Ο πιο αληθινός ήρωας που είδα ποτέ στην τηλεόραση

Το σύμπαν του Bojack Horseman δεν είναι καθόλου γαμημένο. Εννοώ, εντάξει, είμαστε στο Χόλιγουντ, το σπίτι είναι ακριβό, η πισίνα είναι ακριβή, οι τραπεζικοί λογαριασμοί γεμάτοι από μια τεράστια sitcom επιτυχία των 90s, το εκκρεμές “μπορώ να μην ξαναδουλέψω ποτέ στη ζωή μου” εκεί, ακλόνητο, για πάντα, η μάνατζερ, πρώην σχέση και μάνατζερ και -όπως εξελίσσεται η τρίτη σεζόν- σκέτο φίλη και πρώην μάνατζερ, είναι εκεί, ο συγκάτοικος τσιμπούρι επίσης. Όλα είναι εκεί, αλλά ταυτόχρονα απουσιάζουν. Γιατί το μυαλό και το είναι του Bojack Horseman είναι εντελώς γαμημένα.

Ξεκίνησα ανυποψίαστος τη σειρά λίγο μετά το καλοκαίρι. Τι ήξερα πριν την ξεκινήσω; Ότι την πόσταραν φανατικά κάτι τύποι σαν τον Δημητρόπουλο, δηλαδή ευαίσθητοι στον πυρήνα τους και κοφτεροί στο μυαλό και το χιούμορ. Επίσης, άκουγα ότι είναι μια δραματικά αστεία σειρά, ή μια αστεία δραματική. Δεν είναι τίποτα από τα δύο. Όταν μπλέκονται αντιθετικές έννοιες στην ίδια πρόταση, αυτό συμβαίνει συνήθως. Δεν ισχύει καμία από τις δύο.

Ο τρόπος που κλείνει η πρώτη σεζόν, ο μονόλογος του “tell me that I’m good” που φωνάζει ο Bojack στην ghost-writer της αυτοβιογραφίας του, Diane, είναι η πρώτη καλή προειδοποίηση για αυτό που έπεται στις επόμενες δύο σεζόν. Όλη η πρώτη σεζόν είναι μια προειδοποίηση τώρα που το σκέφτομαι. Και όντας τέτοια, χωράει λίγο περισσότερο μαύρο χιούμορ απ’ όσο οι υπόλοιπες.

Αλλά οι επόμενες δύο… Θεέ μου, οι επόμενες δύο…

Αν ταξίδευα αύριο το πρωί για Χόλιγουντ και με δεδομένο ότι ο Bojack δεν υπάρχει εκεί έξω για να του σφίξω το χέρι (αν και άνετα θα του χάιδευα τη μουσούδα βλέποντας τον φλατ πάνω σε μια μακέτα της σειράς), ο πρώτος άνθρωπος που θα κερνούσα μια πίτα, έναν καφέ, κάτι, στο πρώτο diner που θα σκοντάφταμε, θα ήταν ο δημιουργός της, Raphael Bob-Waksberg.

Ο Bob-Waksberg είναι 32 ετών και ειδικεύεται στο να διαλύει συναισθήματα όπως φανταστικά έγραψε το A.V. Club το καλοκαίρι. Επίσης, λίγες μέρες πριν τα γενέθλιά του, έγραψε ένα ‘ποίημα σε δεκαπέντε tweets’ για την Marge Simpson.

Και γιατί όχι;

Τις περισσότερες φορές που νομίζω ότι έχω να πω κάτι σημαντικό (για μένα), νιώθω μια μικρή ανακατωσούρα μέχρι να το γράψω. Καμία άλλη στιγμή μέσα στον χρόνο δεν έχω ανακατωσούρες. Εκτός αν αρρωσταίνω ή αν έχω πιει λίγο παραπάνω. Βλέποντας τη δεύτερη και την τρίτη σεζόν του Bojack Horseman, η ανακατωσούρα ήταν ανεξέλεγκτη. Καμία άλλη στιγμή στον χρόνο δεν έχω τέτοια ανακατωσούρα. Ούτε όταν νομίζω ότι έχω να πω κάτι σημαντικό.

