ΣΙΝΕΜΑ

Ο James Cameron είναι(*) ο απόλυτος σουξεδάκιας του σινεμά

(*)Νόμιζες πως θα λέγαμε “ο βασιλιάς του κόσμου”, έτσι δεν είναι;

Ο “Τιτανικός” βρίσκεται ξανά στις αίθουσες με την αφορμή των 100 χρόνων από το θρυλικό ναυάγιο, κι όλη αυτή η ενασχόλησή μας για μια ακόμα φορά με τον Μίδα του box office, μας θυμίζει ένα πράγμα: Ότι ο άνθρωπος κατέχει τη συνταγή της επιτυχίας. Κι άλλο ένα: Ότι ο “Τιτανικός” ακόμα κι αν έχασε το #1 στην λίστα των εμπορικότερων ταινιών, παραμένει το μεγαλύτερο κινηματογραφικό φαινόμενο στην ιστορία.

Άσε στην άκρη τα προφανή, ότι κόστισε λεφτά που κανονικά θα φαλήριζαν δύο στούντιο, ότι γύρισε πίσω λεφτά που θα δημιουργούσαν είκοσι δύο, ότι κέρδισε 38 Όσκαρ, ότι έκανε αιώνιους σταρ τους δύο νεαρούς (τότε) πρωταγωνιστές του, ότι παραμένει σημείο ποπ αναφοράς σε εξαντλητικό βαθμό.

Το πιο απίστευτο με τον “Τιτανικό” ήταν ο τρόπος που καταναλώθηκε τότε από το κοινό. Βλέπεις σήμερα κάθε σημαντικό μπλοκμπάστερ να ξεμένει από καύσιμα μετά τις πρώτες 3 ή 10 ή 17 μέρες του, άααντε το πολύ να φτάσουμε και σε 4η βδομάδα αν είναι πολύ ξεχωριστή περίπτωση (όπως το “Dark Knight” πχ ή σε μικρότερο βαθμό το φετινό “Hunger Games”). Ο “Τιτανικός” όμως δεν έκανε άνοιγμα ρεκόρ. Αντιθέτως, ξεκίνησε τίμια και συνέχισε τίμια, και συνέχισε κι άλλο τίμια και μετά συνέχισε τίμια για τόσο πολύ καιρό που το τίμια, κάπου στην 7η και 10η και 14η και ΕΙΚΟΣΤΗ βδομάδα, φαινόταν πια εξωπραγματικό. Απλά συνέχισε, για πάντα, εκεί. Έπιασε μια σταθερά και δεν την άφησε για μισό χρόνο. Εξωπραγματικό. Αδιανόητο.

Γιατί έγινε αυτό; Η απάντηση είναι απλή: Κορίτσια. Ο “Τιτανικός” ήταν ίσως η απαρχή της κοριτσοκυριαρχίας στο box office, κι αν μοιάζει αντιφατικό ότι μιλάμε για κοριτσοκυριαρχία σε μια εποχή όπου τα ταμεία σπάνε η μία υπερηρωική περιπέτεια μετά την άλλη, σκέψου το απλό: Τίποτα δε μπορεί να φτάσει σε νούμερα ρεκόρ αν δεν το στηρίξουν τα κορίτσια. Για την ακρίβεια, τα κοριτσάκια. Από το “Twilight” ως το “Hunger Games”, από την λατρεία για τον συγχωρεμένο τον Heath Ledger του “Dark Knight” μέχρι τον Johnny Depp των “Πειρατών της Καραϊβικής”, για να φτάσεις εκεί, στα τόσο ψηλά, αυτός είναι ο παράγοντας που θα κάνει τη διαφορά.

(Δε θα δεις πχ το “Iron Man” ή το “Hangover” ΤΟΣΟ ψηλά στα charts. Δεν έχουν παρά ελάχιστο appeal έξω από την αντροπαρέα.)

Ο “Τιτανικός” ήταν η ταινία που ξεκίνησε αυτή την τάση, έστω κι αν κανείς τότε δεν το καταλάβαινε. Γι’αυτό άντεξε, με κορίτσια και γυναίκες να το βλέπουν βδομάδα μετά τη βδομάδα, και γι’αυτό -μεταξύ μας- μισήθηκε τόσο περιέργως πολύ. (Για τον ίδιο λόγο που πολλοί απαξιώνουν το “Hunger Games” λες και ήταν σκουπίδι. Γιατί; Επειδή είναι στοχευμένο κυρίως σε κορίτσια παρότι κάθε άλλο παρά chick flick.)

Και πίσω από όλα ήταν ο Cameron. Όχι πως έκατσε και το μέτρησε κυνικά αυτό το πράγμα. Ο άνθρωπος το κομμάτι του έκανε. Διηγήθηκε την απόλυτη ερωτική λαϊκή ιστορία, για την πλούσια που ερωτεύεται τον φτωχό (είναι σημαντικό πως δεν συνέβη το ανάποδο. Η φαντασίωση “πριγκίπισσας αγαπάει τον αλήτη” είναι πολύ πιο ισχυρή από το “ισχυρός άντρας λυπάται φτωχή κοπέλα” το οποίο είναι απλά μη αποδεκτό και πολιτικώς ελάχιστα ορθό), για μια αγάπη που γεννήθηκε στην πρύμνη του μεγαλύτερου πλοίου που φτιάχτηκε ποτέ, έζησε στα υπόγεια του τίμιου λαουτζίκου και πέθανε κάτω από το βάρος της ύβρης της αστικής τάξης.

