Κι αν μπορούσαμε να φτιάξουμε ξανά τον κόσμο απ’την αρχή;

14 ξένοι μεταξύ τους, ένας επίγειος παράδεισος (ή τελοσπάντων μια κάποια ερμηνεία του τι σημαίνει ‘επίγειος παράδεισος’, εν προκειμένω μια ερημιά μες στη βλάστηση κάπου στη Νότια Καλιφόρνια), ένας χρόνος από τις ζωές τους και μια βασική ιδέα: Φτιάξτε την κοινωνία που θέλετε. Από την αρχή.

Είναι μια ιδέα δύσκολο να της αντισταθείς.

Το νέο reality του FOX, με ταιριαστό τίτλο “Utopia”, έρχεται από τον παραγωγό Τζον ντε Μολ, τον άνθρωπο που έφερε το “Big Brother” και μαζί με αυτό ουσιαστικά μας εισήγαγε στην εποχή της reality τηλεόρασης της κλειδαρότρυπας. Όμως σε αντίθεση με το “Big Brother” -και αυτός είναι ο λόγος που εξαρχής φάνηκε να υπάρχει εδώ ένα κάποιο ενδιαφέρον- το “Utopia” δεν έχει αυτό το διαρκές άγχος για δημοφιλία.

Βλέπεις, δεν υπάρχουν challenges. Δεν υπάρχουν ψηφοφορίες. (Όχι στην διπλή πρεμιέρα τουλάχιστον, και όχι για μερικές βδομάδες ακόμα.) Δεν υπάρχει έπαθλο. Αυτό κι αν πάει κόντρα σε κάθε ιδέα που έχουμε για την reality τηλεόραση: Οι 15 άνθρωποι που ταξίδεψαν στην Καλιφόρνια για έναν χρόνο (έναν χρόνο!) από τη ζωή τους, δεν πήγαν να κερδίσουν λεφτά. Η εκπομπή δεν υποσχέθηκε κανένα τρόπαιο, κανένα τίτλο, δεν υποσχέσθηκε καν νικητή, διότι δεν έχει καν διαδικασία ξεδιαλέγματος.

Όλη αυτή η ιστορία γίνεται, κατά τα λεγόμενα της ίδιας της εκπομπής, για Το Πείραμα.

(Βέβαια κάπου υποπτεύεσαι πως και η ασαφής υπόσχεση μιας σύντομης φήμης και μιας διαρκούς παρουσίας στους δέκτες του FOX, είναι αρκετός λόγος για πολύ κόσμο να συμμετάσχει. Κι αυτό δυστυχώς φαίνεται.)

Οπότε, σε αρχική τουλάχιστον φάση, υπάρχει αυτό το τεράστιο ενδιαφέρον. Η υπόσχεση. Το μεγάλο ερωτηματικό.

Η εκπομπή σου λέει, Ρίχνω 14 αγνώστους μαζί σε μια περιοχή. Και τους αφήνω να βγάλουν άκρη. Τους αφήνω να κάνουν ό,τι θέλουν. Τι θα γίνει μετά;

Θέλοντας και μη δε γίνεται να μη σε ιντριγκάρει το concept. Πώς θα φτιάχναμε την κοινωνία (μας) αν κάποιος μας έδινε τα ηνία και δεν υπήρχε κανένας περιορισμός; Είμαστε ελεύθεροι να φτιάξουμε εξαρχής το πολίτευμα, τους νόμους(*), την τιμωρία, τις παραδόσεις, τα ταμπού, το θρήσκευμα.

(*φυσικά δεν πρόκειται κανείς να δολοφονήσει κάποιον άλλον ή να κάνει κάτι αληθινά παράνομο, αλλά αυτή είναι σύμβαση που μετά χαράς θα δεχτούμε.)

Θα στήσουμε μια κοινωνία αποκομμένη από τον έξω κόσμο ή θα αποζητήσουμε την επαφή; Ποιος θα κάνει κουμάντο; Ο ένας τύπος που κατευθείαν αρχίζει να δίνει ντιρεκτίβες ή θα αποφασίζουμε όλοι μαζί; Τις ποινές ποιος θα τις αποφασίζει; Και ποιος θα τις επιβάλλει; Και, για να έχουμε καλό ερώτημα, τι ακριβώς θα επισύρει ποινής; Αν σκοτώσεις ένα ζώο; Αν προσβάλλεις μια γυναίκα; Αν προτιμάς τους Rolling Stones από τους Beatles;

Σκέψου το. Όλα από μηδενικής βάσης- και ταυτόχρονα, μια άσκηση στη ματαιότητα, ακριβώς επειδή όλοι μας προερχόμαστε από κάπου και κουβαλάμε ήδη τις προκαταλήψεις μας. Άρα μπορούμε ποτέ να είμαστε πραγματικά ελεύθεροι;

