Mrs. America: Η εκκωφαντική άφιξη της Cate Blanchett στην αμερικανική τηλεόραση

Η Schlafly (Blanchett) είναι στην πραγματικότητα εκεί για να δικτυωθεί, με απώτερο στόχο μία ακόμη ενδεχόμενη υποψηφιότητά της στις εκλογές μελών του Κονγκρέσου για την πολιτεία του Ιλινόι. Βγαίνοντας όμως από τη σκηνή, διακρίνεις στη σκοτεινιασμένη έκφρασή της ότι η γεμάτη αυτοπεποίθηση εμφάνιση που μόλις προηγήθηκε ήταν μάλλον κάποια θυσία εκ μέρους της.

Η πρεμιέρα του ‘Mrs. America’ που μας έγινε νωρίτερα διαθέσιμη μαζί με το 2ο επεισόδιο της μίνι σειράς από το FOX όπου θα προβάλλεται αποκλειστικά στην Ελλάδα, έχει αρκετές τέτοιες σκηνές απότομης προσγείωσης για τη Blanchett. Το show της βραβευμένης Dahvi Waller (Mad Men, Halt and Catch Fire) θέλει να φτιάξει το ψυχολογικό πορτραίτο μίας εκ των αρχιτεκτόνων του αντι-φεμινιστικού κινήματος των ‘70s μαζί με αυτό των γυναικών που αποφάσισε να πολεμήσει, και επιχειρεί να απαντήσει εμμέσως στην ερώτηση των εκατομμυρίων: Τι μπορεί να ωθεί τις – λευκές κυρίως – γυναίκες να υιοθετούν συχνά τη θέση που βρίσκεται ενάντια στα συμφέροντά τους;

Το ιστορικό δράμα εκτυλίσσεται γύρω από την Τροπολογία Ίσων Δικαιωμάτων στο Αμερικανικό Σύνταγμα, E.R.A. εν συντομία (Equal Rights Amendment), που θα κατοχύρωνε την ισότητα των φύλων στα μάτια του νόμου, όπως είχε συμβεί νωρίτερα με τη φυλή και τη θρησκεία. Με διαρκείς πιέσεις, διαμαρτυρίες και διεκδικήσεις, οι φεμινίστριες του δεύτερου κύματος είχαν σπρώξει το E.R.A. στη Γερουσία όπου και είχε εγκριθεί, όμως μέχρι το 1979 όμως θα έπρεπε να έχει περάσει και σε 35 από τουλάχιστον 38 πολιτείες για να γίνει επισήμως μέρος του Συντάγματος. Διαφορετικά θα κατέρρεε. Αυτό το παράθυρο ήταν η ευκαιρία της Schlafly για πολλά παραπάνω από 15 λεπτά δημοσιότητα.

Η Schlafly που τότε είχε ήδη αποτύχει μία φορά να εκλεγεί ως γερουσιαστής, είχε βρει την επόμενη εκστρατεία της. «Είμαι εναντίον μίας μικρής ομάδας φιλελεύθερων γυναικών του δημοκρατικού κατεστημένου που ταπεινώνουν τις νοικοκυρές», αναφέρει σε μια σκηνή στις συντηρητικές γυναίκες που λαμβάνουν το εβδομαδιαίο ενημερωτικό της δελτίο. Αυτές που τελικά θα επιστρατεύσει εναντίον της Gloria Steinem και των υπολοίπων που μιλούσαν τότε για τα γυναικεία δικαιώματα. «Οι φιλελεύθερες αγαπούν να λένε ότι είναι αφοσιωμένες στην αξία της επιλογής, αλλά αν τολμήσεις να επιλέξεις αποκλειστικά τον δρόμο της μητρότητας, αν δεν νιώθεις σκλαβωμένη, τότε είσαι απλά ανόητη και αδιαφώτιστη».

Η ίδια η Schlafly πάντως, δεν είχε διαλέξει αποκλειστικά τον ρόλο της νοικοκυράς και της μητέρας. Η Blanchett την ερμηνεύει με μία κτηνώδη φιλοδοξία, αχόρταγη και στρατηγική, απελπισμένη κάτω από το τέλειο χτένισμά της, το δηλητηριασμένο χαμόγελο και την αποστειρωμένη, συγκροτημένη φιγούρα της, να ξεχωρίσει στην πολιτική σκηνή.

