Ο George Clooney μάλλον έκανε την καλύτερη αντιπολεμική σειρά της δεκαετίας

Μέσα στο Catch-22 αναπνέει ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους αντιήρωες της λογοτεχνίας, θέτοντας αμέσως στον δημιουργό της σειράς ένα διαφορετικό στοίχημα: όχι πώς θα φέρει στην οθόνη ένα ακόμη κλασικό βιβλίο, αλλά πώς θα δώσει ανθρώπινη μορφή σε έναν από τους πολύ λίγους λογοτεχνικούς χαρακτήρες που έχουν καταφέρει να “αυτονομηθούν”, να “υπάρχουν” ως σύμβολα και εκτός του βιβλίου. Για πόσους λογοτεχνικούς ήρωες του 20ου αιώνα μπορείς να το πεις αυτό; Για τον Gatsby? Για τον Holden Caulfield;

Μπορείς να γυρίσεις σε ταινία/σειρά τα βιβλία 100 φορές, μπορεί να το κάνεις επιτυχημένα, αποτυχημένα, αιρετικά, μπορείς να κάνεις ό, τι θες, η εκπληκτική ιστορία είναι εκεί, το σενάριο διασκευάζεται ή ξεπατικώνεται εύκολα, γρήγορα και με το ποσοστό του σκηνοθετικού ρίσκου που αντέχεις. Έναν αντιήρωα όμως που δεν είχε ποτέ πρόσωπο, αλλά κατάφερε να επιζήσει μέχρι σήμερα ως ένα απ’ τα μεγαλύτερα fictional αντιπολεμικά σύμβολα, πώς του δίνεις το κατάλληλο πρόσωπο;

Όταν έβαλα να δω το πρώτο απ’ τα δύο επεισόδια του Catch-22 που είχα στη διάθεση μου, (η μίνι σειρά 6 επεισοδίων καταφθάνει αυτή την εβδομάδα αποκλειστικά από την COSMOTE TV), το μυαλό μου ήταν κολλημένο εκεί. “Να δω πώς θα έχουν κάνει τον Yossarian, πώς θα μοιάζει ο Yossarian, πώς θα μιλάει και κυρίως πώς θα μπαίνει σε αυτήν την άσκοπη και ατελείωτη διαλεκτική με τους ανωτέρους του, που πάντα άφηνε δύο χαμένους: τον ίδιο και τη λογική”. Γιατί οι αδιέξοδοι και πικρά σατιρικοί διάλογοι του μεγάλου βιβλίου του Joseph Heller, είναι -τουλάχιστον για μένα- το πιο απολαυστικό κομμάτι του έργου του.

Ο Christopher Abbott, αν και αρχικά δεν μου γέμιζε το μάτι (ή μάλλον μου το γέμιζε ως ένας ακόμη 90s slacker τύπος που δεν θα ενδιαφέρεται για τίποτα και απλά θα περιφέρεται πετώντας ευφυείς αφοριστικές ατάκες), με εξέπληξε. Έχει αυτό το έξυπνο μούτρο που χρειάζεται ο πιλότος βομβαρδιστικού, Captain John Yossarian και το κατάλληλο βλέμμα απελπισίας, που ισορροπεί ανάμεσα στην απορία και την απόγνωση, όποτε βλέπει το σύστημα απέναντί του, άκαμπτο και παράλογο, να τον διαλύει. Αλλά ποιο είναι αυτό το σύστημα;

Το 1944, σε ένα ιταλικό νησί που βρίσκεται πια υπό την κατοχή των συμμάχων, δρα μία μονάδα πιλότων, η οποία πρέπει να συμπληρώσει έναν συγκεκριμένο αριθμό αποστολών. Κάθε φορά όμως πoυ φτάνει μια ανάσα από την συμπλήρωση αυτού του αριθμού, οι αποστολές αυξάνονται από έναν αδίστακτο εξουσιομανή ανώτερο, τον σμήναρχο Cathcart, που το μόνο που τον νοιάζει είναι να κάνει καλή εντύπωση στους δικούς του ανώτερους. Και αυτή η ιστορία μοιάζει να κρατάει για πάντα, σπρώχνοντας τον ήρωα στα άκρα, στην εξάντληση και συχνά στο καταφύγιο που λέγεται ‘νοσοκομείο’, επινοώντας ένα σωρό ψεύτικες ασθένειες προκειμένου να βγαίνει ελεύθερος υπηρεσίας.

