«Κανείς δεν ρώτησε τον Gene Kelly γιατί χορεύει»: Ο Tom Cruise μιλά για την καριέρα του
- 20 ΜΑΙ 2022
Φοβάσαι;
-Ω… ναι!
Το κοινό σείεται. Γελάει. Χειροκροτάει.
Είμαστε στην εντυπωσιακή αίθουσα Debussy του παλαί του Φεστιβάλ Καννών, και αυτή τη φορά δεν είμαστε εκεί για να δούμε ταινία, αλλά για να δούμε από κοντά έναν άνθρωπο που είναι σχεδόν συνώνυμό τους.
Ο Tom Cruise βρίσκεται στις Κάννες για να παρουσιάσει το θαυμάσιο Top Gun: Maverick (μια ταινία που βλέποντάς την, καταλαβαίνεις γιατί ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Thierry Fremaux, δε σταμάτησε στη διάρκεια των δύο χρόνων των πανδημίας να υπογραμμίζει πόσο την θέλει στο πρόγραμμα) αλλά και με την ευκαιρία αυτού του σίκουελ, να τιμηθεί για το σύνολο της καριέρας του.
Αργότερα το ίδιο απόγευμα θα παραλάμβανε έναν τιμητικό Χρυσό Φοίνικα πριν την πρεμιέρα του φιλμ, αλλά κι αυτό που ζούμε εκείνο το μεσημέρι στην Debussy είναι υπό μια έννοια κάτι το εξίσου τιμητικό.
Η γεμάτη αίθουσα τον καλωσορίζει με θέρμη, κι εκείνος ανταποδίδει– τόσο με τη γλώσσα του σώματος όσο και με τα λόγια που λέει, θυμίζει διαρκώς πόσο ευγνώμων είναι για τη θέση του, για το ότι βρίσκεται εκεί, γενικώς για τα πάντα.
Και μιλά στη διάρκεια της επόμενης ώρας για το σύνολο της καριέρας του. Για σκηνοθέτες με τους οποίους δούλεψε, για ταινίες που τον σημάδεψαν (ποτέ ξανά δεν έχει συζητηθεί τόσο διεξοδικά η ταινία Taps όσο εκείνη την μία ώρα), για σπουδαίες συνεργασίες. Αλλά και για όλα όσα ο ίδιος έμαθε σε αυτές τις δεκαετίες. Πώς επιβίωσε, πώς συνέχιζε όταν οι άλλοι σταματούσαν.
Tom Cruise, ποιο είναι τελικά το μυστικό;
Ο Cruise εμφανίζεται στη σκηνή και το πρώτο που λέει όταν κάθεται το χειροκρότημα, είναι πως «είναι τόσο όμορφη στιγμή να είμαστε τώρα σε ένα σινεμά όλοι μαζί, να βλέπω τα πρόσωπά σας. Είναι μεγάλη τιμή και σημαίνει πολλά για μένα».
Εξηγεί πως όλο αυτό το διάστημα έλεγε σε ανθρώπους που δουλεύουν σε αίθουσες, πως ξέρει ότι είναι δύσκολη η θέση τους αλλά «υπόσχομαι πως θα έρθει το Top Gun, θα έρθουν τα Mission: Impossible», μοιάζει να το λέει με ένα αίσθημα ευθύνης. Αν μπορούσε μόνος του με τα ίδια του τα χέρια να σηκώσει το industry, είμαι σίγουρος πως έστω θα το προσπαθούσε.
«Κάνω ταινίες για τη μεγάλη οθόνη», λέει. Και στην ερώτηση για το αν δέχτηκε πίεση τα προηγούμενα δύο χρόνια να βγει το Maverick σε πλατφόρμα, όπως τόσες και τόσες άλλες ταινίες που κάηκαν, φοράει το γνωστό του αυτό χαμόγελο, το ξέρετε, αυτό το Tom Cruise χαμόγελο της γοητείας, της σκανταλιάς, του αξιαγάπητου κωλοπαιδισμού, και λέει χαμογελώντας «δεν θα συνέβαινε ποτέ αυτό». Η αίθουσα ξεσπά σε χειροκροτήματα. «Ποοοοοτέ!»
Το μόνο μεγαλύτερο χειροκρότημα ήρθε λίγο πιο μετά, όταν ο moderator τον ρώτησε «κάνεις όλα τα stunts σου, ρισκάρεις τη ζωή σου…. Μεσιέ… γιατί το κάνεις;;» με τον Cruise να απαντά με φυσικότητα, «κανείς δεν ρωτά τον Gene Kelly, γιατί χορεύεις;»
Από αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα συνάντηση, αυτά είναι όσα μάθαμε, από όσα έμαθε ο Tom Cruise από τη ζωή και την καριέρα του.
