Jason Isbell: Ο τροβαδούρος που γύρισε απ’ την κόλαση

Ο Jason Isbell είναι 34 ετών, έχει ύψος 1.86 και ζυγίζει 105 κιλά. Τον Ιούνιο του 2013, κυκλοφόρησε τον τέταρτο προσωπικό του δίσκο με τίτλο ‘Southeastern’, ο οποίος με ένα metascore 88/100 βρίσκεται σταθερά στην 10άδα του ranking του Metacritic για το 2013. Η ιστορία του είναι ακόμη πιο συναρπαστική από τα στατιστικά του.

Άκουσα ολόκληρο το ‘Southeastern’ πριν καμιά δεκαριά μέρες, ένα από αυτά τα βράδια που δεν έχει κανένα νόημα που είναι νωρίς ακόμα και λυπάσαι να πέσεις για ύπνο. Τελικά, μετά τα repeat και τα ‘κάτσε να το ακούσω άλλη μία’ ή ‘μισό να βρω τους στίχους’, πρέπει να πήγε αρκετά αργά, γιατί θυμάμαι ότι δεν μπορούσα να πάρω κανέναν τηλέφωνο για να μεταφέρω την αντάρα που με είχε πιάσει.

Δεν είχα καλύτερη μοίρα το πρωί. Κανένας φίλος, συνάδελφος, γνωστός δεν ήξερε τον Jason. “Συμβαίνουν αυτά”, σκέφτηκα.

Για έναν άγνωστο που χώρεσε σε έναν alternative country δίσκο μελωδίες και στίχους που άλλοι χρειάζονται τρεις ζωές για να επινοήσουν, ενδεχομένως να είναι κρίμα που δεν τον γνωρίζει πολύς κόσμος στο Παγκράτι. Το βέβαιο είναι ότι ο άνθρωπος έχει περάσει τόσα που το αυτί του δεν θα ίδρωνε ούτε για το Παγκράτι, ούτε για την Ελλάδα, ούτε για την Ευρώπη, ούτε για κανέναν.

Αρκεί να αγαπούσε τα κομμάτια του η Amanda Shires, η γυναίκα που του έδωσε το φιλί της ζωής. Συνθέτης, στιχουργός και τραγουδίστρια στο επάγγελμα. Κι αυτή.

Αλλά ας βάλουμε τον Isbell σε μια σειρά. Σε μια συνέντευξη του με τον Dwight Garner των NY Times, εκεί στα τελειώματα των ηχογραφήσεων του άλμπουμ, ο Isbell έδινε το απόλυτο tip για το hangover. “Pedialyte, αυτό που δίνουν οι γιατροί στα παιδιά όταν αφυδατώνονται από τη διάρροια”, τον συμβούλευε με το ‘δεν-τρέχει-τίποτα’ ύφος του ειδήμονα ο Isbell. “Είναι σαν 10 Gatorade σε ένα μπουκάλι”.

Αν κάτι ήξερε να κάνει καλά ο Isbell, αυτό ήταν να πίνει. Το έκανε καλύτερα και πολύ πιο μαζικά απ’ το να γράφει σπουδαία τραγούδια. Ή έστω, όταν έκανε και τα δύο παράλληλα, στο τέλος επικρατούσε το αλκοόλ. Ο μεγαλωμένος δίπλα στο περίφημο στούντιο Muscle Shoals στην Αλαμπάμα Isbell -εκεί που έχουν γράψει ‘τέρατα’ όπως οι Rolling Stones, o Bob Dylan ή ο Paul Simon- μπήκε εντυπωσιακά κι από νωρίς στα πράγματα. Ήδη από τα 22 του, έγραφε και έκανε τουρ με τους Drive-By Truckers.

