Η Jane Campion κερδίζει επιτέλους το Όσκαρ Σκηνοθεσίας
- 28 ΜΑΡ 2022
Για ένα διάστημα ωστόσο, φαινόταν πως η Jane Campion δε λάμβανε τον σεβασμό που της άξιζε. Μετά από την πολύ σημαντική της επιτυχία στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, συμπεριλαμβανομένης της κριτικής και εμπορικής επιτυχίας του Piano που είχε κερδίσει τον Χρυσό Φοίνικα, η Νεοζηλανδή σκηνοθέτης είχε κυκλοφορήσει τρεις ταινίες που είχαν διχάσει τους κριτικούς και είχαν προκαλέσει αμηχανία στο κοινό (στην περίπτωση του πολύ, πολύ υποτιμημένου In the Cut μιλάμε και για το καρφί στην καριέρα της Meg Ryan). Η γενική αίσθηση ήταν πως μπορεί να είχε περάσει η στιγμή της, αλλά ευτυχώς τίποτα τέτοιο δεν είχε συμβεί.
Περνώντας στην τηλεόραση με το Top of the Lake για το οποίο είχε μιλήσει παλαιότερα στο OneMan και τον Θοδωρή Δημητρόπουλο – για την ακρίβεια είχε ξεκινήσει από το μέσο της τηλεόρασης και ποτέ δεν το υποτίμησε – η Campion κατασκεύασε ένα υπνωτικό crime drama με εκκεντρικούς χαρακτήρες, αδιαπέραστα μυστικά και ένα φινάλε-γροθιά στο στομάχι. Τα βραβεία ήρθαν, οι Κάννες ήρθαν κι αυτές ξανά, και ακόμα κι οι πιο διχαστικές της ταινίας άρχισαν να απολαμβάνουν μία διαδικασία επανεκτίμησης. Όσο για το Piano του 1993, εκείνη η ταινία ήταν το σχέδιο για όσα θα απασχολούσαν δημιουργικά τη φιλμογραφία, την κινηματογραφική αλλά και την τηλεοπτική: Το θηλυκό που έρχεται αντιμέτωπο με το αρσενικό σε διαδράσεις που χαρακτηρίζονται από τη βία και την επιθυμία. Τη χρήση ενός τοπίου που επηρεάζει, συμβαδίζει και αλληλεπιδρά με την ψυχή και το πάθος των χαρακτήρων, στο μοντέλο της ηρωίδας της, Emily Brontë. Τις μητέρες με τις κόρες τους. Οικογενειακές μονάδες που ταράζονται από συναισθήματα αγάπης, αποξένωσης και προδοσίας.
Το έργο της διατρέχεται από μία σειρά τραυματισμένων ηρωίδων αντιμέτωπων με τον τρόμο και το μεγαλείο, από οικιακούς χώρους γεμάτους οικειότητα και κινδύνους, από το σεξ σε ρόλο βάλσαμου ή οδοστρωτήρα της ζωής. Είναι ένα σύνολο ιστοριών τόσο αιθέριο όσο και βάναυσο.
Ο Cumberbatch με την Jane Campion στα γυρίσματα
Στο μεταξύ μία νέα γενιά γυναικών κινηματογραφιστών, ανάμεσά τους και η πρόσφατη υποψήφια για Όσκαρ Maggie Gyllenhaal, έχουν μιλήσει με υπέροχα λόγια για την επιρροή της και τους δρόμους που είχε ανοίξει για τις συναδέλφους της.
«Κάποτε με κούραζε [να είμαι πάντα η “γυναίκα σκηνοθέτης”]», έλεγε πριν λίγα χρόνια στο OneMan. «Δεν το έχω σκεφτεί έτσι εδώ και κάμποσο καιρό. Είναι απλά ότι δε μπορείς να το αγνοείς πια. Επίσης, δουλεύω με αληθινά ευαίσθητους ανθρώπους, αυτό είναι το ενδιαφέρον μου, οπότε δεν το σκέφτομαι καν ότι είμαι γυναίκα. Νιώθω απλά άνθρωπος».
Ήταν καιρός για την Jane Campion να αναγνωριστεί ως όχι απλώς μία από τις καλύτερες γυναίκες σκηνοθέτριες, αλλά ως μία από τις καλύτερες εν ζωή σκηνοθέτριες. Τελεία.
Αναγνωρίζοντας επίσης την υποεκπροσώπηση των γυναικών διευθυντών φωτογραφίας (στην Αμερικανική Ένωση Cinematographers οι γυναίκες αποτελούσαν μόλις το 4% ως το 2015), η Campion χρειάστηκε να πληγώσει τον σταθερό διευθυντή φωτογραφίας της, Adam Arkapaw, γιατί θέλησε να προσλάβει γυναίκα κινηματογραφίστρια σε μία προσπάθεια να ενισχύσει την ορατότητά τους στη βιομηχανία. Διάλεξε την Ari Wegner, υποψήφια για Όσκαρ και αυτή πλέον για το Power of the Dog, μετά από μία συνεργασία τους σε μία διαφήμιση.
«Δουλεύω με τόσους πολλούς άνδρες», έχει αναφέρει. «Και εξακολουθεί να είναι ένα ζήτημα για μένα, η ισότητα των γυναικών. Οπότε απλά είπα, “θα διαλέξω γυναίκα διευθύντρια φωτογραφίας”. Η [Ari] είναι εξαιρετική και της αρέσει ο σοβαρός κινηματογράφος, όπως εγώ, προσπαθεί να κάνει το καλύτερο που μπορεί. Κάναμε μεγάλη προετοιμασία. Είχαμε κατασκευάσει ουσιαστικά την ταινία πριν φτάσουμε στο πλατό».
Όσο για τη σχέση της με άλλες σκηνοθέτριες;
«Sisterhood; Σίγουρα, ανάμεσα στις φίλες μου στη βιομηχανία», μας έχει πει. «Πάντα φροντίζω να τους γράφω και να τους λέω αν μου άρεσε η ταινία τους. Η Sofia [Coppola] είναι φίλη μου. Και γνώρισα τη Maren Ade που γύρισε το Toni Erdmann και φώναξα “oooooh my gooood” [σσ. κουνάει χέρια και γίνεται ψιλή η φωνή της]. Και η Bigelow. Φροντίζω να τις υποστηρίζω. Και μου αρέσει που κάνουν όλες διαφορετικά πράγματα, πράγματα που δε μπορείς να φανταστείς. Λέγαμε βασικά με την Andrea Arnold ότι ίσως είναι η ώρα να ιδρύσουμε το Wonder Woman Film School. Να κάνουμε μία τελευταία προσπάθεια. Να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε. Με ανθρώπους σαν την Jill Solloway ας πούμε. Νιώθω όμως πως η αλλαγή βρίσκεται στον αέρα. Νέες δουλειές, προορισμένες για γυναίκες, που βγαίνουν τελευταία, είναι γεμάτες κουράγιο και ενδιαφέρουσες ιδέες».
