Ευτυχώς για όλους, η Eurovision γίνεται στο Τελ Αβίβ και όχι στο Ισραήλ

Ήδη από την πρώτη στιγμή που έφτασαν όλες οι αποστολές στο EXPO Tel Aviv, οι διοργανωτές φρόντισαν να δώσουν οδηγίες στην περίπτωση που ακουστεί κάποιος συναγερμός, χωρίς να διευκρινίζουν αν είναι αυτός της πυρκαγιάς ή των ρουκετών. Παρ’ όλα αυτά, όλοι γνωρίζουν το τι συνέβη την προηγούμενη εβδομάδα μεταξύ Χαμάς και ισραηλινού στρατού (IDF) τις ημέρες που έφτασαν οι πρώτες αποστολές.

Τα μέτρα ασφαλείας των Ισραηλινών φυσικά και είναι αυξημένα. Παρ’ όλα αυτά, η διοργάνωση κόντεψε να τιναχτεί στον αέρα εξαιτίας της έλλειψης εταιρείας που θα φροντίσει την ασφάλεια, καθώς ο Πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, αρνιόταν να χρηματοδοτήσει το οτιδήποτε. Η παρέμβαση του Executive Producer της Eurovision, Jon Ola Sand, δεν ήταν αρκετή. Το κρατικό κανάλι ΚΑΝ αναγκάστηκε να πάρει ένα δάνειο ύψους 18 εκατομμυρίων ευρώ με μικρό ορίζοντα αποπληρωμής (15 χρόνια), για να καλύψει την ασφάλεια και λοιπά λειτουργικά έξοδα.

Γι’ αυτήν την κατάσταση, δεν ευθύνεται μονάχα ο κρατικός φορέας, ο οποίος ασκεί περιοδικά κριτική στην κυβέρνηση, αλλά και η επιλογή του Τελ Αβίβ ως διοργανώτρια πόλη αντί της Ιερουσαλήμ. Παρά τις προτροπές της περυσινής νικήτριας, Νέττα Μπαρτσιλάι, για συνάντηση στην Ιερουσαλήμ, ήταν σχεδόν φανερό πως ο διαγωνισμός θα διεξαχθεί πλάι στο κύμα. Άλλωστε, από το 1999 έχουν αλλάξει αρκετά πράγματα.

DIVA

21 χρόνια και μία μέρα πίσω, στις 9 Μαΐου του 1998, σε μια αρένα στο Μπέρμιγχαμ, ο 43 ος Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision ανέδειξε νικήτρια την Ισραηλινή Nτάνα Ιντερνάσιοναλ σε μια ψηφοφορία – θρίλερ. Η Ισραηλινη σταρ έγινε η πρώτη transgender νικήτρια του διαγωνισμού και η Eurovision άνοιξε διάπλατα τις πόρτες της στην LGBT κοινότητα.

AP Photo/John McConnico

(AP Photo / John McConnico)

Μέσα σε αυτόν τον χρόνο που το Ισραήλ κέρδισε για τρίτη φορά στην ιστορία του, η Ντάνα Ιντερνάσιοναλ έδωσε αμέσως συναυλία στο Τελ Αβίβ και ήταν το κεντρικό πρόσωπο του τοπικού Pride, το οποίο διαλύθηκε αμέσως από τη βία των αστυνομικών. Από την άλλη, οι χαρακτηρισμοί των Υπερ-Ορθόδοξων Εβραίων προς την Dana κινούνταν ανάμεσα στο “βδέλυγμα” και το “έκτρωμα”. Η κοινότητα των Χαρεντίμ μάλιστα κόντεψε να τινάξει την βραδιά στον αέρα, καθώς μέχρι τελευταία στιγμή διαδήλωναν έξω από το Συνεδριακό Κέντρο της Ιερουσαλήμ, επειδή δεν μπορεί ένας διαγωνισμός με “μιαρά πρότυπα” να διεξάγεται ανήμερα του Ιερού Σαββάτου, στην ιερότερη πόλη του κόσμου.

Ερώτηση: Όταν πια ο διαγωνισμός αποτελεί ένα ελεύθερο μέρος έκφρασης για την LGBT κοινότητα, κατά πόσο η Ιερουσαλήμ με την παρουσία των Χαρεντίμ και λοιπών ακροδεξιών στοιχείων θα μπορούσε να διασφαλίσει την ασφάλεια των επισκεπτών και των δημοσιογράφων;

Απάντηση: Τότε γιατί έχουμε το κράτος του Τελ Αβίβ;

ΤΟ ΓΑΛΑΤΙΚΟ ΧΩΡΙΟ

Το κράτος του Τελ Αβίβ είναι μια χώρα μέσα σε μια χώρα, μια γαλατική μεγαλούπολη στην αυτοκρατορία του Καίσαρα, αποτελούμενη από περίπου 600 χιλιάδες κατοίκους (τουλάχιστον ο δήμος Τελ Αβίβ – Γιάφο). Σε αυτό το κράτος, είναι συγκεντρωμένη η οικονομία ολόκληρης της χώρας, τοποθετημένη σε ουρανοξύστες, γύρω από έναν αυτοκινητόδρομο, του οποίου η κίνηση στις ώρες αιχμής δεν συγκρίνεται με καμία Περιφερειακή της Θεσσαλονίκης που έχει μπλοκαριστεί από τρακάρισμα.