Καταλαβαίνω ότι το διακύβευμα σε αυτή τη σειρά, έτσι όπως περνάει τουλάχιστον προς τα έξω, είναι η δουλειά του George Clooney, ως ηθοποιού, αλλά κυρίως ως σκηνοθέτη της σειράς, αλλά συγγνώμη, δεν μπορούσα να μην εξυμνήσω έναν από τους αγαπημένους μου ήρωες. Τώρα, αν πρέπει να πω και δυο λόγια και για τη σειρά και όχι μόνο για τον Yossarian (γιατί;), θα ήταν αυτά: το πνεύμα των έξι επεισοδίων είναι πολύ κοντά στις ταινίες των αδερφών Cohen, κάτι που έτσι κι αλλιώς ταιριάζει στον Clooney, μετά και από τις συνεργασίες του μαζί τους (το ‘Hail, Caesar’ πχ. ή το παλιότερο “Ω, αδερφέ πού είσαι’), μόνο που εδώ είναι σαν να έχουν πετάξει έναν λογικό άνθρωπο να ζήσει μέσα στο παράλογο σύμπαν των δύο αδερφών.

Βλέπεις συχνά στις ταινίες τους τρεις ανθρώπους να μιλούν, να δρουν, αγνοώντας και οι τρεις ότι είναι ήρωες μίας μαύρης κωμωδίας, ενός απρόβλεπτου σεναρίου, χωρίς λογική συνέπεια. Εδώ συμβαίνει κάτι διαφορετικό. Έχουν πετάξει έναν απόλυτα λογικό άνθρωπο σε ένα κοενικό περιβάλλον, αναγκάζοντάς τον κάθε πέντε λεπτά να λέει “τι κάνετε, δεν είναι λογικό αυτό, γιατί συνεχίζετε, ΔΕΝ ΒΓΑΖΕΙ ΚΑΝΕΝΑ ΝΟΗΜΑ”!

Σε αντίθεση με το MASH, εδώ έχουν πάρει τον πόλεμο πολύ σοβαρά, μάχονται σοβαρά, εκπαιδεύονται σοβαρά και πεθαίνουν σοβαρά.

Περιμένω πώς και πώς και τα υπόλοιπα επεισόδια της σειράς -για την οποία ήδη οι κριτικοί γράφουν διθυράμβους- με την ανυπομονησία να δω να αποτυπώνεται στην οθόνη κι ένας απ’ τους πιο ευφυείς διαλόγους που έχω διαβάσει ποτέ. Και έχω λόγο να το περιμένω αυτό, γιατί ο Clooney έχει μείνει αρκετά πιστός στο περιεχόμενο του βιβλίου, άλλος ένας λόγος για τον οποίο αντικειμενικά “τα κατάφερε”.

Είμαστε στο δεύτερο κεφάλαιο, ο Yossarian μιλάει με τον καλύτερο φίλο του μέσα στη μονάδα και ο δεύτερος τον αποκαλεί “τρελό”, θέλοντας να του αποδείξει ότι έχει κάτι σαν σύνδρομο καταδίωξης, ότι τζάμπα πιστεύει πώς κάποιοι “συγκεκριμένοι άνθρωποι” θέλουν να τον δολοφονήσουν. Και ο διάλογος που ακολουθεί πάει κάπως έτσι:

-Προσπαθούν να με σκοτώσουν, του είπε ήρεμα ο Γιοσάριαν.

-Κανένας δεν προσπαθεί να σε σκοτώσει, φώναξε ο Κλέβινγκερ.

-Τότε γιατί μας πυροβολούν;, ρώτησε ο Γιοσάριαν.

-Πυροβολούν τους πάντες, απάντησε ο Κλέβινγκερ. Προσπαθούν να μας σκοτώσουν όλους.

-Και τι διαφορά κάνει αυτό για μένα;

***

H μίνι σειρά 6 επεισοδίων ‘Catch-22’ κάνει πρεμιέρα αποκλειστικά στην COSMOTE TV, την Κυριακή 19/5 στις 23.00, 48 ώρες μετά την Αμερική. Όλα τα επεισόδια τις σειράς θα προβληθούν στο COSMOTE CINEMA 4HD back-to-back, από τις 23.00 έως τις 04.00, ενώ θα είναι ταυτόχρονα διαθέσιμα on demand στην υπηρεσία COSMOTE TV PLUS. Κάθε επεισόδιο της σειράς θα προβάλλεται σε επανάληψη κάθε Κυριακή στις 23.00.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΗ:

Μιλήσαμε με τον πρωταγωνιστή του ‘Catch-22’ για την αδύνατη αποστολή του