Η απάντηση του ΥΠΠΟ και η αποχώρηση 20 ταινιών από τη διαδικασία επιλογής για τα Όσκαρ

Update 22 Αυγούστου: Μία ακόμα ταινία, το Μινόρε του Κωνσταντίνου Κουτσολιώτα αποχώρησε από τη διαδικασία επιλογής της ταινίας που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στα βραβεία Όσκαρ 2025, ανεβάζοντας τον αριθμό των ταινιών που αποσύρονται στις 21. Επίσης, παραιτήθηκε και ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, αφήνοντας την επταμελή επιτροπή με πέντε μέλη.

Πρώτα, γνωστοποιήθηκε η ερώτηση-καταγγελία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου σχετικά με το πώς και το γιατί το Υπουργείο Πολιτισμού αποφάσισε να διαλύσει την επιτροπή την οποία το ίδιο συγκρότησε -όπως είθισται- για να επιλέξει την ελληνική ταινία που θα αποτελέσει την πρόταση της χώρας την κατηγορία Καλύτερου Διεθνούς Φιλμ στα Όσκαρ του 2025. Τα μέλη της επιτροπής (ο σκηνοθέτης Βασίλης Κεκάτος, ο οποίος ορίστηκε Πρόεδρος, η ηθοποιός Κόρα Καρβούνη, η κριτικός κινηματογράφου Λήδα Γαλανού και η σεναριογράφος Κάλλια Παπαδάκη) ενημερώθηκαν από το υπουργείο ότι είχαν προσκληθεί εκ παραδρομής.

Ύστερα, ήρθε η κοινή επιστολή που έστειλαν η Ένωση Σκηνοθετών-Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου (ΕΣΠΕΚ), ο Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικών Έργων (ΣΑΠΟΕ), η Ένωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ (ΕΕΝ) και η Ένωση Παραγωγών Έργων Επικοινωνίας (PACT) ζητώντας από το ΥΠΠΟ να ξεκαθαρίσει το τοπίο.

Στο μεταξύ, συστάθηκε από το υπουργείο νέα επιτροπή. Πρόεδρος της ορίστηκε ο σεναριογράφος Έβαν Σπηλιωτόπουλος (G.I. Joe: Snake Eyes, Οι Άγγελοι του Τσάρλι), αντιπρόεδρος ο κριτικός κινηματογράφου Δημήτρης Δανίκας, που να σημειωθεί ότι έχει διαγραφεί από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου και μέλη: η σεναριογράφος Χριστίνα Λαζαρίδη, ο σκηνοθέτης-animator Παναγιώτης Ράππας, ο σκηνοθέτης Σπύρος Ταραβήρας, ο ηθοποιός Βασίλης Χαραλαμπόπουλος και η σκηνοθέτης Ασημίνα Προέδρου. Η τελευταία μάλιστα παραιτήθηκε από τα καθήκοντα της όταν ενημερώθηκε για όσα είχαν προηγηθεί, κάνοντας αναφορά σε «παλινωδίες και ανεπίτρεπτες διαδικασίες τις οποίες αρνούμαι να νομιμοποιήσω».

Ακολούθησε και η οργισμένη ανάρτηση στο Facebook από τον βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα Βασίλη Κεκάτο, που έκανε λόγο για «φιάσκο με φόντο την επιλογή της ελληνικής πρότασης για το όσκαρ καλύτερης διεθνούς ταινίας».

«Προσωπικά, είναι δεδομένο πως δεν αισθάνομαι προσβεβλημένος ή πικραμένος από την απόρριψη της παρουσίας μου σε μια επιτροπή αλλά ανησυχώ για τους πραγματικούς λόγους που οδήγησαν εκεί.

Το υπουργείο πολιτισμού οφείλει να είναι το σπίτι μας και στο σπίτι σου οφείλεις να αισθάνεσαι ασφάλεια. Εφόσον αυτή η ασφάλεια δε φαίνεται να μας παρέχεται, έχει σημασία η εκλογή των ταινιών που εκπροσωπούν τη χώρα στα όσκαρ να περάσει στα χέρια των ανθρώπων που ζουν από και για το σινεμά και η ψηφοφορία να πραγματοποιείται από τα μέλη της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου», ανέφερε μεταξύ άλλων.