Είναι ένας εφιάλτης ντυμένος στα παστέλ, η ‘προδότης του φύλου της’ όπως θα την ονόμαζαν, που κανείς δεν είχε μετρήσει σωστά. Ούτε οι φεμινίστριες που δεν ξέρουν καν προφέρουν σωστά το όνομά της, ούτε ο σύζυγός της (John Slattery) που δεν πίστευε στην επιρροή της. Σε μία προσωπική σκηνή μεταξύ τους, η Phyllis θέλει εμφανώς να αποφύγει τη σεξουαλική τους συνεύρεση. Προτιμά να ξεκουραστεί και να συζητήσει για τη μέρα της στην Ουάσινγκτον. Οι δικές του ανάγκες όμως, θα υπερτερήσουν. Νωρίτερα, όταν βρέθηκε ανάμεσα σε Ρεπουμπλικανούς γερουσιαστές για να πει τη γνώμη της σχετικά με την εξωτερική πολιτική των Η.Π.Α. και την πυρηνική απειλή, το αληθινό της πάθος δηλαδή, της ζητήθηκε να κρατήσει απλά τις σημειώσεις ως μοναδική γυναίκα του γκρουπ. Κατά δική της ομολογία δεν ήθελε να καταπιαστεί με ‘τα γυναικεία θέματα’, αλλά μόνο εκεί ήθελαν να την παρκάρουν οι άντρες συνάδελφοί της. Ας είναι, φαίνεται να σκέφτηκε, και έγινε η εκπρόσωπος μιας ρητορικής που θριάμβευσε τότε, θριαμβεύει σήμερα.

Παρότι η Blanchett είναι η αναμφισβήτητη σταρ σε μια σειρά που θα ήταν τα ορίτζιναλ ‘Star Wars’ αν πρωταγωνιστής τους ήταν ο Darth Vader, το show αφιερώνει πολύ χρόνο στις υπόλοιπες ιστορικές γυναίκες του debate. Στο πρόσωπο του δεύτερου κύματος φεμινισμού και εκδότρια του περιοδικού Ms. Magazine, Gloria Steinem (Rose Byrne). Στην πρώτη μαύρη γυναίκα που έβαλε υποψηφιότητα για Πρόεδρος, Shirley Chisholm (Uzo Aduba). Στη διάσημη συγγραφέα του εμβληματικού ‘The Feminine Mystique’, Betty Friedan (Tracey Ullman). Στο μέλος της Γερουσίας από τη Νέα Υόρκη, Bella Abzug (Margo Martindale). Εκείνες αμφισβήτησαν την εικόνα του πλήρως ικανοποιημένου προτύπου γυναίκας των ‘50s και έφεραν σπουδαίες νίκες στο κίνημα, άρα ήταν βραχνάς για τη Schlafly που πρέσβευε την υπακοή, τη σεμνότητα και τη νοικοκυροσύνη. Καθένα επεισόδιο της σειράς επικεντρώνεται σε κάποια διαφορετική γυναίκα, βάζοντας σιγά-σιγά τα κομμάτια στο παζλ που διαμόρφωνε τότε τη συζήτηση.

H Rose Byrne ως Gloria Steinem

Ο φεμινισμός όμως, όπως και όλα τα κινήματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δεν είναι μια μονολιθική εμπειρία για τους ανθρώπους που τα υποστηρίζουν. Περιθωριοποιημένες ομάδες όπως οι γυναίκες άλλου χρώματος ή διαφορετικής σεξουαλικής ταυτότητας δεν έχουν νιώσει ευπρόσδεκτες διαχρονικά στο κίνημα. Το ‘Mrs. America’, στα επεισόδια που έχουμε δει ως τώρα αποκλειστικά από το FOX, το αναγνωρίζει αυτό και φαίνεται πως έχει τη διάθεση να το αναπτύξει. Σήμερα γνωρίζουμε ότι η διαθεματικότητα είναι ζωτική για τον φεμινισμό, όμως πολλές από τις λευκές γυναίκες που πρωτοστατούσαν εκείνη την εποχή δεν βρίσκονταν ακόμα σε αυτό το στάδιο. Και αν βρίσκονταν ακόμα, όπως διαφαίνεται για παράδειγμα από την ευαίσθητη, προοδευτική Steinem της Byrne, η ανάγκη τους να συμβιβαστούν εν μέρει με άντρες ‘συμμάχους’ τους για να πετύχουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερα κέρδη στις θέσεις τους, τις εμπόδιζαν από να ακολουθήσουν την καρδιά τους.

