© ΡΑΦΑΗΛ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ/EUROKINISSI
ΜΟΥΣΙΚΗ

Ο ΛΕΞ θα είναι πάντα ένας από εμάς

Ακούσαμε το νέο άλμπουμ του ΛΕΞ με τίτλο Γ.Τ.Κ. (Για Την Κουλτούρα), που μοιάζει με noir ταινία η οποία διαδραματίζεται μια βροχερή Κυριακή στους δρόμους της Θεσσαλονίκης.

Γνωστό ότι οι ώρες δεν περνάνε, ενώ τα χρόνια πετούν σαν αέρας, αλλά πότε μπήκε η μπάλα στη σέντρα για το επόμενο Μουντιάλ;

Όχι, απλώς ο ΛΕΞ έσπασε την «κατάρα της τετραετίας» και κυκλοφόρησε το νέο του άλμπουμ εχθές τα μεσάνυχτα, σημαίνοντας ένα μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός – ένα γεγονός για το οποίο πλήθος κόσμου, κόσμου που για διάφορους λόγους και αιτίες πίνει σήμερα νερό στο όνομα του Θεσσαλονικιού ράπερ, παρέμεινε καθηλωμένο μπροστά στην αντίστροφη μέτρηση ή διέκοψε αμέσως ό,τι έκανε, σε μπαρ, θέατρα, πλατείες, μπαλκόνια, φόρεσε ακουστικά και πάτησε play, όλο ανυπομονησία για να λύσει τα κρυπτικά μηνύματα που θα ήταν στριμωγμένα στα οκτάμπαρα.

Αρκετοί υπέθεσαν ότι το ευτυχές του «αντικανονικά» πρόωρου release συνέβη για να φωτογραφίσει τη δεκαετία που συμπληρώνεται απ’ το Τ.Γ.Κ., το σημείο εκκίνησης δηλαδή για τη σόλο καριέρα του, όταν (από εκεί που κανείς δεν το περίμενε) εμφανίστηκε ένα αυτόφωτο αστέρι, ποτισμένο στον αστικό ρεαλισμό, την αλητεία, το καθημερινό κυνήγι της επιβίωσης. Σε μία ειρωνική ανάγνωση, μπορεί απλώς να θέλησε να προλάβει τα εγκαίνια του μετρό, που στον αμέσως προηγούμενο δίσκο είχε «ανοίξει» με τα «τρυπάνια» του DOF.

Σε σύγκριση, παρεμπιπτόντως, με το σύμπαν εκείνου του άλμπουμ, τώρα έχουμε μια τελείως διαφορετική ατμόσφαιρα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι εάν το Μετρό έμοιαζε με τον drill χορό της επιτυχίας για έναν καλλιτέχνη που έφτασε από τους υπονόμους στην ταράτσα του ΑΠΘ και συμβολικά στην αποθέωση, το τωρινό άλμπουμ αποτυπώνει την επιστροφή στη σκληρή και σάπια πραγματικότητα. Στα συνοικιακά γυράδικα με τις φτηνές ρετσίνες, τις ματωμένες μύτες, τα σπίτια χωρίς ρεύμα, τα παιδικά τραύματα, τους ανθρώπους που τιμούμε ρίχνοντας κονιάκ πάνω στα μάρμαρα, επειδή έφυγαν νωρίς.

Το σπουδαιότερο προσόν του ΛΕΞ είναι οι εικόνες που πιστώνουν μια ζωή «στη γύρα».

