Φέρτε μας επιτέλους πίσω τα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα
Ένα κείμενο - ωδή στην πιο καλτ εκπομπή των παιδικών μας χρόνων.
- 8 ΜΑΡ 2017
Συνεχίζοντας τη στροφή προς το ένδοξο παρελθόν, μετά το ‘Μικρό Σπίτι στο Λιβάδι’, η δημόσια τηλεόραση επανέφερε και την εκπομπή η οποία καταπιάνεται με θέματα που απασχολούν τις ένοπλες δυνάμεις (και όλους τους πολίτες εδώ που τα λέμε), ‘Με Αρετή και Τόλμη΄.
Μιας και πιάσαμε λοιπόν τις αναβιώσεις παλαιότερων επιτυχιών, πιστεύω ότι έχουν ωριμάσει οι συνθήκες ώστε να στείλουμε επιστολή στην EBU για να επιστρέψουν επιτέλους στις ζωές μας και στις οθόνες μας, τα θρυλικά ‘Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα’.
Μιλάω φυσικά για τον ευρωπαϊκό διαγωνισμό ο οποίος θύμιζε κάτι ανάμεσα σε Survivor, Κάστρο του Τακέσι, Πατρινό Καρναβάλι και το πιο άρρωστο Λούνα Παρκ του πλανήτη και μας μάθαινε από τότε, πώς είναι να είσαι τελευταίος στην Ευρώπη.
Αν θεωρείς καλτ την Eurovision, μάλλον δεν θυμάσαι αρκετά καλά τα ‘Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα’, τα οποία πολλές φορές έμοιαζαν σαν να έχουν σχεδιαστεί από και για ανθρώπους υπό τη μόνιμη επήρεια LSD και προσέφεραν μαγικές στιγμές στους αποσβολωμένους τηλεθεατές.
Για να πείσουμε τους υπεύθυνους να το φέρουν πίσω (είχε γίνει μια πρώτη προσπάθεια για συλλογή υπογραφών πίσω στο 2007 αλλά δυστυχώς δεν προχώρησε), ας θυμηθούμε μερικά βασικά πράγματα και τις καλύτερες στιγμές του.
ΤΙ ΗΤΑΝ ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ
Για να καταλάβεις πόσο μπροστά ήταν ο συγκεκριμένος διαγωνισμός, αρκεί να αναφέρω ότι η αρχική ιδέα για τη δημιουργία του ανήκε στον Σαρλ Ντε Γκωλ(!). Ναι, τον γνωστό Σαρλ Ντε Γκωλ, τον στρατηγό, ο οποίος πίσω στο 1965 σκέφτηκε ότι μέσα απ’ αυτά τα παιχνίδια μπορούν να συμφιλιωθούν οι νέοι της μεταπολεμικής Ευρώπης.
Τελικά κατέληξαν να γελοιοποιούνται, αλλά αυτό δεν μπορούσε να το προβλέψει ακόμη και το στρατηγικό μυαλό ενός Ντε Γκωλ.
Εκείνα τα ρομαντικά χρόνια, συμμετείχαν στο διαγωνισμό πόλεις και δήμοι από το Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Γαλλία, όμως με τα χρόνια οι συμμετέχουσες χώρες έγιναν 8, μέχρι το 1983, όταν και σαν άλλος Τζόρνταν τα ‘Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα’ σταμάτησαν για πρώτη φορά, για να επανέλθουν 5 χρόνια αργότερα, χάρη στον παρουσιαστή της ιταλικής τηλεόρασης Ετόρε Αντένα. Ευχαριστούμε Ετόρε, από τα βάθη της καρδιάς μας.
(Ο θεός έφτασε μέχρι τον πρόεδρο του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου για το ζήτημα)
Το 1993 ρίχτηκε στη μάχη και η χώρα μας και παρέμεινε περήφανα μέχρι το 1999, όταν και επήλθε η οριστική διακοπή του διαγωνισμού.
Στα ‘Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα’, οι ομάδες από την κάθε χώρα (διαφορετική πόλη σε κάθε αγώνα) διαγωνίζονταν μεταξύ τους σε παιχνίδια που εμπνέονταν απ’ την ιστορία και τον πολιτισμό της διοργανώτριας, αρχικά σε προκριματικούς και στη συνέχεια στον μεγάλο τελικό, δηλαδή την τελευταία εκπομπή της χρονιάς στην οποία συμμετείχαν οι χώρες με την υψηλότερη βαθμολογία.
