Noomi Rapace: Τι απέγινε το Κορίτσι με το Τατουάζ;

O Niels Arden Oplev πίστευε πως το δυσκολότερο πράγμα που θα είχε να αντιμετωπίσει διασκευάζοντας το ‘Κορίτσι με το Τατουάζ’ θα ήταν η αναζήτηση μιας πρωταγωνίστριας που να μπορεί να ενσαρκώσει έναν τόσο απαιτητικό ρόλο.

«Πίστευα ειλικρινά πως το κάστινγκ της Lisbeth Salander θα ήταν αδύνατον. Δεν πίστευα πως θα ήταν δυνατόν να βρω κάποια τόσο ιδιαίτερη όσο ο χαρακτήρας σε αυτό το βιβλίο», λέει ο Δανός σκηνοθέτης σε συνέντευξη το 2010. Ύστερα όμως από μία μόλις πρόβα με την Noomi Rapace, ήξερε πως είχε την πρωταγωνίστριά του. «Είναι ένα δώρο, οπωσδήποτε», λέει για την τότε 30 χρονών πρωταγωνίστριά του, που 2 χρόνια νωρίτερα είχε σαρώσει στα Δανέζικα κινηματογραφικά βραβεία για την ερμηνεία της ως νεαρής μητέρας στο δραματικό φιλμ ‘Daisy Diamond’.

«Κάποια με αυτή τη σκοτεινή, δυνατή ενέργεια, αυτή την αφοσίωση και τη θέληση να μεταμορφώσει τον εαυτό της και να παραμείνει σε αυτό τον χαρακτήρα, για έναν σκηνοθέτη να έχει κάτι τέτοιο, είναι οπωσδήποτε δώρο». Η Σουηδέζα ηθοποιός δικαίωσε την επιλογή του σκηνοθέτη βοηθώντας να πάρει σάρκα και οστά μια εμβληματική ηρωίδα και μέσα την μαγνητιστική ερμηνεία της, η ίδια η ταινία να γίνει διεθνές φαινόμενο.

Είναι ένα από εκείνα τα σπάνια success stories που καταλήγουν να μεγευθύνουν την καριέρα και το κασέ κάθε εμπλεκόμενου. Ο σκηνοθέτης πήγε στο Χόλιγουντ, γύρισε ταινίες και σειρές (πιο γνωστή δουλειά του μάλλον το ‘Mr. Robot’). Ο σεναριογράφος έφτασε να γυρίζει διασκευές Stephen King και να μιλάει και στο Oneman, τέτοιες δόξες. Ο έτερος πρωταγωνιστής Michael Nyqvist, τον οποίο τραγικά χάσαμε πολύ νωρίς (στα 56 του μόλις χρόνια) άφησε μια σειρά από αξέχαστες ερμηνείες σε παραγωγές σαν το ‘Mission: Impossible – Ghost Protocol’, την ‘Κρυφή Ζωή’ του Terrence Malick και φυσικά στο ‘John Wick’:

(Μέχρι και το ίδιος ο τίτλος έκανε χολιγουντιανή καριέρα, αποτελώντας αντικείμενο αγγλόφωνου ριμέικ δια χειρός David Fincher μόλις 2 χρόνια αργότερα- αλλά αυτό θα είναι θέμα ενός άλλου, ξεχωριστού άρθρου.)

Μα αναμφίβολα, το μεγάλο όνομα που γεννήθηκε στην πλάτη αυτού του φαινομένου ήταν η ηθοποιός-δώρο για τον Oplev, η ίδια η ορίτζιναλ Lisbeth Salander. H Noomi Rapace.

Η Lisbeth της άνοιξε όλες τις πόρτες του Χόλιγουντ κι εκείνη έκανε τις πρώτες δυνατές επιλογές της. Η πρώτη τριπλέτα από πρότζεκτ που επέλεξε στη νέα της, αγγλόφωνη καριέρα, ταινίες που κυκλοφόρησαν το 2011, το 2012 και το 2013, ήταν: Το πρώτο όνομα μετά το κεντρικό δίδυμο των Robert Downey Jr. και Jude Law στο σίκουελ του εμπορικά υπερ-επιτυχημένου ‘Sherlock Holmes’ του Guy Ritchie.