Με αυτές τις εικόνες χτίζει τα παλάτια του, όπως λέει στο εναρκτήριο track του άλμπουμ, τονίζοντας όμως την ίδια στιγμή πως ούτε ροδοπέταλα επιθυμεί, ούτε να γίνει βασιλιάς. Αντίθετα, όπως γρήγορα διαπιστώνει ο ακροατής, έρχεται να θυμίσει ότι είναι «ένας από εμάς», το ίδιο πιεσμένος, το ίδιο ταπεινός αλλά όχι πεινασμένος σε σχέση με το 2014. Πιο ξεκάθαρα μεταφέρεται αυτή η πρόθεση στο κομμάτι “Breakdance”, όπου με μια υπέροχη παρομοίωση λέει πως όλοι κάθε Δευτέρα βάζουμε τα κεφάλια στο πάτωμα. Πως όλοι βράζουμε στο ίδιο καζάνι. «Είμαστε όλοι σημαντικοί, και ας μην πέφτουν τα φώτα σε όλους το ίδιο».

Στην τελική, «η νίκη του ενός δεν θα είναι ποτέ αρκετή», όπως λέει περίπου 35 λεπτά αργότερα, κοντά στο φινάλε.

Φαίνεται ότι σε αυτόν τον δίσκο ένιωσε την ανάγκη να τοποθετηθεί (αν όχι να απολογηθεί) για όσα συνέβησαν και ξαφνικά οι πάντες το καλοκαίρι του 2022, τα κανάλια, οι φυλλάδες, τα ραδιόφωνα, η Βουλή, έψαχναν απαντήσεις για το ελληνικό ραπ και τον νεαρό απ’ τη Θεσσαλονίκη που έγινε «φαινόμενο», απασφαλίζοντας μαζί με άπειρες (αχρείαστες) αναλύσεις τον ηθικό πανικό που σε κάθε εποχή καιροφυλακτεί. Εδώ, ταιριάζει το έξυπνο wordplay που εφάρμοσε ο ΛΕΞ στον τίτλο, αντιστρέφοντας το αρκτικόλεξο του Τ.Γ.Κ. από το Τέχνη Για Κολλημένους στο Γ.Τ.Κ., που δηλώνει το Για Την Κουλτούρα. ‘

Μια κουλτούρα που έχει αλητεία, κουτσομπολιά και βία «για να έχουν να συζητάνε οι αργόσχολοι στα καφενεία».

Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε το Γ.Τ.Κ. με ένα καλειδοσκόπιο που σχηματίζει συμμετρικά σχήματα, δεμένα πάνω στο πιάνο του DOF. Πρόκειται για 11 κομμάτια (ανάμεσα στα οποία κι ένα εξαιρετικό feat με τον Ιταλό ράπερ Guè), τα οποία είναι απόλυτα κουμπωμένα μεταξύ τους, έτσι που δύσκολα ξεχωρίζει κάποιο. Όλα τους είναι σαν πλάνα της ίδιας noir ταινίας, με τον ΛΕΞ να ξεδιπλώνει πιο πολύ από ποτέ τον λυρισμό, την ποιητικότητα, την αφηγηματικότητα, την αλήθεια του, όσο και μια ευρύτερη αλήθεια που αντηχεί μέσα στα ασφυκτικά διαμερίσματα και τα κίτρινα φώτα των λεωφόρων.

Είναι η αλήθεια μιας γενιάς που υπήρξαν έφηβοι το ’90 και σήμερα τρομάζουν στην ιδέα ότι παραμένουν στα ίδια κλειστοφοβικά σπίτια, χωρίς όραμα, όνειρα και ελπίδα, σαν τυπικοί μικροαστοί. Όπως το καφκικό κλιπ με τις κούκλες της Φρουτοπίας της οικογένειας Σοφιανού που είδαμε στο promo. Η ίδια γενιά είναι σήμερα διαλυμένη, αποδεκατισμένη, βουτηγμένη στα χάπια και τα φάρμακα, τον online τζόγο και τα φρουτάκια.

Κι ώρες-ώρες αναλογίζεται το παρελθόν και τη χαμένη της παιδικότητα, που δίσκοι σαν το Γ.Τ.Κ. δείχνουν πως μάλλον δεν υπήρξε ποτέ για εκείνη – μάλλον, για όλους μας.