Σε αυτό το κράτος, Ισραηλινοί και Άραβες συνυπάρχουν στον ίδιο δήμο, στην πόλη της Γιάφο. Όχι απαραίτητα με ιδανικό τρόπο, αλλά συγκριτικά με το υπόλοιπο Ισραήλ, μπορούμε να μιλάμε για… σχεδόν παράδεισο. Ήδη εδώ και χρόνια, το Τελ Αβίβ έχει αποδείξει πως είναι έτοιμο να υποδεχτεί την Eurovision με το Israel Calling, το οποίο αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα συναυλιακά πρόμο για τους καλλιτέχνες του διαγωνισμού, και με το Gay Pride της πόλης που πέρυσι συγκέντρωσε 250 χιλιάδες κόσμου.

123RF

Εδώ και μια εβδομάδα, όμως, το κράτος του Τελ Αβίβ δεν ασχολείται τόσο με την Eurovision. Μπορεί ο καθένας να το καταλάβει από τις σημαίες που κρέμονται στα θέατρα, κυματίζουν στα αμάξια και αποτυπώνονται σε πλαστικά σφυριά και τρίαινες. Στις 7 Μάϊου τιμάται η Μέρα Μνήμης για τους Ισραηλινούς πεσόντες. Η σειρήνα χτυπάει το ηλιοβασίλεμα της προηγούμενης για ένα λεπτό, γιατί στον Ιουδαϊσμό η μέρα ξεκινάει στο ηλιοβασίλεμα της προηγούμενης μέρας. Η κυκλοφορία σταματάει, οι οδηγοί βγαίνουν από τα αμάξια, οι πεζοί βουβαίνουν και κρατούν σταυρωτά τα χέρια τους. Στο τέλος της σειρήνας, οι συναυλίες και τα αφιερώματα ξεκινούν.

Λίγο πιο πέρα από το EXPO Tel Aviv, στο πάρκο Gane Yehosuha, ο θρήνος μοιράζεται με τις παλαιστινιακές οικογένειες. Για να μπουν στο πάρκο, χιλιάδες πρέπει πρώτα να δεχτούν τις βρισιές των εθνικιστών που βρίσκονται έξω και εύχονται θάνατο στους Άραβες και στις αριστερές σκύλες. Όταν η τελετή ξεκινάει, Ισραηλινοί και όσοι Παλαιστίνιοι κατάφεραν να πάρουν άδεια για το Τελ Αβίβ εξιστορούν τον θάνατο της οικογένειάς τους, των φίλων τους και την καταστροφή των σπιτιών τους και αν παίρνεις κάτι από αυτές τις δύο ώρες είναι πώς και οι δύο είναι χαμένοι. Οι κόρνες από τα αυτοκίνητα των εθνικιστών και οι τηλεβόες δεν είναι ικανές να σταματήσουν τα αραβικά τραγούδια και να διαλύσουν τον θρήνο των δύο πλευρών. Αυτή η εκδήλωση δεν μπορεί να γίνει οπουδήποτε στο Ισραήλ, αλλά μονάχα στο κράτος του Τελ Αβίβ – Γιάφο.

Την επόμενη μέρα, η σειρήνα χτυπάει για περίπου δύο λεπτά. Τα παιδιά συγκεντρώνονται στα σχολεία, οι απόφοιτοι έρχονται με τη στρατιωτική τους στολή (αγόρια = 2 χρόνια και 9 μήνες, κορίτσια = 2 χρόνια και 3 μήνες) και ύστερα η Μέρα Μνήμης γίνεται Ημέρα Ανεξαρτησίας για τους Ισραηλινούς, Ημέρα της Καταστροφής για τους Παλαιστίνιους. Οι μεν γιορτάζουν με πυροτεχνήματα σε πλατείες και πάρκα, με αποκριάτικα σπρέι και πλαστικά σφυριά με το Αστέρι του Δαβίδ, ενώ οι δε 40 χιλιόμετρα μακριά από την πλατεία Ράμπιν, στο χωριό Γουάντι Αρα, θρηνούν για την ημέρα της καταστροφής. Οι κάτοικοι που το αποκαλούν συμβολικά ‘κράτος’ για να τονίσουν την διαφορά με την υπόλοιπη χώρα γνωρίζουν πολύ καλά τι σημαίνει Νετανιάχου ήδη από το 1996.

