50 χρόνια από το τραγούδι που εκτόξευσε τον David Bowie

Ο 21χρονος David Robert Jones, βρίσκεται μαστουρωμένος σε ένα σινεμά στο Λονδίνο και για τρίτη φορά μέσα σε λίγες μέρες, χάνεται στις εικόνες της ίδια ταινίας, της ‘2001:Οδύσσειας του Διαστήματος’ που μόλις έχει κυκλοφορήσει. Ένα χρόνο μετά, το 1969, ετοιμάζεται για το πρώτο του top5 στα βρετανικά charts, με ένα τραγούδι εμπνευσμένο απ’ την ταινία του Kubrick και μάλλον λίγο απαισιόδοξο, καθώς μιλά για κάποιον αστροναύτη, ο οποίος χάνεται στο διάστημα, τον Major Tom.

Πέντε μέρες μετά την επίσημη κυκλοφορία του τραγουδιού του, το Apollo 11 εκτοξεύεται στο διάστημα και 9 μέρες μετά, στις 20 Ιουλίου, ο Neil Armstrong θα γίνει πρώτος άνθρωπος που θα πατήσει το πόδι του στο φεγγάρι (και ο Buzz Aldrin ο δεύτερος και ο πιο αδικημένος ως προς την υστεροφημία του).

H εκπομπή ‘Μια χρονιά και έναν καιρό’, με τον Θανάση Κρεκούκια, συνεχίζοντας το αφιέρωμα στην εμβληματική χρονιά του 1969, έρχεται αυτό το Σαββατοκύριακο 10-12 το βράδυ στον News24/7 88.6, με μια αναδρομή στην ιστορία του τραγουδιού, που πλέον μετρά ήδη 50 χρόνια ζωής.

Το ‘Space Oddity’ του David Bowie θα βοηθηθεί εμπορικά πολύ από την διαστημική φρενίτιδα εκείνων των ημερών, αλλά όσο και αν σου κάνει εντύπωση, όχι στην Αμερική, αλλά στην Αγγλία, που εδώ που τα λέμε, δεν είχε και καμία σχέση με τον “πρώτο άνθρωπο στο φεγγάρι”. Στις ΗΠΑ -τουλάχιστον για το έτος 1969- σχεδόν θα αγνοηθεί, καθώς θα φτάσει μόλις μέχρι την 124η θέση των charts. Στη Μεγάλη Βρετανία όμως, τα πράγματα θα του πάνε πολύ καλά.

“Το διάλεξε η βρετανική τηλεόραση και το χρησιμοποίησε ως μουσική υπόκρουση για την προσεδάφιση στη σελήνη”, θα δηλώσει ο Bowie το 2003 σε συνέντευξή του. “Αν και είμαι σίγουρος ότι δεν άκουσαν καν τους στίχους. Δεν ήταν βέβαια κατάλληλο το τραγούδι για μία προσεδάφιση, αλλά προφανώς χάρηκα απίστευτα όταν άκουσα το κομμάτι μου. Προφανώς, κάποιος υπεύθυνος στο BBC θα σκέφτηκε: ‘Α, ναι, αυτό το τραγούδι για το διάστημα, το πώς το λένε, το ‘Major Tom’, μπλα μπλα μπλα, ναι, αυτό θα είναι τέλειο’. Αλλά ούτε ένας δεν είχε τα κότσια να του πει ‘Μα… αυτός ο τύπος χάνεται για πάντα στο διάστημα, κύριε’.”

Το ‘Space Oddity’ παραμένει μέχρι και σήμερα το πιο εμπορικό single του David Bowie στη Βρετανία και μάλλον και το πιο χαρακτηριστικό της καριέρας του. Ωστόσο, δεν έφτασε στο no 5 των βρετανικών charts εκείνες τις ημέρες αλλά τον Νοέμβριο, όταν ο Bowie εμφανίστηκε στο Top of the Pops, ένα απ’ τα πιο δημοφιλή προγράμματα του BBC. Παράλληλα, παρά το γεγονός ότι θα υπάρξουν κάποια “εμπορικά ξεσπάσματα” τα επόμενα χρόνια, θα πρέπει να περιμένει μέχρι το 1972 και την περσόνα του Ziggy Stardust, για να γίνει παγκόσμια επιτυχία. Εκείνη τη χρονιά θα κυκλοφορήσει ξανά στις ΗΠΑ και θα φτάσει στο νο 15 των charts, γεγονός που το έκανε το πρώτο US Top 40 τραγούδι του Bowie.

“Όταν για πρώτη φορά έγραψα για τον Major Tom”, θα πει ο ίδιος, “νόμιζα ότι ήξερα τα πάντα σχετικά με το ‘αμερικανικό όνειρο’, από πού ξεκινά και πού πρέπει να τελειώσει. Υπήρξε αυτή η φοβερή αμερικανική τεχνολογική έκρηξη που κατάφερε να στείλει αυτόν τον τύπο στο διάστημα, αλλά με το που φτάνει εκεί, δεν είναι ακριβώς σίγουρος γιατί βρίσκεται εκεί πάνω. Και εκεί πάνω είναι που τον άφησα”.

Το 1980, ο Λευκός Δούκας θα βγάλει στην κυκλοφορία ένα follow up του ‘Space Oddity’, το σπουδαίο ‘Ashes to Ashes’, όπου θα ξανασυναντήσουμε τον Major Tom. Αυτή τη φορά θα επικοινωνήσει ξανά με τη γη, για να μας πει ότι είναι ευτυχισμένος εκεί που τον αφήσανε, στο διάστημα, με το Κέντρο Ελέγχου όμως να βγάζει το συμπέρασμα ότι είναι πια ένα τελειωμένο πρεζάκι. Οι φανς θα το λατρέψουν αυτό το τραγούδι και για χρόνια θα πιστεύουν ότι είναι αυτοβιογραφικό, ότι ο Bowie ουσιαστικά θέλει να μιλήσει για την κατάχρηση ναρκωτικών που έκανε και τη μάχη του με τους προσωπικούς του δαίμονες.

Μέχρι και σήμερα το τραγούδι του το έχουν διασκευάσει περισσότεροι από 20 καλλιτέχνες -ανάμεσα τους βρίσκονται ονόματα όπως οι Def Leppard και η Cat Power-, με την συνεισφορά του στην ποπ κουλτούρα να παραμένει αξεπέραστη.

“Ήθελα να είναι ο πρώτος ύμνος για το φεγγάρι”, θα πει σε μία ανύποπτη στιγμή.

Ποιος μπορεί να πει ότι δεν τα κατάφερε;