****
Θυμάμαι παιδί ήμουν 4 χρονών κι ήθελα να κάνω ταινίες. Ήθελα να πετάξω αεροπλάνα, ήθελα να ζήσω περιπέτεια. Ήμουν παιδί που έκανε τρέλες, σκαρφάλωνα δέντρα, ήμουν ονειροπόλος. Και διαρκώς έγραφα ιστορίες, έγραφα χαρακτήρες.
Μια φορά είχα πάρει τα σεντόνια από το κρεβάτι μου κι είχα προσπαθήσει να φτιάξω ένα αλεξίπτωτο. Σκαρφάλωσα στις άκρη της οροφής και πηδάω με αυτό το αλεξίπτωτο. Εκείνη είναι στιγμή που σκέφτεσαι… «αυτό… δεν θα λειτουργήσει. Θα σκοτωθώ!». Πέφτω στο έδαφος, είδα για πρώτη φορά άστρα ενώ ήταν μέρα. Και θυμάμαι να κοιτάω και να σκέφτομαι «α, ενδιαφέρον». Σκεφτόμουν πως η μαμά μου θα με σκοτώσει που λέρωσα τα σεντόνια!
Ήμουν το παιδί που σκαρφάλωνε σε πασάλους ή στο ψηλότερο δέντρο. Το ήθελα αυτό, ήθελα να το κάνω αυτό. Και δούλεψα για να αναπτύξω τις κατάλληλες δεξιότητες ώστε να το κάνω όλο αυτό μέρος του χαρακτήρα και της ιστορίας.
Όταν μεγάλωσα συνεισέφερα στις δουλειές του σπιτιού αλλά έκανα κι άλλες δουλειές, θυμάμαι πουλούσα χριστουγεννιάτικες κάρτες πόρτα-πόρτα, έδινα λίγα από τα λεφτά στην οικογένεια και με τα υπόλοιπα πήγαινα σινεμά. Δεν πήγα ποτέ film school, αλλά ήξερα σινεμά από μικρός.
Ήμουν το παιδί που έγραφα πάντα στόχους. Τι ταινίες θέλω κάνω, τι θέλω να είναι ζωή μου. Και δούλευα προς τους στόχους.
Αυτό που έκανα από πάντα είναι ότι πήγαινα σε κάθε τμήμα και το μελετούσα. Όταν δούλεψα στο Taps, έλεγα μέσα μου πως αν αυτό είναι, αν δεν κάνω ποτέ μου άλλη ταινία, θέλω να καταλάβω τι είναι.
Πήγαινα στον διευθυντή φωτογραφίας, ενοχλούσα ανθρώπους διαρκώς μελετούσα, μελετούσα, μελετούσα. Αυτή ήταν η εκπαίδευσή μου. Και είμαι τυχερός ώστε να έχω δουλέψει με γενναιόδωρους ανθρώπους από όλες τις διαδρομές της ζωής που έχουν μοιραστεί τη δουλειά τους και την τεχνική τους μαζί μου, ώστε να μάθω και να καταλάβω κι εγώ για τον εαυτό μου.
Ποτέ δεν φοβόμουν το να μην ξέρω κάτι. Αλλά πάντα δούλευα σκληρά για να προσπαθήσω να το καταλάβω.
Ήθελα να κάνω μια ζωή στην οποία να ταξιδεύω τον κόσμο. Όχι ως τουρίστας, αλλά δουλεύοντας σε διαφορετικές χώρες, να γίνομαι μέρος της κουλτούρας. Να πάω, να δουλέψω, να γνωρίσω κόσμο. Ήμουν περίεργος και για τις ιστορίες: Γέλασαν με το ίδιο που γέλασα εγώ;
Οι ταινίες στις οποίες κάνω παραγωγή, πάντα σπρώχνω ώστε να γίνονται σε διαφορετικά μέρη. Η σειρά Mission: Impossible περικλείει διαφορετικές κουλτούρες, αρχιτεκτονικές, χώρους. Ήθελα αυτό το τοπίο να το μοιραστώ με τον κόσμο.
Αυτά με ενδιαφέρουν. Οι άνθρωποι, οι ιστορίες.
Μεγάλωσα με Buster Keaton, Harold Lloyd, Charlie Chaplin. Μελέτησα την προέλευση του σινεμά αλλά και το πώς εξελίχθηκε Είναι υπέροχο γιατί μου αρέσουν πολλά είδη ταινιών και σκέφτηκα πως θέλω να μελετήσω κάθε φορμάτ να καταλάβω, Γιατί το δράμα διαφέρει από την κωμωδία, αλλά και το δράμα χαρακτήρων διαφέρει από ένα πολεμικό δράμα. Θέλω για το κάθε τι να καταλάβω από πού προήλθε η Ιστορία του.