Το Bojack Horseman είναι η ζωή χωρισμένη σε επεισόδια και σεζόν. Όχι όλων η ζωή. Δεν είναι όλοι καταθλιπτικοί, αναίσθητοι με τους άλλους και έρμαια παιδικών (ή και πιο πρόσφατων) τραυμάτων. Υπάρχουν άνθρωποι που βρίσκουν την ευτυχία, ή που την επινοούν, τη χτίζουν σαν νοητό σπίτι και κάθονται κάτω από το κεραμίδι της μέχρι να κοπάσει η μπόρα που λέγεται ζωή. Και μόλις κοπάσει η μπόρα, βγαίνουν στεγνοί, σου λέει εντάξει, μπορεί να μην πήγαμε βόλτα, να μην πλατσουρίσαμε με τα νερά, να μην νιώσαμε ελεύθεροι, αλλά ξέρεις τι, τουλάχιστον είμαστε στεγνοί, λίγο είναι; Από την άλλη, ο Bojack, οι Bojack αυτού του κόσμου, είναι βρεγμένοι ως το κόκαλο.

Ο Bob-Waksberg, εκτός από συναισθήματα, διαλύει και τη μίνιμουμ συνοχή που εξασφαλίζουν τα πιθανά μαξιλαράκια κάθε ακραίας κατάστασης. Στον Bojack, δεν υπάρχουν μαξιλαράκια. Η τρίτη σεζόν είναι λες και πέφτεις όλο και πιο βαθιά σε ένα σκοτεινό πηγάδι. Και αυτό είναι πειστικό, γίνεται κτήμα σου αν έχεις κονομήσει κι εσύ τάσεις αυτοκαταστροφής, ακριβώς γιατί δεν γίνεται επιτηδευμένα. Δεν υπάρχουν πυροτεχνήματα μαυρίλας. Δεν υπάρχουν ακραία δυσάρεστες σκηνές. Υπάρχει ίσως το σπουδαιότερο ψυχογράφημα και η πιο πλήρης ενδοσκόπηση που έκανε ποτέ η τηλεόραση σε ήρωά της.

Τα αδιέξοδα του Bojack είναι τα ίδια και τα ίδια. Τα μαθαίνουμε στην πρώτη σεζόν και τα βλέπουμε να επιστρέφουν. Η εγκληματική αδιαφορία της μητέρας του. Το κενό του να είσαι διάσημος για το ίδιο πράγμα εδώ και είκοσι χρόνια. Οι ανασφάλειες, οι αμφιβολίες για την αξία και το ταλέντο σου. Οι αμφιβολίες για την ψυχή σου. Βασικά η σιγουριά ότι η ψυχή σου είναι σκατά. Το ταλέντο ότι καταστρέφεις οποιονδήποτε μπαίνει στο πεδίο σου. Και όχι, αυτό δεν είναι γοητευτικά ζόρικο.

Τίποτα δεν είναι γοητευτικά ζόρικο στο Bojack Horseman. Η τέχνη της αφήγησης δεν δίνει ελαφρυντικά.

Είδαμε κι άλλους αυτοκαταστροφικούς στην τηλεόραση. Είδαμε τον Hank Moody που έκανε την αυτοκαταστροφή, ή τον εθισμό του στο σεξ, ή τον εθισμό του στο αλκοόλ, οχήματα για να γοητεύσει. Αλλά μπροστά στον Bojack Horseman, ο Hank Moody είναι ποπ. Είναι σαν να βάζεις τον Justin Bieber δίπλα στον Mike Patton.

