της διαδικασίας του σκαψίματος, των ανασκαφών, και του πώς κάθε ίχνος του παρελθόντος αφήνει πίσω το δικό του σημάδι σε αυτή τη συνεχιζόμενη ροή που αποκαλούμε Ιστορία.

Πού το βρίσκεις: Netflix