Βιβλιοφαγικό mashup v130: Η Κόκκινη Αλεπού μας προτείνει βιβλία για μωρά

Το Πάσχα έφυγε, το Βιβλιοφαγικό mashup είναι όμως και πάλι εδώ. Στο 130ο τεύχος της στήλης θα μιλήσουμε για παιδικά βιβλία, βιβλιοφιλικές ημερίδες, κινητές βιβλιοθήκες και συγγραφείς που άφησαν το στίγμα τους στην ιστορία της λογοτεχνίας. Έτοιμοι; Φύγαμε!

ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ

Ο Θείος ρωτά, “Ο ανιψιός μου γίνεται 6 μηνών σύντομα και σκέφτομαι σιγά σιγά να του πάρω το πρώτο του βιβλίο. Από ποια ηλικία πιστεύεις ότι αυτό έχει νόημα; (Υπάρχουν έρευνες;) Και ποιο βιβλίο θα πρότεινες; Αν θες ρώτα και τη φίλη Αλεπού.”

Φίλε Θείο, έχω ενθουσιαστεί που μαζί με την πολύ καλή ερώτησή σου έχεις προσθέσει και πρόταση για το από που μπορώ να πάρω τις πληροφορίες για να σου απαντήσω. Και ξέρεις κάτι; Γιατί όχι!

Η Κόκκινη Αλεπού, κατά κόσμος Ζωή Κοσκινίδου, είναι άλλωστε η κατάλληλη να λύσει και σε σένα και σε μένα την απορία, αλλά και να δώσει ιδέες από την ελληνική αγορά του παιδικού βιβλίου που εγώ θα δυσκολευόμουν να πετύχω. Όσοι δε γνωρίζετε την Κόκκινη Αλεπού, να σας πω απλά πως αν θέλετε να μάθετε οτιδήποτε για τα παιδικά βιβλία, εκεί θα το βρείτε. Για πάμε όμως σε αυτά που απαντάει στη σημερινή ερώτηση του Με βάση τα βιβλία:

“Δεν ξέρω αν υπάρχει κατάλληλη ηλικία, σαν landmark ας πούμε, για να αγοράσεις σε ένα μωρό το πρώτο του βιβλίο και να ξεκινήσεις να του το διαβάζεις. Το σίγουρο είναι πως όσο νωρίς και να ξεκινήσεις λάθος δεν κάνεις. Οι έξι μήνες για κάποιους μπορεί είναι πολύ νωρίς (γιατί, έλα μωρέ, μωρό είναι, σιγά μην καταλαβαίνει), για κάποιους άλλους όμως μπορεί να είναι ήδη αργά. Ερευνες υπάρχουν πολλές (για παράδειγμα: 1, 2, 3) και λένε πως όσο νωρίτερα, τόσο το καλύτερο. Μάλιστα, υπάρχουν χώρες όπου ο παιδίατρος, μαζί με όλες τις πληροφορίες για τις πρώτες ημέρες του νεογέννητου στο σπίτι, τα απαραίτητα εμβόλια, πώς το πλένεις, πώς το ταϊζεις, το ντύνεις κλπ, συζητάει με τους νέους γονείς και για την ανάγκη να του διαβάζεις.

Τα μωρά μπορεί να μην καταλαβαίνουν την ιστορία, αντιλαμβάνονται όμως τη φωνή, το ύφος, παρατηρούν εμάς και τον τρόπο που τους μιλάμε και μαθαίνουν, περιεργάζονται την εικονογράφηση και απορροφούν αμέτρητες πληροφορίες που μπορεί σε μικρές ηλικίες να μην μπορούν να τις εκφράσουν με λόγια, αλλά τις εμφανίζουν σαν κατακτημένη γνώση αργότερα. Και το κυριότερο: αποκτούν μια πολύ καλή συνήθεια, αυτή του αναγνώστη από κούνια!

Η καθημερινή ανάγνωση από τη βρεφική ήδη ηλικία λειτουργεί μόνο θετικά στον εγκέφαλό τους, βοηθώντας τα να αποκτήσουν ένα πλουσιότατο λεξιλόγιο, ευχέρεια στον προφορικό τους λόγο από νωρίς, αναπτύσσουν τη φαντασία τους (άρα γίνονται καλύτερα στον γραπτό λόγο στο μέλλον), διευρύνουν τους ορίζοντές τους και γνωρίζουν καινούργια πράγματα σελίδα τη σελίδα, βιβλίο το βιβλίο. Και η λίστα με τα οφέλη δεν σταματάει εδώ: θες να μιλήσουμε για το δέσιμο που δημιουργείται ανάμεσα στο παιδί και σε αυτόν που του διαβάζει, το πώς ηρεμεί το μυαλό τους από όλη την ένταση της ημέρας όταν κάποιος τους διαβάζει, τον τρόπο που αντιλαμβάνονται το διάβασμα ενός βιβλίου σαν κάτι ευχάριστο και όχι σαν αγγαρεία; Μπορώ να γράφω επ’ άπειρον για αυτό.

