Γιατί οι ηθοποιοί του Χόλιγουντ απεργούν μαζί με τους σεναριογράφους

Περίπου 160.000 καλλιτέχνες σταμάτησαν την εργασία τους τα μεσάνυχτα στο Λος Άντζελες αφότου κηρύχθηκε η απεργία, με αποτέλεσμα να σταματήσουν οι περισσότερες κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές των ΗΠΑ.

Το Screen Actors Guild (SAG), το σωματείο των ηθοποιών δηλαδή, θέλει οι κολοσσοί του streaming να συμφωνήσουν σε μια δικαιότερη κατανομή των κερδών και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Το σωματείο αναζητά επίσης εγγυήσεις ότι η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και τα ψηφιακά δημιουργημένα πρόσωπα και φωνές, δεν θα χρησιμοποιηθούν για να αντικαταστήσουν τους ηθοποιούς.

Όσο διαρκεί η απεργία, οι ηθοποιοί δεν μπορούν να εμφανιστούν σε ταινίες ή ακόμη και να προωθήσουν ταινίες που έχουν ήδη γυρίσει.

Ως αποτέλεσμα, οι Cillian Murphy, Matt Damon και Emily Blunt αποχώρησαν από την πρεμιέρα του Oppenheimer του Christopher Nolan στο Λονδίνο το βράδυ της Πέμπτης καθώς κηρυσσόταν η απεργία. Ο σκηνοθέτης της ταινίας στο μεταξύ, ο Christopher Nolan, είπε στο κοινό που παρευρισκόταν στον κινηματογράφο ότι «έφυγαν για να γράψουν τα πλακάτ τους», προσθέτοντας ότι τους υποστηρίζει στον αγώνα τους.

Αρκετοί ηθοποιοί μπήκαν στο Instagram για να εκφράσουν την υποστήριξή τους στην απεργία, όπως ο πρωταγωνιστής του Better Call Saul, Bob Odenkirk, η Cynthia Nixon του Sex and the City και η βετεράνα του Χόλιγουντ, Jamie Lee Curtis.

Το καστ του Oppenheimer στην πρεμιέρα / Vianney Le Caer/Invision/AP

Οι πικετοφορίες θα ξεκινήσουν την Παρασκευή το πρωί έξω από τα κεντρικά γραφεία του Netflix στην Καλιφόρνια, προτού προχωρήσουν σε Paramount, Warner Bros και Disney.

Για να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες σχετικά με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, τα μεγάλα στούντιο έχουν προσφέρει αυτό που αποκαλούν «πρωτοποριακή πρόταση» που υποτίθεται θα προστατεύει την ψηφιακή ομοιότητα των ηθοποιών και θα απαιτεί τη συγκατάθεσή τους όταν χρησιμοποιούνται ψηφιακά αντίγραφα σε σειρές ή γίνονται αλλαγές. Το σωματείο ωστόσο απέρριψε την προσφορά, που έγινε από τη Συμμαχία Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (AMPTP).

Ο εκτελεστικός διευθυντής και επικεφαλής των διαπραγματεύσεων του SAG, ο Duncan Crabtree-Ireland, είπε ότι η προσφορά ήταν απαράδεκτη.

«Προτείνουν ότι οι ηθοποιοί του παρασκηνίου θα πρέπει να μπορούν να σκανάρονται, να πληρώνονται για την αμοιβή μίας ημέρας και ότι η εταιρεία τους θα πρέπει να μπορεί να έχει αυτή τη σάρωση της εικόνας τους, την ομοιότητα τους, και να μπορεί να τη χρησιμοποιεί για το υπόλοιπο της αιωνιότητας», είπε. «Αν νομίζετε ότι αυτή είναι μια πρωτοποριακή πρόταση, σας προτείνω να το ξανασκεφτείτε».

Για τις ταινίες σε παραγωγή, η απεργία σημαίνει ότι ένα μεγάλο μέρος της διαδικασίας τους θα καταστεί αδύνατο. Ακόμη και σε περιπτώσεις όπου τα γυρίσματα έχουν ήδη ολοκληρωθεί, οι ηθοποιοί δεν θα είναι διαθέσιμοι για re-shoots και άλλα βασικά στοιχεία της διαδικασίας δημιουργίας ταινιών.

Οι τηλεοπτικές σειρές που ακόμη γυρίζονται θα πρέπει επίσης να σταματήσουν σε μεγάλο βαθμό, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις θα μπορούσαν να συναφθούν παράπλευρες συμφωνίες μεταξύ των ηθοποιών και των παραγωγών ώστε να επιτραπεί η συνέχεια της εργασίας.