Δύο ημέρες μετά, ήρθε η απάντηση του υπουργείου για τις «μεθοδεύσεις που δεν το τιμούν», όπως αναγράφεται χαρακτηριστικά στην κοινή επιστολή των 4 σωματείων και η οποία μπορεί να εκληφθεί ως μη απάντηση σε κανένα από τα καίρια ερωτήματα σχετικά με το τι ακριβώς συνέβη. «Ποιος και γιατί αποφάσισε την αντικατάσταση των συναδέλφων με συνοπτικές διαδικασίες» και κατά πόσο «υπήρξε πίεση προς το Υπουργείο Πολιτισμού για αλλαγή μελών της επιτροπής από οποιοδήποτε πρόσωπο σχετιζόμενο με τις υποψήφιες ταινίες», όπως η Ακαδημία Κινηματογράφου εύλογα ζητά να μάθει.

Τι απάντησε λοιπόν το ΥΠΠΟ

Η απάντηση ήρθε μέσω του υφυπουργού πολιτισμού Ιάσωνα Φωτήλα. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης:

Προς Δ.Σ.
Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου (ΕΑΚ)
Ένωση Σκηνοθετών-Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου (ΕΣΠΕΚ)
Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικών Έργων (ΣΑΠΟΕ)
Ένωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ (ΕΕΝ)
Ένωση Παραγωγών Έργων Επικοινωνίας (PACT)

Το Υπουργείο Πολιτισμού, παγίως, αντιμετωπίζει με διαφάνεια και σοβαρότητα τον ύψιστο θεσμό στον χώρο του κινηματογράφου, των βραβείων OSCAR Διεθνούς Ταινίας Μεγάλου Μήκους.

Αναφορικά με την επιστολή σας και τα ερωτήματά σας ,που είδαν το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες μέρες, σχετικά με την σύσταση της επιτροπής για την επιλογή της ελληνικής υποψηφιότητας, σας ενημερώνουμε:

Το ΥΠΠΟ έχει στην αρμοδιότητά του την επιλογή και συγκρότηση της επιτροπής, όπως άλλωστε συμβαίνει και στις περισσότερες χώρες που συμμετέχουν στις ανάλογες διαγωνιστικές διαδικασίες και μάλιστα, με υψηλού επιπέδου, εκπροσωπήσεις. Το ΥΠΠΟ παραμένει θεματοφύλακας της διαδικασίας προκειμένου να διασφαλίζεται όχι μόνον η αντικειμενικότητα αλλά και το κύρος της επιτροπής.

Πριν από την 13η Αυγούστου δεν είχε πραγματοποιηθεί ο ορισμός επιτροπής, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το Νόμο. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τη ΔΙΑΥΓΕΙΑ , με μία απλή σας αναζήτηση. Επιπλέον, διευκρινίζεται ότι η επιλογή των μελών της επιτροπής για την αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων για τα βραβεία OSCAR Διεθνούς Ταινίας Μεγάλου Μήκους συγκροτήθηκε από πρόσωπα υψηλού κύρους σχετιζόμενα με τον θεσμό και έχοντας επιδείξει σημαντικά δείγματα γραφής στον ίδιο το θεσμό. Έτσι διασφαλίζεται η ακεραιότητα της διαδικασίας και της επιλογής της πλέον κατάλληλης ταινίας να εκπροσωπήσει την χώρα μας.

Σημειώνεται ότι για το θέμα της «εκ παραδρομής» της δήθεν απόφασης, έχουν
ήδη κινηθεί οι διαδικασίες από τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα του ΥΠΠΟ.