SHALOM

Συμφωνία Ειρήνης του Όσλο, 1996. Ο τότε πρωθυπουργός Γίτζακ Ράμπιν τόνιζε την ευκαιρία της ειρήνης για τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους μπροστά από το Δημαρχείο του Τελ Αβίβ, ενώ ο Νετανιάχου, ως αξιωματική αντιπολίτευση, κήρυττε σε ένα κοινό που παραληρούσε για θάνατο του Ράμπιν, από ένα μπαλκόνι στην Ιερουσαλήμ γεμάτο από πανό – ευχολόγια θανάτου στους Άραβες. Λίγες ώρες μετά, ο πρώτος δολοφονήθηκε λίγο μετά το τέλος του συλλαλητηρίου ειρήνης. Ο δεύτερος έγινε μετά από χρόνια πρωθυπουργός.

Από το 1996 και ύστερα, το Τελ Αβίβ υψώνει την αντίθεσή του στην Ιερουσαλήμ με απανωτές διαδηλώσεις και διοργανώσεις. Πρώτα, με το Pride, το οποίο γιγαντώθηκε το 2010, με τη βοήθεια διαφόρων καλλιτεχνών και τις υπεράνθρωπες προσπάθειες της LGBT κοινότητας. Ύστερα, με το ετήσιο μνημόσυνο του Ράμπιν στην ομώνυμη πλατεία, όπου οι μαθητές συζητάνε εκεί για την ιδέα της ειρήνης και της δημοκρατίας (ακόμα μου φαίνεται ουτοπία).

Ακολουθούν οι άκαρπες διαδηλώσεις του 2011 που είχαν αίτημα την μείωση του κόστους ζωής (το Τελ Αβίβ βρίσκεται στην 10 η θέση της λίστας του Economist για τις ακριβότερες πόλεις) και τραγούδια – σλόγκαν για αυτούς που φεύγουν από το Ισραήλ, όπως “Εδώ δεν είναι Ευρώπη/ Εδώ είναι χάος, η κλασική Μέση Ανατολή”.

Πριν μερικούς μήνες, με τις διαδηλώσεις για τον διεθνώς αμφιλεγόμενο νόμο του έθνους – κράτους, ψήφισμα που στερεί πολιτικά δικαιώματα στους Άραβες, τους Αιθίοπες κλπ. Τέλος, με το διεθνές κίνημα/πορεία του slutwalk, με το οποίο οι γυναίκες εναντιώνονται απέναντι στην πατριαρχία και την κουλτούρα του βιασμού.

ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΑΝΤΟΤΕ ΚΙ ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ

Το Τελ Αβίβ είναι αυτή η φράση που έθιξε στο (κατά τη γνώμη μου, σε αρκετά σημεία εύστοχο) άρθρο του ο Νίκος Σταματίνης: “Δεν είναι όλοι οι Ισραηλινοί ο Νετανιάχου”. Μετά από τρεις επισκέψεις στο Τελ Αβίβ, παρατηρώ πως είναι ένα μέρος όπου, στους δρόμους του, ακούγονται οι άνθρωποι, των οποίων η φωνή δεν ακούγεται στη στενομυαλία της κυβέρνησης (γυναίκες, Αιθίοπες Εβραίοι, Άραβες, Δρούζοι Μουσουλμάνοι, ΛΟΑΤΚΙ+, αναζητητές της ειρήνης και μαχητές/ δημοσιογράφοι κατά της διαφθοράς). Ως έναν βαθμό, τα δικαιώματα αυτά κατακτήθηκαν με τη νίκη της Dana International. Από εκεί που τα γκλόμπς των αστυνομικών διέλυσαν το πρώτο Pride, το Τελ Αβίβ διοργανώνει πια το μεγαλύτερο Pride σε όλη την Ασία.

Και η πικρή αλήθεια φαίνεται να είναι πως ο Νετανιάχου δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το Τελ Αβίβ, αν δεν ήταν η ισχυρή παρουσία των μειονοτικών ομάδων, του Pride και η αναπάντεχη νίκη της Νέττα. Ίσως, η κοσμοπολίτικη κουλτούρα που κουβαλάει ο δήμος Τελ Αβίβ – Γιάφο, οι διάφορες εθνικότητες και η κουλτούρα, σε συνδυασμό με την προϊστορία στη διαδήλωση και την διεκδίκηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα δημιουργήσει την εντύπωση πως ο φετινός διαγωνισμός θα είναι αρκετά εντυπωσιακός, σε συνδυασμό με τη ζωντάνια της ατμόσφαιρας στους δρόμους. Τώρα μένει μόνο να το δούμε.

Για ανταποκρίσεις από το Ισραήλ, ρεπορτάζ και καθημερινή ενημέρωση για τον διαγωνισμό της Εurovision, συντονίσου στο Ραδιόφωνο News24/7 στους 88.6, και στην εκπομπή ‘Το Lifestyle Φταίει’, κάθε απόγευμα 16:00-18:00.