THE X FACTOR

Κατάνυξη! Ακούσαμε κι αναλύουμε τους πασχαλινούς ύμνους του Σταμάτη Γονίδη

Ένας δημοσιογράφος του Oneman, ακολουθώντας το κλίμα των ημερών, μελετάει προσεκτικά την εκκλησιαστική φάση της καριέρας καλλιτεχνών όπως ο Γονίδης, ο Νταλάρας κι ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου.

Το Πάσχα μας φέρνει σχεδόν παβλοφικά στο μυαλό ορισμένους συνειρμούς όπως εκκλησία, λαμπάδα, κόκκινα αυγά, κοκορέτσι, μαγειρίτσα, αρνί και φυσικά Πέτρος Γαϊτάνος.

Δίκαιο και λογικό, όμως φτάνει πια με τον Πέτρο Γαϊτάνο, τον οποίο κι εμείς άλλωστε θα αποθεώσουμε όπως του αρμόζει ημέρες που είναι. Δεν έχει τραγουδήσει μόνο αυτός εκκλησιαστικούς ύμνους σε αυτή τη χώρα. Όχι, μην μου πεις για τον Χρήστο Σαντικάι.

Τον ίδιο δρόμο έχουν ακολουθήσει κολοσσοί του ελληνικού πενταγράμμου, με ολόκληρο Σταμάτη Γονίδη να ξεχωρίζει και τη Χαρούλα Αλεξία, την Γλυκερία, τον Νταλάρα και άλλες ερμηνείες-έκπληξη να συμπληρώνουν την ιδιαίτερη αυτή λίστα ψαλμωδών.

Εμείς αναλάβαμε το δύσκολο έργο της συλλογής και της ανάλυσης των ερμηνειών αυτών, οι οποίες για κάποιο άγνωστο λόγο δεν ακούγονται όλη μέρα στα ραδιόφωνα όπως συμβαίνει με τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια.

Ελπίζω μετά απ’ αυτό το θέμα η στάση της εγχώριας μουσικής βιομηχανίας να αλλάξει, ακόμα κι αν χρειαστεί να βάλει το χέρι του ο Θεός ο ίδιος.

Ο Γονίδαρος

 

Δεν θα πω ψέμματα. Η αφορμή για να γραφτεί αυτό το θέμα, ήταν η ανακάλυψη του άλμπουμ “Προσδοκώ Ανάστασιν” με πρωτοψάλτη όχι την Άλκηστη (συγγνώμη, μπήκε ο Τριαντάφυλλος μέσα μου) αλλά τον Σταμάτη Γονίδη.

Ένα μουσικό δρώμενο βυζαντινής υμνολογίας(!) όπως το περιγράφει η δισκογραφική εταιρεία που μας έκανε τη χάρη να το κυκλοφορήσει το 2011, με τον Βασίλη Σαλέα να αυτοσχεδιάζει με το κλαρίνο του και την Σοφία Μάνου “να ενσαρκώνει με την αισθαντική της φωνή το ρόλο της Παναγίας”.

Γίνεται όλο και καλύτερο. Ο λαϊκός τραγουδιστής ερμήνευσε πολλές ψαλμωδίες κι ακόμη περισσότερους ύμνους, αφιερωμένους μάλιστα στη μνήμη του Χριστόδουλου, περιλαμβάνοντας φυσικά και χιτ όπως “Η ζωή εν τάφω” και “Χριστός Ανέστη εκ νεκρών”.

Ας τα ακούσουμε κι ας τα εξετάσουμε με προσοχή και κατάνυξη.

Η ΖΩΗ ΕΝ ΤΑΦΩ

 

Ο Σταμάτης Γονίδης βγάζει ψυχούλα, με τη φωνή του να δένει έξοχα με αυτήν της Παναγίας Σοφίας Μάνου και το διακριτικό ήχο έγχορδου οργάνου, πιθανότατα μπουζουκιού, να μας ταξιδεύει μέχρι τα πέρατα της Βηθλεέμ.

Σε αυτό το κομμάτι απουσιάζει δυστυχώς o αυτοσχεδιασμός του Βασίλη Σαλέα, αυτό όμως δεν εμποδίζει τους αγνούς φίλους του τραγουδιστή απ’ το να τον αποθεώσουν.

 

Εναλλακτικό κομμάτι Σταμάτη Γονίδη: Αντίο.

ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ

 

Το ντουέτο Γονίδη-Μάνου με τη Στάσις Δευτέρα συνεχίζει στο ίδιο κλίμα με το “Η ζωή εν τάφω”, αφού το κομμάτι εκτελείται σε ανάλογο μοτίβο, με τη συμμετοχή όμως της Μάνου να μοιάζει πιο μεστή και ουσιαστική.

Εναλλακτικό κομμάτι Γονίδη: Άγγελέ μου.

ΣΗΜΕΡΟΝ ΚΡΕΜΑΤΑΙ ΕΠΙ ΞΥΛΟΥ

 

Σόλο Γονίδης, με την διακριτική παρουσία του κλαρίνου του Βασίλη Σαλέα στο background. Η βυζαντινή υμνολογία στα καλύτερά της, αν και δυστυχώς υπάρχουν και οι αιρετικές φωνές. Τι να πεις.

 

Εναλλακτικό κομμάτι Γονίδη: Έχω πετάξει μαζί σου.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ ΕΚ ΝΕΚΡΩΝ

 

Το μεγάλο εορταστικό τελείωμα, το κομμάτι που όλοι περιμένουν στην Εκκλησία, έρχεται και πάλι με αυτοσχεδιασμούς Σαλέα. Η αλήθεια είναι ότι το Μεγάλο Σάββατο συνήθως μου φαίνεται λίγο πιο χαρούμενο όταν το ακούω, όμως όσο το κλαρίνο κλαίει απαλά δεν μπορούμε να έχουμε διαφωνίες. Δυστυχώς, για ακόμη μια φορά δεν συμφωνούν όλοι μαζί μας.