Αυτοί οι συμβιβασμοί – οι εκπτώσεις καλύτερα – που κάνουν η Schlafly, η Steinem και οι υπόλοιπες ηρωίδες, είναι ο βασικός παραλληλισμός που κάνει σε πρώτη φάση το ‘Mrs. America’ μεταξύ τους. Αυτά τα νερά όμως μπορούν να γίνουν επικίνδυνα.

Η σειρά, όσο επικεντρωμένη και αν είναι στη Schlafly, είναι με το μέρος των φεμινιστριών. Δεν αφήνει αμφιβολίες για αυτό. Κοιτώντας, ωστόσο, συχνά με συμπόνοια τον Μεγάλο Κακό της – κάτι που ομολογουμένως έχει κοινό με έναν τεράστιο κατάλογο ταινιών και σειρών με άντρες αντι-ήρωες – ρισκάρει να ελαφρύνει το προφίλ που έχει δώσει η ιστορία στην πρωταγωνίστριά του.

H Uzo Aduba (Orange Is the New Black) ως Shirley Chisholm

Η Schlafly που πέθανε το 2016 μετά από την προεκλογική στήριξή της στον Donald Trump, δεν φαινόταν να βιώνει κάποια εσωτερική σύγκρουση στα πιστεύω της. Όχι τουλάχιστον όσο μπορεί κανείς να διαπιστώσει από τη δημόσια ζωή της. Υποστήριζε ότι οι γυναίκες που είχαν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση είχαν προκαλέσει τους θύτες τους και, πριν το E.R.A., ήταν εναντίον της πλατφόρμας για ίσα πολιτικά δικαιώματα που στήριζε το ίδιο της το κόμμα. Οι πεποιθήσεις της ήταν αυτές που ήταν, και δεν υπάρχει κάποιος καταγεγραμμένος λόγος για να τους αποδοθεί μια άλλη, πιο περίπλοκη εκδοχή. Ίσως σκέφτηκαν πως η Blanchett – που εδώ υπηρετεί τη σειρά και ως executive producer – παραείναι σπουδαία ηθοποιός για να της δοθεί ένας ρόλος χωρίς τις λεπτές αποχρώσεις που χαρίζει σ’ αυτόν το ‘Mrs. America’. Ίσως επειδή η τηλεόραση ως μέσο έχει γίνει καταφύγιο για πολύπλευρους γυναικείους ρόλους, ειδικά την εποχή της Peak TV, να είδαν τη Schlafly ως ευκαιρία να γραφτεί ένας ακόμα τέτοιος χαρακτήρας. Από αυτούς που δεν έχουμε προλάβει να χορτάσουμε μετά από δεκαετίες παρέα με το αντι-ηρωικό αντριλίκι.

Ίσως πάνω από όλα, είδαν την πρόκληση στην εξερεύνηση της ερώτησης που ανέφερα παραπάνω. Γιατί γυναίκες με όνειρα και φιλοδοξίες σαν τη Schlafly να μπαίνουν οι ίδιες εμπόδιο στην εξέλιξή τους; Γιατί το 53% των λευκών γυναικών ψήφισε τον Trump το 2016, μήνες αφού τον άκουσαν να λέει ότι αν είσαι πλούσιος μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις στις γυναίκες; Είναι η πατριαρχία, τελικά, που κατασκευάζει τέτοια οξύμωρα σχήματα και, αν ναι, πώς το πετυχαίνει;

Είναι ερωτήσεις μεγαλύτερες από οποιαδήποτε σειρά, αλλά το ‘Mrs. America’ θα προσπαθήσει να τις απαντήσει.

Mε πρωταγωνίστρια τη βραβευμένη με Oscar και Χρυσή Σφαίρα Cate Blanchett, το ‘Mrs. America’ κάνει πρεμιέρα τη Δευτέρα 4 Μαΐου στις 21.50, αποκλειστικά στο FOX. Μετά την πρεμιέρα, τα νέα επεισόδια θα προβάλλονται κάθε Δευτέρα στις 21.50. Το FOX είναι διαθέσιμο στην Ελλάδα μέσω Cosmote TV, Nova, Vodafone TV, Wind Vision.