Με εκτίμηση
Ιάσων Φωτήλας
Υφυπουργός Πολιτισμού

Η μη απάντηση του ΥΠΠΟ οδήγησε σε αποχώρηση 20 ταινιών

Μετά την απάντηση του υφυπουργού, ήρθε η ανοιχτή επιστολή αποχώρησης από τη διαδικασία της επιλογής της ελληνικής πρότασης για τα Όσκαρ 2025. Την υπογράφουν σκηνοθέτες και παραγωγοί 20 ταινιών της φετινής παραγωγής, που αποφάσισαν να αποσύρουν τις ταινίες τους από τη λίστα επιλογής. Συνολικά αυτή περιελάμβανε 23 ταινίες.

Αποχωρούν οι εξής: Εξέλιξη (Περικλής Χούρσογλου), Κουραμπιέδες από χιόνι (Γιάννης Τσιμιτσέλης), Animal (Σοφία Εξάρχου), Ladies in waiting (Ιωάννα Τσουκαλά), Η Μητέρα του Σταθμού (Κωστούλα Τωμαδάκη), Άκουσέ με (Μαρία Ντούζα), Tranzit (Κάρολος Ζωναράς), Επιχείρηση Άστρο (Βασίλης Τσικάρας), Αδέσποτα κορμιά (Ελίνα Ψύκου), Dolls of Dresden (Γιώργος Καλομενόπουλος), Embryo Larva Butterfly (Κύρος Παπαβασιλείου), Επαγγελματίας Υπνοβάτης (Βασίλης Ραΐσης), Πολύδροσο (Αλέξανδρος Βούλγαρης), Στον ουρανό του τίποτα με ελάχιστα (Χρήστος Ανδριανόπουλος), Μέντιουμ (Χριστίνα Ιωακειμίδη), Avant Drag! (Φιλ Ιερόπουλος), Γιάννης Σπανός Πίσω απ’ τη μαρκίζα (Άρης Δόριζας), Το καλοκαίρι της Κάρμεν (Ζαχαρίας Μαυροειδής), Νυχτερινός εκφωνητής (Ρένος Χαραλαμπίδης), Ο τελευταίος ταξιτζής (Στέργιος Πάσχος).

Παραμένουν οι εξής: Φόνισσα (Εύα Νάθενα), Μινόρε (Κωνσταντίνος Κουτσολιώτας) και Ο Καπετάν Μιχάλης (Κώστας Χαραλάμπους).

Αναλυτικά η ανοιχτή επιστολή των δημιουργών:

Προς τους:
Υπουργό Πολιτισμού, κα. Λίνα Μενδώνη
Υφυπουργό Πολιτισμού, κο. Ιάσονα Φωτήλα

Κοινοποίηση:
Γενική Γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού, κα. Ελένη Δουνδουλάκη
Προϊσταμένη Τμήματος Κινηματογραφίας και Ο/Α Μέσων, κα. Ελένη Τουμπανάκη

Τετάρτη, 21 Αυγούστου 2024

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
Αξιότιμε κύριε Υφυπουργέ,

Οι παρακάτω υπογράφουσες και υπογράφοντες, σκηνοθέτες και παραγωγοί κινηματογραφικών ταινιών που έχουμε υποβάλει τη συμμετοχή της ταινίας μας στη διαδικασία επιλογής της ταινίας που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στα βραβεία ΟΣΚΑΡ στην κατηγορία Διεθνούς Ταινίας Μεγάλου Μήκους – διαδικασία που καθορίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις – με λύπη μας διαπιστώνουμε μια σειρά από παρεμβάσεις κατά τη συγκρότηση της επιτροπής που θα γνωμοδοτήσει ποια ταινία θα επιλεχθεί. Παρεμβάσεις που δημιουργούν σοβαρές αμφιβολίες για την αξιοπιστία και την εγκυρότητα της διαδικασίας.

Ως εκ τούτου αρνούμαστε να συμπράξουμε σε αδιαφανείς ενέργειες, που απαξιώνουν τον ελληνικό κινηματογράφο και τους επαγγελματίες του, και αναγκαζόμαστε να αποσύρουμε τις ταινίες μας από την ως άνω διαδικασία.

