H Dolores O’Riordan είναι η φωνή των εφηβικών μας αναμνήσεων

H Dolores O’Riordan ήταν ένα μοντέρνο ξωτικό από την Ιρλανδία με μία μοναδική φωνή, που όλοι προσπαθήσαμε να μιμηθούμε, αλλά κανείς δεν το κατάφερε.

Εχτές σε ηλικία 46 χρονών άφησε την τελευταία της πνοή και μας γέμισε θλίψη, αλλά και νοσταλγία. Θυμόμαστε λοιπόν τι ήταν οι Cranberries για εμάς στα ταραγμένα αυτά χρόνια της εφηβείας.

You have to let it Linger, δεν γίνεται αλλιώς για τον Αντώνη Τζαβάρα

Εδώ και πολλά χρόνια έχω πειστεί ότι το Linger είναι η πιο μεστή συνοπτική περιγραφή των κοριτσιών των ’90s. Κάθε φορά που ακούω τη φωνούλα της Dolores να χαϊδεύει την αφήγηση της εφηβικής της απόρριψης, βλέπω μπροστά μου το ύφος εκείνων των κοριτσιών που πάντα έμοιαζαν ότι έχουν πιο σοβαρά πράγματα να ασχοληθούν. Πιο σοβαρά από σένα, από τον σεισμό που μόλις έγινε, από την παγκόσμια ειρήνη. Στην πραγματικότητα τα κορίτσια των ’90s δεν είχαν τίποτα συγκεκριμένο ή σοβαρό να ασχοληθούν (όπως και τα αγόρια, άλλωστε), αλλά είχαν έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο να σου ρίχνουν χυλόπιτα. Δεν περιγράφεται εύκολα, αλλά ήταν ο τρόπος των ’90s (σήμερα δεν ξέρω καν αν είναι δόκιμος ο όρος ‘χυλόπιτα’): λίγο μπλαζέ, λίγο παγερός, λίγο συγκαταβιτικός, λίγο à propos.

Σε μια από τις τελευταίες της συνεντεύξεις, στον Guardian, τον περασμένο Μάιο, η Dolores αφηγήθηκε την ιστορία του Linger. Ήταν το πρώτο τραγούδι που έγραψε και είναι η ιστορία της πρώτης δικής της χυλόπιτας. Εκείνη ήταν 17, εκείνος λίγο μεγαλύτερος. Γνωρίστηκαν ένα βράδυ στην ντίσκο, φιλήθηκαν, η Dolores γύρισε σπίτι ασφυκτικά γεμάτη από βιαστικό εφηβικό έρωτα. Την επόμενη εβδομάδα, στην ίδια ντίσκο, ο τύπος την είδε, την προσπέρασε παγερά και την έπεσε στη φίλη της. Πολλά χρόνια μετά, όταν εκείνη ήταν πλέον η Dolores των Cranberries, παντρεμένη και μανούλα, ο τύπος της έστειλε ένα γράμμα και ζητούσε μεταμελημένος να την ξαναδεί. Εννοείται ότι η Dolores του έριξε χυλόπιτα.

Την είχε έτοιμη εδώ και δυόμισι δεκαετίες.

Μία από τις πιο αγαπημένες μας female-led μπάντες των ’90s, για την Ιωσηφίνα Γριβέα

Χτες το πρωί άνοιξα τo αρχείο που γράφω μελλοντικά μου θέματα για να σημειώσω ένα ακόμη. Τις αγαπημένες μας female-led μπάντες από τα ’90s. Υπάρχουν ελάχιστες πλέον, τουλάχιστον στο mainstream, και μου έχουν λείψει.

Πριν κάμποσα χρόνια, αρχές της δεκαετίας πρέπει να ήταν, αναζήτησα τα ίχνη των Cranberries και ήμουν τυχερή γιατί μόλις είχαν κάνει ένα σύντομο reunion για το τελευταίο άλμπουμ που θα έβγαζαν με ορίτζιναλ τραγούδια. Η επίδραση των νέων κομματιών δεν θα μπορούσε να είναι η ίδια, αλλά η φωνή της Dolores ήταν απαράλλαχτη. Και στο περσινό τους acoustic άλμπουμ με όλα τα γνωστά κομμάτια, εκείνο που ξεκινά με το πιο φρέσκο ‘Linger’ που θα ακούσεις ποτέ, η Dolores τραγουδά το ίδιο χαρακτηριστικά. Με τους διαπεραστικούς και ταυτόχρονα απαλούς (πώς στο καλό το έκανε αυτό;) λυγμούς που θυμάσαι. Η ιρλανδική μπάντα έγραφε συχνά για banshees και έκρυψε μία σε κοινή θέα για να μην τη βρει κανείς.