Δεν θα βάλω ονόματα και συγκρίσεις, αλλά μέγιστοι μουσικοί κριτικοί της Αμερικής έβλεπαν στον Isbell έναν μοναδικό καλλιτέχνη που άφηνε σιγά σιγά το καβούκι του ‘ταλέντου’ και του ‘θα’ και έπαιζε ενεργά και με όλα τα όπλα του.

Συνολικά, εκτός από το ‘Decoration Day’, στα highlights της πορείας του Isbell με την μπάντα ήταν το αφανομπουκλέ ξανθό μαλλί του, ο γάμος του με την μπασίστρια Shonna Tucker και η φανταστική ατάκα του bandmate Patterson Hood που θα τον ακολουθούσε στα σκοτεινά του χρόνια, από το 2007 μέχρι ουσιαστικά φέτος.

“Μερικοί άνθρωποι γίνονται κάπως πιο γλυκείς όταν είναι μεθυσμένοι. Ο Jason δεν είναι ένας από αυτούς”.

Κατηφόρα

Μετά τον χωρισμό του από την Tucker και τη φυγή του από τους Drive-By Truckers, ο Isbell ήταν χαμένος. Οι solo δίσκοι του ήταν το λιγότερο μέτριοι συγκριτικά με το όνομα που είχε χτίσει ως τραγουδοποιός στις Η.Π.Α. Μόνο αλκοόλ, αλκοόλ και χαμένοι ορίζοντες. Όπως έχει εξομολογηθεί, υπήρχε μια περίοδος στη ζωή του που ξυπνούσε σε μέρη, στα οποία δεν είχε ιδέα πώς έχει βρεθεί. Μια φορά συνελήφθη για οδήγηση υπό την επήρεια του αλκοόλ.

Εν τω μεταξύ, αν κάτι πήγαινε σχετικά καλά στην ύπαρξη του, αυτό ήταν ο λογαριασμός του στο Twitter. Μπορεί να μην έγραφε (πια) τα μεγάλα σουξέ, αλλά έγραφε ωραία tweets. Εξαιτίας ενός, θα έτρεχε στα δικαστήρια με τον Dierks Bentley, τον οποίο κατήγγειλε ο Isbell ότι έκλεψε τη μελωδία ενός τραγουδιού από τον πρώτο του solo δίσκο. Ο Isbell δεν δικαιώθηκε.

Κάπου εκεί ανέλαβε δράση η Shires. “Η Amanda πήρε τηλέφωνο τη μητέρα μου, τον Ryan Adams (σ.σ. κολλητός του Jason και γνωστός από τη θητεία του στους Whiskeytown), τον μάνατζέρ μου και πολλούς ανθρώπους, τον οποίων σέβομαι την άποψη και τους ενημέρωσε ότι αυτή τη φορά θέλω να το κάνω”.

Το καλοκαίρι του 2012, το πρώτο καλοκαίρι που τον βρήκε καθαρό, ο Isbell ξεκίνησε να γράφει το ‘Southeastern’. Απώλεια, συγχώρεση, δεύτερες ευκαιρίες, η νηφάλια ζωή, η ζωή στην εξάρτηση.

Μιζέρια; Ποια μιζέρια; Μπορεί ο Jason να μην γράφει μουσική για το πάρτι της κόρης σου (αν έχεις κόρη) ή τη μάζωξη για τα 30 που κλείνεις (αν κλείνεις τα 30), αλλά καταφέρνει μερικά χρόνια μετά την πρώτη του αποθέωση -αυτήν που έκαψε- να παντρεύει στίχο και μουσική με τον πιο λεπτό, χειρουργικό τρόπο παρά την ογκώδη ύπαρξή του.

Σχολιάζοντας το παρουσιαστικό του, ο Justin Townes Earle (σ.σ. φέρελπις folk τραγουδιστής από το Nashville) είπε με ψιλοβλάχικη ειλικρίνεια: “Κάθε φορά που κάθομαι και τα λέω με τον Jason, ακούγεται -όπως κι εγώ άλλωστε- σαν ένας βλάκας redneck. Αλλά δώστου χαρτί ή μια κιθάρα και μπορεί να πετάξει”.

