Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: 12 ντοκιμαντέρ που προλαβαίνεις ακόμα να δεις
- 11 ΜΑΡ 2025
Κανείς, άλλωστε, δεν μπαίνει στον τομέα των κινηματογραφικών ντοκιμαντέρ επειδή στοχεύει στα χρήματα. Αγαπάει τις αληθινές ιστορίες και θέλει να τους ρίξει φως με ενσυναίσθηση, ελπίζοντας πως θα βρουν το κοινό που θα κατανοήσει το αρχικό, δικό τους ενδιαφέρον. Το 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έχει επιστρέψει λοιπόν και φέτος με τις αγνές, ρομαντικές προθέσεις των δημιουργών των οποίων τα πρότζεκτ φιλοξενεί, και αυτές παρακάτω είναι ίσως οι πιο ενδιαφέρουσες αληθινές ιστορίες που έχει να αφηγηθεί.
Σημείωση: Καθώς είμαι μέλος της επιτροπής για το Βραβείο WWF Ελλάς για την καλύτερη ταινία περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, απουσιάζουν από τη λίστα οι ταινίες που διαγωνίζονται για το βραβείο, για λόγους διαφάνειας.
Η Καρδιά του Ταύρου/Bull’s Heart
Η Εύα Στεφανή παρακολουθεί τις πρόβες στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση αλλά και τη διεθνή περιοδεία της παράστασης του Δημήτρη Παπαϊωάννου Εγκάρσιος Προσανατολισμός. Το ντοκιμαντέρ της είναι επίσης ένα πορτρέτο του καλλιτέχνη στην προσπάθειά του να δώσει μορφή και να δώσει ζωή στο έργο του.
Σμιλεμένες Ψυχές/Sculpted Souls
Το ντοκιμαντέρ του Σταύρου Ψυλλάκη αφορά τον Julien Grivel, τον Ελβετό οδοντίατρο που επί 26 χρόνια ερχόταν στην Αθήνα δύο φορές τον χρόνο για να παρέχει δωρεάν οδοντιατρική φροντίδα σε λεπρούς του νοσοκομείου Αγία Βαρβάρα. Οι εμπειρίες του Grivel στην Ελλάδα μετά τη Χούντα, η επαφή του με τα άτομα με λέπρα και η φιλία του με τον Μανώλη Φουντουλάκη (πρώην λεπρό) έγιναν ένα μεγάλο προσωπικό ταξίδι προς τη δική του Ιθάκη και τώρα έργο ενός χαμηλού προφίλ αλλά σταθερά σπουδαίου κινηματογραφιστή.
Super Paradise
Οι σαρωτικές μεταμορφώσεις του εμβληματικού ελληνικού νησιού της Μυκόνου είναι το επίκεντρο του νέου έργου του Steve Krikris, Super Paradise. Οι προβολές του ντοκιμαντέρ είναι sold out αυτή τη στιγμή, όμως συμβαίνει συχνά στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης να απελευθερώνονται κάποιες θέσεις πριν την εκάστοτε προβολή. Αξίζει το ρίσκο και μπορείς να ενημερωθείς από τα ταμεία.
Η Βασίλισσα των Βερσαλλιών/The Queen of Versailles
Με τις επικές διαστάσεις σαιξπηρικής τραγωδίας, η Βασίλισσα των Βερσαλλιών παρακολουθεί την ιστορία των Jackie και David Siegel, ένα ζευγάρι δισεκατομμυριούχων κτηματομεσιτών που είχαν κατασκευάσει ένα παλάτι 90.000 τετραγωνικών. Κατά τη διάρκεια των δύο ετών που καταγράφει το ντοκιμαντέρ, η εκτεταμένη αυτοκρατορία τους, τροφοδοτημένη από τη φούσκα των ακινήτων και το φθηνό χρήμα, θα καταρρεύσει λόγω της οικονομικής κρίσης.
Το ντοκιμαντέρ προβάλλεται στο πλαίσιο του αφιερώματος του φεστιβάλ στη Lauren Greenfield, φωτογράφου και ντοκιμαντερίστριας που τις τελευταίες τρεις δεκαετίες έχει γίνει μία από τους σημαντικότερους χρονικογράφους του πλούτου.
Πώς να Χτίσεις Μια Βιβλιοθήκη/How to Build a Library
Η Maia Lekow και ο Christopher King ακολουθούν δύο γυναίκες από την Κένυα που προσπαθούν να μεταμορφώσουν μία εγκαταλελειμμένη βιβλιοθήκη από την αποικιοκρατική εποχή στο κέντρο του Ναϊρόμπι. Η ιστορία όλων των εμποδίων που συναντούν, ιδίως με την γραφειοκρατία και τη διαφθορά, ρίχνει φως στην τρέχουσα πολιτική κατάσταση της Κένυας μετά την ανεξαρτησία της.
Αλυσιδωτή Αντίδραση/Chain Reactions
Το ντοκιμαντέρ του Alexandre O. Philippe δίνει την ευκαιρία σε θρύλους του τρόμου όπως ο Stephen King και ο Takashi Miike, να συζητήσουν τη σχέση τους με το κλασικό έργο του Tobe Hooper Texas Chainsaw Massacre. Ο Philippe έχει πάρει ξανά μέρος στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης με ταινίες του, ενώ τέσσερα χρόνια πριν είχε κάνει και masterclass πάνω στο σενάριο.