Το ‘Dreams’, από το ‘Beverly Hills 90210’ και το ‘My So-Called Life’ μέχρι το ‘Mission Impossible’ και διαφημίσεις για κρεβάτια, έντυσε κάποτε πραγματικά τα πάντα. Όταν το άκουσα τις προάλλες στον πιλότο του ‘Derry Girls’, μου ξέφυγε ιαχή. Δεν είναι το αγαπημένο μου τραγούδι των Cranberries, αλλά έχει την αγαπημένη μου χρήση στο παραπάνω βίντεο.

Χορευτική κακοποίηση, για τον Κώστα Μανιάτη

Είμαστε στην 6η Δημοτικού, το αίμα δεν βράζει ακόμα, είναι λίγο πριν μπει πάνω απ’ το μπρίκι και αρχίζει να αρπάζει και εμείς -το τμήμα μου- είμαστε μέσα σε ένα λεωφορείο. Επιστρέφουμε από μία μονοήμερη εκδρομή, δεν θυμάμαι από που -δεν θέλω να πω ψέματα από τώρα, έχουμε χρόνο- και κλασικά τα ‘δεν σταματάω να χορεύω όπου κι αν βρίσκομαι’ κορίτσια της τάξης έχουν δώσει κασέτες στον οδηγό να παίξει τα χιτάκια των mid 90s. Και κάπου εκεί αρχίζει να ακούγεται ένα μακρόσυρτο ‘ΖΟΟΟΟΟΜΠΙ, ΖΟΟΟΟΟΟΟΜΠΙ’ και όσο γραφικό και αν ακούγεται, μας σήκωσαν για να χορτέψουμε μπλουζ. Ναι, καμία λογική πουθενά, χορευτική κακοποίηση από τα πρώτα μας χρόνια στον διάδρομο ενός λεωφορείου. Από τότε το ‘Ζόμπι’ συνδέθηκε με τα μπλουζ της φλώρικης νιότης μας, το χορεύαμε στα πάρτι που ακολούθησαν, χωρίς φυσικά να ξέρουμε τι σημαίνει ζόμπι. Σκέψου το. Στα 12 μας νομίσαμε ότι η λέξη αυτή παραπέμπει σε κάτι συναισθηματικό, σε κάτι αγαπησιάρικο. Πόσα ψυχολογικά να μας δημιούργησε στη συνέχεια.

To ‘Zombie’, για τον Ηλία Αναστασιάδη

Είναι όλα αυτά που λέει ο Μανιάτης, χωρίς το λεωφορείο στη δική μου περίπτωση. Πρώτον, είναι το βίντεο κλιπ του ‘Zombie’, που είδαμε στο δημοτικό/γυμνάσιο και χτες που το σκεφτόμουν λίγο πιο έντονα λόγω του θανάτου της Dolores (Dolores, πιθανώς το πιο σπουδαίο γυναικείο όνομα όλων των εποχών), αποτελεί την πρώτη μας πολιτική μυρωδιά. Εννοώ ότι κι εμείς χορέψαμε σαν μπλουζ το ‘Zombie’, αλλά παιδιά ήμασταν, δεν ξέραμε. Το συγκλονιστικό, το οποίο ανακάλυψα σήμερα ψάχνοντας, είναι ότι η Dolores O’ Riordan ήταν μόλις 23 όταν οι Cranberries κυκλοφόρησαν το ‘No Need to Argue’. Δηλαδή, ένα κορίτσι από την Ιρλανδία κατάφερε να βγάλει την καλύτερη φωνή της στα 23! Στα 23, που οι περισσότεροι από εμάς ταλαιπωριόμασταν για το αν θα πάμε για καφέ στα Εξάρχεια ή στο Θησείο.

Δεύτερον, ήταν οι Cranberries, το πρώτο γυαλισμένο μας ροκ. Μια μπάντα που κατάφερε να κάνει στην άκρη το ίδιο το φρούτο δίπλα από το λήμμα ΚΡΑΝΜΠΕΡΙ στο λεξικό.

“Ιοεεεε, ιοεεεεεεεεεεεεε, οοοοοοοοιιιι,οοοοοοοοιιι, ιιιιι,ιιιι”, για τον Κωνσταντίνο Αμπατζή

Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον συμμαθητή μου τον Αλέξανδρο να προσπαθεί να τραγουδήσει το ‘Zombie’ σε ένα σχολικό διάλειμμα, βγάζοντας αυτούς τους ακατάληπτους ήχους. Κατά τα άλλα, οι Cranberries ήταν πολλά περισσότερα από το ‘Zombie’, ακόμα κι όταν μάθαμε τους σωστούς του στίχους. Έτσι κι αλλιώς, το αγαπημένο μου τραγούδι τους ήταν πάντα το υπέροχο ‘Linger’ και το σπουδαιότερο και πιο όμορφο πράγμα του συγκροτήματος, ήταν η ξεχωριστή φωνή της Dolores, σε οποιοδήποτε κομμάτι. Ομολογώ ότι σοκαρίστηκα, όχι τόσο από το -προφανώς σοκαριστικό- νέο του θανάτου της, όσο από το γεγονός πως ήταν ακόμα, μόλις 46. 46 και είχε ήδη ζήσει όσα εμείς δεν θα ζήσουμε -πιθανότατα- ποτέ. 46 αλλά έτσι κι αλλιώς έχει ήδη εξασφαλίσει την αθανασία. Τι να κάνει αυτός ο Αλέξανδρος άραγε;