Ο πρωταγωνιστικός ρόλος στο αινιγματικό ‘Alien’ πρίκουελ ‘Prometheus’ δια χειρός του ίδιου του Ridley Scott, δηλαδή στα μάτια όλων η ηθοποιός που θα έπαιρνε τη σκυτάλη από τη θρυλική Ellen Ripley της Sigourney Weaver.

Και ο κεντρικός ρόλος δίπλα στην Rachel McAdams στο θρίλερ του μεγάλου Brian DePalma ‘Passion’, το οποίο διαγωνίστηκε στο Φεστιβάλ Βενετίας.

Και μεγάλοι ρόλοι, και μεγάλοι σκηνοθέτες, και μεγάλοι συμπρωταγωνιστές, και μεγάλα Φεστιβάλ, και μεγάλα franchise. Ένα. Δύο. Τρία. Όλα σωστά.

Γιατί τότε, 7 χρόνια αργότερα, καθώς μια αδιάφορη νέα ταινία της κυκλοφορεί στις αίθουσες (‘Το Μυστικό Μας’, την ερχόμενη Πέμπτη 22 Οκτωβρίου), η πρώτη αντίδραση είναι “με τη Noomi Rapace… τι κάνει τώρα η Noomi Rapace;!”. Πού χάθηκε αυτή η ψυχή!

To ‘Passion’ παρά την αγάπη που του τρέφουν αρκετοί σκληροπυρηνικοί φανς του DePalma δεν απέσπασε ιδιαίτερα θερμές αντιδράσεις, και το ‘Prometheus’ ήταν εξαρχής ένα διχαστικό κομμάτι μαζικού entertainment όπου το βασικό σημείο ενδιαφέροντος νομοτελειακά θα ήταν η μυθολογία και όχι η κεντρική σταρ- ειδικά εν μέσω ενός λαινάπ άλλων μεγαλύτερων ονομάτων όπως της Charlize Theron και του Idris Elba.

Είναι κρίμα, γιατί στο ‘Prometheus’ η Rapace τα αφήνει όλα στο τραπέζι:

Ανάμεσα σε ασάφειες, αντικρουόμενες δηλώσεις και φήμες, προκύπτει μια εικόνα πως πιθανότατα το στούντιο ήταν που δεν την ήθελε πίσω για το ‘Alien: Covenant’. Ο Ridley Scott αρχικά δήλωνε πως η συνέχεια του ‘Prometheus’ θα ακολουθούσε την ηρωίδα της, Elizabeth Shaw, και το ανδροειδές του Michael Fassbender στην αναζήτηση ενός Παραδείσου που, φυσικά, δε θα μπορούσε να είναι ο Παράδεισος που όλοι θα ήλπιζαν. Ξαφνικά όμως, καθώς το ‘Covenant’ γινόταν όλο και πιο απτό ως πρότζεκτ, τα σχέδια μυστηριωδώς άλλαξαν, χωρίς ποτέ να είναι ξεκάθαρο το γιατί. Η αρχική μάλιστα εκδοχή του σεναρίου σύμφωνα με αναφορές εμλεκομένων με το πρότζεκτ, ακολουθούσε αυτή την αφηγηματική διαδρομή.

Η ταινία προσπερνά όλο αυτό το αρχικό στάδιο και ακολουθεί ένα εντελώς νέο πλήρωμα που φτάνει σε αυτό τον μη-Παράδεισο για να ανακαλύψει ό,τι απέμεινε από το Prometheus. Δια στόματος Fassbender μαθαίνουμε τι απέγινε η Shaw, με την Rapace να έχει μια παρουσία που περιορίζεται σε κάποια παράσιτα και σε ένα φρικιαστικό κέρινο ομοίωμα. Προσωπικά βρίσκω πως αυτή η κατεύθυνση ενισχύει απείρως τον υποβόσκοντα νιχιλισμό του φιλμ, αλλά ανεξάρτητα από αυτό, οι συνθήκες υπό τις οποίες η Rapace μετατράπηκε από πρωταγωνίστρια σε μαύρο κι άραχνο cameo από την Κόλαση, είναι αδιευκρίνιστες.