 

Εναλλακτικό κομμάτι Γονίδη: Θα πεθάνεις πού θα πας.

Ο Νταλάρας

Ο Γιώργος Νταλάρας κυκλοφόρησε το 1988 το δίσκο “Το ελληνικό πρόσωπο του Γιώργου Νταλάρα” απ’ τις εμφανίσεις του στο Μουσικό Κέντρο Σείριος. Ερμήνευσε πριν απ’ τον Σταμάτη Γονίδη το “Η ζωή εν τάφω” και δεν γίνεται να αποφύγουμε τις συγκρίσεις.

 

Η ερμηνεία του Γιώργου Νταλάρα, μοιάζει κάπως πιο μετρημένη σε σχέση με αυτή του Σταμάτη Γονίδη. Ο καλλιτέχνης δεν μοιράζεται το μικρόφωνο με άλλον, σε ένα one man show απ’ το οποίο απουσιάζουν οι αναγνώσεις του ευγαγγελίου. Σε αυτή την κόντρα, δεν υπάρχει πάντως νικητής, παρά μόνο η βυζαντινή υμνολογία.

Εναλλακτικό τραγούδι Νταλάρα: Αερικό.

Ω ΓΛΥΚΥ ΜΟΥ ΕΑΡ

 

To 1990, o Γιώργος Νταλάρας ερμηνεύει ζωντανά στην Αγία Νάπα το “Ω γλυκύ μου έαρ” με τη χορωδία “Διάσταση” να τον συνοδεύει. Η αλήθεια είναι ότι εμένα μου έβγαλε λίγο χριστουγεννιάτικη διάθεση η συγκεκριμένη εκτέλεση, όμως μεγάλη γιορτή η μία, μεγάλη κι η άλλη, δεν θα τα χαλάσουμε στις λεπτομέρειες τώρα.

Εναλλακτικό τραγούδι Νταλάρα: Δεν ξέρω ο Θεός που κάνει πιάτσα.

Η Χαρούλα

 

Η Χαρούλα Αλεξίου σε προαύλιο χώρο εκκλησίας, ερμηνεύει κι αυτή τον επιτάφιο θρήνο με τη συνοδεία παπάδων και βιολιών. Πιο λιτή και πιο ανεπιτήδευτη ερμηνεία απ’ αυτή του Νταλάρα, με τα σχόλια να είναι σαφώς πιο αποθεωτικά, χωρίς να λείπουν πάντως οι κομβικές απορίες.

Εναλλακτικό τραγούδι Αλεξίου: Αγριολούλουδο.

Ο Βασίλης με τη μεγάλη μύτη

 

Ο αιώνιος έφηβος της ροκ δεν θα μπορούσε να μην κάνει μια στάση και στις ψαλμωδίες και συγκεκριμένα στα εγκώμια της Μεγάλης Παρασκευής. Η χαρακτηριστική και γνώριμη φωνή του Βασίλη δένει έξοχα μαζί με αυτήν της Ελένης Βιτάλη σε ένα βίντεο κατευθείαν απ’ την εκκλησία. Ντοκουμέντα κύριοι, όχι αστεία. Για κάποιο λόγο φαντάστηκα όλα τα τραγούδια του ερμηνευμένα μέσα σε ναό κι ήταν τέλειο. Ο Τσε δεν θα μπορούσε να μην πάρει θέση.

 

Εναλλακτικό τραγούδι Βασίλη: Από μένα το Βασίλη.

Η Γλυκερία

 

Θέλεις να ακούσουμε άλλη μια φορά το “η Ζωή εν τάφω”; ‘Έλα, ας το ακούσουμε άλλη μια φορά, αυτή τη φορά απ’ τη Γλυκερία. Η ερμηνεία της λαμβάνει εγκωμιαστικά σχόλια, ακολουθώντας περισσότερο τη σχολή Νταλάρα, παρά αυτή του Γονίδη.

Εναλλακτικό τραγούδι Γλυκερίας: Άσε να πεθάνω.

Για το κλείσιμο, η Κατερίνα Λέχου(!)

 

Η Παναγία Σοφία Μάνου επιστρέφει, αυτή τη φορά όχι για τον Σταμάτη Γονίδη αλλά για την Κατερίνα Λέχου, με την οποία ενώνει τις δυνάμεις της στο “Ιδού ο Νυμφίος Έρχεται”. Η Σοφία Μάνου περνάει σε πρώτο πλάνο, σαν άλλος Ιτούδης που μετά από χρόνια δίπλα στον Ζοτς-Γονίδη, ήρθε η ώρα να λάμψει. Η Λέχου περιορίζεται στην ανάγνωση των ψαλμωδιών με σαφώς κατανυκτικό ύφος, το οποίο κανένα σχόλιο δεν αμφισβητεί. Χα.

Εναλλακτική ερμηνεία Κατερίνας Λέχου: Είσαι το ταίρι μου.

Ακόμα να μάθεις απ’ έξω το “Η ζωή εν τάφω”; Τι εννοείς, δεν γίνεται να σε αφήσω χωρίς να έχεις αποστηθίσει κάθε του στίχο. Ορίστε ακόμη μια εκτέλεση, αυτή τη φορά από Λέχου και Μάνου.  Άντε και Καλό Πάσχα.