'Ένας Υπέροχος Γείτονας': Ένα κινηματογραφικό προφίλ που διαφέρει από τα άλλα

Όταν πριν πολλά χρόνια είχα προσληφθεί στο Esquire, η φράση-καθοδηγητής πάνω στα μεγάλα κείμενα, που είχα ακούσει ήταν: «γράφεις για σένα, γράφεις κάτι δικό σου». Υπάρχει μια λεπτή γραμμή ισορροπίας που φέρνει αυτή την οδηγία σε κάτι αληθινά αποτελεσματικό που αφορά τον κόσμο που διαβάζει- πολύ συχνά, επειδή είναι κάτι εύκολα παρεξηγήσιμο, σημαίνει απλώς «γράψε για σένα και τους φίλους σου».

Φυσικά κάθε κείμενο έχει για πρωταγωνιστή τον συγγραφέα του, ακόμα κι αν εκείνος είναι αόρατος μέσα σε αυτό, με τον ίδιο τρόπο που κάθε ταινία κουβαλά την υπογραφή του δημιουργού της, όποιοι κι αν είναι οι πρωταγωνιστές.

Πολλές ταινίες έχουμε δει να διασκευάζουν βιβλία ή άρθρα πάνω σε κάποιο απίθανο στόρι ή πάνω σε κάποιο σπουδαίο πρόσωπο, και αυτές οι ταινίες είναι 9 στις 10 φορές αφοσιωμένες πλήρως πάνω στο εν λόγω πρόσωπο. Αποτελούν, εν ολίγοις, νέα προφίλ πάνω στον ίδιο πρωταγωνιστή. Δεν διασκευάζουν το κείμενο, απλώς ξαναγράφουν το προφίλ επειδή -όπως λέγαμε πριν λίγο- αυτή τη φορά είναι άλλος ο συγγραφέας. Πόσο μάλλον δε, ένα διαφορετικό μέσο.

Το “Ένας Υπέροχος Γείτονας” (“A Beautiful Day in the Neighborhood”) προβάλλεται στις αίθουσες από την Feelgood.

Ο “Υπέροχος Γείτονας” της Μάριελ Χέλερ κάνει κάτι συναρπαστικό: Βασίζεται σε ένα προφίλ του Φρεντ Ρότζερς, του εμβληματικού παρουσιαστή-Αγίου της αμερικάνικης τηλεόρασης, το οποίο έγραψε ο Τομ Τζούνο το 1998 για το περιοδικό Esquire. Αλλά σε αντίθεση με ό,τι θα έπρατε μια τυπική βιογραφία, δεν προφιλάρει εκ νέου τον Ρότζερς (ξαναγράφοντας δηλαδή ουσιαστικά το κείμενο από δεύτερο χέρι, για το σινεμά) παρά ακολουθεί την διαδικασία με την οποία ο δημοσιογράφος έκανε πράξη τη συμβουλή της αρχής: «γράψε κάτι για σένα, κάτι δικό σου».

Ο ήρωας της ταινίας, που παίζει ο Μάθιου Ρις του “Americans” και του “Perry Mason”, αντιμετωπίζει τις δικές του προσωπικές αγωνίες και δαίμονες, θέλει να τα βρει με τον αποξενωμένο πατέρα του (ο Κρις Κούπερ κυριολεκτικά πάντα καλός στα πάντα), έχει προσωπικά ζητήματα ελέγχου και οικογενειακές δυσκολίες, και όλα αρχίζει μέσα του να τα δουλεύει καθώς συναντά απέναντί του έναν ήρωα που δεν περίμενε. Το απόλυτο καλό προσωποποιημένο, τον Κύριο Ρότζερς.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Ο Matthew Rhys έρχεται πάντα εκεί που δεν το περιμένεις

Στον ρόλο φυσικά ο Τομ Χανκς, που προτάθηκε ύστερα από πολλά χρόνια για Όσκαρ, δεν παίζει τον Ρότζερς με τον τρόπο που συνήθως σε βιογραφίες ηθοποιοί μιμούνται αληθινές περσόνες, όσο ενσαρκώνει την ιδεατή αγιοσύνη του ίδιου ως Τομ Χανκς. Ο Χανκς αντιπροσωπεύει για την ταινία τον ίδιο φάρο αγνότητας και φωτός που για τον δημοσιογράφο υπήρξε κάποτε ο Ρότζερς.

Με αυτό τον συναρπαστικής meta-ανάγνωσης τρόπο, η Μάριελ Χέλερ μετατρέπει την ίδια της την ταινία όχι σε μια διασκευή ενός περιοδικίσιου προφίλ, αλλά σε ένα νέο κείμενο- πάνω στην αγωνία της δημοσιογραφίας, πάνω στους προσωπικούς δαίμονες, και πάνω στο πώς είναι να εκφράζεις μέσα από το κείμενό σου, το σινεμά σου, την τέχνη σου τελοσπάντων, «κάτι για σένα, κάτι δικό σου».

Η σκηνοθέτης Μάριελ Χέλερ με τον Τομ Χανκς στο γύρισμα του “Ένας Υπέροχος Γείτονας”.

Η ταινία λειτουργεί σε διαφορετικά επίπεδα δίχως ποτέ να το κάνει με κάποιο εμφανώς καρτουνίστικο τρόπο, δίχως ποτέ να σπάει βίαια την αφηγηματική ψευδαίσθηση για να σου εξηγήσει τι βλέπεις- έστω κι αν υπάρχει μια στιγμή όπου ο Χανκς/Ρότζερς κοιτάει απευθείας στην κάμερα και μιλάει βαθιά μέσα στο είναι σου. Το άγγιγμα της Χέλερ είναι πάντοτε διακριτικό και ευαίσθητο, όσο και η φιλμική της τεχνική διαρκώς εφευρετική.

Μια σκηνοθέτης τελικά αληθινά απρόσμενου συναισθηματικού -και όχι μόνο- IQ σε όλες τις δουλειές της, από το “Diary of a Teenage Girl” ως το επίσης θαυμάσιο περσινό “Can You Ever Forgive Me?”. Οι ήρωες κι οι ηρωίδες της πάντα λειτουργούν μέσα σε έναν πλούσιο κόσμο ιδεών και συναισθημάτων που τους γέννησε, ακόμα κι όταν καταφέρνουν να τον προσπεράσουν ή αφήσουν πίσω.

Προφιλάροντας τόσο τον Φρεντ Ρότζερς όσο και τον άντρα που κάποτε επιχείρησε κι εκείνος να κάνει το ίδιο, η Χέλερ έχει έναν τρόπο -χωρίς ποτέ να το φωνάζει, και πάντα κατορθώνοντας να διαχέεται μες στο πλούσιο κείμενό της- να πετυχαίνει την ιδανική λεπτή εκείνη ισορροπία. Να γράφει πάντοτε, κάτι δικό της.