Στην αγορά υπάρχουν απίστευτα πολλά βιβλία για μωρά. Συνήθως είναι είτε χάρτινα με χοντρά φύλλα (board books), που αντέχουν την κακοποίηση (και το φάγωμα), είτε υφασμάτινα (soft books), μαλακά και ιδανικά για μωρουδιακά χεράκια. Σχεδόν όλοι οι ελληνικοί εκδοτικοί έχουν φροντίσει να αγοράσουν τα δικαιώματα και να φέρουν στην Ελλάδα board books για βρέφη και μωρά (Πατάκης, Ψυχογιός, Susaeta κρατούν νομίζω τα ηνία), ενώ από τα δικά μου πολύ αγαπημένα είναι η σειρά της Ingela P. Arrhenius που στα ελληνικά κυκλοφορούν από τον Ικαρο, η σειρά του Αρκουδάκου του Benji Davies (από τις ίδιες εκδόσεις), τα βιβλία του Eric Carle από Καλειδοσκόπιο, του Chris Haughton (Σσσς έχουμε σχέδιο, Χάθηκα, Ωχ, όχι Τζορτζ, Καληνύχτα σε όλους, από εκδόσεις Κόκκινο), το Κάτω από τον ίδιο ουρανό και το Δέντρο της Britta Teckentrup (εκδόσεις Τζιαμπίρης – Πυραμίδα) και φυσικά η σειρά της Jedda Robaard που έχει κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Πέρα όμως από τα board και τα soft books που το μωρό μπορεί να πιάσει, να παίξει και να επεξεργαστεί, εγώ είμαι υπέρ και του να διαβάζεις ακόμα και στα βρέφη βιβλία για λίγο μεγαλύτερες ηλικίες. Γιατί δεν έχει σημασία μόνο να πιάσει το βιβλίο το μωρό, αλλά να σε ακούσει να του διαβάζεις, να ακούσει τη φωνή σου, να δει τις εικόνες, να του μιλήσεις για το τι βλέπεις εσύ. Και πίστεψέ με, θα εκπλαγείς όταν θα δεις τι αποτέλεσμα έχει στο μικρό αυτό μυαλό η έστω και μικρή ενασχόληση με το βιβλίο”.

Έχετε οποιαδήποτε ερώτηση για τα βιβλία; Ψάχνετε προτάσεις για ένα συγκεκριμένο είδος ή μια συγκεκριμένη διάθεση; Θέλετε να μάθετε κάτι για συγγραφείς ή για εκδοτικούς; Για τη λογοτεχνία γενικότερα; Θέλετε στοιχεία, αριθμούς, ονόματα, λίστες; Το βιβλιοφαγικό mashup έχει τις απαντήσεις, αρκεί να κάνετε τις ερωτήσεις.

Συμπληρώστε τη φόρμα παρακάτω και ίσως η δική σας ερώτηση να απαντηθεί σε μια από τις επόμενες Δευτέρες της στήλης μας. Περιμένουμε τις ερωτήσεις σας!

ΕΚΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Ας δούμε τώρα τι συνέβη στην Αμερική, εκεί που το τέλος του Απριλίου και λόγω Πάσχα δε μας έδωσε πολλά νέα βιβλία (όπως και στην Ελλάδα) αλλά αυτό δε σημαίνει πως δεν υπήρχαν φρέσκοι τίτλοι, τέσσερις στον αριθμό, που μου κέντρισαν το ενδιαφέρον.

‘What My Mother and I Don’t Talk About’, μια ανθολογία κειμένων από 15 συγγραφείς, όπως η Carmen Maria Machado και ο André Aciman, που εξερευνούν θέματα ιδιαίτερα επώδυνα ή δυνατά για να γίνουν κουβέντα μέσα σε μια οικογένεια.

‘A Boy and His Dog at the End of the World’ του C.A. Fletcher, όπου η αποκάλυψη έχει έρθει και έχει περάσει, αλλά ο δεσμός μεταξύ ανθρώπων και σκύλων παραμένει άθικτος και όταν κάποιος κλέβει το αγαπημένο κατοικίδιο μιας οικογένειας, ένας νεαρός άντρας ξεκινά διασχίζοντας την κατεστραμμένη γη για να το βρει με κάθε τρόπο.