(Η ίδια έχει πει, πάντως, πως ποτέ δεν επρόκειτο να έχει μεγαλύτερο ρόλο στην ταινία, πως λατρεύει τον Ridley Scott και πως ποτέ δεν ξέρει τι έχει εκείνος μες στο κεφάλι του. Θα ήταν ταιριαστό να συνεργάζονταν ξανά κάποια στιγμή.)

Όποια κι αν είναι η αλήθεια, αξίζει να σημειώσουμε πως ανάμεσα στις δύο ταινίες του Ridley Scott, οι επιλογές της υπήρξαν ατυχώς άστοχες. Με την εξαίρεση του τίμιου ‘The Drop’ (όπου η Rapace ήταν δεύτερο όνομα στην τελευταία ταινία του James Gandolfini), έπαιξε σε δύο αποτυχημένα θρίλερ, σε ταμεία και κριτική, τα ‘Child 44’ και ‘Rupture’, ενώ το 2013 επέλεξε να επανενωθεί με τον Oplev για το δικό του αγγλόφωνο ντεμπούτο. Το φιλμ ‘Dead Man Down’ το έχω περασμένο στο letterboxd, έχω γράψει και ριβιού, και κυριολεκτικά δεν θυμάμαι ούτε να το έχω δει, ούτε να έχω την παραμικρή ιδέα τι είναι.

H Rapace βρίσκεται αιωρούμενη. Με έναν περίεργο τρόπο, έχει βρεθεί να μην είναι ηθοποιός που πλέον τα στούντιο εμπιστεύονται για κάποιο μεγάλο τους μπλοκμπάστερ, αλλά ταυτόχρονα έχοντας παίξει έναν τόσο εμβληματικό ρόλο και μη σταματώντας να δουλεύει, παραμένει αναγνωρίσιμη και οπωσδήποτε ένα σημαντικό κεφάλαιο για κάθε φιλμ στο οποίο συμμετάσχει.

Δε σταματά ποτέ να έχει την σκηνική παρουσία, τον ωμό μαγνητισμό και την αφοσίωση που βγάζει σε ό,τι ρόλο κι αν αναλαμβάνει. Να κάνει, με έναν τρόπο, καλύτερη κάθε ταινία της- πολύ σημαντικό σε οποιοδήποτε context. Και, τελικά, φαίνεται να βρίσκει αυτό το πολύ συγκεκριμένο κομμάτι χολιγουντιανής γης όπου αυτά τα γνωρίσματα δεν θα σταματήσουν ποτέ μα ποτέ να είναι ανεκτίμητα: Το low budget σινεμά δράσης.

Στο ‘Unlocked’ παίζει μια ανακρίτρια της CIA μπλεγμένη σε μια υπόθεση βιολογικού πολέμου. (Metacritic: 46% Βιντεοταινία ολκής.) Το ‘What Happened to Monday’, το πιο απίθανο από όλα τα έργα της αυτό το διάστημα, είναι ένα sci-fi θρίλερ όπου παίζει 7 ρόλους, μια διεθνή συμπαραγωγή $26 εκατομμυρίων που μοιάζει με ταινία-όνειρο για το Netflix. (Metacritic: 47%. Βέβαιο μελλοντικό καλτ b-movie.) Το περσινό ‘Close’ είναι κλασική περίπτωση βήτα περιπέτειας όπου μπράβος, η Rapace δηλαδή, προστατεύει πλουσιοκόριτσο. Μάντεψε. Άνετα το χαζεύεις ένα βράδυ στο Netflix. (Metacritic: 51%. Στην ταινία η Rapace τρέχει, πυροβολάει, είναι γενικώς έξαλλη. Φανταστικά.)

