Ο δεκάλογος του θεατή TV series
Αφού ούτως ή άλλως βλέπουμε συνέχεια σειρές, ας έχουμε μερικά πράγματα ξεκαθαρισμένα.
- 13 ΜΑΡ 2012
Υπάρχουν δύο έννοιες στο να βλέπει κάποιος σειρές. Υπάρχει το “να χαζέψω ένα ‘NCIS’ πριν πέσω για ύπνο” και υπάρχει το “πω ρε διάολε έχει γενέθλια ο Αντώνης απόψε και ΑΚΟΜΑ δεν έχω προλάβει να δω το τελευταίο ‘ Breaking Bad’, μήπως να ανέβαζα λίγο βολικό πυρετούλη;”
Προφανώς αυτά τα δύο δεν είναι αλληλοαναιρούμενα, όμως υπάρχει μια σαφής διαφορά ανάμεσα στη λεγόμενη ‘appointment TV’ και στο ‘να δω τι έχει το χαζοκούτι’. Το δεύτερο είναι απλά μια μηχανική λειτουργία που γεμίζει άδειες ώρες. Το πρώτο είναι εθισμός ή έστω, αγαπημένη συνήθεια.
Και όπως κάτι τι με το οποίο κολλάς, έχει κανόνες. Όχι, αλήθεια, έχει.
Ή τελοσπάντων, σκεφτήκαμε δέκα. (Τους έχουμε παραβεί κατά καιρούς σχεδόν όλους, οπότε μιλάμε όχι αφ’υψηλού, αλλά εκ πείρας και με αγάπη.)
1) Δεν βλέπουμε διάσπαρτα επεισόδια.
Από αυτό ξεκινάνε όλα, και κάθε βετεράνος θεατής το ξέρει καλά: Δεν μπορείς ούτε να κρίνεις, ούτε να απολαύσεις μια σειρά έχοντας πετύχει 3-4 διάσπαρτα επεισόδια “εδώ κι εκεί”. Η σειρά είναι σειρά για κάποιο λόγο. Ξεκινάει από το πρώτο επεισόδιο, συνεχίζει στο δεύτερο κλπ. Το να πετύχεις το τέλος της πρώτης σεζόν στο Star, να τύχει να δεις στο σπίτι φίλου σου ένα επεισόδιο της 3ης σεζόν, και μετά να τρακάρεις μια επανάληψη του 2×04, δεν καθιστά αυτό το πράγμα “θέαση”. Δεν μπορείς να καταλάβεις ούτε το ρυθμό της σειράς, ούτε την ανάπτυξη χαρακτήρων και ιστορίας, ούτε φυσικά να απολαύσεις τη ροή της. Συνεπώς, το “είχα δει κάτι επεισοδιάκια όταν ήμουν φοιτητής στην Αγγλία, βλακεία μου είχε φανεί”, δεν μετράει ως επιχείρημα σε καμία συζήτηση. Είναι σαν να μην έχεις δει ούτε λεπτό.
2) Όχι spoilers.
Μπορεί να γίνει μια πολύ μεγάλη συζήτηση για το κατά πόσο είναι φάουλ ή όχι το να ρίξεις spoiler για σειρά που έχει ολοκληρωθεί ή έστω για περασμένα της επεισόδια (πχ, θεωρείται spoiler το να αποκαλύψεις ποιος σκότωσε τη Λόρα Πάλμερ ή το αν δολοφονείται ή όχι ο Τόνι Σοπράνο;) όμως αντίστοιχη κουβέντα δεν χρειάζεται όταν μιλάμε για μελλοντικά επεισόδια. Υπάρχει αυτή η περίεργη κάστα ανθρώπων ανάμεσά μας που τη βρίσκει με το να διαβάζει τι πρόκειται να συμβεί στην αγαπημένη του σειρά. ΟΚ, δεν κρίνω κανέναν, ξέρω πολλούς αξιόλογους ανθρώπους που το κάνουν αυτό, δέχεσαι τον καθένα με τις παραξενιές του. ΟΜΩΣ. Το να αποκαλύψεις σε κάποιον τι πρόκειται να συμβεί σε επεισόδιο που δεν έχει παιχτεί ακόμα συνιστά παράβαση που σου κλείνει εισιτήριο πρώτης θέσης για την κόλαση, μαζί με δολοφόνους και με ανθρώπους που μιλάνε στο σινεμά. Δεν θέλω να ξέρω ούτε τι διέρρευσε από το πλατό, ούτε ποιος χαρακτήρας απ’τα παλιά κάνει επιστροφή-έκπληξη, ούτε τι δείχνει το τρέιλερ της επόμενης βδομάδας, ούτε τι είπε το κανάλι στο δελτίο τύπου. Θα τα μάθω όλα όταν δω το actual επεισόδιο. Ευχαριστώ.