*Γενικά το παιχνίδι είχε πάρα πολλές παραλλαγές και διαφορετικούς κανονισμούς, καθώς και ψαρωτικές ορολογίες όπως ‘φιλ ρουζ’ και ‘τζόκερ’ (επιλογή να διπλασιάσεις τους βαθμούς σου πριν από ένα αγώνισμα). Μέχρι κι επιλογή να ποντάρεις στους πόντους του αντιπάλου σου σαν το μπλακ τζακ σου έδινε, τι να λέμε τώρα, πολύ μπροστά.
Κάθε χώρα φιλοξενούσε τους αγώνες σε διαφορετικές πόλεις, κι έτσι είχαμε τη χαρά και την τιμή να δούμε τους σταρ των Παιχνιδιών από κοντά μεταξύ άλλων στο Μαρούσι (με θέμα ‘12 άθλοι του Ηρακλή’), στον Πόρο (με θέμα ‘τις περιπέτειες του Οδυσσέα’) και στην Πανεπιστημιούπολη του Ζωγράφου.
Για κάποιο λόγο, εγώ θυμάμαι 135 διαφορετικές ομάδες απ’ την Πάτρα να βγαίνουν πάντα τελευταίες, όμως ήμουν μικρός κι η μνήμη μου προφανώς κάνει τα δικά της.
Fun fact: Η μοναδική φορά που τα ‘Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα’ διεξήχθησαν εκτός Ευρώπης ήταν το 1990 στο Μακάο της Κίνας, στα πλαίσια μιας χριστουγεννιάτικης εορταστικής εκπομπής. Η Ελλάδα δεν συμμετείχε, τιμώντας την παράδοση της αποχής από οτιδήποτε φέρνει κούραση κατά τη διάρκεια αργιών.
ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
Όλο το ζουμί βέβαια βρισκόταν στην πολυπλοκότητα, την ποικιλία και την έμπνευση των παιχνιδιών, πάντα υπό την αυστηρή επίβλεψη του πρώην ακροβάτη(!), κριτή Ντενί Πετιό.
Σε κάθε πόλη βλέπαμε και διαφορετικά παιχνίδια κι εμείς επιλέξαμε να θυμηθούμε τη θρυλική νίκη της ομάδας της Κομοτηνής στο Τρέντο το 1998, ένας θρίαμβος που έβγαλε τους Έλληνες στους δρόμους μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. ΟΚ, υπερβολή, έβγαλε τους κατοίκους της Κομοτηνής. Εντάξει, εντάξει, έβγαλε τους συγγενείς των παικτών. Τελείωνε, έβγαλε αυτούς τους ήρωες που στην αρχή του βίντεο φωνάζουν ‘Νάτοι οι πρώτοι σε όλη την Ευρώπη’, ευχαριστημένος;
Οι παίκτης της ελληνικής αρμάδας, φορώντας μπλε και γαλανόλευκες ολόσωμες φόρμες, χρειάστηκε να σπάσουν μπαλόνια φορώντας γάντια με καρφιά, έβαλαν γκολ κατευθύνοντας τις μπάλες με ποδήλατο, έριξαν κουτάκια κλωτσώντας μπάλες με τον πατροπαράδοτο τρόπο (ηρωικός Κώστας Σγόντζος με αναφορές σε Νικολαΐδη και Μαχλά), έπιασαν αυγά και έκαναν τσουλήθρα ντυμένοι με στολές ζώων και τελικά χάρισαν στην χώρα μας έναν θρίαμβο, μπροστά στα μάτια του δημάρχου της πόλης, ο οποίος παρακολούθησε από κοντά τη μεγάλη νίκη. Μια από τις μόλις 3 που κατάφερε να κατακτήσει ελληνική πόλη στην ιστορία του παιχνιδιού (κι όμως, έχει κερδίσει και η Πάτρα, το 1995 στην Μάλτα).
Στον έβδομο ουρανό όλοι αδέλφια
Ας πάρουμε όμως μια γεύση κι από μεγάλο τελικό, εκεί όπου δυστυχώς η χώρα μας δεν κατάφερε να κερδίσει ποτέ.
Το 1999, στην τελευταία χρονιά του διαγωνισμού, την Ελλάδα εκπροσώπησε η Πάτρα (ποια άλλη;). Οι Πατρινοί, κλήθηκαν να συναρμολογήσουν ιγκλού, να κάνουν αναρρίχηση σε ένα ψεύτικο βουνό Ράσμορ, να ανέβουν σε ελέφαντες και να περάσουν φορώντας μάσκες μέσα από λαβύρινθους, για να τερματίσουν τελικά δεύτεροι πίσω από τους Σλοβένους.
