O Daniel Clowes είναι ο Louie των κόμικς

Από τις πιο απλές και όμορφες ιστορίες του (αν και εντελώς πολλή ομορφιά πουθενά στον Clowes δεν υπάρχει) σαν το ‘Mr Wonderful’, μέχρι τις αρρωστημένα καλές όπως το ‘Like a Velvet Glove Cast in Iron’, o Daniel Clowes χειρίζεται μοναδικά την αλήθεια, την μιζέρια και τη γλώσσα στα κόμικς του. Οι χαρακτήρες του μιλάνε πιο πραγματικά από ό,τι συχνά συναντάμε στο είδος, εξ ου και είναι και πολύ πυκνογραμμένος ο λόγος του, μα τόσο ωραία δοσμένος που ποτέ δεν γίνεται περιττός ή βαρετός. Είναι ίσως ο πιο mainstream underground κομίστας, σε μια συνέντευξη όμως που τον αποκάλεσαν «διάσημο» είπε πως αυτό ισοδυναμεί με το να πεις για κάποιον ότι είναι διάσημος παίκτης του μπάτμιντον.

Ο Daniel Clowes γεννήθηκε το 1961 στο Σικάγο. Όταν ήταν 24 ετών δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά δουλειά του στο Cracked Magazine. Ένα χρόνο αργότερα ξεκίνησε το δικό του κόμικ με τίτλο ‘Lloyd Llewellyn’ από τις εκδόσεις Fantagraphics, το οποίο κράτησε εφτά τεύχη. Ο Lloyd είναι ένας ντέτεκτιβ σε ένα κλασικό νουάρ ’50s σκηνικό. Η σειρά του δεν πήγε εν τέλει τόσο καλά και ακυρώθηκε, ο ίδιος όμως χάρηκε γιατί όπως έχει πει δεν ήθελε να αναλωθεί σε έναν μόνο χαρακτήρα.

Το 1989 δημιούργησε τη σειρά κόμικ ‘Eightball’, ίσως το πιο σημαντικό alternative αμερικάνικο κόμικ του 20ου αιώνα. Το ‘Eightball’ εκδόθηκε συνολικά σε 23 τεύχη και έως το 2004, πήρε πολλά βραβεία και έκανε τον Clowes γνωστό στο κοινό. Μέσα στο ‘Eightball’ εμφανίστηκαν σε συνέχειες οι σημαντικότερες ιστορίες του, το ‘Like a Velvet Glove Cast in Iron’, το ‘Pussey!’, το ‘Ghost World’ και το ‘David Boring’, τα οποία μάλιστα εκδόθηκαν αργότερα το καθένα ξεχωριστά ως graphic novel. Μαζί με αυτές τις κύριες ιστορίες του, έγραφε και κάποιες αυτοτελείς οι οποίες επίσης έχουν εκδοθεί σε δυο ξεχωριστά βιβλία, το ‘Caricature’ και το ‘Orgy Bound’. Τα πρώτα δέκα χρόνια της έκδοσής του, το κάθε τεύχος του ‘Eightball’ περιείχε στο σύνολο 5 με 7 μικρές ιστορίες του Clowes, οι οποίες διαφοροποιούνταν στο είδος (αυτοβιογραφικό, σατιρικό, φαντασίας) και στο στυλ σχεδίου.

Το ‘Like a Velvet Glove Cast in Iron’ εμφανίστηκε στα δέκα πρώτα τεύχη και είναι ίσως το πιο παράξενο και δυστοπικό από τα κόμικ του. Το ‘Pussey!’ είναι για τη ζωή ενός κομιξά που λέγεται Dan Pussey (τα ονόματα των χαρακτήρων του Clowes είναι πάντα πετυχημένα). Το διασημότατο ‘Ghost World’ πργματεύεται πολύ ρεαλιστικά τη ζωή και τη φιλία δύο έφηβων κοριτσιών που μόλις τελείωσαν το σχολείο, βαριούνται και δεν τους αρέσει τίποτα και κανείς άλλος εκτός από τον εαυτό τους. Έχει γίνει και ταινία το 2001 με την Scarlet Johansson, την Thora Birch και τον Steve Buscemi που αν και σε επίπεδο πλοκής ξεφεύγει αρκετά από το κόμικ, το feeling είναι το ίδιο. Άλλωστε το σενάριο είναι γραμμένο από τον Clowes και έχει κερδίσει και υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης προσαρμογής σεναρίου. Το 2006 ξανασυνεργάστηκε με το σκηνοθέτη του ‘Ghost World’ και γράφει το σενάριο για το ‘Art School Confidential’ με πρωταγωνιστή τον John Malkovich, το οποίο είναι βασισμένο σε μια από τις αυτοτελείς ιστορίες του, η οποία συμπεριλαμβανόταν στο 7ο τεύχος του ‘Eightball’.

