© 2021 / Aaron Gash / Associated Press
ΒΙΒΛΙΟ

Η ζωή του Γιάννη Αντετοκούνμπο διαβάζεται σαν το απόλυτο redemption story

Μοναδική ιστορία εξιλέωσης αποτυπωμένη σε 320 καλογραμμένες σελίδες

«Όλα όσα έκανα στο γήπεδο έγιναν με τη σκέψη μου σ’ εκείνον. Με εμψύχωσε και με ώθησε να παίξω πιο δυνατά, ξεπερνώντας τον πόνο, και να είμαι έτοιμος να παίξω ακόμη κι αν δεν ήμουν προετοιμασμένος» ήταν τα λόγια που χρησιμοποίησε ο MVP του NBA για τη σεζόν 2018-2019, αναφερόμενος στον πατέρα που έχασε δύο χρόνια πριν τη βράβευσή του. Μετά, ευχαρίστησε τα αδέρφια του που τόσο αγαπάει. Στο τέλος, αναφέρθηκε στη μητέρα του λέγοντας πως τη θεωρεί αληθινή ηρωίδα.

Τα κατορθώματα του Greek Freak τον έφεραν στην κορυφή του μπασκετικού κόσμου. Ή όπως διαβάζουμε στη βιογραφία που μόλις κυκλοφόρησε Γιάννης Αντετοκούνμπο, γράφοντας ιστορία (εκδ. Κάκτος) και υπογράφει ο Jose Manuel Puertas «είναι ο πιο συγκλονιστικός παίκτης του καλύτερου πρωταθλήματος στον κόσμο», ξεπερνώντας ονόματα ακόμα και όπως ο Kawhi Leonard.

Ο διακεκριμένος Ισπανός αθλητικογράφος μετά τη βιογραφία για τον «παιδί του πολέμου» Luca Modric επανέρχεται με ένα βιβλίο που διαβάζεται με μια ανάσα για τον δικό μας Γιάννη, Γιάνναρο, ή Γιαννάκη για τους φίλους και γνωστούς.

Η ζωή του τελευταίου αποτελεί μαρτυρία για την τραγωδία της βίαιης μετανάστευσης αλλά και ιστορία εξιλέωσης γραμμένη από τα ανοιχτά γηπεδάκια της Αθήνας μέχρι τους τελικούς του ΝΒΑ. Ένα non-fiction κείμενο, δηλαδή, που λυτρώνει τον αναγνώστη.

Γιάννης Αντετοκούνμπο, just a kid from Sepolia

«Πρόσεξέ με: το μόνο που τον απασχολούσε ήταν τι θα έτρωγαν και πώς θα επιβίωναν» αναφέρει κάποια στιγμή στο βιβλίο ο Γιαννούλης Λαρεντζάκης, συμπαίκτης στην Εθνική Ελλάδας και συμμαθητής στο Αθλητικό Λύκειο του Δήμου Αιγάλεω. Ήταν οι εποχές που τα αδέρφια Αντετοκούνμπο περνούσαν τις μέρες τους κάπου ανάμεσα στο κλειστό του Ζωγράφου, τις σχολικές αίθουσες, και τους δρόμους όπου πουλούσαν τσάντες. Πώς όμως βρέθηκαν εκεί;

Πατώντας το rewind στην ιστορία, ταξιδεύουμε στο Λάγος, το 1991. Εκεί ένα νεαρό ζευγάρι νέων αθλητών προσπαθεί να βρει διέξοδο από την ανέχεια της Νιγηρίας. Ο Τσαρλς και η Βερόνικα δεν έχουν πολλές ελπίδες. Η μετανάστευση μοιάζει μονόδρομος. Στην πρωτεύουσα της μεγαλύτερης αφρικανικής χώρας δεν υπάρχουν δουλειές.

Fast forward μερικά χρόνια μετά, σε ένα ταπεινότατο υπόγειο στους Αμπελόκηπους, σε μια ζωή κάτω από το επίπεδο του δρόμου γεμάτη όμως μεγάλα όνειρα. Μετακομίσεις προς Περιστέρι, προς Σεπόλια, ελάχιστα λεφτά, πολλές δυσκολίες αλλά με μια κάποια ελπίδα στο βάθος. Σε αυτό το κλίμα έρχεται στη ζωή ο Γιάννης Αντετοκούνμπο στις 6 Δεκεμβρίου 1996. Ήταν just a kid from Sepolia και έγινε δύο φορές MVP. Για εκείνον όμως αυτό δεν είναι αρκετό.

Δύσκολα χρόνια

Ο Jose Manuel Puertas καταγράφει με σχεδόν κλινικό τρόπο τη ζωή στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας. Μάλιστα, δε μασάει τα λόγια του. Μιλάει με στατιστικά, κάνει λόγο για ποσοστά:  η Χρυσή Αυγή άγγιξε το 20% στις εκλογές του 2012 στα Σεπόλια. Το νεοναζιστικό μόρφωμα έδειχνε τα δόντια του σε κάθε ευκαιρία στις γειτονιές όπου έκανε κουμάντο. Βασικός του στόχος; Οι ξένοι και ιδιαίτερα όσοι δεν είχαν λευκό δέρμα.

Οι συνθήκες για την οικογένεια Αντετοκούνμπο μόνο ευνοϊκές δεν ήταν. Μάλλον, εχθρικές θα τις έλεγες καθώς η Ελληνική Κρίση αλλοίωνε ακόμα και τις πιο προοδευτικές συνειδήσεις. Βέβαια, κάποιοι άνθρωποι πάντα ξεχωρίζουν.

«Τον Γιάννη Τζήκα τον ξέρω από τα ταξίδια του με την Εθνική Ομάδα στα πέρατα του κόσμου, προτού αναδειχθεί η σχέση του με την οικογένεια Αντετοκούνμπο. Είναι γνήσιος άνθρωπος παλιάς κοπής, δοτικός και γενναιόδωρος σε όλα του και διαθέτει αυτό που λέμε πλέον “ενσυναίσθηση”. Λεβεντιά και ψυχούλα με τα όλα του» αναφέρει, χαρακτηριστικά, ο Βασίλης Σκουντής που υπογράφει τον επίλογο του βιβλίου, για τον ιδιοκτήτη καφετέριας που κόντρα στις γκρίνιες φρόντιζε πολλές φορές τα «μαυράκια» όπως τα φώναζαν οι γείτονες.

Τι πιθανότητες έχει ένα παιδί Αφρικανών μεταναστών να ξεφύγει από τα άτυπα γκέτο της Αθήνας; Ελάχιστες. Ο αθλητισμός μοιάζει μονόδρομος. Τα πράγματα όμως δεν ήταν εύκολα για έναν μπασκετμπολίστα που μπορεί σήμερα να θεωρείται ζωντανός θρύλος του αθλήματος, στην εφηβεία του όμως έπρεπε να δουλεύει στους δρόμους και να υπομένει τους πόνους από το άδειο του στομάχι.

Η βιογραφία του Jose Manuel Puertas δείχνει ξεκάθαρα τις αρχές με τις οποίες μεγάλωσε και συνεχίζει να ζει ο Γιάννης Αντετοκούνμπο: πρώτα οικογένεια, μετά δουλειά. Η επιτυχία δεν ήταν αυτοσκοπός, η επιτυχία ήταν ένας τρόπος για να γλιτώσει από τις σκοτεινές στιγμές της ζωής· από την πείνα, τη φτώχεια, τον αφανισμό σε ένα αθηναϊκό No Man’s Lands όπου τα μεγάλα όνειρα καταστρέφονται μπροστά στα μάτια των ανθρώπων που τα κάνουν.

Redemption story

«Δεν είναι κάποιο από τα πλείστα όσα highlights, τα καρφώματα, τα eurostep, τα spin moves και δεν συμμαζεύεται, αλλά τρεις στιγμές εκτός γηπέδων: όταν βούρκωσε πάνω στη σκηνή κατά την απονομή του πρώτου τίτλου MVP και οι ατάκες του “Μη με λέτε MVP μέχρι να βγω πρωταθλητής” και “Προτιμώ αντί για Γιάνναρο, να με λένε Γιαννάκη”» είναι η απάντηση του Βασίλη Σκουντή στην ερώτηση για το ποια σκηνή του Greek Freak δε θα ξεχάσει ποτέ στη ζωή του.