Συγκεκριμένα, στις 11 Αυγούστου 2024 εστάλησαν από το ΥΠ.ΠΟ μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου οι σύνδεσμοι των ταινιών μας (vimeo link κ.λ.π.) σε τουλάχιστον τέσσερις επαγγελματίες του κινηματογράφου, με τις οποίες και τους οποίους είχε προηγηθεί επικοινωνία εκ μέρους του ΥΠ.ΠΟ, για να τους προταθεί η θέση του προέδρου και των μελών της επιτροπής που θα γνωμοδοτούσε για την ταινία που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στα βραβεία ΟΣΚΑΡ, θέση που οι εν λόγω επαγγελματίες αποδέχτηκαν.

Δύο μέρες μετά, στις 13 Αυγούστου 2024, τα συγκεκριμένα μέλη της επιτροπής έλαβαν νέο γραπτό μήνυμα με το οποίο το ΥΠ.ΠΟ τα ενημέρωνε πως τελικά δε θα είναι μέλη της επιτροπής, χωρίς να τους εξηγούνται οι λόγοι του μη ορισμού τους εν τέλει. Την ίδια ημέρα, λίγες ώρες μετά, στη Διαύγεια του ΥΠ.ΠΟ αναρτήθηκε η απόφαση συγκρότησης της επιτροπής, χωρίς φυσικά τη συμμετοχή καμίας και κανενός από τις/τους συγκεκριμένες/νους τέσσερις επαγγελματίες.

Οι παραπάνω ανεύθυνοι και πρόχειροι χειρισμοί εκ μέρους του ΥΠ.ΠΟ εγείρουν ερωτήματα και εύλογες υπόνοιες για τη στόχευση τέτοιων ενεργειών. Θυμίζουν δε τις πρακτικές και τις μεθοδεύσεις των Κρατικών Βραβείων Ποιότητας, που έχουν καταργηθεί από το 2009. Πρακτικές από τις οποίες οι επαγγελματίες του ελληνικού σινεμά δώσαμε αγώνες για να απεμπλακούμε, πρακτικές που δεν ταιριάζουν σε ένα σύγχρονο κράτος που θέλει να ονομάζεται ευρωπαϊκό, και που εκθέτουν και θα εκθέσουν και στη συγκεκριμένη περίπτωση τη χώρα μας διεθνώς.

Επιπλέον, στέλνοντας το ΥΠ.ΠΟ τους συνδέσμους των ταινιών μας σε άτομα που – για άγνωστους λόγους – δεν συμπεριέλαβε τελικά στην επιτροπή, αντί να προστατεύσει – ως όφειλε – την πνευματική μας ιδιοκτησία, την οποία όλες και όλοι εμείς του εμπιστευτήκαμε, την μεταχειρίστηκε με τρόπο παράνομο, ανεύθυνο και προσβλητικό για τους δημιουργούς υπό όποια ιδιότητα (σκηνοθέτες και παραγωγοί).

Οι απορίες είναι εύλογες: Τι μεσολάβησε ανάμεσα στην πρόταση που έγινε στις/στους συγκεκριμένες/νους επαγγελματίες να αναλάβουν τις θέσεις του προέδρου και των μελών της επιτροπής (πρόταση που επισφραγίστηκε γραπτά με την αποστολή των συνδέσμων των ταινιών μας) και στον εν τέλει μη ορισμό τους; Τι είναι αυτό που οδήγησε στις συγκεκριμένες ανορθόδοξες και πρωτοφανείς ενέργειες; Υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες που ακολουθούνται για την συγκρότηση της επιτροπής και αν ναι, αυτές οι διαδικασίες ακολουθήθηκαν ή όχι;

Επισημαίνουμε τέλος, πως η μεταχείριση μιας έμπειρης στη συγκεκριμένη διαδικασία υπαλλήλου ως εξιλαστήριου θύματος – όπως φαίνεται πως είναι η θέση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠ.ΠΟ για το ζήτημα – ούτε μας ικανοποιεί ούτε αποκαθιστά το κύρος και την εγκυρότητα της διαδικασίας.