Η σειρά έχει πολλές σκόρπιες στιγμές απόλυτης ευφυίας και στην τρίτη σεζόν. Τα πάντα είναι δυνητικά αστεία. Τα πάντα εκτός απ’ τον ίδιο τον Bojack και τη Sarah Lynn, το κοριτσάκι που αναδείχτηκε στο πλευρό του, ναι, στο κλασικό sitcom των 90s, το ‘Horsing Around’.

Στο προτελευταίο επεισόδιο (ένα προτελευταίο επεισόδιο που μετριάζει την όρεξή σου να δεις το φινάλε, γιατί στο S03E11 οφείλεις να έχεις καταλάβει τι πραγματεύεται -και κυρίως πώς το πραγματεύεται- αυτή η σειρά), ο Bojack και η Sarah Lynn επιδίδονται σε ένα ντεμαράζ καταχρήσεων που διαρκεί μήνες. Η έκβαση αναμενόμενη, σύμφωνα με αυτά που μας έδειξε το Bojack Horseman: στο τέλος πεθαίνει αυτός δίπλα στον Bojack. Ο ίδιος συνεχίζει να πεθαίνει μέσα του, καθώς η καμπάνια και το τρέξιμο για μια υποψηφιότητα Όσκαρ (ακόμα και κάτω από το νερό στο αριστουργηματικό S03E04, ‘Fish out of Water’) για τον ρόλο του ‘Secretariat’ αποδεικνύεται μάταιο.

Ο Bojack συνεχίζει να πεθαίνει μέσα του. Αυτό κρατήστε.

Δεν ξέρω τι συμβαίνει στο μυαλό του Bob-Waksberg και πόσα δικά του κομμάτια βλέπουμε σε αυτή τη σειρά. Δεν ξέρω αν φταίει η δική μου εσωτερική κατάσταση και το πήρα όλο αυτό πιο σοβαρά απ’ όσο πρέπει. Αλλά αν έμαθα κάτι τη χρονιά που τελειώνει, αυτό είναι το τέλος της ωραιοποίησης του συντετριμμένου.

Ο Bojack τελειώνει τον κινηματογραφικό, ή τηλεοπτικό για τους πιο αυστηρούς, συντετριμμένο για να τον συστήσει από την αρχή, ντυμένο με τα πραγματικά του ρούχα. Ένας άνθρωπος, ή ένα άλογο για τους πιο αυστηρούς, σε βαθιά κατάθλιψη μπορεί ταυτόχρονα να κάνει ευκαιριακό σεξ, να πιστεύει σε σχέσεις καταδικασμένες, να είναι πλούσιος, να είναι φτωχός, να μην έχει φίλους, να έχει φίλους, να έχει σπίτι με πισίνα, να έχει σπίτι χωρίς πισίνα, να έχει κλέψει το D από το Hollywood, να μην έχει κλέψει τίποτα, να γοητεύει, αλλά και να μη γοητεύει. Να σε κάνει να ταυτιστείς, αλλά όχι να τον λυπηθείς.

Ο Bojack Horseman είναι ο πιο αληθινός χαρακτήρας στην παγκόσμια τηλεόραση εδώ και τρία χρόνια. Είναι αδιάφορο αν θα τον συμπαθήσεις ή αν θα τον αντιπαθήσεις. Νομίζω ότι δεν επιτρέπει τίποτα από τα δύο. Το σίγουρο είναι ότι θα τον πιστέψεις, χωρίς να σου πουλήσει το παραμικρό. Είναι αυτός που θα πει, “if you ‘re lucky enough to find someone you can halfway tolerate, sink your nails in and don’t let go, no matter what. Because otherwise you ‘re just gonna get older, and harder, and more alone” και θα φροντίσει παραμένοντας ο εαυτός του, να μεγαλώσει μόνος χωρίς κανέναν δίπλα του.

Η τρίτη σεζόν κατάφερε να πάρει το μνημειώδες κλείσιμο της δεύτερης, να το τσαλακώσει και να το πετάξει στα σκουπίδια.

Everyday, it gets a little harder.