3) Το shipping δεν είναι υγιής λόγος για να βλέπεις μια σειρά.
Το shipping για όποιον δε γνωρίζει είναι η “στρατευμένη” προτίμηση σε κάποιο συγκεκριμένο ζευγάρωμα σε σειρά. Συνοδεύεται συχνά από κάποια χαριτωμένη ένωση των δύο εν λόγω ονομάτων, πχ αν ήσουν με αυτούς που ήθελαν η Buffy να τα φτιάξει με τον Spike ήσουν Team Spuffy κλπ. Αυτά τα πράγματα (όπως καταλαβαίνεις διαβάζοντας και μόνο τη λέξη Spuffy) είναι του διαβόλου. Και το λέω ως κάποιος που από καιρό σε καιρό έχει τύχει να παγιδευτώ τόσο πολύ από την χημεία δύο χαρακτήρων, που άρχισα να κρίνω επεισόδια αποκλειστικά βάσει του αν εξυπηρετούσαν αυτή την προοπτική. Θα τύχει σε όλους μας. Συμβαίνει. Αλλά συνήθως είναι δείγμα του ότι μια σειρά δεν πολυέχει άλλα πράγματα άξια λόγου. Αν πιάσεις τον εαυτό σου να μετατρέπεται σε shipper, ξεκίνα να σκέφτεσαι το ενδεχόμενο του delete.
4) Όχι καινούριοι συν-θεατές σε σημαντικά επεισόδια.
Ξέρεις τι είναι γαμάτο; Να μαζεύεται παρέα για κάποιο μεγάλο επεισόδιο, πχ για αρχή και τέλος της σεζόν “Lost”, για κανά διπλό επεισόδιο του “Office” ή για κανά Χριστουγεννιάτικο ή 100ό επεισόδιο σειράς (πάντα κάτι ιδιαίτερο θα έχουν αυτά). Ξέρεις τι είναι όχι-γαμάτο; Να έχει έρθει φίλος φίλου μαζί επειδή “ε μωρέ, fun ακουγόταν η φάση” και να μην έχει ιδέα από τη σειρά, και να είσαι τώρα εκεί να βλέπεις επιτέλους την πρεμιέρα 2ης σεζόν “Game of Thrones” και να έχεις κάποιον που ρωτάει ψιθυριστά κάθε 2η σκηνή “αυτή δηλαδή είναι η μαμά των δράκων;” και “αυτό το πιτσιρίκι δηλαδή είναι ο βασιλιάς;” και “ο νάνος με ποιος είναι τώρα δηλαδή;” Απλά πείτε όχι. Βγείτε για καμιά μπύρα. Και τα μπαρ πρέπει κάπως να επιβιώσουν.
5) Στον μαραθώνιο κάνουμε διάλειμμα ανάμεσα στις σεζόν.
Κάθε καλή σειρά αντιμετωπίζει μία σεζόν σαν ένα μεγάλο κεφάλαιο, σαν μια ιστορία με αρχή, μέση, τέλος, ίσως και cliffhanger. Η ουσία είναι πως πάντα μια ιστορία, μια πορεία χαρακτήρα, μια θεματική, κάτι πάντοτε ολοκληρώνεται σε ένα season finale. Γι’αυτό, αν βλέπεις τη σειρά σε μαραθώνιο (κάτι απολύτως αποδεκτό, δεν υπάρχει σωστός και λάθος ρυθμός να βλέπεις μια σειρά), σεβάσου το και άστο λίγο να καθίσει μέσα σου. Όσο απίστευτο κι αν είναι το cliffhanger. Έτσι κι αλλιώς, η κορύφωση της απόλαυσης ενός cliffhanger βρίσκεται περισσότερο στην αγωνία, παρά στην αναπόφευκτα απογοητευτική εξήγηση/αποκάλυψη/συνέχεια.
6) Δεν κοιτάμε το imdb.
Έχουν πληγωθεί έτσι τα καλύτερα παλικάρια. Λοιπόν, κάντο αυτό τατουάζ στο μυαλό σου: Όσο κι αν θες να μάθεις περισσότερα για έναν ηθοποιό σε μια σειρά, ΜΗΝ κοιτάξεις να δεις τι άλλο έχει κάνει – με μαθηματική ακρίβεια, θα πέσει το μάτι σου στο πόσα επεισόδια της σειράς που βλέπεις τώρα έχει κάνει. (“Άρα πεθαίνει στην επόμενη σεζόν; ΟΧΙΙΙΙ” <– αληθινή αντίδραση.) Και όσο κι αν σου αρέσει μια ατάκα, ΜΗΝ ψάξεις να την βρεις στα quotes – με μαθηματική ακρίβεια, θα πέσει το μάτι σου σε μια ατάκα τύπου “έγινε προσωπικό όταν σκότωσες τη γυναίκα μου *πυροβολάει*” (<– αληθινό παράδειγμα, και 3 σεζόν μια σειράς μόλις καταστράφηκαν.) Βασικά γενικά προσποιήσου πως αυτή η σειρά δεν υφίσταται στο ίντερνετ. Μην αναζητήσεις τίποτα για αυτήν μέχρι να την τελειώσεις ή έστω δεις το πιο πρόσφατο επεισόδιο. Απλά μην.