Αξίζει σε όλες και σε όλους μας – αλλά και στο ίδιο το ΥΠ.ΠΟ – κάτι καλύτερο απ’ όλα αυτά.

Αλφαβητικά οι υπογράφουσες και υπογράφοντες, δημιουργοί των 20 ταινιών που αποσύρονται από την έως άνω διαδικασία (από τις συνολικά 23 που είχαν κατατεθεί στο ΥΠΠΟ, όπως η λίστα είχε δημοσιευθεί στον ημερήσιο Τύπο):

Αδριανόπουλος Χρήστος (σκηνοθέτης ταινίας Στον ουρανό του τίποτα με ελάχιστα)
Αλαβάνος Νικόλας (παραγωγός ταινιών Ο τελευταίος ταξιτζής & Πολύδροσο)
Ασλανίδης Λουίζος (παραγωγός ταινίας Μέντιουμ)
Βενέτης Άγγελος (παραγωγός ταινίας Νυχτερινός εκφωνητής)
Βουγιούκαλου Ρένα (παραγωγός ταινίας Embryo Lavra Butterfly)
Βούλγαρης Αλέξανδρος (σκηνοθέτης ταινίας Πολύδροσο)
Δόριζας Άρης (σκηνοθέτης ταινίας Γιάννης Σπανός, πίσω απ᾽ τη μαρκίζα)
Δρανδάκη Μαρία (παραγωγός ταινίας Animal)
Εξάρχου Σοφία (σκηνοθέτρια ταινίας Animal)
Ζωναράς Κάρολος (σκηνοθέτης ταινίας Tranzit)
Ιερόπουλος Φιλ (σκηνοθέτης ταινίας Avant-Drag!)
Ιωακειμίδη Χριστίνα (σκηνοθέτρια ταινίας Μέντιουμ)
Καλομενόπουλος Γιώργος (παραγωγός ταινίας Dolls of Dresden)
Κοντογιάννη Μαρία (παραγωγός ταινίας Animal)
Μαυροειδής Ζαχαρίας (σκηνοθέτης ταινίας Το καλοκαίρι της Κάρμεν)
Μπολομύτη Ιωάννα (παραγωγός ταινίας Το καλοκαίρι της Κάρμεν)
Νούσιας Γιώργος (παραγωγός ταινίας Μέντιουμ)
Ντούζα Μαρία (σκηνοθέτρια ταινίας Άκουσε με)
Πάσχος Στέργιος (σκηνοθέτης ταινίας Ο τελευταίος ταξιτζής)
Πατρούμπα Βάσω (παραγωγός ταινίας Στον ουρανό του τίποτα με ελάχιστα)
Πετροπούλου Τζίνα (παραγωγός ταινίας Η μητέρα του σταθμού)
Ραΐσης Βασίλης (σκηνοθέτης ταινίας Ο τελευταίος υπνοβάτης)
Σαραντινός Μιχάλης (παραγωγός ταινίας Άκουσε με)
Σουλτάνη Ιωάννα (παραγωγός ταινίας Εξέλιξη)
Τσαγγάρη Αθηνά (παραγωγός ταινίας Ladies in waiting)
Τσάφας Αλέξης (σκηνοθέτης ταινίας Dolls of Dresden)
Τσικάρας Βασίλης (σκηνοθέτης ταινίας Επιχείρηση άστρο)
Τσιμιτσέλης Γιάννης (σκηνοθέτης ταινίας Κουραμπιέδες με χιόνι)
Τσουκαλά Ιωάννα (σκηνοθέτρια ταινίας Ladies in waiting)
Τωμαδάκη Κωστούλα (σκηνοθέτρια ταινίας Η μητέρα του σταθμού)
Χαραλαμπίδης Ρένος (σκηνοθέτης ταινίας Νυχτερινός εκφωνητής)
Χούρσογλου Περικλής (σκηνοθέτης ταινίας Εξέλιξη)
Ψύκου Ελίνα (σκηνοθέτρια ταινίας Αδέσποτα Κορμιά)