Έχει βρεθεί ο επόμενος Bruce Lee και δεν πήρες είδηση;

Τρίτη και καλύτερη ήταν η τελευταία συνεργασία του σκηνοθέτη Peter Berg με τον Mark Wahlberg. Μετά από ένα δυναμικό αλλά παραεθνικόφρον ‘Lone Survivor’ και ένα αξιόλογο πλην όμως διόλου αξιομνημόνευτο ‘Patriots Day’, το ‘Deepwater Horizon’ του 2016 ανέδειξε τον έλεγχο που μπορεί να ασκήσει ο Berg στα set pieces του και έγινε η τρομακτικά σπάνια ταινία καταστροφής που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα αλλά δεν τα εκμεταλλεύεται για γρήγορα δάκρυα.

Τώρα το δίδυμο επιστρέφει με το ‘Mile 22’, μία περιπέτεια παρανοϊκής δράσης για έναν ακριβοθώρητο πράκτορα της CIA που καλείται να φυγαδεύσει έναν πληροφοριοδότη του εκτός Αμερικής, και στις αποκλειστικές δηλώσεις που εξασφάλισε το PopCode για την ταινία φαίνεται να το διασκέδασαν πολύ.

Ανακουφισμένοι κατά κάποιον τρόπο από το βάρος των αληθινών ιστοριών, οι δυο τους που πια λογίζουν τη σχέση τους ως αδελφική, το ρίχνουν έξω δημιουργώντας μια ταινία που χωράει στο νέο κύμα combat movies – την ωμή, ρεαλιστική απεικόνιση μάχης που δεν εξαρτάται από ειδικά εφέ. Η αρχή όμως δεν έγινε από κάποια κοινή τους έμπνευση. Έγινε από την αντίδραση του Berg μπροστά στον Iko Uwais.

Ο σκηνοθέτης είδε για πρώτη φορά τον Ινδονήσιο Uwais στο ‘The Raid’ το 2011. Τον είχε ανακαλύψει ο Ουαλός Gareth Evans στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας, λίγο αφότου μετακόμισε στην Ινδονησία μετά την προτροπή της συζύγου του που καταγόταν από εκεί και ήθελε να αλλάξουν παραστάσεις. Ως freelancer, νεοσσός στο επάγγελμα και στην εγχώρια βιομηχανία, ο Evans επιλέχθηκε να κάνει ένα ντοκιμαντέρ για την παραδοσιακή πολεμική τέχνη της Ινδονησίας – το pencak silat.

Still από το ‘Raid: Redemption’

Εμμονικός με τον Jackie Chan και τον Bruce Lee από παιδί, o Evans άδραξε την ευκαιρία και βρήκε τη μούσα του στον νεαρό martial artist, Uwais, που την εποχή εκείνη δούλευε ως ντελιβεράς. Τον έκανε πρωταγωνιστή στην επόμενη ταινία του ‘Merantau’, το ντεμπούτο του Uwais που έτυχε πολύ καλής υποδοχής αλλά δεν διανεμήθηκε ποτέ ευρέως στη χώρα, και προχώρησαν μαζί στο ‘Raid’ όπου ο Uwais χορογράφησε και τις μάχες.

Το ‘Raid’ έκανε τη δυτική πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ του Τορόντο (TIFF) όπου και κέρδισε το βραβείο Κοινού Midnight Madness, τρέλανε τους κριτικούς με την επινοητική του δράση και τον ξέφρενο ρυθμό του, και έφερε πίσω 4+ εκατ. δολάρια (και άλλα τόσα αργότερα σε DVD και Blu-ray) όταν κυκλοφόρησε με περιορισμένη διανομή στους αμερικανικούς κινηματογράφους – κατόρθωμα για ταινία εισαγωγής.

Πάρε μια γεύση:

Η επιτυχία του στην αντίπερα όχθη θα μπορούσε θεωρητικά να έχει ανακινήσει δειλά το martial arts σινεμά που αρκείται πια σε απλή ενσωμάτωση κάποιων στοιχείων του στη χολιγουντιανή δράση, ή έστω στο λανσάρισμα του ίδιου του Uwais ως breakout σταρ που θα εκμεταλλευόταν η βιομηχανία ως αυθεντική φωνή για τις πολεμικές της τέχνες. Δεν έγινε τίποτα από τα δύο. Με εξαίρεση ένα πολύ σύντομο πέρασμα στο ‘The Force Awakens’ ως Razoo Qin-Fee, έναν από τους συμμορίτες που κυνηγούσαν τον Han Solo, χάρη στον J.J. Abrams και την επιθυμία του να δουλέψει «με τους τύπους από το ‘Raid’».

Ο Uwais όμως, έγινε ξανά μούσα.

«Γενικά δεν πηγαίνω να δω ταινίες μάχης, αλλά [τα ‘Raid’] είχαν πολύ buzz, η σκηνοθεσία του Gareth κέρδιζε αναγνώριση στα φεστιβάλ, και ο κόσμος μιλούσε για έναν νεαρό ως τον ‘επόμενο Bruce Lee’. Πήγα, λοιπόν, και είδα το πρώτο ‘Raid’ και πραγματικά υπνωτίστηκα από τον Iko και την ψυχή, τη φύση, το συναίσθημα και την ωμή βία της ταινίας. Απλά το είχε ο τύπος. Μπορείς να δεις εκατό άντρες να μάχονται, αλλά ένας θα αγγίξει την ψυχή σου. Ο Iko ήταν αυτός».

