Blockbuster χωρίς Κινέζο, προκοπή πλέον δεν κάνει

Με αφορμή την κυκλοφορία του ‘The Great Wall’ με τον Matt Damon στις αμερικάνικες αίθουσες, το PopCode εξερευνά την όλο και μεγαλύτερη επιρροή της Κίνας στα μεγάλα χολιγουντιανά μπλοκμπάστερ. Γιατί κάθε μεγάλο μπλοκμπάστερ έχει πλέον ρόλους Κινέζων; Γιατί ξεθωριασμένοι σούπερ σταρ πηγαίνουν στην Κίνα για να συνεχίσουν την καριέρα τους σαν παλαίμαχοι ποδοσφαιριστές;

***

Η Legendary Entertainment έναντι 3,5 δις δολαρίων (η μεγαλύτερη εξαγορά αμερικάνικης μιντιακής εταιρίας από Κινέζους έως τώρα), η αλυσίδα AMC theatres έναντι 2,6 δις δολαρίων (από 31/12 και επίσημα η μεγαλύτερη αλυσίδα multiplex στις ΗΠΑ), η Dick Clark Productions έναντι ενός ολοστρόγγυλου δις δολαρίων (βλέπε Golden Globes, American Music Awards και το σόου της Πρωτοχρονιάς -εκείνο στο οποίο έγινε ρόμπα η Mariah Carey), το 1 δις χρηματοδότηση ως ‘χαρτζιλίκι’ που μόλις πήρε η Paramount, η μηχανή παραγωγής δολαρίων του Cirque du Soleil, η πολυεθνική IM Global (βλέπε -μεταξύ πολλών άλλων- Hacksaw Ridge) και διάφορα ‘ξηροκάρπια’ τύπου STX Entertainment (Bad Moms, Free State of Jones), Studio 8, Dichotomy Creative Group (Paranormal Activity, Bad Grandpa).

Αυτή είναι μια πρώτη πρόχειρη λίστα με τις Αμερικάνικες entertainment companies που έχουν περάσει σε Κινέζικα χέρια το τελευταίο διάστημα. Ενώ, εδώ και χρόνια, ο Κινέζος δισεκατομμυριούχος Wang Jianlin ‘καραδοκεί’ προκειμένου να αγοράσει ντούκου ένα από τα έξι μεγάλα στούντιο (Paramount Pictures, 20th Century Fox, Warner Bros., Walt Disney Studios, Universal Pictures Sony Pictures), έαν και εφόσον υπάρχει αυτή η προοπτική. Μιλάμε για ένα κανονικό τσουνάμι από γουάν που έχει στόχο να μετατρέψει το Χόλιγουντ σε μια τεράστια Chinatown.

Κάτι που, το ξέρω, λίγο σε ενδιαφέρει. Και πολύ καλά κάνεις. Γιατί ούτε ο Trump είμαστε, οπότε να μας νοιάζει να είναι όλα -ντε και καλά- made in the USA. Ούτε έχει σημασία από που έρχονται τα λεφτά για να φτιαχτεί μια ταινία ή μια σειρά (εκτός αν πρόκειται για τίποτα π.χ. Ρώσους μαφιόζους ή Αφρικανούς εμπόρους blood diamonds). Για εμάς, για όλους εμάς, σημασία έχει το περιεχόμενο. Το να είναι δηλαδή αυτό καλό. Ή, τέλος πάντων, όσο καλό γίνεται.

Σε αυτό ακριβώς, λοιπόν, το σημείο είναι που αποκτούν τα πράγματα ενδιαφέρον. Ότι δηλαδή πλέον, λόγω της τεράστιας αγοραστικής δύναμης του Κινέζικου κοινού, αρχίζει να έχει όλο και μικρότερη σημασία πως τα πάει μια ταινία στην Αμερική, την Ευρώπη ή τον υπόλοιπο κόσμο. Αν σε αυτούς, που ο ρυθμός που πηγαίνουν σινεμά αυξάνεται θεαματικά κάθε χρόνο (το 2015 η αύξηση ήταν της τάξεως του 45%), τους αρέσει, τότε από μόνοι τους μπορούν να μετατρέψουν μια σούπερ εμπορική πατάτα σε σούπερ επιτυχία.