Μέσα σε όλα αυτά μην ξεχάσουμε να συνυπολογίσουμε το ‘Bright’, από αυτά τα νετφλιξικά μπλοκμπάστερ που παρότι πανάκριβα έχουν όλη την εσάνς μιας πάμφτηνης βιντεοταινίας που μετανιώνεις που πλήρωσες πριν πάει στα εβδομαδιαία για να την πάρεις φτηνότερα. Και έπαιξε και στην 2η σεζόν του ‘Jack Ryan’ το οποίο, ΟΚ, δεν χρειάζεται να αναλυθεί περαιτέρω. Δεν έχει κάνει πολλή τηλεόραση, αλλά υπάρχουν πολλές σειρές που θα ήταν τυχερές να την έχουν.

(Έπαιξε πρόπερσι και στο “Stockholm” δίπλα στον Ethan Hawke, ένα ψιλοχαμένο μες στην κίνηση αλλά φαν και τιμιότατο heist movie βασισμένο μια ληστεία το 1973 στη Στοκχόλμη.)

«Είμαι εθισμένη. Η ηθοποιία είναι το ναρκωτικό μου – είναι το καλύτερο επάγγελμα του κόσμου», έλεγε πριν λίγα χρόνια μετά τα γυρίσματα του ‘What Happened to Monday’ για τις ανάγκες του οποίου έπρεπε να περάσει βδομάδες γυρισμάτων με μόνη παρέα τον εαυτό της. Δεν θα υπήρχε καμία αμφιβολία πως θα το έκανε με απόλυτη αφοσίωση χωρίς να αφήσει ούτε για μια σκηνή να φανεί πως δεν είναι ΕΚΕΙ, 100%.

Μια δεκαετία νωρίτερα, φανέρωνε την ίδια απόλυτη αφοσίωση σε ένα άλλο πρότζεκτ που τότε είχε αναλάβει. «Εκείνα τα φιλμ πήραν ενάμιση χρόνο», λέει στην ίδια συνέντευξη, μιλώντας για την τριλογία ‘Millennium’. «Γυρίσαμε και τις τρεις ταινίες τη μία μετά την άλλη και ήμουν χάλια. Τελειώσαμε το τρίτο και θυμάμαι οι παραγωγοί ήρθαν με ένα μεγάλο μπουκάλι σαμπάνιας και οι πάντες πανηγύριζαν. Εγώ έπρεπε να τρέξω στην τουαλέτα και απλά ξερνούσα. Το κορμί πέταγε έξω τη Lisbeth. Ήταν σαν σωματικός εξορκισμός».

Ας μην πιάσουμε να μιλάμε τώρα για Μέθοδο και άλλα τέτοια βαρύγδουπα αλλά αρκεί να πούμε πως αυτός ο ολοκληρωτικός τρόπος με τον οποίο η Rapace δίνεται στις σκοτεινές ηρωίδες της, γίνεται τελικά εμφανής στην οθόνη. Κι αν το πρεστιζάτο Χόλιγουντ δεν έχει πια θέση γι’αυτήν (αν και ποτέ δεν ξέρεις πώς εξελίσσονται αυτά τα πράγματα) δεν πειράζει και πολύ. Υπάρχουν και χειρότερα πράγματα από το να είσαι μια υπερβολικά-καλή-για-τη-δουλειά πρωταγωνίστρια καλτ βιντεοταινιών.

Δεν έγινε ποτέ η αδιαφιλονίκητη διεθνής σταρ που πριν 10 χρόνια θα περιμέναμε, αλλά θα είναι για πάντα -περισσότερο κι από τη Lisbeth Salander- η Noomi Rapace.

*******

Ταινίες που έστειλαν έντρομους θεατές στο νοσοκομείο, κανίβαλοι, φουτουριστικές αιρέσεις, δαιμονισμοί που σπάνε τα στερεότυπα. Ποιες ταινίες τρόμου σού έχουν ξεφύγει; Μάθε για τις 13 πιο υποτιμημένες ταινίες τρόμου της δεκαετίας στο νέο επεισόδιο του POP για τις Δύσκολες Ώρες!