Κωνσταντίνε Κουτσολιώτα, πώς γύρισες την πιο καλτ ελληνική ταινία της χρονιάς;
- 24 ΜΑΡ 2024
Για να παραφράσουμε γνωστό σουξέ: Λίγο μπουζούκι, λίγο θάλασσα, και ο Λάβκραφτ μου. Εκεί κινήθηκε ο Κωσταντίνος Κουτσολιώτας και δημιούργησε το ήδη καλτ Μινόρε, μια από τις πραγματικά σπανιότατες περιπτώσεις αγνού σινεμά είδους στην Ελλάδα.
Κι όχι απλά σινεμά είδους, αλλά φουλ φολκλόρ κιόλας.
Σε μια καυτή, καλοκαιρινή νύχτα, σε μια παραλία της Ελλάδας που είναι γεμάτη κόσμο που απολαμβάνει μουσική, φαγητό και χορούς, μια ομίχλη καλύπτει την περιοχή και παράξενα όντα πολιορκούν την πόλη, επιτίθενται σε ανθρώπους, ενώ άλλους τους παρασύρουν στη θάλασσα μετά από φρικτά όνειρα. Μια παρέα μουσικών ενώνει τις δυνάμεις της με έναν χαμένο ναύτη που αναζητά τον αλλοπρόσαλλο Έλληνα πατέρα του, μια σερβιτόρα, έναν bodybuilder, τη γιαγιά τους, μερικούς ντόπιους εγκληματίες και έναν απέθαντο ιερέα και όλοι μαζί αντιστέκονται στους εισβολείς.
Το Μινόρε κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Feelgood Entertainment.
Η ταινία έρχεται δια χειρός του Κωνσταντίνου Κουτσολιώτα, ενός πολύ έμπειρου τεχνικού των εφέ στο Χόλιγουντ, με βιογραφικό που περιλαμβάνει από Σπίλμπεργκ (West Side Story) μέχρι Del Toro (Το Μονοπάτι των Χαμένων Ψυχών) κι από Marvel (Guardians of the Galaxy) μέχρι οσκαρικά υπερθεάματα (1917 του Sam Mendes).
Πώς όμως μπόρεσε να αφήσει για λίγο στην άκρη τα εφέ και να δημιουργήσει ένα αγνό μελλοντικό καλτ – που ήδη μάλιστα, πέρα από την προβολή του στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, παίχτηκε πρόσφατα και στο Midnight Express, δηλαδή τη σειρά μεταμεσονύκτιων προβολών γεμάτες κέφι και φανατικό κοινό που δεν σνομπάρει το σινεμά είδους και τις b-movies.
Καθώς το Μινόρε κυκλοφορεί στις αίθουσες από τη Feelgood Entertainment, ο σκηνοθέτης μας μιλάει για τα κινηματογραφικά του όνειρα και για τους εφιάλτες τρόμου του.
Για το πώς ξεκίνησε το Μινόρε
Μέχρι τα 18 ήμουν στην Ελλάδα. Όταν είσαι δεκαετίες στο εξωτερικό σου βγαίνει μια νοσταλγία.
Βγήκαμε πριν χρόνια από μια προβολή στη Θεσσαλονίκη, ήμασταν ακόμα μες στην Κρίση, και όπως σκεφτόμασταν εκεί στη θάλασσα, μας ήρθε όλο. Συνήθως γράφουμε με τη γυναίκα μου, την Elizabeth [E. Schuch]. Και σε αυτή την περίπτωση σκεφτήκαμε να γράψουμε κάτι για την Κρίση. Αρχικά, τα τέρατα ήταν μια μεταφορά για την Κρίση! Σου βγαίνουν τέτοιες σκέψεις, αναγκαστικά.
Μέχρι να χρηματοδοτηθεί πέρασαν 10 χρόνια, και τώρα αντί για Κρίση είχαμε τον COVID. Αλλά πάντα κάτι είναι. Κι οι χαρακτήρες είναι όλοι τους άνθρωποι που πραγματικά ξέρω, φίλοι, γνωστοί. Είναι όλοι πραγματικοί άνθρωποι, απλά ανεβασμένοι από το 9, στο 12.
