Η περιήγηση στο μουσείο του Φραντς Κάφκα είναι βαριά κι ασήκωτη εμπειρία
Το επισκεφτήκαμε στην Πράγα με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του αξεπέραστου συγγραφέα.
- 11 ΙΟΥΝ 2024
Ο Φραντς Κάφκα γεννήθηκε στις 3 Ιουλίου 1883 στην Πράγα και πέθανε σε σανατόριο του Κίρλινγκ στις 3 Ιουνίου 1924. Ο τάφος του βρίσκεται στο Νέο Εβραϊκό Κοιμητήριο της Πράγας ενώ λίγα χιλιόμετρα ανατολικά και 81 χρόνια μετά τον θάνατό του άνοιξε τις πύλες του το Μουσείο Φραντς Κάφκα, ένα από τα κατά τη γνώμη μου δύο πιο ενδιαφέροντα μιας πόλης γεμάτης μουσεία. Μιας πόλης για τη σχέση της οποίας με τον σπουδαίο συγγραφέα οι ιθύνοντες του συγκεκριμένου τονίζουν ότι:
«Αρκετά συχνά μπορούμε να παρατηρήσουμε απόπειρες να αποδειχθεί ότι τα έργα μυθοπλασίας του Κάφκα διαδραματίζονται στην Πράγα. Είναι κατά γενική ομολογία κατανοητό ότι ο ανώνυμος καθεδρικός στη Δίκη δεν είναι άλλος από τον καθεδρικό του Αγίου Βίτου· ότι το μονοπάτι που επιλέγει ο Γιόζεφ Κ. στο τελευταίο κεφάλαιο του ίδιου βιβλίου ξεκινά από την Παλιά Πόλη, διασχίζει τη Γέφυρα του Καρόλου και φτάνει στα εξωτερικά όρια της Μικρής Πόλης. Λέγεται επίσης ότι η θέα από το παράθυρο στην Κρίση περιλαμβάνει τα αναχώματα, τον Μολδάβα ποταμό και την απέναντι όχθη με τον ίδιο τρόπο που γίνονται ορατά από την οδό Mikulášská, όπου έζησε η οικογένεια του Κάφκα μέχρι το 1912. Προσπάθειες έχουν γίνει ώστε να αποδειχθεί ότι η τοπογραφία της Πράγας είναι πάντα παρούσα αν και ανώνυμη.
Δεν έχει, παρ’ όλα αυτά, σημασία. Η σουρεαλιστική αρχιτεκτονική του Κάφκα αγωνίζεται για άλλους στόχους. Η μέθοδος στη μυθοπλασία του Κάφκα είναι πολύ πιο περίπλοκη: μεταμορφώνει την Πράγα σε μια φανταστική τοπογραφία. Η πόλη κάνει ένα βήμα πίσω και δεν είναι πια αναγνωρίσιμη από τα κτίρια, τις γέφυρες και τα μνημεία της. Δεν είναι πια σημαντικό να αναγνωρίσεις ένα συγκεκριμένο γραφείο, σχολείο, πανεπιστήμιο, εκκλησία, φυλακή ή κάστρο, μιας και αυτές οι κατασκευές λειτουργούν ως μεταφορές και αλληγορικοί τόποι».
Η έκθεση στο μουσείο είναι χωρισμένη σε δύο ενότητες: Υπαρξιακός Χώρος και Φανταστική Τοπογραφία.
Ο Υπαρξιακός Χώρος αναδεικνύει το πώς η Πράγα επηρέασε τη ζωή του Κάφκα, κάτι που καθίσταται προφανές από μια σειρά ανεκτίμητων ντοκουμέντων: ημερολόγια καθώς και εκτεταμένη αλληλογραφία με συγγενείς, φίλους, ερωμένες και εκδότες.
Η Φανταστική Τοπογραφία άπτεται της αινιγματικής προσέγγισης της Πράγας μέσα από το έργο του, μιας και πλην ελαχίστων εξαιρέσεων ο Κάφκα δεν ονοματίζει τις τοποθεσίες που περιγράφει στα βιβλία του.
Η επίσκεψη στο Μουσείο Φραντς Κάφκα αξίζει κάθε μία από τις 300 κορόνες της γενικής εισόδου (περίπου 12 ευρώ). Πόσο μάλλον φέτος που συμπληρώνονται 100 χρόνια από τον θάνατό του.
Να είστε προετοιμασμένοι όμως ότι αμέσως μετά θα χρειαστείτε επειγόντως μια-δυο μεγάλες τσέχικες μπύρες για να αφήσετε πίσω σας τον ζόφο και να αναδυθείτε ξανά στην επιφάνεια της πραγματικότητας. Ακόμη περισσότερες δε αν την ίδια μέρα αποφασίσετε να επισκεφτείτε και το Μουσείο Κομμουνισμού.
Περισσότερες πληροφορίες: kafkamuseum.cz