Οι κορυφαίοι αστέρες του Χόλιγουντ δεν θα μπορούν να παρακολουθήσουν εκδηλώσεις για την προώθηση νέων και επερχόμενων κυκλοφοριών, ενώ events όπως τα Emmy και το Comic-Con ενδέχεται να αναπρογραμματιστούν ή να μειωθούν.

Το AMPTP στο μεταξύ, δηλαδή η Συμμαχία Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης, είπε ότι η απεργία «σίγουρα δεν ήταν το αποτέλεσμα που ελπίζαμε, καθώς τα στούντιο δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς τους ηθοποιούς που δίνουν ζωή στις σειρές και τις ταινίες μας».

«Το σωματείο επέλεξε δυστυχώς έναν δρόμο που θα οδηγήσει σε οικονομική δυσπραγία αμέτρητες χιλιάδες ανθρώπους που εξαρτώνται από τον κλάδο», προσθέτει η ανακοίνωσή του.

Ένα ακόμη από τα αιτήματα του Σωματείου Ηθοποιών για τους streamers είναι ότι οι ηθοποιοί θα πρέπει να λαμβάνουν μεγαλύτερη βασική αμοιβή και residuals – δηλαδή τις πληρωμές που γίνονται στους ηθοποιούς μέσα από επαναλήψεις ταινιών, σειρών και γενικά προγραμμάτων στα οποία έχουν πρωταγωνιστήσει.

Η απεργία περιλαμβάνει αυτή τη στιγμή δεκάδες χιλιάδες ηθοποιούς που λαμβάνουν σημαντικά μικρότερη αμοιβή από A-lister συναδέλφους τους.

«Με το παλιό μοντέλο, [οι ηθοποιοί] έπαιρναν residuals με βάση την επιτυχία τους», είπε στο BBC η Kim Masters, η αρχισυντάκτρια του Hollywood Reporter. «Με το νέο μοντέλο όμως δεν μπορούν να μάθουν τι συμβαίνει behind the scenes, επειδή οι streamers δεν μοιράζονται νούμερα».

Η Fran Drescher, η πρόεδρος του SAG, είπε ότι η απεργία ήρθε σε μια «πολύ σημαντική στιγμή» για τους παράγοντες του κλάδου.

«Αυτό που μας συμβαίνει, συμβαίνει σε όλους τους τομείς εργασίας», είπε, «όταν οι εργοδότες κάνουν τη Wall Street και την απληστία προτεραιότητά τους και ξεχνούν τους βασικούς συντελεστές που κάνουν αυτή τη μηχανή να λειτουργεί».

Η Fran Drescher, Πρόεδρος του SAG-AFTRA, και η Meredith Stiehm, Πρόεδρος του Writers Guild of America West / AP Photo/Chris Pizzello

Τη στιγμή αυτή εκτυλίσσεται μία ξεχωριστή απεργία από τα 11.500 μέλη της Συντεχνίας Σεναριογράφων που απαιτούν καλύτερες συνθήκες αμοιβής και εργασίας.

Ορισμένοι σεναριογράφοι έχουν στραφεί σε πρότζεκτ που δεν καλύπτονται από τη σύμβαση μεταξύ της Συντεχνίας και της Συμμαχίας Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης.

Η ταυτόχρονη αυτή απεργία είναι η πρώτη από το 1960, όταν το SAG είχε επικεφαλής τον ηθοποιό Ronald Reagan, πολύ πριν μπει στην πολιτική και γίνει πρόεδρος των ΗΠΑ. Η τελευταία απεργία των ηθοποιών πάλι έγινε το 1980.

Μιλώντας κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης ηγετών του κλάδου σε ένα θέρετρο του Αϊντάχο ενόψει της ανακοίνωσης του SAG την Πέμπτη, ο διευθύνων σύμβουλος της Disney, Bob Iger, είπε ότι οι απαιτήσεις τόσο των ηθοποιών όσο και των σεναριογράφων ήταν μη πρακτικές και επιζήμιες για μία βιομηχανία που εξακολουθεί να ανακάμπτει από την πανδημία.

«Είναι πολύ δυσάρεστο για μένα», είπε ο Iger, «αυτή είναι η χειρότερη στιγμή στον κόσμο για να προστεθεί αυτό στην αναστάτωση».

Ένα τρίτο σωματείο, αυτό των Σκηνοθετών της Αμερικής, διαπραγματεύτηκε με επιτυχία ένα συμβόλαιο τον Ιούνιο και έτσι δεν θα συμμετάσχει στην απεργία.