Η αγαπημένη μου ταινία των ‘80s: E.T. the Extra Terrestrial
Η Ιωσηφίνα Γριβέα έχει βρει τον τρόπο να μην ξεχάσει ποτέ ότι υπήρξε κάποτε παιδί.
- 28 ΙΟΥΛ 2016
Ο τίτλος θα μπορούσε να είναι “η πιο εμβληματική ταινία των ‘80s τελεία και παύλα”, αλλά προσπαθώ γενικώς να μην επιβάλλω την αλήθεια τη γνώμη μου στους ανθρώπους.
Σκέψου το λίγο. Ακόμα κι αν κάποιος έχει καταφέρει με κάποιον ανεξήγητο τρόπο να περάσει τη ζωή του χωρίς να έχει δει το ‘E.T. The Extra Terrestrial’, υπάρχει περίπτωση να έχει ξεφύγει από αυτό το πόστερ;
Ή αυτό το στιγμιότυπο;
Ή το “E.T. phone home” που πλάκα-πλάκα δε μπορεί καν να βρει τη χρήση που έχουν άλλες διάσημες κινηματογραφικές ατάκες στην πραγματική ζωή, αλλά καταφέρνει ακόμα να τρυπώνει στην καθημερινότητά μας, πότε με ευρηματικό και πότε με απλά άσχετο σου-κόλλαγε-να-το-πεις-και-το-είπες τρόπο;
Δε θυμάμαι πόσο χρονών ακριβώς ήμουν όταν είδα τον ‘E.T.’ για πρώτη φορά – διάβαζα και δε διάβαζα τους υπότιτλους πάντως – αλλά από τότε το έβλεπα ανελλιπώς μέχρι τη στιγμή που αποφάσισα να το βλέπω σπάνια. Αν γίνει κανένα κακό και το βαρεθώ;
Τις πολύ καλές ταινίες βέβαια δεν τις βαριέσαι όσες φορές και να τις δεις, αλλά με το ‘E.T.’ δε μου φτάνει απλά να το δω και να το ευχαριστηθώ. Θέλω να φουσκώνει η καρδιά μου με τη μουσική του John Williams κάθε φορά που ο Elliott απογειώνεται με το ποδήλατό του και περνάει ξυστά από το φεγγάρι. Θέλω να βουρκώνω – αφού να τρομάζω όταν πια ξέρω την κατάληξη δε γίνεται – κάθε φορά που ο E.T. αργοπεθαίνει και ψελλίζει “stay” στο νοσοκομείο. Αυτά είναι τα μέτρα και τα σταθμά μου. Αν φτάσει η στιγμή που δε μου συμβαίνει αυτό, το χάσαμε το κορμί πατριώτη, κι εγώ τέτοια ρίσκα δεν παίρνω.
Χωρίς να έχω το λεξιλόγιο σ’ εκείνη την ηλικία για να ερμηνεύσω αυτά που με μαγνήτιζαν στην ταινία, ήξερα ότι έβλεπα μία πολύ ξεχωριστή ιστορία για ένα αγόρι λίγο χαμένο, που δεν έχει βρει τον τρόπο να αντιμετωπίσει τον χωρισμό των γονιών του και χρειάζεται έναν φίλο να τον βοηθήσει στις δύσκολες μέρες του. Αυτό είναι στην καρδιά του ο ‘E.T.’, απλά το μαγικό άγγιγμα και η φαντασία του Steven Spielberg και της σεναριογράφου Melissa Mathison ανέβασαν το συναίσθημα στον υπερθετικό βαθμό.
Ο Spielberg είχε δύο βασικούς λόγους για να δημιουργήσει τον ‘E.T’. Την εμπειρία του με το διαζύγιο των γονιών του που τον έκανε να δημιουργήσει έναν φανταστικό εξωγήινο φίλο – για χρόνια θα έλεγε ότι η συγκεκριμένη ταινία είναι η πιο προσωπική που έχει κάνει – και το γεγονός ότι η αμερικανική κυβέρνηση είχε διακόψει τη χρηματοδότηση ενός προγράμματος εξερεύνησης του διαστήματος. Τότε είχε πει, “Αν η κυβέρνηση δε χρηματοδοτήσει το διαστημικό πρόγραμμα για να επιτρέψει τη φαντασία του κόσμου να καλπάσει, τότε θα κάνω ταινίες που θα φέρουν το διάστημα κάτω στη Γη για να το κάνω προσβάσιμο στη φαντασία τους”. Το είχε κάνει ήδη με το ‘Close Encounters of the Third Kind’, αλλά με το ‘E.T.’ έφερε το διάστημα κυριολεκτικά στη γειτονιά σου και το έβαλε να κοιτάει τον κόσμο σου από τη δική του οπτική γωνία.