Το αργυρό μετάλλιο δεν πτόησε τον Σγόντζο, ο οποίος πανηγύρισε φωνάζοντας ‘Πάτρα, Πάτρα’, φορώντας λευκό πόλο μπλουζάκι και τριγωνικό μαγιό. Χρυσές στιγμές.
Ακομπλεξάριστος
Και μιας και αναφέραμε πάλι τον Σγόντζο, ας θυμηθούμε όλους τους παρουσιαστές.
ΟΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΕΣ (ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΝΑΠΑΝΤΕΧΟΣ ΜΕΣΟΤΙΤΛΟΣ)
Πριν τον μυθικό Κώστα Σγόντζο, το βάρος της παρουσίασης είχε πέσει στη μία και μοναδική Δάφνη Μπόκοτα, η οποία υπηρέτησε με αυταπάρνηση την πατρίδα και απ’ αυτό το μετερίζι με τεράστια επιτυχία.
Εκτός των Σγόντζου – Μπόκοτα (οι οποίοι μάλιστα κάποιες φορές συνυπήρξαν), τη θέση τίμησαν και οι Βέρα Στρατάκου, Φίλιππος Σοφιανός (αμέ), Άντζελα Γκερέκου (αμεεεε) και Γιώργος Τσίμιδας.
Σε αυτό το σημείο να πούμε ότι κάποιες φορές υπήρχαν και ειδικά αγωνίσματα (εκτός συναγωνισμού) αποκλειστικά για τους παρουσιαστές, ενώ υπήρχαν και αγωνίσματα στα οποία έπρεπε να συμμετάσχει μαζί με την ομάδα της πόλης και ο παρουσιαστής (αυτό συνέβη μόνο το 1993).
Στο σημείο αυτό να πω ότι αν και σέβομαι τόσο την Μπόκοτα, όσο και τους άλλους παρουσιαστές, ο ρόλος αυτός ήταν κομμένος και ραμμένος στα μέτρα του Σγόντζου. Αν ρωτήσεις άλλωστε τους σκληροπυρηνικούς των Παιχνιδιών, ποιον παρουσιαστή θυμούνται, είμαι σίγουρος ότι θα σταθούν στον τιτάνα Κώστα.
ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΘΕΛΟΥΜΕ ΠΙΣΩ
Ναι, ήταν ο ορισμός του καλτ. Ναι, η Ελλάδα δεν κέρδιζε σχεδόν ποτέ. Ναι, κόστιζαν στην ΕΡΤ πάνω από 100 εκατομμύρια δραχμές το χρόνο για να βλέπουμε παίκτες ντυμένους κοτόπουλα να γλιστράνε σε νερά. Όμως τα ‘Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα’ ήταν πολύ πιο ειλικρινή, διασκεδαστικά και τίμια από τα σημερινά ριάλιτι που κοστίζουν εκατομμύρια.
Ίσως φταίει η επιδημία της νοσταλγίας, ίσως με το πέρασμα των χρόνων έχω εξιδανικεύσει τις ιαχές και τη χαίτη του Σγόντζου, ίσως απλά μου λείπουν τα παιδικά μου χρόνια, με οποία προφανώς έχω συνδέσει τα ‘Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα’, όμως είμαι σίγουρος πως αν σήμερα το βράδυ η ΕΡΤ μετέδιδε ζωντανά από μια γραφική ευρωπαϊκή κωμόπολη τη μεγάλη μάχη της Πάτρας (προφανώς) για την κορυφή υπό το άγρυπνο βλέμμα του Ντενί, θα είχε την ψήφο μου.
Να διευκρινίσω φυσικά ότι αναφέρομαι στα αυθεντικά κι όχι σε κάτι αποτυχημένες παραλλαγές που κυκλοφόρησαν πριν μερικά χρόνια σε άλλα κανάλια και πήγαν άπατα σαν τις περισσότερες ελληνικές πόλεις.
Μόνο στα αυθεντικά θα ζήσεις 1.30 ώρα γέλιου, αγωνίας, Ελλήνων αποφασισμένων για όλα (που όμως βαριούνται και λίγο) και μαγιό speedo Σγόντζου, χωρίς ίντριγκες, μάνατζερ ράγμπι και ασυλίες. Λες να δοκιμάσουμε ξανά να το φέρουμε πίσω; ΓΙΑ ΝΑ ΔΟΥΜΕ (που θα έλεγε και μια ψυχή).
Κώστα Σγόντζο, τι κάνεις αυτή την εποχή;