Γιατί δεν πρέπει να δεις το ριάλιτι του Squid Game, παρότι είναι πρώτο στις τάσεις
Σαν τα μανιτάρια ξεπετάγονται οι ανησυχητικές μαρτυρίες για τα γυρίσματα του αμφιλεγόμενου ριάλιτι. Παίκτες δηλώνουν πρόθυμοι να κινηθούν και νομικά.
- 30 ΝΟΕ 2023
«Δεν βγάζω τον εαυτό μου απ’ έξω – Όλοι χτυπιόμασταν μεταξύ μας για να βγούμε μπροστά, παρά το γεγονός ότι είχαμε ένα κορίτσι να κείτεται στο πάτωμα με σπασμούς και εμείς στεκόμασταν δίπλα του σαν αγάλματα, για να μη χάσουμε», έχει μεταφέρει ανώνυμα στο αμερικάνικο Today ένας συμμετέχοντας μετά τον αποκλεισμό του από το ριάλιτι του Squid Game.
Το σκληρό στιγμιότυπο που αναπαρήγαγε, απορώντας τελικά με την ακεραιότητα του χαρακτήρα του και τα όρια της ηθικής του, συνέβη τον Ιανουάριο του 2023 στη Μ. Βρετανία, κατά τη διάρκεια του γυρίσματος στην πίστα με τη γιγαντιαία creepy κούκλα, που περιστρέφει το κεφάλι της τραγουδώντας στα ιαπωνικά και παίζοντας τον ρόλο του φύλακα στο γνωστό σε εμάς παιχνίδι ως αγαλματάκια ακούνητα.
Όπως ίσως να έχετε παρατηρήσει από τα προτεινόμενα στο Netflix, η δυστοπική σειρά από τη Νότια Κορέα που έσπασε τα ταμεία μέσα στην καραντίνα αποφάσισε ότι χρειάζεται διάδοχο: ένα spin off ριάλιτι πάλι με 456 συμμετέχοντες, κυρίως απ’ τη Βρετανία και τις ΗΠΑ, που συναίνεσαν να αναμετρηθούν μέχρι τέλους, φιλοδοξώντας να κερδίσουν φήμη αλλά και το αστρονομικό ποσό των 4,56 εκατομ. δολάρια, έπαθλο που ξεπερνά κάθε προηγούμενο στην ιστορία των τηλεοπτικών ριάλιτι.
Η πρεμιέρα του Squid Game: The Challenge έγινε πριν μερικές μέρες και αστραπιαία η σειρά σκαρφάλωσε στην 1η θέση με τα πιο δημοφιλή σε πολλές χώρες, ανάμεσα στις οποίες και η Ελλάδα.
Είναι η περιέργεια του κόσμου; Το ανεπανάληπτο success story της πρωτογενούς σειράς, που σάρκαζε τον καπιταλισμό, δείχνοντας ένα σαδιστικό παιχνίδι εξόντωσης που είχε στηθεί από μια κάστα πλουσίων για να διασκεδάσουν την ανία τους; Ή μήπως το ανομολόγητο πάθος του τηλεοπτικού κοινού για αίμα και ραδιουργίες ανάμεσα σε ανθρώπους που κομματιάζουν την ηθική τους για χάρη του κέρδους; Οι αντιδράσεις ήταν προδιαγεγραμμένες.
Στην αρνητική διαφήμιση προστέθηκε τις τελευταίες μέρες και η είδηση ότι πρώην διαγωνιζόμενοι κινούνται νομικά, με πρόθεση να υποβάλλουν μηνύσεις στην εταιρεία παραγωγής για τους τραυματισμούς που υπέστησαν κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.
Το ηθικό ερώτημα για το ριάλιτι (και τον θεατή)
Οι δοκιμασίες και η αισθητική του διαγωνισμού διαμορφώθηκαν κατά μίμηση της σειράς: οι διαγωνιζόμενοι μοιάζουν με φυλακισμένοι σε μια φαραωνική δομή που ελέγχεται από έναν άγνωστο «κυβερνήτη», οι φύλακες φέρουν τις χαρακτηριστικές κόκκινες στολές και τα γεωμετρικά σχήματα, και οι «πίστες» είναι και πάλι παιδικά παιχνίδια, τα οποία έχουν μεταμορφωθεί στην πιο διαστροφική εκδοχή τους, με τη μόνη διαφορά ότι οι σφαίρες εξόντωσης δεν είναι πραγματικές, αλλά αμπούλες με κόκκινο χρώμα. Αλλά, στην ουσία, τα ίδια ένστικτα ξυπνάνε.
