Tι πραγματικά θα συμβεί αφού καταρρεύσει ο κόσμος
Γιατί το μέλλον μας, μετά την Αποκάλυψη, δεν είναι απαραίτητο να θυμίζει 'Walking Dead' και 'Mad Max'.
- 12 ΙΟΥΛ 2017
Στο τελευταίο μυθιστόρημα του οραματιστή Kim Stanley Robinson, το ‘New York 2140’, το μεγαλύτερο μέρος του Μεγάλου Μήλου είναι βυθισμένο κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Όπως ακριβώς συμβαίνει και με όλες τις υπόλοιπες παραλιακές μητροπόλεις του πλανήτη, ως αποτέλεσμα της βίαιας κλιματικής αλλαγής και του λιωσίματος των πάγων.
Ένα βιβλίο που ξεκοκαλίζω αχόρταγα αυτό τον καιρό. Εν μέρει γιατί αυτός είναι ο πιο άμεσος περιβαλλοντικός μου φόβος και τρόμος. Ότι, δηλαδή, μέχρι η κόρη μου να φτάσει 30, το σπίτι μας στο λόφο Πανί στον Άλιμο θα έχει γίνει παραθαλάσσιο (για να μην το χοντρύνω και πω ότι η ακροθαλασσιά θα φθάνει ως το πατρικό της γυναίκας μου στην Αργυρούπολη). Οπότε το χρησιμοποιώ ως ένα τρόπο να ‘ξορκίσω’ το κακό.
Μόνο που αυτό που περιγράφει ο Kim, παραδόξως, δεν είναι εντελώς απελπιστικό. Ναι, πολλοί άνθρωποι πέθαναν και εκατομμύρια ακόμη έμειναν άστεγοι ή έγιναν ‘αρουραίοι του νερού’. Ναι, οι uber-καπιταλιστές (τα παλικάρια με τα hedge funds, τύπου ‘Billions’, για να σου δώσω να καταλάβεις) συνεχίζουν να πίνουν το αίμα του κοσμάκη με μπουρί, προσπαθώντας να οικειοποιηθούν οτιδήποτε αξιόλογο χτίζεται, μέσα από συλλογική προσπάθεια, στα κανάλια της πλημμυρισμένης πολιτείας.
Παρόλα, βλέπεις, όμως τα ντεφό, η Νέα Υόρκη του 2140 έχει μετατραπεί σε μια σουπερ Βενετία, οι κάτοικοι της οποίας εκμεταλλεύονται τα νέα υλικά κατασκευής για να χτίσουν πιο ψηλούς ουρανοξύστες (και γενικώς την τεχνολογία για να χτίσουν ένα πιο eco friendly πλανήτη). Με τη μόνη διαφορά ότι, αυτή τη φορά, όλοι οι κάτοικοι σε αυτά συνεισφέρουν και βοηθάει εμπράκτως και καθημερινά ο ένας τον άλλο για το κοινό καλό.
Μια εντελώς απρόσμενη θεώρηση των πραγμάτων, εντελώς αντίθετη με το κατάμαυρο μέλλον που μας περιγράφουν ταινίες όπως το ‘Mad Max’ και το πρόσφατο ‘It Comes at Night’ ή σειρές όπως το ‘Walking Dead’.
Κάτι που επισημαίνει εύστοχα η Rebecca Onion στο πρόσφατο σχετικό άρθρο της στο Slate. Εκεί όπου στηρίζει την άποψή της -ότι δηλαδή το μακροβούτι στην αναρχία και την ανθρωποφαγία, κυριολεκτική ή μεταφορική, δεν είναι η μοναδική επιλογή της ανθρωπότητας- με ένα πλήθος ιστορικά παραδείγματα και γνώμες ειδικών.
Οι άνθρωποι είναι, σε γενικές γραμμές, κοινωνικά όντα. Η τάση τους είναι να διαμορφώνουν συμμαχίες και να βοηθούν ο ένας τον άλλο. Κάτι που εξαρτάται, κατά περίπτωση, από παράγοντες όπως η αποτελεσματικότητα ή όχι των δημόσιων υπηρεσιών και της αστυνομίας και το πόσο πλούσια και δεμένη είναι η κοινότητα.
Ξεκινώντας με τον Scott Knowles από το The Disaster Research Center του πανεπιστημίου του Delaware που επιμένει ότι, όταν χτυπάει η καταστροφή ‘Υπάρχουν πολλά παραδείγματα όπου οι κοινωνίες που αντιμετώπισαν τέτοια γεγονότα δεν κατέρρευσαν, με τον κόσμο να συρρέει για να βοηθήσει τους συνανθρώπους του’.
Και συνεχίζοντας ‘ξεθάβοντας’ έρευνες όπως του κοινωνιολόγου Charles Fritz (που εστιάζει στο πως η βρετανική κοινωνία ήρθε πιο κοντά μετά το περίφημο γερμανικό βομβαρδισμό -οι ‘φίλοι’ το λένε και Blitz- στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο) και σε πιο πρόσφατα βιβλία όπως το A Paradise Built in Hell: The Extraordinary Communities That Arise in Disaster της Rebecca Solnit (που μελετά από τον σεισμό του 1906 στο San Francisco όσο τον πανικό μετά από τον τυφώνα Katrina).
Ειδικά ο τυφώνας Κατρίνα, όπου από τη μια χιλιάδες σώθηκαν επειδή μια αρμάδα πλοιοκτητών από τις γύρω περιοχές (τύπου Δουνκέρκη, που είναι και επίκαιρη λόγω της ομώνυμης ταινίας) ήρθαν και τους έβγαλαν από την πόλη και, από την άλλη, χιλιάδες σκοτώθηκαν εξαιτίας του πανικού ανάμεσα στους λευκούς για λεηλασίες και μαζικούς βιασμούς (που έκαναν τη διάσωση πιο…’αργόσυρτη’) είναι όντως ένα extreme παράδειγμα του τι μπορεί να συμβεί.
Η πρώτη αντίδραση των ανθρώπων είναι αλτρουιστική, να τρέξουν να βοηθήσουν. Αυτό αλλάζει μόνο όταν κάποιοι πιστέψουν ότι οι υπόλοιποι θα αρχίσουν να φέρονται βάρβαρα για να τους πάρουν αυτό που έχουν και μπουν στη διαδικασία του να το υπερασπίσουν.
Γιατί προφανώς και ‘η κόλαση είναι οι άλλοι’, όπως πρωτοείπε ο Ζαν-Πολ Σαρτρ. Μόνο που, οι άλλοι, είναι επίσης ο μοναδικός τρόπος να φθάσουμε στον παράδεισο. Ειδικά όταν η καταστροφή χτυπήσει και όλα όσα θεωρούμε αυτονόητα γίνουν, είτε προσωρινά είτε μόνιμα, ‘περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις’.
Άλλωστε, όπως φαίνεται και από συνεντεύξεις ειδικών όπως ο εξελικτικός βιολόγος Mark Pagel, συγγραφέας του Wired For Culture, είμαστε πολύ σκληροί για να πεθάνουμε από ‘συνηθισμένες’ αιτίες τύπου πτώση μετεωρίτη, επιδημίες, πυρηνική καταστροφή και τους πιθήκους.
Πάντα με την προϋπόθεση, που δεν είναι τόσο κουλό όσο ακούγεται, να συνεχίσουμε να έχουμε κανονικά internet. Οπότε το μόνο που μένει είναι ένας ηλιακός φορτιστής και γίναμε.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΚΙ ΑΥΤΑ