‘Emily Eternal’ του M.G. Wheaton, με ένα AI που ονομάζεται Emily, σχεδιασμένη να βοηθά ανθρώπους που αντιμετωπίζουν τα ψυχολογικά τους τραύματα, να παλεύει να βρει μια λύση που θα προστατέψει το ανθρώπινο είδος καθώς ο ήλιος ξεκινά να πεθαίνει εκατομμύρια χρόνια πριν το προβλεπόμενο και με τους φίλους της να προσπαθούν να προστατεύσουν τους σέρβερ της ενώ οι εχθροί της προσπαθούν να τη σαμποτάρουν.

‘The Mother-in-Law’ της Sally Hepworth, όπου η Lucy δεν έχει τη σχέση που θα ήθελε με την Diana, τη μητέρα του συζύγου της Oliver, και όταν η τελευταία βρίσκεται νεκρή με ένα σημείωμα αυτοκτονίας δίπλα της, η νεκροψία που δείχνει πως η Diana πέθανε από ασφυξία και μια αλλαγή της τελευταίας στιγμής στη διαθήκη της θα αποκαλύψουν τα μυστικά ολόκληρης της οικογένειας.

ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

Η καρδιά του βιβλίου για αυτή την εβδομάδα θα χτυπά στη Θεσσαλονίκη, μιας και την Πέμπτη ξεκινά η 16η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, για την οποία έχουμε μιλήσει και σε προηγούμενες Δευτέρας. Πολλά βιβλία, υπερβολικά πολλές παρουσιάσεις βιβλίων και μπόλικες εκδηλώσεις θα συναντήσουν οι αναγνώστες που θα επισκεφθούν τη ΔΕΒΘ στις τέσσερις ημέρες της. Μπορείτε να δείτε το πρόγραμμα των εκδηλώσεων και να αποφασίσετε τι θα παρακολουθήσετε.

Εμείς όμως σήμερα θα μιλήσουμε για την πιο ενδιαφέρουσα, για το mashup, εκδήλωση ολόκληρης της Έκθεσης, το The-Book.

Το The-Book είναι μια ημερίδα με θέμα το μέλλον του βιβλίου και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα

στην παγκόσμια αγορά. Άνθρωποι του βιβλίου και εκδότες από την Ελλάδα αλλά και αρκετές χώρες του εξωτερικού μιλούν και συζητούν για θέματα όπως τα audiobooks και τα ebooks, η αγορά δικαιωμάτων, τα πνευματικά δικαιώματα, οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται στους εγχώριους εκδοτικούς.

Από τις 10:00 μέχρι και τις 16:00 την Παρασκευή, στην αίθουσα Δον Κιχώτης (Περίπτερο 14), οι επαγγελματίες του χώρου, αλλά και όσοι αναγνώστες ενδιαφέρονται, θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μια εκδήλωση που δε συμβαίνει συχνά στην Ελλάδα και αφορά το αύριο του βιβλίου. Δείτε το πλήρες πρόγραμμα του The-Book και τα λέμε εκεί!

AND NOW, THIS

Και τώρα ένα κοινωνικό μήνυμα από το Βιβλιοφαγικό mashup:

Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΣΤΟ #INSTAVIVLIO

Μετά από μια εβδομάδα χωρίς mashup και μια εβδομάδα που είδαμε φωτογραφίες από το φετινό Comicdom Con, το #instavivlio επιστρέφει πιο δυνατό από ποτέ, με τους bookstagrammers να είναι έτοιμοι να αρπάξουν τα βιβλία τους και να ξεχυθούν στα λιβάδια, αλλά και με τον καιρό να τους χαλάει προς το παρόν τα σχέδια.

Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΚΑΘΑΡΙ

Έναν πανέξυπνο τρόπο βρήκαν οι άνθρωποι του LUO Studio της Κίνας για την επαναχρησιμοποίηση των πολλών bike-share ποδηλάτων που έχει παραπανίσια η χώρα. Ορίστε λοιπόν η Shared Lady Beetle, η Κοινόχρηστη Κυρία Σκαθάρι δηλαδή, μια κινητή βιβλιοθήκη γεμάτη με βιβλία που ανοίγει τα φτερά της για τα μικρά παιδιά.

Οι Luo Yujie και Lu Zhuojian καταρχάς μετέτρεψαν το ποδήλατο σε τρίκυκλο και χρησιμοποιώντας πεταμένα και άχρηστα υλικά, έφτιαξαν το κουβούκλιο του Σκαθαριού και τα ράφια του. Τα παιδιά μπορούν να πάρουν βιβλία αλλά και να αφήσουν τα δικά τους, με την κινητή βιβλιοθήκη να κινείται συνεχώς μοιράζοντας ιστορίες.