Οι συμμετέχοντες ωθούνται ευθαρσώς στον αμοραλισμό, την εκμετάλλευση, τις προδοσίες. Τρέφονται με κακής ποιότητας φαγητό και ζουν μην ξέροντας τι μέρα ή ώρα είναι. Σε ανύποπτο χρόνο, καλούνται για τις δοκιμασίες. Αποκτηνώνονται. Αλήθεια, με ποια λογική ένα τέτοιο θέαμα ανήκει στην ομπρέλα της διασκέδασης της δημοφιλούς πλατφόρμας;
Όπως μετέφερε η Δρ. Pamela Rutledge στο Psychology Today, το Squid Game: The Challenge είναι δεοντολογικά προβληματικό. «Στην πρωτότυπη σειρά, η βία ήταν μια μεταφορά σε ένα δραματοποιημένο πλαίσιο για τη φτώχεια και την ανισότητα, ενώ στην εκδοχή του ριάλιτι μετατρέπεται σε ένα όχημα για το ακριβώς ανάποδο: ένα παιχνίδι ανάμεσα σε πραγματικούς ανθρώπους, όπου η σκληρότητα και η έλλειψη ενσυναίσθησης είναι απαραίτητα για να φύγεις με το μεγάλο έπαθλο».
Και έτσι ο θεατής που απολαμβάνει να καταναλώνει το ένα επεισόδιο μετά το άλλο (στο σύνολο, είναι 10) δεν μπορεί να αρνηθεί ότι αρέσκεται βλέποντας ανθρώπους να υποφέρουν και να ταπεινώνονται.
Η ιστορία με της μηνύσεις
Ένα μήνα αφότου ξεκίνησαν τα γυρίσματα σε άγνωστη τοποθεσία στη Βρετανία, άρχισαν να ξεπετάγονται ανησυχητικές μαρτυρίες από τις συνθήκες πίσω από τις κάμερες του Squid Game: The Challenge. Πρώην συμμετέχοντες του ριάλιτι απευθύνονταν σε έγκριτα διεθνή Μέσα, στο Variety, στο Rolling Stone κ.ά. «Ήταν απλώς το πιο σκληρό, το πιο κακό πράγμα που έχω ζήσει ποτέ». «Ήταν σαν να είμασταν άλογα σε αγώνα». «Ήταν πολύ στρεσογόνο».
Όσο δεν αγωνίζονται, οι διαγωνιζόμενοι μένουν κλειδωμένοι στους κοιτώνες. «Βρίσκεσαι εκεί μέσα από τη στιγμή που ξυπνάς μέχρι τη στιγμή που κοιμάσαι». Και η σκηνή είναι άγνωστο πόση ώρα θα χρειαστεί για να γυριστεί.
Το πιο επεισοδιακό γεγονός συνέβη στο παιχνίδι αγαλματάκια ακούνητα, στην αρχή του ριάλιτι, με όλους τους συμμετέχοντες ακόμη ενεργούς. Όπως έχει αναφέρει παίκτης ανώνυμα, χρειάστηκαν εννιά ώρες για να ολοκληρωθεί η διαδικασία, διάστημα κατά το οποίο οι διαγωνιζόμενοι ήταν ακίνητοι σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες – ήταν ακόμη χειμώνας και καταγράφονταν θερμοκρασίες έως και -3 βαθμούς Κελσίου. Φήμες λένε για περιστατικά υποθερμίας και νευρικό κλονισμό από τα γυρίσματα, με συγκεκριμένους συμμετέχοντες να βρίσκονται αντιμέτωπο με χρόνιες συνέπειες.
Με την κυκλοφορία των πρώτων επεισοδίων, έγινε γνωστό ότι πρώην διαγωνιζόμενοι προτίθενται να κινηθούν νομικά.
Προς το παρόν, «συγκεντρώνουμε τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία για να καταθέσουμε τη μήνυση», έχει διευκρινίσει η βρετανική νομική εταιρεία Express Solicitors. Από την πλευρά της η εταιρεία παραγωγής Studio Lambert που έχει αναλάβει τα γυρίσματα δηλώνει βέβαιη για τη νομική της ακεραιότητα, τονίζοντας ότι «ενώ έκανε πολύ κρύο στο πλατό, οι συμμετέχοντες ήταν προετοιμασμένοι γι’ αυτό – οποιοσδήποτε ισχυρισμός για σοβαρό τραυματισμό είναι αναληθής».
Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, μήνυση δεν έχει κατατεθεί. Ίσως και να είναι ακόμη ένας τρόπος να τραβήξει την προσοχή του κοινού, το οποίο όπως φαίνεται διψάει παραπάνω όταν υποψιάζεται παραπάνω και πιο αληθινή σκληρότητα.