Έμαθα από νωρίς σαν παιδί πως θέλω να αποκτήσω αυτή τη συγκεκριμένη δεξιότητα: Να μπορώ να είμαι ικανός να κάνω πολλά πράγματα.
Κάνω ταινίες για τη μεγάλη οθόνη. Και το σινεμά είναι η αγάπη μου, το πάθος μου. Πάντα πάω όταν βγαίνουν οι ταινίες, βάζω το καπέλο μου και κάθομαι με το κοινό. Βλέπω τα τρέιλερ, βλέπω πού βρισκόμαστε, μιλώ με ιδιοκτήτες αιθουσών.
Υπόσχομαι πως όταν κάνω μια ταινία χρησιμοποιώ όλες τις δεξιότητες που έχω και όλες τις δεξιότητες όλων των ανθρώπων που δουλεύουν. Είναι τέλειο γιατί μαθαίνεις τόσα πολλά για την ανθρωπότητα, για τους ανθρώπους, για την τέχνη. Κάθε τμήμα, κάθε στοιχείο του φιλμ είναι σημαντικό.
Άρχισα να κάνω παραγωγή ταινιών από ανάγκη. Ώστε να μπορώ να σπρώχνω τα πράγματα που θέλω να κάνω, ώστε να μπορώ να υποστηρίζω όπως εγώ θέλω να υποστηρίζω.
Στο Taps θυμάμαι να κάθομαι απέναντι στον George C. Scott. Απέναντι από τον Patton! Μου μιλάει για το Dr. Strangelove κι εγώ θέλω να ακούσω από αυτόν τα πάντα. Όχι τα κουτσομπολιά, αλλά θέλω τους πάντες να τους ακούω, να τους βλέπω και μετά να κοιτάζω πώς αυτό μεταφράζεται στο σινεμά. Και θυμάμαι να λέω τότε, να παρακαλώ από μέσα μου, ότι αν μπορώ να το κάνω αυτό το πράγμα για την υπόλοιπη ζωή μου, δε θα το πάρω ποτέ ως δεδομένο. Δε θα το ξεχάσω ποτέ.
Το Taps με σχημάτισε. Κοιτάζοντας πίσω τις συζητήσεις που είχα τότε, τώρα έχω μεγαλύτερη κατανόηση. Ξέρεις πώς είναι: Σου λένε κάτι οι γονείς σου, δεν είσαι σίγουρος, περνάει καιρός, και ξαφνικά λες OMG, αυτό που προσπαθούμε να μου πει.
Ο σκηνοθέτης Harold Becker με κάθισε και μου λέει ότι θα μου δείξει λήψεις από την ταινία. Και μου λέει, Μάλλον δεν θα σου αρέσει το πώς μοιάζεις και δεν θα σου αρέσει το πώς ακούγεσαι. Αλλά προσπάθησε να δεις αυτές τις λήψεις σα να είσαι το κοινό. Είπα ΟΚ, και κράτησα αυτή την οπτική για την υπόλοιπη ζωή μου.
Οι δημιουργοί γενικά δεν θέλουν οι ηθοποιοί να κοιτάνε φιλμ κατά τη διάρκεια του γυρίσματος. Αλλά εγώ ήθελα να κοιτάω, να καταλάβω τους φακούς, να καταλάβω κάθε πτυχή της τέχνης μου. Να καταλάβω πώς μια ιστορία σχηματίζεται, πόσο σημαντικά είναι τα μαλλιά και το μακιγιάζ και η γκαρνταρόμπα, τα σκηνικά.
Λέω πάντα σε ανθρώπους ότι θέλω να ακούσω την ιστορία τους. Τους ρωτάω, εσύ τι νομίζεις ότι είναι αυτή η ταινία; Γιατί είναι δεν είναι η ταινία μου, είναι η ταινία μας. Όλοι συνεισφέρουν. Και θέλω κάθε ένας να μπει στη διαδικασία να σκεφτεί, τι θέλουν από εμένα να συνεισφέρω;
Θέλω να καταλάβω ποιος είναι κάθε άνθρωπος και τι είδους φιλμ μπορούμε να κάνουμε μαζί. Θέλω να τιμήσω στην οθόνη των ταλέντο όλων.
Έχω έναν κανόνα, λέω πάντα σε όλους ότι περιμένω να συνεισφέρουν, αλλά και ότι μπορούν να με ρωτήσουν οτιδήποτε θέλουν σε μια ταινία και ποτέ δεν μειώνω κανέναν για αυτό. Γιατί ήμουν κάποτε σε αυτή τη θέση. Και παρατήρησα ότι οι πιο ικανοί σου δίνουν ειλικρινή απάντηση: Δεν ξέρω, ή για δες αυτό, ή «εσύ τι νομίζεις;». Και πιο συχνά οι πιο αλαζονικοί, δεν ήξεραν τελικά και τόσα πολλά.