Ένα έργο που είδαμε να επαναλαμβάνεται φέτος ξανά και ξανά με πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις το ‘Independence Day: Resurgence’ (εκεί που δόλωμα για το Κινέζικο κοινό ήταν η πιλότος Angelababy συν 1-2 -υπερβολικά- άγαρμπα Κινέζικα product placements).

Και, πάνω από όλα, το ‘Warcraft’, μια ταινία που η ύπαρξή της και μόνο οφείλεται στο ότι 3,2 εκ. από τους 6 εκ. παίκτες του παιχνιδιού είναι Κινέζοι (επίσης σε αυτή έπαιζε το όρκ ο Daniel Wu) που έκανε μόλις 47,2 εκ. δολάρια στο Αμερικάνικο box office και πάνω από 230 στο Κινέζικο.

Ακόμη και αυτό όμως, το ότι δηλαδή είναι 1,4 δις νοματαίοι, οπότε η γνώμη τους όντως δικαιούται να έχει βαρύτητα, είναι δόκιμο. Η στρέβλωση στην όλη φάση προκύπτει από τους φοβερούς και τρομερούς περιορισμούς που επιβάλει η κινεζική κυβέρνηση (κομμουνιστική, μην ξεχνιόμαστε) στα κινηματογραφικά στούντιο.

Ξεκινώντας από το γεγονός ότι επιτρέπεται να προβάλλονται μόνο 34 ξένες ταινίες στην Κίνα κάθε χρόνο. Κάτι που σημαίνει ότι κάθε blockbuster (οι μικρότερου μεγέθους ταινίες είναι εξ’ ορισμού αποκλεισμένες) που θέλει να έχει ελπίδα να δει στον ήλιο μοίρα οφείλει να συμμορφωθεί πλήρως σε ότι και αν ζητήσουν/ λογοκρίνουν τα παλικάρια από το Πεκίνο.

Για αυτό στο ‘Doctor Strange’ o Ancient One δεν είναι Θιβετιανός, αφού Θιβέτ, Taiwan και οτιδήποτε για την πλατεία Tiananmen είναι προφανώς βα βά. Ή στο ‘Iron Man 3’ ο Mandarin, από σατανικός Κινέζος, έγινε απλά ένας ηθοποιός από τη δύση που έχουν προσλάβει οι κακοί.

Για αυτό στο ‘Mission: Impossible 3’ αφαιρέθηκε μια σκηνή που δείχνει τον Tom Cruise να τρέχει μέσα σε ένα σοκάκι με απλωμένα ρούχα (γιατί το ότι το μέσο νοικοκυριό δεν έχει στεγνωτήριο θεωρείται ευαίσθητο θέμα).

Στο ‘World War Z’ ο ζομπο-ιός δεν ξεκινάει από την Κίνα, όπως στο βιβλίο, αλλά από τη Ρωσία. Στο ‘Pirates of the Caribbean: At World’s End’ αφαιρέθηκε εντελώς ο Chow Yun-fat γιατί το είναι ένας Κινέζος πειρατής είναι ανεπίτρεπτο. Και, τέλος, τόσο στο ‘The Martian’ όσο και στο ‘Gravity’, Κινέζοι αστροναύτες είναι που σώζουν τους Αμερικανούς. Μερικά μόνο από τη λίστα με αντίστοιχα παραδείγματα που όλο και μεγαλώνει.

Και όχι, ότι τo ‘Deadpool’ προτίμησε να τους αψηφήσει (με αποτέλεσμα να μην προβληθεί ποτέ εκεί), αλλά δεν πλήρωσε το τίμημα στο box office, δεν το καθιστά λαμπρό παράδειγμα. Απλώς μια περίεργη, μοναδική, ακατανόητα εξαίρεση από τον κανόνα. Αντιθέτως στο πρόσφατο ‘Rogue One’ πρώτη μούρη είναι δυο Κινέζοι mega star (οι Jiang Wen και Donnie Yen). Λογικό αφού το ‘Star Wars: The Force Awakens’, που δεν είχε τίποτα Κινέζικο εντός, πάτωσε εκεί, κάτι ανεπίτρεπτο για την Disney που, όπως φαίνεται κι από την τακτική των Marvel ταινιών, είναι αποφασισμένη να πετύχει στην κινέζικη αγορά.