Με τα χρόνια άρχισα να καταλαβαίνω γιατί αυτό το μάλλον απίθανο περιστατικό με έναν εξωγήινο να σκάει στην αυλή που δεν είχα, μου φαινόταν αρκετά χειροπιαστό μεν για να δημιουργεί η φαντασία μου ETήδες όπως το ‘Pokemon Go’ βάζει στο σπίτι σου τον Charmander, αλλά και αρκετά μακρινό δε για να μελαγχολώ που δε θα είχα ποτέ τον δικό μου “άνθρωπο από το φεγγάρι” που έλεγε και η μικρή Gertie.
Με τους βασικούς πρωταγωνιστές να είναι παιδιά ή έφηβοι και την κάμερα στο πρώτο μέρος της ταινίας να τραβάει πολύ συχνά τους μεγαλύτερους ηθοποιούς από τη μέση και κάτω δίνοντάς τους επιβλητική παρουσία, ο κόσμος που μάθαινε ο E.T. και συχνά και ο Elliott, γινόταν ο κόσμος των μεγάλων που προσπαθούσες τότε ακόμα να καταλάβεις, όταν την ίδια στιγμή αδυνατούσε να καταλάβει εσένα.
Οι ενήλικες, είτε στην περίπτωση της μητέρας που τρέχει να προλάβει τα πάντα, είτε με τη μορφή των αρχών και των επιστημόνων που δε μπορεί να εμπιστευτεί ο μικρός πρωταγωνιστής, γίνονται το εμπόδιο που πρέπει να προσπεράσει για να κάνει το πιο φυσιολογικό πράγμα του κόσμου. Να βοηθήσει τον φίλο του να πάει σπίτι του.
Την επόμενη φορά που θα δεις την ταινία, κάνε τον κόπο και πρόσεξε πόσος πολύτιμος κινηματογραφικός χρόνος περνάει χωρίς να ειπωθεί λέξη στην οθόνη. Ειδικά στην αναγνωριστική σκηνή γνωριμίας των δύο καινούριων φίλων, η απόλυτη ησυχία που επικρατεί παίρνει την αίσθηση δέους από τον Elliott και την περνάει αβίαστα σε σένα. Απλές τεχνικές που πλέον πολύ δύσκολα θα βρεις σε mainstream, εμπορική ταινία, αλλά μια φορά κι έναν καιρό μας καθήλωναν.
Η ταινία είχε κάνει τον γύρο της σε βραβεία και φεστιβάλ παίρνοντας αρχικά την αποθέωση στις Κάννες μαζί με ένα τηλεγράφημα από τον François Truffaut, που είχε γράψει “ανήκεις εδώ περισσότερο από μένα” στον Spielberg, χρησιμοποιώντας στο περίπου μία φράση που είχε πει ο χαρακτήρας του στο ‘Close Encounters’. Αργότερα αναγνωρίστηκε σε Χρυσές Σφαίρες και Όσκαρ – πήρε τέσσερα από τις εννιά υποψηφιότητες που είχε σύνολο – με αποκορύφωμα τον Richard Attenborough που είχε κερδίσει το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας για το ‘Gandhi’ την ίδια χρονιά, να λέει ότι το βραβείο ανήκε στον Spielberg και το “extraordinary piece of cinema” που είχε φτιάξει.
Extraordinary και το απίστευτο φινάλε, που μας έδωσε μία από τις μεγαλύτερες σεκάνς αποχαιρετισμού στον κινηματογράφο, την αγκαλιά όλων των αγκαλιών, το τεράστιο κρεσέντο που φυλούσε ο Williams για το τέλος και το “I’ll be right here”. Δεν ξέρω γιατί, όμως όσο περνάνε τα χρόνια το φινάλε μου φαίνεται όλο και πιο στενάχωρο. Κι ας υπόσχεται ο E.T. ότι δε θα φύγει ποτέ πραγματικά από τη ζωή του φίλου του. Μάλλον επειδή τότε δεν ήθελα να μεγαλώσω απότομα μαζί με τον Elliott, που χρειάστηκε μια και καλή να μάθει πως τα καλά πράγματα μπορεί κάποια στιγμή να τελειώσουν. Τώρα πια δεν έχω επιλογή.
Το ευτυχές γεγονός είναι ότι μπορεί εδώ και πολύ πια καιρό να ανήκω στον κόσμο των ενηλίκων που φόβιζαν τους πρωταγωνιστές, αλλά η αναλλοίωτη γοητεία που ασκεί η ταινία μου προκαλεί ακριβώς τα ίδια συναισθήματα που είχα και τότε. Χρήσιμο για όταν αρχίσω κι εγώ τα “εγώ στην ηλικία σου όμως”.
ΤΑ ΑΛΛΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΜΑΣ ΤΩΝ ’80S