Στη εκπομπή ας πούμε, ένας πάστορας που συμμετέχει, ξεκινάει δηλώνοντας, καθώς αποχαιρετά την οικογένειά του (για ένα χρόνο), πως πάει να διαδόσει το μήνυμα του Θεού, να φωτίσει με ηθική τον κόσμο και τα λοιπά. (Και να τον δει όλη η Αμερική καθώς το κάνει, αλλά αυτό είναι λεπτομέρεια.) Λίγο αργότερα, καθώς οι συμμετέχοντες αποφασίζουν ποια από τα υπάρχοντά τους θα μεταφέρουν στο νέο τους χώρο και ποια όχι, μια κοπέλα βγάζει τη Βίβλο που έχει φέρει μαζί της, γελώντας επειδή ο πάστορας έχει ήδη βάλει στο κασόνι τη δική του. “Ναι αλλά ποια έκδοση έχεις βάλει;” λέει μεταξύ σοβαρού κι αστείου. Ένας άντρας λίγο πιο πέρα μονολογεί “έχουμε ήδη υπερβολικά πολλές Βίβλους εδώ” για να προσθέσει όταν του απευθύνουν το λόγο, “η δική μου ουτοπία δεν είναι Χριστιανική”.

Ο έρωτας; Πολλοί πιστεύουν πως πρέπει να είναι εντελώς ελεύθερος. (Οι παραγωγοί αναμφίβολα θα συμφωνούν.) Μια από τις συμμετέχουσες μας συστήνεται βάσει του κυρίαρχου χαρακτηριστικού της, που είναι ότι βρίσκεται σε μια σχέση με 2 άντρες και 1 γυναίκα την ίδια στιγμή.

Όσο για το νόμο; Λίγο αργότερα, το πρώτο τους βράδυ στην Ουτοπία, οι συμμετέχοντες ανοίγουν και πίνουν μπόλικο αλκοόλ για να γιορτάσουν το ξεκίνημα. Ένας άντρας πίνει πολύ, επιτίθεται σε μια γυναίκα και λίγο αργότερα τσακώνεται με έναν άλλο συμμετέχοντα. Την επόμενη μέρα, γύρω από ένα τραπέζι σε κάτι που μοιάζει με άδειο αχυρώνα, οι υπόλοιποι κάθονται γύρω του και ψυφίζουν για το αν πρέπει να εκδιωχθεί ή όχι. Και ύστερα από την ψηφοφορία, μέσα από συζήτηση, δια βοής, αποφασίζεται η ποινή του.

Αυτές οι λεπτομέρειες είναι που αναδεικνύουν την ιδέα και σε κάνουν να σκεφτείς- όχι μόνο πώς θα ήταν μια κοινωνία που φτιάχνουμε από την αρχή, αλλά περισσότερο, τι εμμονές, ιδεοληψίες, απόψεις, συνήθειες της τωρινής μας ζωής θα κουβαλάγαμε κι εκεί.

Δυστυχώς βέβαια το συγκεκριμένο εγχείρημα αποδεικνύεται σύντομα Ένα Ακόμα Ριάλιτι, γιατί η συνήθειες που επιλέγει αυτό να κουβαλήσει είναι κάθε λεπτομέρεια της ριαλιτζίδικης μανιέρας. Οι περισσότεροι από τους ‘χαρακτήρες’ είναι φωνακλάδες, ανυπόφοροι τύποι που εμφανώς θέλουν απλώς να αρμέξουν όσα δευτερόλεπτα δημοσιότητας προλάβουν, μοστράροντας ματσό πολυλογία (παρακολουθούμε κάποια στιγμή στα αλήθεια ένα δίλεπτο καβγά-με-έντονες-ματιές-και-ποζάρισμα μεταξύ δύο αντρών επειδή ο ένας δε σέβεται τον άλλον), παράλογη υστερία (ένας αποφυλακισμένος νεοϋορκέζος ΤΡΕΛΑΙΝΕΤΑΙ όταν τους ανακοιώνεται πως πρέπει να αφήσουν κάποια από τα πράγματά τους πίσω, τα “μπιπ” του λογοκριτή είναι περισσότερα από τις λέξεις του που ακούμε) και εν γένει βαριεστημένες συνθέσεις δυναμικών.

(Να το πω αλλιώς. Αν έχεις δει λίγο “Survivor”, δεν υπάρχει τίποτα καινούριο εδώ. Και έχω δει πολύ “Survivor”.)

Οπότε στην πραγματικότητα έχουμε μια ιντριγκαδόρικη ιδέα που θυσιάζεται στους θεούς της τεμπέλικης reality φόρμας. Αλλά αν το αποζητήσεις, θα βρεις τους σπόρους ιδεών, πριν τελοσπάντων βαρεθείς μέχρι δακρύων προτού η δίωρη πρεμιέρα βαρέσει τίτλους τέλους. Ίσως κάποτε κάποιος να το κάνει πιο σωστά. Ουτοπικό, το ξέρω.