Ωραίο ε; Φανταστείτε ένα τέτοιο να γυρίζει τα καλοκαίρια τις παραλίες της Χαλκιδικής ας πούμε.

ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ (ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ)

Μετά από σχεδόν 2 μήνες, το μεγάλο αφιέρωμα της στήλης στα σημαντικότερα λογοτεχνικά βραβεία του κόσμου ολοκληρώνεται σήμερα με ένα πέρασμα από τα πιο γνωστά εθνικά βραβεία χωρών της Ευρώπης.

Grand Prix du Roman

Πότε: Κάθε χρόνο, από το 1916

Τι είναι: Απονέμεται από τη Γαλλική Ακαδημία στο καλύτερο μυθιστόρημα της προηγούμενης χρονιάς που γράφτηκε στη γαλλική γλώσσα.

Τελευταία βράβευση: Στον Camille Pascal για το ‘L’Été des quatre rois’ (2019)

Prix Goncourt

Πότε: Κάθε χρόνο, από το 1903

Τι είναι: Το πιο γνωστό βραβείο της Γαλλίας, με ιστορία 115 χρόνων. Στον νικητή δίνεται σήμερα το ίδιο χρηματικό έπαθλο που δινόταν το 1903, γύρω στα €10 σήμερα. Εξαιτίας του δημιουργήθηκε το επίσης αρκετά δημοφιλές στη Γαλλία Prix Femina, ένα βραβείο με κριτική επιτροπή που απαρτιζόταν αποκλειστικά από γυναίκες, ως απάντηση στη γεμάτη άντρες επιτροπή του Goncourt.

Τελευταία βράβευση: Στον Nicolas Mathieu για το ‘Leurs enfants après eux’ (2018)

Premio Strega

Πότε: Κάθε χρόνο, από το 1947

Τι είναι: Το λογοτεχνικό βραβείο με το υψηλότερο κύρος στην Ιταλία, πηγαίνει στο καλύτερο έργο πεζογραφίας της περασμένης χρονιάς από Ιταλό συγγραφέα.

Τελευταία βράβευση: Στην Helena Janeczek για το ‘The Girl with the Leica’ (2018)

Premio Nadal

Πότε: Κάθε χρόνο, από το 1944

Τι είναι: Ένα από τα δύο σημαντικότερα βραβεία της Ισπανίας.

Τελευταία βράβευση: Στον Guillermo Martínez για το ‘Los crímenes de Alicia’ (2019)

Premio Planeta de Novela

Πότε: Κάθε χρόνο, από το 1952

Τι είναι: Όπως και το παραπάνω, διοργανώνεται από το media group Planeta. Τα δύο βραβεία είναι μόνο ένα κομμάτι από τα 16 συνολικά λογοτεχνικά βραβεία που δίνει η Planeta, αν και είναι σίγουρα τα δύο πιο δημοφιλή. Απονέμεται στο καλύτερο μυθιστόρημα που έχει γραφτεί στα ισπανικά την περασμένη χρονιά και είναι ένα από τα πιο πλούσια βραβεία του κόσμου, μιας και ο νικητής παίρνει χρηματικό έπαθλο €601,000. Ακόμη και η 2η θέση του βραβείου, που δίνει στον συγγραφέα που βρίσκεται εκεί €150,000, είναι πιο πάνω από τη συντριπτική πλειοψηφία των βραβείων της λογοτεχνίας.

Τελευταία βράβευση: Στον Santiago Posteguillo για το ‘Yo, Julia’ (2018)

Nordic Council’s Literature Prize

Πότε: Κάθε χρόνο, από το 1962

Τι είναι: Ίσως το σημαντικότερο βραβείο που μπορεί να διεκδικήσει ένας συγγραφέας των Σκανδιναβικών χωρών, με όλες τις εθνικότητες και της γλώσσες της Σκανδιναβίας να εκπροσωπούνται.

Τελευταία βράβευση: Στην Auður Ava Ólafsdóttir για το ‘Hotel Silence’ (2019)

European Union Prize for Literature

Πότε: Κάθε χρόνο, από το 2009

Τι είναι: Το λογοτεχνικό βραβείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ιδιαίτερα παράξενο σύστημα. Κάθε χρόνο βραβεύεται ένας νικητής από 11 ή 12 διαφορετικές χώρες, με εθνικές επιτροπές να αποφασίζουν για κάθε χώρα. Μετά από τρία χρόνια έχουν επιλεγεί όλες οι χώρες και η επιλογή ξεκινά από την αρχή. Κάθε χώρα δηλαδή έχει απαραίτητα 1 νικητήριο βιβλίο ανά 3 χρόνια.