Τα Τέρματα του Αυγούστου/The Goals of August
Τα Τέρματα του Αυγούστου του πολυπαραγωγικού Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου είναι ένα καλειδοσκόπιο γεγονότων και στιγμών από την καθημερινή ζωή ενός χωριού στα βουνά της νότιας Πίνδου κατά τη διάρκεια ενός αυτοσχέδιου τουρνουά ποδοσφαίρου. Στόχος του ντοκιμαντέρ είναι να δημιουργήσει, μέσα από την παρατήρηση, ένα «ιμπρεσιονιστικό» πορτρέτο μίας μικρής κοινότητας στην καλοκαιρινή της ζωντάνια.
Paul
Ο Dénis Côté, ένας σημαντικός Γαλλοκαναδός δημιουργός που αποτελεί σταθερό μέλος του φεστιβαλικού κύκλου, ακολουθεί τον Paul. Ένα ανερχόμενο αστέρι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με την επιθυμία να χάσει βάρος και να καθαρίζει σπίτια αγνώστων γυναικών. Μια οικεία, προσωπική αφήγηση του ταξιδιού αυτοπραγμάτωσης ενός νεαρού άνδρα που αποτυπώνεται με ζωηρή λεπτομέρεια από έναν σκηνοθέτη του οποίου η αφοσίωση στην εξερεύνηση της ζωής του Paul οδήγησε, σύμφωνα με όσους είδαν το ντοκιμαντέρ στο Φεστιβάλ Βερολίνου, σε ένα από τα πιο απολαυστικά έργα μη μυθοπλαστικής κινηματογράφησης της χρονιάς.
Έρνεστ Κόουλ: Απολεσθέντα/Ernest Cole: Lost and Found
Νέο ντοκιμαντέρ από τον υποψήφιο για Όσκαρ Raoul Peck (I Am Not Your Negro). Είναι ένα πορτρέτο του Ernest Cole, του Νοτιοαφρικανού φωτογράφου που είχε τολμήσει να δείξει στον κόσμο το ρατσιστικό καθεστώς της χώρας του (το αρχείο του Cole που θεωρούταν από καιρό χαμένο βρέθηκε σε ένα σουηδικό τραπεζικό θησαυροφυλάκιο). Η αφήγηση γίνεται από τον ηθοποιό LaKeith Stanfield.
Ένα Φως στην Άλλη Μεριά του Δρόμου/Another Light on the Road: Robert Fran
Το 2021, η 92χρονη καλλιτέχνης June Leaf προσκάλεσε φίλους και γείτονες από την αγροτική περιοχή της Νέας Σκωτίας για να καθίσουν στην κουζίνα της και να θυμηθούν τον εκλιπόντα σύζυγό της, τον φωτογράφο και κινηματογραφιστή Robert Frank, τεράστια φιγούρα της αμερικανικής αντικομφορμιστικής κουλτούρας κατά τον 20ό αιώνα. Κατά τη διάρκεια αυτής της άτυπης αγρυπνίας, μαθαίνουμε μέσα από ντοκιμαντέρ τον βαθμό στον οποίο το έργο τέχνης του ζευγαριού τροφοδοτήθηκε από την υιοθετημένη πατρίδα τους για 50 χρόνια, τους τρόπους με τους οποίους η παρουσία τους ως καλλιτέχνες ενέπνευσε την κοινότητα γύρω τους, και κυρίως το πώς η αφήγηση ιστοριών βοηθά στην επεξεργασία του πένθους.
Απ’ το Σκοτάδι στο Φως/From Darkness to Light
Το 1971 ο Jerry Lewis, ο πιο διάσημος κωμικός της Αμερικής, είχε αποφασίσει να τα παίξει όλα για όλα για το αριστούργημά του. Το The Day the Clown Cried θα ήταν μία ιστορία Ολοκαυτώματος για τον Helmoot Drook, έναν άτυχο διασκεδαστή σε πάρτι που είχε καταλήξει σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Ο Lewis πρωταγωνίστησε στην ταινία και τη σκηνοθέτησε επιβλέποντας κάθε πτυχή των δύσκολων γυρισμάτων της στη Σουηδία, όμως δεν την είδε ποτέ να κυκλοφορεί. Η ταινία θάφτηκε για πάντα και έγινε θρύλος. Το ντοκιμαντέρ των Michael Lurie και Eric Friedler θα προσπαθήσει να ενώσει τα κομμάτια.
Μάρλι Μάτλιν: Όχι Πια Μόνη/Marlee Matlin: Not Alone Anymore
Το 1987 η Marlee Matlin έγινε η πρώτη κωφή ηθοποιός που κέρδισε Όσκαρ και βρέθηκε στο προσκήνιο σε ηλικία 21 ετών. Αναλογιζόμενη τη ζωή της στην Αμερικανική Νοηματική Γλώσσα, η Marlee εξερευνά την πολυπλοκότητα του τι σημαίνει να είσαι πρωτοπόρος στο ντοκιμαντέρ της Shoshannah Stern, που περιλαμβάνει εκτενείς συνεντεύξεις με την Matlin και καλύπτει, μεταξύ πολλών άλλων, την κακοποίηση που υπέστη από τον William Hurt.