Μάλιστα, η νοοτροπία του ηγέτη των Bucks φαίνεται ανάγλυφη σε ένα πολύ χαρακτηριστικό στιγμιότυπο της βιογραφίας: όταν ο Νίκος Παππάς αρνήθηκε να παίξει μαζί του γιατί αρνιόταν να αγωνιστεί με τέσσερα χρόνια μικρότερους παίκτες, ο 14χρονος τότε Αφροέλληνας τον προκάλεσε σε ένα μονό. Τελικά, έπαιξαν τρία. Και στα τρία έχασε 11-0.

Έφυγε κλαίγοντας από το γήπεδο αλλά δεν τα παράτησε. Μάλλον, ποτέ δεν τα παρατάει αφού όπως διαβάζουμε και στο βιβλίο, ακόμα και όταν ήταν ένα άγουρο τεχνικά παιδί με ελάχιστους μυς και απλά πελώρια χέρια παράλληλα διέθετε «ένα βλέμμα που σκότωνε και τρομερή διάθεση να αγωνιστεί με τους καλύτερους».

Χωράει όμως ένα τόσο δυνατό redemption story σε 320 καλογραμμένες σελίδες; Τι κάνει αυτή τη βιογραφία να διαφέρει; «Πιστεύω ότι δεν είναι εύκολο να μπουν βιογραφίες αθλητών στη ζυγαριά. Κάθε μια είναι ξεχωριστή και μοναδική. Στην προκειμένη περίπτωση, υπάρχουν ιδιάζοντα στοιχεία, όπως το ότι αποτελεί την πρώτη βιογραφία του Αντετοκούνμπο, έρχεται και κολλάει με το timing της εφετινής επιτυχίας των Bucks, αναπλάθει μια συναρπαστική ανθρώπινη ιστορία και συν τοις άλλοις έχει γραφτεί από κάποιον που δεν είμαι βέβαιος ότι έχει γνωρίσει από κοντά τον Γιάννη!» σημειώνει ο Βασίλης Σκουντής.

Τελικά, εκείνο που κάνει το Γιάννης Αντετοκούνμπο, γράφοντας ιστορία (εκδ. Κάκτος) τόσο ενδιαφέρον βιβλίο είναι το γεγονός ότι μπορείς να το διαβάσεις μονορούφι ακόμα και αν δεν έχεις δει ούτε ένα λεπτό μπάσκετ στη ζωή σου. Ιδιαίτερα, μάλιστα, τα κεφάλαια που αναφέρονται στα δύσκολα χρόνια του Γιάννη πριν βρεθεί στον μαγικό κόσμο του NBA.

Αν, λοιπόν, ακόμα αναρωτιέσαι τι θα διαβάσεις σε αυτή την έκδοση, ιδού: ένα απολαυστικό beach read που δε χρειάζεται να βάλει γραμμάριο φαντασίας για να γίνει εντυπωσιακό. Μιλάμε για ωμή πραγματικότητα στην πιο μυθιστορηματική της εκδοχή. Άλλωστε, το μοναδικό όριο που γνωρίζει η ιστορία του Γιάννη Αντετοκούνμπο είναι ο ουρανός. Ή μήπως όχι;

«Πιστεύω -και εύχομαι να επιβεβαιωθεί τα επόμενα χρόνια- το ότι το ταβάνι του Γιάννη είναι πολύ αφηρημένη έννοια» λέει ο Σκουντής, πριν μπει σε ακόμα πιο βαθιά νερά: «Να έχει την υγειά του, να τον φυλάει ο Θεός και θα εκτοξευθεί σε δυσθεώρητες σφαίρες. Περισσότερο πάντως από τα μπασκετικά και τα αθλητικά ταλέντα του, επιμένω να θεωρώ ότι η πιο ανεκτίμητη προίκα του είναι ο χαρακτήρας του. Στο σημείο που βρίσκεται και απέχει ελάχιστα από τον κολοφώνα θα μπορούσε να είναι ξιπασμένος και καβαλημένο καλάμι. Αντ’ αυτού παραμένει απλός, σεμνός και σεβαστικός, είναι πάντοτε ο Γιαννάκης από τα Σεπόλια».