Με το ‘Southeastern’, ο Isbell πετάει πολύ ψηλά. Δεν μας βλέπει καν.

Το έπος του ‘Southeastern’

Η αμηχανία σπάει από την αρχή με το ‘Cover Me Up’, το opening track του δίσκου. Δεν χρειάζονται εισαγωγές ή χτίσιμο του μομέντουμ. Ο Jason δεν περιμένει την κατάλληλη στιγμή για να βάλει στο παιχνίδι την απεξάρτησή του.

“I sobered up and I swore off that stuff, forever this time”.

Κανείς δεν ξέρει, ούτε ο ίδιος φυσικά, αν δύο εβδομάδες σε κέντρο απεξάρτησης είναι αρκετές για μια ζωή μακριά από το αλκοόλ, αλλά εδώ σχεδόν ορκίζεται ότι θα είναι νηφάλιος για πάντα. Όχι απαραίτητα γιατί μπορεί, αλλά κυρίως γιατί θέλει.

Το άλμπουμ στάζει μεταμέλεια και ο Isbell έχει αρπάξει από τα μαλλιά τη δεύτερη ευκαιρία. Το ταλέντο είναι σαν το ποδήλατο, ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων. Δυο πεταλιές και ενεργοποιείται. Ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων.

Στο ‘Stockholm’ που ακολουθεί, θα φωνάξει όλες τις country καταβολές του και θα τις εκθέσει δίπλα στο βάθρο της αγάπης. “And the difference with me is I used to not car (…) / And the difference with me is I ‘ve fallen in love / Stockholm let me go home”.

Αν πρέπει να βαφτίσεις δύο τραγούδια σουξέ, μάλλον δεν θα έχεις δυσκολία, αφού τα ‘Traveling Alone’ και ‘Flying over Water’ είναι εκεί γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο.

Μόνο που ανάμεσά τους, ο Isbell επιχειρεί με το ‘Elephant’ να ξεφτιλίσει την όρεξη μας για σουξέ και ‘μουσικούλα’, γράφοντας ένα τραγουδάκι μωρέ για τον καρκίνο, για τα μαλλιά που πέφτουν, για το θάνατο. Έτσι, κάτι για να περνάει η ώρα.

Στο ‘Elephant’, o Isbell αφήνει για λίγο τη μεταφορά του πνευματικού θανάτου και της αναγέννησής (του ίδιου) και πιάνει τον φυσικό θάνατο. Ωμά, ρεαλιστικά, ακριβώς όπως θα περίμενες(;) από τραγουδοποιούς της κλάσης του.

“There’s one thing that’s real clear to me / No one dies with dignity / We just try to ignore the elephant somehow”.

Το δεύτερο μισό του δίσκου είναι μια αλάνα που έχει καθαρίσει από τα χορτάρια προηγουμένως και ούτε λίγο ούτε πολύ μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Στο ‘Different Days’, ένα από τα τελευταία τραγούδια που ηχογράφησε για το άλμπουμ (μάλλον το τελευταίο), ο Jason αποτάσσει το μεθυσμένο παρελθόν του  (ξανά). Κι εκεί που το άλμπουμ πέφτει σε ένα βαλτώδες μινόρε, που δεν είναι καθόλου βαλτώδες βασικά, ο Isbell, ο ίδιος που δεν ξέρει πού ξυπνούσε 2-3 χρόνια πριν, τελειώνει μια και καλή με τους δαιμόνους.

I don’t want to die in a Super 8 Motel / Just because somebody’s evening didn’t go so well”.

O Jason Isbell έρχεται στην Ευρώπη για μερικές συναυλίες στα τέλη Νοεμβρίου, με στάσεις σε Αγγλία, Βέλγιο, Ολλανδία και Γερμανία.