7) Μαθαίνουμε ονόματα σεναριογράφων, όχι σκηνοθετών.
Καλά, αν δε θες δε μαθαίνεις τίποτα, αλλά εννοούμε πως ενώ το σινεμά είναι σκηνοθέτης, η τηλεόραση είναι σεναριογράφος. Ωραία είναι για τα δελτία τύπου και για τα βραβεία τα διάφορα “σκηνοθετεί ένα επεισόδιο ο Martin Scorsese”, αλλά η σειρά είναι δημιουργία εκείνου που γράφει τα σενάρια. Που ναι, είναι πολλοί, αλλά σε πολλές από τις κορυφαίες σειρές, οι επικεφαλείς σεναριογράφοι έγραφαν, ενέκριναν, έλεγχαν και τον τελευταίο τόνο του κάθε σεναρίου (χαρακτηριστικές περιπτώσεις, “Buffy”, “Deadwood”, “West Wing”, “Gilmore Girls”, “Sopranos”). Αλλά ακόμα και σε πιο δημοκρατικές περιπτώσεις, αυτό που έχει νόημα να θυμάσαι (αν έχει νόημα και θες κάτι να θυμάσαι και να ακολουθείς) είναι ποιος γράφει τα σενάρια, και όχι ποιος οργανώνει το πλατό.
8) Είναι ΟΚ να βλέπεις κάτι “επειδή το βλέπουν όλοι“.
Το ξέρουμε, ακούγεται λάθος. Δεν είναι. Είναι περασμένο στο DNA των τηλεοπτικών σειρών το να δημιουργούν μεγάλες συζητήσεις γύρω από μικρές λεπτομέρειες, που σε ένταση συναγωνίζεται μόνο η παροδικότητά τους. (Και σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως το φινάλε του “Sopranos”, η συζήτηση εγυυημένα δε θα σβήσει ποτέ.) Οπότε δεν είναι παράλογο να βλέπεις κάτι που δεν πολυγουστάρεις, απλά για να πιάνεις τις αναφορές ή να μπορείς να συμμετέχεις στις συζητήσεις ή να μπορείς να κυκλοφορήσεις στο ίντερνετ τις μέρες που ακολουθούν την προβολή του κάθε νέου επεισοδίου “Mad Men”.
9) (Αλλά μην το κάνεις θέμα.)
Δεν πολυγουστάρεις το “Glee” αλλά το έβλεπες για 2 χρόνια; Θεωρείς το “Heroes” βλακώδες αλλά το έβλεπες για 3 χρόνια; (Και ΟΚ, μπορεί να αναφέρομαι στον εαυτό μου σε αυτές τις 2 περιπτώσεις.) Εντάξει, είπαμε, επιτρέπεται -αλλιώς δε θα ήξερες την Sue Sylvester ή το Vote Petrelli ή τις ζαχαρένιες διασκευές ποπ επιτυχιών ή ποιος είναι ο Sylar- αλλά αν παραδεχτείς ότι δε σου αρέσει μια σειρά, απλά σταμάτα να κάνεις θέμα ότι συνεχίζεις να τη βλέπεις. Κάποια στιγμή απλώς παραδέχτηκα ότι υπάρχει κόσμος που βλέπει “Glee” και του αρέσει. Είναι πολύ ψυχοφθόρο -για σένα και για τους άλλους- το να το βλέπεις και να το κράζεις κάθε βδομάδα. ΟΚ, ίσως σε πολύ ιδιαίτερες περιπτώσεις.
10) Υπήρχε τηλεόραση και πριν το “Lost”.
Όταν άρχισα να βλέπω φανατικά τηλεόραση μου είχε πει ένας παλιός μου αρχισυντάκτης, “υπήρχε τηλεόραση και πριν την ‘Buffy’ και τα ‘X-Files’.” Αντίστοιχα, σε λίγα χρόνια θα πιάσεις τον εαυτό σου να λέει “υπήρχε τηλεόραση και πριν το ‘Game of Thrones’, ξέρεις.” Είναι απλά φυσιολογικό και αναπόφευκτο. Όμως αλήθεια, για κάθε σειρά που σου αρέσει, υπάρχει κι εκείνη που την γέννησε. Από το “Twilight Zone” στο “Moonlighting”, από το “Twin Peaks” στο “Prisoner” κι από το “M*A*S*H” στο “NYPD Blue”, υπάρχουν πολλά αριστουργήματα που αξίζει να ανακαλύψεις ακόμα και στην εποχή του ΗΒΟ.