Τελευταία βράβευση: Για την Ελλάδα στην Κάλλια Παπαδάκη για το ‘Δενδρίτες’ από τις Εκδόσεις Πόλις (2017)

Ο ΤΙΤΑΝΑΣ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ

Το TED-Ed μας δίνει συχνά ενδιαφέροντα σύντομα βίντεο με βιβλιοφιλικά θέματα και σήμερα θα δούμε ακόμη ένα, αφού η βραβευμένη με World Fantasy Award συγγραφέας Silvia Moreno-García μιλά για τον H.P. Lovecraft.

Μέσα από ένα animated βίντεο 4:30 λεπτών η Moreno-García εξερευνά τη σκοτεινή φαντασία του Lovecraft και τον τρόπο που οι ιστορίες του δημιούργησαν μια νέα εποχή για τον γοτθικό τρόμο. Μια αφήγηση για το έργο, την κληρονομιά και την επιρροή του συγγραφέα στη λογοτεχνία που δεν πρέπει να χάσετε.

RANDOM LINKS

Οι πιο παράξενοι τίτλοι ελληνικών βιβλίων: Φάση των 32, φάση των 16, 10 Έλληνες συγγραφείς θυμούνται το βιβλίο που έχουν διαβάσει περισσότερο, συνέντευξη με τον Sebastian Fitzek, τα βιβλία είναι κουλ επειδή δεν τα χρειαζόμαστε πια, γιατί είναι σημαντικό να γράψουμε για την ψυχική υγεία, μην αφήνετε τις βιβλιοομάδες να γίνουν Boys’ Club, η συνεχής εμμονή με την πραγματική ταυτότητα του Shakespeare, τι έμαθα κρατώντας λίστα με όλα τα βιβλία που διαβάζω, όταν λευκοί εθνικιστές διαδηλώνουν κατά του βιβλιοπωλείου σου, γιατί τα παιδικά βιβλία γίνονται όλο και πιο πολιτικά, μέσα στην επανάσταση συμπόνιας της επιστημονικής φαντασίας, ο Gene Wolfe μετέτρεψε την επιστημονική φαντασία σε υψηλή τέχνη, γιατί η αφήγηση ενός audiobook είναι πολύ δυσκολότερη από όσο φαντάζεστε και τα audiobooks δεν είναι μια λιγότερο σημαντική εκδοχή ανάγνωσης, η αληθινή ιστορία πίσω από το χαμένο true crime βιβλίο της Harper Lee, γιατί οι Harry Potter και Paddington Bear είναι απαραίτητο ανάγνωσμα για τους μεγάλους, πώς μπορείς να σώσεις μέσα από την τέχνη της αφήγησης μια Ιταλική πόλη που πεθαίνει, ολόκληρη η λογοτεχνία είναι λογοτεχνία για την κλιματική αλλαγή, πώς άλλοτε σοκαριστικά βιβλία έχουν αλλάξει μαζί με τους αναγνώστες τους, η ανάγνωση βοηθά τους μικρούς πρόσφυγες να επουλώσουν το τραύμα τους, μια ματιά στον ζωηρό κόσμο της Χίντι pulp fiction, οι εκδότες έχουν ένα Trump πρόβλημα, η σημαντικότητα της τοποθεσίας στα θρίλερ, πώς να γράψεις ένα βιβλίο σε 10 μέρες, για την ποίηση του Instagram, γιατί οι γυναίκες γράφουν ξανά από την αρχή τα κλασικά βιβλία, υπέρ της δυσκολίας του ‘Finnegan’s Wake’, η δύναμη και ο πόνος της μετα-αποκαλυπτικής αστυνομικής λογοτεχνίας, αφιέρωμα στην Alice Sheldon, για τον Ian McEwan και την περιφρόνηση προς την επιστημονική φαντασία, για τη λογοτεχνική κουλτούρα των Αρκτικών αποστολών, γιατί οι λίστες των best sellers της Νότιας Αφρικής είναι γεμάτες nonfiction βιβλία, μαθαίνοντας να αφήνω τα βιβλία μου, τα κρυμμένα επίπεδα κάθε μυθιστορήματος και γιατί πρέπει να μείνουν κρυμμένα, οδηγός book blogging για αρχαρίους, ανακαλύφθηκε ένα χαμένο sequel στο ‘A Clockwork Orange’, για τις σκηνές σεξ στη λογοτεχνία, 5 λόγοι για να μη δουλέψεις σε βιβλιοπωλείο.