Είναι το Fight Club μια ταινία που απευθύνεται σε ακροδεξιούς;
Η πρόσφατη συνέντευξη του David Fincher και η απάντηση στο πώς βλέπουν κάποιοι μία από τις καλύτερες ταινίες του 20ου αιώνα, σήμερα.
- 1 ΝΟΕ 2023
Η απάντηση στο αν το Fight Club είναι μία ταινία που απευθύνεται σε ακροδεξιούς μπορεί να θεωρείται δεδομένη από πολλούς, αλλά μετά τις πρόσφατες δηλώσεις του σκηνοθέτη του, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι δεν είναι, τουλάχιστον όχι στον βαθμό που περιμέναμε.
Αυτό, φυσικά, μας έβαλε σε σκέψεις. Ο προβληματισμός μας δεν έχει να κάνει με τις απόλυτα λογικές απαντήσεις του David Fincher στις ερωτήσεις για τους incles και την ακροδεξιά από δημοσιογράφο του Guardian, έχει να κάνει με το πώς φτάσαμε στο σημείο να γίνονται ερωτήσεις για το πώς σχετίζονται ή, καλύτερα, πώς μεταφράζει ο ακροδεξιός χώρος τα μηνύματα της ταινία του.
Για όσους δεν έχουν δει ή έχουν ξεχάσει (λίγο δύσκολο) το Fight Club, να πούμε ότι πρόκειται για μια αμερικανική παραγωγή του 1999, σε σκηνοθεσία του David Fincher και με πρωταγωνιστές τους Brad Pitt, Edward Norton και Helena Bonham Carter. Το ανατρεπτικό -από πολλές απόψεις- FC βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Chuck Palahniuk που κυκλοφόρησε τρία χρόνια νωρίτερα.
Εν έτει 2023, είναι αρκετοί που γυρίζουν στο Fight Club για μερικές microdose σοφίες όπως το «Βλέπω στο Fight Club τους ισχυρότερους και εξυπνότερους άνδρες που έζησαν ποτέ. Βλέπω όλες αυτές τις δυνατότητες και βλέπω να τις σπαταλούν… μια ολόκληρη γενιά να βάζει βενζίνη, να σερβίρει τραπέζια, σκλάβοι με λευκά κολάρα. Η διαφήμιση μας έχει βάλει να κυνηγάμε αυτοκίνητα και ρούχα, να δουλεύουμε σε δουλειές που μισούμε για να μπορούμε να αγοράζουμε πράγματα που δεν χρειαζόμαστε».
Και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με αυτό, αρκεί να μην γίνονται παρανοήσεις και το FC να κρατάει τις αποστάσεις του από ομάδες δυσαρεστημένων λευκών ανδρών όπως οι Proud Boys, το ακροδεξιό και νέο-φασιστικό κίνημα με τους ορκισμένους μισογύνηδες στο πρότυπο του Andrew Tate. Είναι κάτι τέτοιο εφικτό; Φυσικά και όχι.
Τι βλέπουν οι ακροδεξιές ομάδες
Στο Liberty Island (Let your right brain run free), μία σελίδα που απευθύνεται σε συντηρητικούς που έχουν γείρει επικίνδυνα προς τα δεξιά, βρίσκουμε το Fight Club στη λίστα με τις καλύτερες συντηρητικές ταινίες. Είναι αστείο, ναι, αλλά έχουν επιχειρήματα.
Όπως διαβάζουμε, «αυτή είναι μια συντηρητική ταινία, με τον δικό της τρόπο -και όπως πολλές συντηρητικές ταινίες, χαρακτηρίστηκε “φασιστική”.από ανθρώπους που δεν έχουν ιδέα τι σημαίνει αυτό. Κατ’ αρχάς, ο ίδιος ο συγγραφέας του πρωτότυπου μυθιστορήματος, ο Chuck Palahniuk, θεωρεί το Fight Club άμεση έμπνευση για τους υποστηρικτές του Trump γενικά, και την Alt Right ειδικότερα. Μπορεί να έχει περισσότερο δίκιο απ’ όσο νομίζει.
Μάλιστα, ο γνωστός λόγω των social media όρος «χιονονιφάδα», αποδίδεται στο Fight Club και πιο συγκεκριμένα, σε μια σκηνή όπου ο Tayler κάνει διάλεξη στους μαθητές του για το πώς δεν είναι ξεχωριστοί. Tα παραπάνω αποτελούν ένα μικρό κομμάτι της ανάλυσης για το ποιοι είναι οι λόγοι που το Fight Club δεν μεταφέρει τα μηνύματα που οι περισσότεροι νομίζουμε. Τι έχει να πει ο σκηνοθέτης του, όμως;
Τι βλέπει ο David Fincher
«Δεν είμαι υπεύθυνος για το πώς οι άνθρωποι ερμηνεύουν τα πράγματα», είπε στον Guardian και τον Steve Rose όταν ειπώθηκε ότι η ταινία του 1999 έχει γίνει αγαπημένη μεταξύ των incels και των ακροδεξιών ομάδων, επειδή απεικονίζει λευκούς άνδρες χωρίς δικαιώματα να ενώνονται για να συσπειρωθούν ενάντια στην καπιταλιστική κοινωνία. «Η γλώσσα εξελίσσεται. Τα σύμβολα εξελίσσονται».
«Δεν το κάναμε γι’ αυτούς, αλλά οι άνθρωποι θα δουν αυτό που θα δουν σε έναν πίνακα του Norman Rockwell ή στην Γκερνίκα του Picasso», επαναλαμβάνοντας ότι δεν είναι υπεύθυνος για το πώς οι άνθρωποι ερμηνεύουν το έργο του.
«Μου είναι αδύνατο να φανταστώ ότι οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν ότι ο Tyler Durden είναι μια αρνητική επιρροή. Οι άνθρωποι που δεν μπορούν να το καταλάβουν αυτό, δεν ξέρω πώς να αντιδράσω και δεν ξέρω πώς να τους βοηθήσω».