Για τη σχέση με τα τέρατα και το απελευθερωτικό συναίσθημα του τρόμου
Μικρός όταν ήμουν, έμπαινα σε μεταμεσονύκτια double bills, δεν είχα λεφτά οπότε έμπαινα κρυφή. Και το Μινόρε είναι η ταινία που ήθελα να δω όταν ήμουν 16.
Από μικρός μου άρεσαν τα τέρατα. Αγαπούσα Πόε, Λάβκραφτ, ανακαλύπτεις πολλά στην πορεία… και μετά ήρθε και συνεργάστηκα με τον Del Toro. Που είναι μεγάλη αγάπη.
Τον τρόπο που γράφει ο Λάβκραφτ είναι αδύνατον να τον βάλεις σε ταινία. Έχει μια μαγεία στις λέξεις.
Το σινεμά τρόμου ακουμπά πολύ στο συναίσθημα του ότι δεν υπάρχει τίποτα στον κόσμο που θα να ενδιαφέρεται για σένα. Είσαι μόνος σου. Ο κόσμος δε δίνει δεκάρα τσακιστή για σένα. Είναι αυτός ο φόβος, ότι ο κόσμος είναι τεράστιος κι εσύ είσαι τόσο μικρός, που είσαι μια κουκίδα άμμου. Για μένα είναι πολύ καλό όταν το σκέφτεσαι έτσι. Πραγματικά δεν έχει σημασία, ζεις τη ζωή σου, απολαμβάνεις τον ήλιο, τη φύση.
Για το σινεμά που δεν πρέπει να φοβούνται τα στούντιο
Λατρεύω το αμερικάνικο σινεμά των ‘70s και των ‘80s, ο τρόπος που έκοβαν τις ταινίας, που δεν είχαν 500 cuts από φόβο ότι το κοινό θα βαρεθεί. Ας βαρεθεί! Αυτή είναι η ταινία που θες να κάνεις!
Το κακό με τη δουλειά είναι ότι ενώ πολλές φορές δουλεύεις σε αριστουργήματα, άλλες φορές βλέπεις ξεκάθαρα τη συνταγή στα πρώτα 15 λεπτά – «πρέπει να γίνεται το Τάδε, αλλιώς ο κόσμος θα φύγει.» Η μαγεία του ανεξάρτητου σινεμά είναι ότι δεν παίζουν εκατομμύρια, άρα έχεις ελευθερία. Το Μινόρε ποτέ δε θα μπορούσε να γίνει με πολλά λεφτά. Εγώ το αγαπώ. Σε ένα στούντιο θα αναρωτιόνταν «χριστέ μου, τι είναι αυτό;!»
Για τη σημασία του τεχνικά άρτιου εφέ (ή της απουσίας του)
Έχω περάσει πολύ δουλεύοντας πάνω σε εφέ αλλά μου αρέσει περισσότερο το συναίσθημα κι οι άνθρωποι, παρά τα εφέ. Υπάρχει σίγουρα μαγεία όταν μαζεύεις 200-300 από τους καλύτερους καλλιτέχνες στον κόσμο, θα σου βγάλουν κάτι όμορφο. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως έχεις και κάτι που τελικά σου μένει.
Για μένα πολύ λίγοι είναι οι άνθρωποι στον κόσμο που έχουν τη δύναμη να μιλήσουν στο στούντιο και να πουν ότι αυτό, θα το κάνω όπως θέλω εγώ. Μετρημένοι στα δάχτυλα. Ο Del Toro είναι σίγουρα ο ένας. Διότι αυτό που κάνουν αυτή τη στιγμή τα στούντιο είναι ότι παίρνουν κάποιον ανερχόμενο σκηνοθέτη που έχει κάνει μια ανεξάρτητη ταινία, δεν έχει ακόμα δύναμη απέναντι στο στούντιο, κι έτσι του λένε εύκολα ότι θα κάνεις αυτό ή εκείνο.