Ο Berg ήξερε αμέσως ότι ήθελε να δουλέψει μαζί του.

«Έτσι ξεκίνησε. Στο πίσω μέρος του μυαλού μου είπα, ‘Θέλω να δουλέψω με αυτόν τον τύπο. Δεν ξέρω πώς ή σε τι ή πότε ή πού, αλλά ο Iko είναι ξεχωριστός’». Σύντομα, ο δημιουργός άρχισε να διαμορφώνει πλάνο για το αμερικανικό ντεμπούτο του Uwais. Το πλάνο αυτό έγινε το ‘Mile 22’.

Στην ταινία υποδύεται τον Li Noor, έναν αξιωματικό Ειδικών Δυνάμεων στη φανταστική χώρα Indocarr που γίνεται πηγή της CIA. Όταν ο Noor φτάνει στην αμερικανική πρεσβεία προσφέροντας μυστικές πληροφορίες για κλεμμένα ραδιενεργά υλικά, ζητά ως αντάλλαγμα τη μεταφορά του εκτός της χώρας.

Για να εξασφαλίσει ότι θα πάρουν σοβαρά το αίτημά του, έχει τοποθετήσει τις πληροφορίες σε έναν κρυπτογραφημένο σκληρό δίσκο που θα αυτοκαταστραφεί μέσα σε δύο ώρες. Τον κωδικό θα τον δώσει μόνο όταν παραδοθεί σε αεροπλάνο που εγγυάται την εξαγωγή του.

Τα 22 μίλια που χωρίζουν αυτόν και την ομάδα του Mark Wahlberg μέχρι εκεί, θα είναι μια εξουθενωτική διαδρομή από πληρωμένους δολοφόνους, όργανα της τάξης και συμμορίες. Το μακελειό που ακολουθεί βρίσκει τον Noor να μετράει αντίστροφα και τον ίδιο τον Uwais να χορογραφεί παντού ενέδρες – ανάμεσά τους μία αιφνιδιαστική επίθεση με μοτοσικλέτες στη μέση της πόλης και ένα βαρύ showdown σε ένα διαμέρισμα. (Σημείωση: Στις περισσότερες σκηνές, ο Uwais μάχεται με χειροπέδες).

Όταν τον βλέπεις behind the scenes, καταλαβαίνεις το hype.

«Τίποτα δεν μοιάζει ψεύτικο. Κάθε σκηνή μάχης έπρεπε να είναι ρεαλιστική και αληθοφανής. Δεν βασιζόμαστε μόνο σε εφέ», ξεκαθαρίζει ο ηθοποιός πριν μιλήσει για τη συνεργασία του με τον σκηνοθέτη. «Ήταν σαν οικογένεια, όχι σαν αφεντικό. Ήρθαμε πολύ κοντά. Δεν υπήρχε εγωισμός. Ήταν τιμή μου να δουλέψω μαζί του. Περάσαμε φανταστικά».

Φανταστικά πέρασε και με τον Wahlberg που ζήτησε να του διδάξει λίγες φράσεις στη γλώσσα του. Για αντάλλαγμα του έμαθε αμερικανική αργκό (λεπτομέρειες δεν μάθαμε). Εντυπωσιάστηκε και από την προσαρμογή του Uwais σε ένα περιβάλλον που κυριαρχούσε ο αυτοσχεδιασμός. «Μου αρέσει να κάνω απροσδόκητα πράγματα και προφανώς αυτοσχεδιάζαμε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων κάθε σκηνής. [Ο Iko] ανταπεξήλθε απίστευτα».

Λογικό. Χρησιμοποιεί κι αυτός αυτοσχεδιασμό στις μάχες του για να αποφύγει την πολύ προγραμματισμένη χορογραφία που θα στερήσει την αίσθηση της έκπληξης από την ερμηνεία του και άρα από το κοινό.

Για την ανέλπιστη εξέλιξή του, ο Uwais είναι μετριοπαθής πάντως. Η προσωπική του φιλοδοξία είναι να ξεχωρίσει η πολεμική τέχνη που του χάρισαν οι πρόγονοί του σε μια χολιγουντιανή ταινία. «Για μένα είναι το ξεκίνημα αυτό. Είναι ο τέλειος συνδυασμός πολεμικών τεχνών και χολιγουντιανής δράσης. Όταν βγει ο κόσμος από το σινεμά, ελπίζω να νιώσουν ότι βγήκαν απ’ την πιο κουλ ταινία δράσης που έχουν δει!».

Το τελευταίο μένει να το δούμε. Για τον ίδιο ίσως έχει έρθει το πλήρωμα του χρόνου.

* To ‘Mile 22’ θα κυκλοφορήσει στις ελληνικές αίθουσες στις 16 Αυγούστου από την ODEON.