Πρόκειται για μια πρακτική τόσο συνηθισμένη που πλέον στο Χόλιγουντ έχει επικρατήσει σαν αργκό ο όρος ‘αγοράζοντας σάλτα σόγιας’ για να περιγράψουν τα άχρηστα cameos Κινέζων ηθοποιών σε Χολιγουντιανές παραγωγές.

Ωστόσο, από την άλλη, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι, έστω και από ανάγκη, το Χόλιγουντ και πάλι έκανε βήματα προόδου σε σχέση με την εποχή που η πιο δημοφιλής απεικόνιση ενός Κινέζου ήταν αυτή:

Στο τέλος της ημέρας, το σοβαρότερο πρόβλημα δεν είναι οι άγαρμπες προσπάθειες των άπληστων Αμερικάνων executives να βρουν τρόπο να μπουν στην αγορά (μέσω συμπαραγωγών ή νέων θυγατρικών studios σε κινέζικο έδαφος-κάτι που δεν εξασφαλίζει πάντα το θεμιτό αποτέλεσμα), αλλά η άγαρμπη λογοκρισία (και το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ratings, άρα αν μια ταινία πάρει το ΟΚ, μπορούν να την δουν όλοι) που είχε ως αποτέλεσμα να μην μπορεί να παιχτεί εκεί, ας πούμε, το ‘Crimson Peak’ επειδή απαγορεύονται οι ταινίες με μεταφυσικό στοιχείο. Αλλά, αντιθέτως, επιτρέπονται ταινίες φαντασίας τύπου Mermaid επειδή βασίζονται στο Κινέζικο φολκλόρ.

Κάτι που μας φέρνει, τελικά στην εξής συνειδητοποίηση: πως κάθε σκηνοθέτης ή σεναριογράφος που σέβεται τον εαυτό του ως εμπορική οντότητα μες στο στουντιακό σύστημα, έχει πλέον αναπόφευκτα στο μυαλό του τι πρέπει ή δεν πρέπει να κάνει. Όπως -για να σου αναφέρω το πιο απλό- να βάλει τον πρωταγωνιστή του να μιλάει συνεχώς, κάτι που καθιστά δύσκολο το ντουμπλάρσιμα.

Με άλλα λόγια έχουμε περάσει σε μια εποχή κινέζικης κινηματογραφικής επιρροής που κάνει την φάση με το remake του ‘Red Dawn’, πίσω στο 2012, όταν εσπευσμένα έσπευσαν να αλλάξουν όλους τους κακούς από Κινέζους σε βορειοκορεάτες (κάτι που κόστισε δεκάδες εκ. δολάρια και δεν είχε καμία σεναριακή λογική), να μοιάζει αθώα. Δες εδώ μια καταπληκτική φωτό από το original:

Οι Κινέζοι έχουν αρχίσει να αφομοιώνουν το know how από τους Αμερικάνους (με στόχο να φτιάξουν το δικό τους Hollywood), επιστρατεύοντας παράλληλα δυτικούς σταρ στις ταινίες τους, όπως έγινε με τον Matt Damon στο ‘The Great Wall’, προκειμένου από καταναλωτές περιεχομένου να γίνουν πανίσχυροι παραγωγοί και διανομείς του.

Τα made in China blockbuster που έρχονται είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για το οποίο σκοπεύουμε να μιλήσουμε -αναλυτικά- προσεχώς. Για την ώρα μείνε στο ότι ο κινέζικος -κινηματογραφικός- δάκτυλος είναι πλέον πανταχού παρών. Σου αρέσει δεν σου αρέσει, αγαπητέ Donald.