Για μένα όμως τα εφέ δεν είναι τόσο πολύ η ουσία. Γι’αυτό ήταν ρίσκο μεγάλο το Μινόρε. Δεν είχαμε μπάτζετ να κάνουμε το Dune! Τρία παιδιά ήμασταν που δουλεύαμε τα εφέ. Τα κάναμε να μοιάζουν με b-movie αλλά κι αυτό δεν ήταν καθόλου εύκολο. Το βλέπουν από στούντιο και αναρωτιούνται πώς το κάναμε αυτό με τα λεφτά που είχαμε. Κι ελπίζω ο κόσμο να καταλαβαίνει ότι δεν πας στο Μινόρε για να δεις εφέ, αλλά μια συγκεκριμένου είδους ταινία! Τα τέλεια εφέ δε θα λειτουργούσαν καθόλου στο Μινόρε.
Για το πώς άνοιξε ο δρόμος για το Μινόρε
Υπάρχει μεγάλο τιμ σε αυτές τις ταινίες. Επικοινωνία υπάρχει, αλλά είναι επαγγελματική, δεν θα πω στον Del Toro να δει το Μινόρε. [γελάει] Υπάρχει πίεση, υπάρχει πολλή ευθύνη. Είναι καθαρά δουλειά, το αμερικάνικο μοντέλο. Αλλά κάνεις αυτό που θες. Δεν θα υπήρχε στην Ελλάδα σε αυτό το επίπεδο.
Ήμουν τυχερός γιατί με ένα παιδί της παραγωγής στην ταινία του Del Toro γίναμε φίλοι, καλαμπουρίζαμε, και του έστειλα το σκρίνερ να το δει. Μου είπε ότι το λάτρεψε και θα το δει με τον πατέρα του το βράδυ. Δεν ήξερα εγώ ποιος είναι, αλλά ήταν ο Navarro, ο διευθυντής φωτογραφίας του Del Toro, του From Dusk Till Dawn… Μας έστειλε ένα μήνυμα εκείνος ότι πέθανε στα γέλια κι ότι «πιάσαμε την ουσία του σινεμά». Και μας έδωσε και ένα quote στο τρέιλερ που για εμάς αυτό άνοιξε πολλές πόρτες.
Γενικά έχουμε κάνει μια πορεία που ούτε στα όνειρά μου δεν τη φανταζόμουν, έχουμε παίξει στο FrightFest ας πούμε. Είναι κάτι που το κάναμε για το κέφι μας, αλλά δεν έχουμε διασυνδέσεις, είμαστε εκτός κυκλώματος.
Για την ευθύνη του να δουλεύει στα εφέ για ταινίες μεγάλων στούντιο
Για μένα τα highlights μου είναι οι ταινίες με τον Del Toro, το 1917, ο Spielberg. Η θέση που έχω αφορά και την εύρεση του λουκ των σκηνών, είναι και problem solving αλλά είναι και καλλιτεχνική. Νιώθεις την πίεση, αλλά νιώθεις ότι κάνεις και κάτι.
Αυτό που έχω μάθει όλα αυτά τα χρόνια είναι ότι ποτέ δεν τελειώνει μια ταινία. Απλά τελειώνει ο χρόνος. Πάντα υπάρχει κάτι που μπορείς να βελτιώσεις, αλλά το πρότζεκτ απλά… τελειώνει.
Έχω δουλέψει σε χολιγουντιανές ταινίες που έχουν γίνει recut τόσες φορές που δεν ξέρεις καν τι ταινία είναι. Το Μινόρε έγινε χωρίς λεφτά, και βλέπεις άλλες περιπτώσεις, με στούντιο από πίσω να προσπαθούν διαρκώς να βελτιώσουν μια ταινία. Δεν μπορείς να μη σκέφτεσαι, αν είχες το 1% της βοήθειας που έχουν, τι θα έκανες;
Για το μέλλον
Έχουμε τουλάχιστον 10 ιδέες γραμμένες και προσπαθούμε. Με το που τελειώσαμε το Μινόρε, ακούμε πως θέλουν το Μινόρε 2. [γελάει] Αλλά είναι η σειρά της γυναίκας μου τώρα. Της χρωστάω δύο ταινίες! Είναι η σειρά της τώρα, και μετά εγώ ξανά.
*Το Μινόρε κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Feelgood Entertainment.