Το ‘Animal Instinct’, για τη Ναστάζια Καπέλλα

Έχω κλάψει με το κλιπ του ‘Animal Instinct’, την παρελθοντική μελλοντική συνέχεια του ‘Florida Project’ για τους ρομαντικούς, και έχω τραγουδήσει (και τραγουδάω ακόμη) λανθασμένα τους στίχους του. Ήξερα και αγαπούσα τους Cranberries από αυτό το τραγούδι, έμαθα όμως το όνομα της Dolores O’Riordan από το επίσης αγαπημένο μου ‘Ordinary Day’ τη μεγαλύτερη σόλο επιτυχία της. Φυσικά έχω και εγώ τη δική μου ‘Zombie’ αποκάλυψη, από το 2007 που καθυστερημένα το άκουσα και το έπαιζα όλη μέρα back to back με το ‘Nemo’ των Nightwish, γιατί μου ταίριαζαν πολύ μαζί.

Tο πρώτο πράγμα για το οποίο ένιωσε μια βαθιά ανάγκη να ψηφίσει, για τον Θοδωρή Δημητρόπουλο

Οι Cranberries ήταν το πρώτο πράγμα (μπάντα, ταινία, σειρά, ηθοποιός, οτιδήποτε) για το οποίο ένιωσα μια βαθιά ανάγκη να ψηφίσω σε δημοψήφισμα περιοδικού. Ήμουν 11 όταν βγήκε το ‘Zombie’ οπότε τα μαθηματικά το βεβαιώνουν κάπως. Δε θυμάμαι καν τι ήταν, κάποιο περιοδικό προφανώς, ενδεχομένως τα ΣΑΪΝΙΑ, τελοσπάντων δεν έχει σημασία, ήθελα πάρα πολύ ο κόσμος να ξέρει ότι εκείνο το καλοκαίρι οι Cranberries ήταν το αγαπημένο μου συγκρότημα. Κάποιος μου είχε πει ότι έχει και πολύ ‘ψαγμένους στίχους’ οπότε κατά συνέπεια ήταν κι ένα από τα πρώτα τραγούδια που θυμάμαι να προσπαθώ μανιωδώς να βρώ τους στίχους  (1994 παιδιά, πώς ζούσαμε έτσι), να τους μάθω απέξω, και τέλος να καταλάβω τι λένε (με αυτή τη σειρά, προφανώς).

Αργότερα θα εκτιμούσα το γεγονός ότι η μουσική τους εμφανίζεται ασταμάτητα σε κάθε μορφή popular entertainment, και κάθε φορά που το ξαναδιαπιστώνω θυμάμαι εκείνο το τυπάκι στην καταασκήνωση που τους είχε χαρακτηρίσει one-hit wonders.

Αργότερα θα εκτιμούσα το γεγονός πως κομμάτι τους ακούστηκε σε καντονέζικη εκδοχή στην εκ των αγαπημένων μου ταινιών όλων των εποχών, το ‘Chungking Express’. Και μάλιστα στη σκηνή που σε μεγάλο βαθμό έκανε μια παρέα ανθρώπων να θέλουμε να ταξιδέψουμε στο actual Χονγκ Κονγκ για να περάσουμε έξω από αυτό το actual διαμέρισμα.

(Συνέβη.)

Αργότερα θα εκτιμούσα το γεγονός ότι η μεγαλύτερη επιτυχία τους, ένα από εκείνα τα καταδικασμένα στην αιωνιότητα μυθικά κομμάτια, ήταν αντίδραση σε μια από τις πιο πολιτικά οργισμένες και διχαστικές διαμάχες της ευρωπαϊκής ιστορίας. “Είναι ένα δύσκολο πράγμα για το οποίο να τραγουδήσεις,” είχε πει αργότερα η Dolores, “αλλά όταν είσαι νέος δε σκέφτεσαι δύο φορές για τα πράγματα, απλά αρπάζεις και το κάνεις. Όταν μεγαλώνεις αναπτύσσονται οι φοβίες σου και αλλά όταν είσαι νέος δεν έχεις φόβο.”

Το ότι η Dolores είχε πάντως μια από τις πιο εκφραστικές, μοναδικές φωνές που έχω ακούσει στη ζωή μου ήταν κάτι που το ένιωθα στα αυτιά μου και μέσα μου, από την πρώτη στιγμή. Και τότε, και αργότερα. Και για πάντα.