Θυμάμαι κάθε λήψη σε κάθε ταινία. Ναι, θυμάμαι. Θυμάμαι τα πάντα.
Υπάρχει σωματικότητα σε όλους τους ηθοποιούς, είτε υπάρχει κίνηση είτε όχι. Υπάρχει φυσικά παρουσία και σωματικότητα στα πάντα. Αν κοιτάξεις Buster Keaton, Harold Lloyd, Gene Kelly, θα δεις το πώς μπορείς με κίνηση να πεις μια ιστορία και πώς μπορείς με την ακινησία να πεις μια ιστορία! Εξαρτάται τι είναι η κάθε ταινία και πού μας πάει.
Στο Eyes Wide Shut τη σκηνή [που η Nicole Kidman εξομολογείται τη φαντασίωσή της], την γυρίσαμε πολλές φορές, μάλιστα τη γράψαμε πολλές φορές. Γιατί βρίσκαμε τον τόνο. Την γυρίζαμε και κάτι δεν ήταν σωστό, μετά τη γυρίζαμε ξανά και δεν ήταν σωστή η μία ερμηνεία και μετά η άλλη. Ήταν κάτι που μαζί με τον Stanley και τη Nic το ανακαλύψαμε. Τα πάντα είναι μια αναζήτηση.
Η προετοιμασία είναι τα πάντα, ακόμα κι αν τελικά το πετάξεις. Ετοιμάζεσαι για κάτι που τελικά πρέπει μπροστά στην κάμερα να περνάει ως άμεσο και ζωντανό. Δεν θέλω οι άνθρωποι να μπορούν να βλέπουν τη δουλειά πίσω από το κάθε τι. Δεν την βλέπουν, και δεν θέλω να την βλέπουν. Θέλω απλά να απολαύσουν τον κόσμο που φτιάξαμε.
Ήθελαν όλοι σίκουελ για το Top Gun κατευθείαν, αλλά δεν ήθελα ακόμα. Ήθελα να μεγαλώσω ως καλλιτέχνης. Επειδή ξέρω τι δεν ξέρω. Και ένα βασικό πράγμα που έμαθα κάνοντας τη σειρά Mission: Impossible είναι ότι μπορώ να έχω διάλογο με το κοινό. Δεν περίμενα ότι θα συμβεί αυτό.
Γιατί κάνω τα stunts μου; Θα ρωτούσαμε τον Gene Kelly γιατί χορεύει; Αν κάνω ένα μιούζικαλ, θέλω να τραγουδήσω, να δω πώς είναι. Θέλω να χρησιμοποιώ δεξιότητες που έχω αναπτύξει στο πέρασμα του χρόνου. Μαθήματα χορού, μαθήματα τραγουδιού, πτώσεις με αλεξίπτωτα. Πράγματα που μαθαίνοντάς τα σκεφτόμουν, να μπορούσα να βάλω μια κάμερα εκεί.
Μελετούσα το παλιό Χόλιγουντ, έβλεπες ότι εκεί έπρεπε να περάσουν κάποια στάδια για να φτάσει κάτι στην οθόνη. Κι αυτό το σύστημα δεν υπάρχει πια. Αλλά εγώ έσπρωχνα πάντα τον εαυτό μου να μαθαίνει δεξιότητες και σκεφτόμουν, θα το βάλω σε ταινία αυτό κάποια μέρα. Έκανα ας πούμε μαθήματα χορού και τα έβαλα στο Rock of Ages ή στον Lex Grossman.
Αυτό που με βοήθησε είναι ότι πάντα είχα μια φυσική περιέργεια για την ανθρωπότητα, για τη δουλειά. Και άρα για την καλλιτεχνική φόρμα, και για το σινεμά. Τι είναι;
Στα 18 μου σκεφτόμουν ότι θέλω να προσπαθήσω να κάνω κάθε διαφορετικό φιλμ που μπορώ. Έχω ακόμα τους ίδιους στόχους που είχα όταν ήμουν παιδί. Πάντα ξέρω ότι υπάρχει κι άλλη ιστορία. Πάντα όταν κάνω μια ταινία σκέφτομαι πώς θα είναι όταν τη δει το κοινό. Και πάντα σκέφτομαι το μετά. Τι είναι μετά;
Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να κάνω κάθε μέρα ό,τι καλύτερο μπορώ.
*Το 75ο Φεστιβάλ Καννών διεξάγεται 17-28 Μαϊου. Το Top Gun: Maverick κυκλοφορεί στις αίθουσες στις 25 Μαϊου.