Τα επιμέρους στοιχεία που συνέθεσαν αυτή την απίστευτη ιστορία, το κάνουν απλά αδύνατο να της αντισταθείς. Είναι παγκόσμια, ξεπερνά το χρόνο, γκρεμίζει τα κοινωνικά εμπόδια, λαμβάνει χώρα στον απέραντο ωκεανό, και συναντά ένα τραγικό -όσο και πωρωτικά εντυπωσιακό- τέλος.

Υπάρχει κάτι για άπαντες εκεί μέσα, ξέχωρα του πόσο άρτιο και εντυπωσιακό είναι ούτως ή άλλως σαν παραγωγή. Ο James Cameron αφήνοντας κατά μέρος τα ουμανιστικά κηρύγματα (της παραγνωρισμένης “Αβύσσου”) ή τις geek αγοροπεριπετειάρες (“Εξολοθρευτής”) ή τα διαγαλαξιακά μπλοκμπάστερ καταστροφής (“Άλιεν 2”), χτυπά με τον “Τιτανικό” κάθε πιθανή χορδή μέσα σε κάθε πιθανό κομμάτι του κοινού.

Δημιούργησε, υπό μία έννοια, το απόλυτο σουξέ. Πίσω στο 1997 δεν έβρισκες άνθρωπο που να μη γουστάρει τον “Τιτανικό”. Και πρόσεξε: Δεν υπάρχει καμία ντροπή στο να το γουστάρεις ακόμα. Ποιος δε μπορεί να εκτιμήσει μια επική ιστορία τραγικού έρωτα, ειδικά όταν συμπεριλαμβάνει ένα τεράστιο πλοίο να κομματιάζεται στα δύο; Μια νίκη για όλους.

Ο Cameron άργησε να ξανακάνει ταινία, πάνω από μια δεκαετία μετά ολοκλήρωσε το “Avatar” και πάλι διαψεύδοντας κάθε αρνητή, έπιασε το zeitgeist από, εχμ, εκεί που πιάνεις κάτι και δε μπορεί να αντιδράσει,  και πάλι μάγεψε όλο το σύμπαν. Η ιστορία ήταν κι εκεί απλή, τα συστατικά ίδια, η τεχνολογία πάλι αιχμής, το οπτικό μέρος πάλι σου έκκοβε την ανάσα, οι κακοί ήταν πάλι μοχθηροί, το κεντρικό ερωτικό ζεύγος ήταν πάλι μια μεγάλη φαντασίωση: Η περίεργα ερωτική ντόπια κοπέλα που μαθαίνει αλήθειες στον ρωμαλέο αλλά τόσο πληγωμένο ρομέο της.

Χωρίς να “αντιγράψει” καμία συνταγή (γιατί ο “Τιτανικός” δεν υπάκουε σε συνταγή, ήταν πάνω από κάτι τέτοια περιοριστικά πράγματα), ο Cameron είχε καταφέρει πάλι να πει την απόλυτη ιστορία. Το κοινό πάλι συνέρρευσε, τα ρεκόρ πάλι ήρθαν, και η #1 εμπορική ταινία όλων των εποχών ήταν πάλι δική του.

12 χρόνια μετά, είχε γράψει ξανά το απόλυτο σουξέ.

Δεν ξέρουμε αν μπορεί να το καταφέρει ξανά. Μπορεί όντως να προκύψει από ατύχημα, το να γυρίσει ο ίδιος άνθρωπος, με δύο διαδοχικές του προσπάθειες, τις δύο εμπορικότερες ταινίες όλων των εποχών; Που να κερδίζουν Όσκαρ (ή να προτείνονται για αυτά), να δέχονται υποκλίσεις από τους κριτικούς, να λατρεύονται από το κοινό και, ναι, να αποκτούν επιθετικούς αρνητές περίπου τρία δευτερόλεπτα μετά τη λήξη της κυριαρχίας τους στο box office;

Είναι αυτό ακριβώς: Σαν ένα μαζικό σουξέ, που έχεις βγει το βράδυ, το τραγουδάς με πάθος όλη νύχτα ενώ χορεύεις μεθυσμένος και περνάς τέλεια και επικά με όλη την παρέα, και ξυπνάς το πρωί και μονολογείς, “είναι όντως δυνατόν χτες το βράδυ να ούρλιαζα στίχους της Rihanna;”

Ναι. Το έκανες. Και ήταν φανταστικά. Και τώρα, που ακούς ξανά εκείνη την απίστευτη επιτυχία που είχαμε λιώσει όλοι μαζί, συλλογικά, το 1997, συνειδητοποιείς πως ναι, δεν ήταν κάποια περίεργη περίπτωση μαζικού υπνωτισμού. Υπήρχε λόγος που ο “Τιτανικός” έγινε τόσο αδιανόητα μεγάλο γεγονός. Και υπήρχε λόγος που έγινε και το “Avatar”. Ο James Cameron βρήκε το cheat, και κατάφερε να γράψει τα δύο μεγαλύτερα σουξέ όλων των εποχών.

Και όχι, δεν υπάρχει καμία ντροπή σε αυτό.