Από το 1998 και μετά αλλάζει ο τρόπος που βγάζει το ‘Eightball’ και από κόμικ σε συνέχειες προσιδιάζει πιο πολύ σε αυτόνομη graphic novel έκδοση, με ολοκληρωμένες ιστορίες (αν δεχτούμε τον διαχωρισμό κόμικ / graphic novel δηλαδή, γιατί ο ίδιος δεν τον δέχεται ακριβώς, μάλλον δεν τον νοιάζει δηλαδή). Το ‘David Boring’ βρίσκεται πάνω στη μετάβαση αυτή του ‘Eightball’ γιατί είναι μια ιστορία σε τρία μέρη, που εκδόθηκε σε τρία τεύχη, με κάθε τεύχος όμως να περιλαμβάνει μόνο τον David Boring και όχι κάποια άλλη ιστορία όπως συνήθιζε ως τότε. Ο David Boring είναι ένας εικοσάρης+ που η ζωή του καθορίζεται από ένα ερωτικό φετίχ. Τα τρία μέρη της ιστορίας είναι διαφορετικά μεταξύ τους όσον αφορά το χώρο και το χρόνο και το καθένα φαντάζει από μόνο του ολοκληρωμένο, αν και το τέλος τα δένει όλα μαζί.

Ξεκινώντας το ‘Eightball’, νόμιζε πως το κοινό θα το θεωρήσει περίεργο και θα αδιαφορήσει γι αυτό. Έκανε όμως λάθος γιατί γρήγορα βρήκε απήχηση. Μέχρι τα τέλη των ’90s ο Clowes θεωρείτο πια ένας από τους πιο σημαντικούς Αμερικανούς κομίστες.

Στα δύο τελευταία τεύχη του ‘Eightball’, το 2001 με το ‘Ice Haven’ και το 2004 με το ‘Death Ray’ χρησιμοποίησε για πρώτη φορά χρώμα. Το ‘Ice Haven’ αποτελείται από 29 shorts διαφορετικών χαρακτήρων που κατοικούν στη μικρή πόλη Ice Haven. Από το εκεί και έπειτα, οι ήρωές του μεγαλώνουν απότομα. Συμβαδίζουν με την ηλικία του ίδιου του Clowes, ο οποίος πλέον όποτε τους σχεδιάζει νέους είναι πάντα σε flashbacks. Το ‘Death Ray’ είναι η ιστορία του Andy σε flashbacks, ενός loser εφήβου που μαθαίνει ξαφνικά ότι έχει υπερδυνάμεις. Και τα δύο εκδόθηκαν αργότερα ξανά ως graphic novel –ουσιαστικά σε καλή έκδοση με χοντρό εξώφυλλο.

Το 2007 και 2008 δημοσιεύσε σε συνέχειες στους New York Times το ‘Mr. Wonderful’, μία ιστορία που αν δεν υπήρχε το φετινότατο ‘Patience’, θα έλεγα πως είναι η πιο ρομαντική του Daniel Clowes. Σαν χαρακτήρας πάντως είναι σίγουρα ο πιο συμπαθής που έχει φτιάξει –το όνομά του και πάλι δεν είναι τυχαίο.

Η μετά-‘Eightball’ εποχή του ξεκίνησε επίσημα το 2010 με τον ‘Wilson’, έναν μίζερο μισανθρωπάκο που η ζωή του πάει από το κακό στο χειρότερο (ή και όχι;) το οποίο το 2017 θα βγει και σε ταινία με το Woody Harrelson και τη Laura Dern. Ο Clowes συνέλαβε την ιδέα για τον ‘Wilson’ την ώρα που βρισκόταν στο νοσοκομείο δίπλα στον πατέρα του λίγο πριν πεθάνει και διάβαζε την βιογραφία του Charles Schulz (δημιουργό των ‘Peanuts’), που του τον θύμιζε στο χαρακτήρα. Μια παρόμοια σκηνή υπάρχει μέσα στο κόμικ. Το πιο πρόσφατο και μεγαλύτερο έργο του, ‘Patience’, μια sci-fi ιστορία αγάπης, αποτελεί ένα τόσο διαφορετικό μα και τόσο οικείο εν τέλει σε σχέση με το υπόλοιπό του έργο.

To θαυμαστό με την περίπτωση του Clowes είναι ότι στα 30 χρόνια που είναι στο προσκήνιο το έργο του δεν έχει μείνει ποτέ στάσιμο, ούτε έχει κάνει κοιλιά. Κάποια μοτίβα συμφωνούν μέσα στις ιστορίες του αλλά πάντα διαβάζεις κάτι εξελιγμένο και διαφορετικό. Οι ιστορίες του είναι τόσο αληθινές όσο και σουρεαλιστικές, ενώ το χιούμορ του εναλλάσσεται με την μιζέρια ή πηγάζει μέσα από αυτή.

Να κάποια από τα κυρίαρχα μοτίβα του Clowes όπως τα συναντάμε σε όλο το εύρος του έργου του: