O πρώτος δίσκος που αγόρασε η Μαρίνα των Στίχοιμα ήταν Metallica

Όταν πρωτοσυναντήθηκα με τη Μαρίνα είδα από την πρώτη στιγμή έναν άνθρωπο που έχει απίστευτα πολλή ενέργεια και καλή διάθεση, σε σημείο που να σε εντυπωσιάζει.Και υπάρχει πάντα αυτή η αμήχανη στιγμή, όταν γνωρίζεις έναν άνθρωπο και προσπαθείς να τον αποκωδικοποίησεις. Με τη Μαρίνα αυτός ο χρόνος ήταν πολύ λιγότερος και αυτό είναι που, όπως καταλαβαίνετε, βοηθάει πολύ σε μια συνέντευξη.

Ναι, ξέρω. Έχει καταντήσει ένα κακό κλισέ αυτό το πράγμα με τη θετική ενέργεια ως κομπλιμέντο μεταξύ celebrity και ως τελευταίο καταφύγιο αυτού που δεν έχει να πει τίποτα. Ωστόσο, υπάρχουν μερικές περιπτώσεις που η φράση κρατάει σαν από θαύμα το νόημα της και η Μαρίνα, το ένα από τα δύο μέλη του σημαντικότατου hip-hop συγκροτήματος Στίχοιμα, είναι μάλλον από εκείνα τα ελάχιστα άτομα που της δίνει ακόμα λόγο να υπάρχει. Μαζί με έναν συνδυασμό ωριμότητας και ε

Εξάλλου, το είδος που εκείνη και ο Βαλάντης υπηρετούν, η hip-hop, έβγαινε ανέκαθεν από ανθρώπους που έχουν ωριμάσει μέσα από δύσκολες συνθήκες ζωής και πολύ γρήγορα αλλά ταυτόχρονα αυτή η γρήγορη ενηλικίωση κρατούσε κάποια στοιχεία εφηβείας. Αυτός ο συνδυασμός ωρίμανσης και ανωρίμοτητας ήταν πάντα ο πυρήνας της μουσικής αυτής και ο λόγος που γνωρίζει τη διάδοση που γνωρίζει σε όλον τον πλανήτη.

Με ένα μεγάλο live που θα κάνουν στο Pireus Academy το Σάββατο 21 Δεκεμβρίου γιορτάζουν τα 20 χρόνια της ύπαρξής τους. Εκεί θα μας δείξουν αυτό ακριβώς που πρέπει να έχει κάθε συγκρότημα που κάνει 20 χρόνια hip-hop: ότι δηλαδή οι Στίχοιμα ωρίμασαν αλλά ταυτόχρονα αρνούνται να  ωριμάσουν.

H αρχή

“Με τον Βαλάντη γνωριζόμαστε από το νηπιαγωγείο και τον ήξερα όλα τα χρόνια από τότε. Πηγαίναμε, λοιπόν, σχολείο και ήμασταν σε μια φάση που γουστάραμε πολύ αυτό το είδος μουσικής. Πολύ όμως. Ακούγαμε και την εγχώρια αλλά και την ξένη hip-hop,οπότε θέλαμε να μπούμε και δημιουργικά σε αυτό το κομμάτι. Ήταν σαν ανάγκη. Σκεφτήκαμε άυτό το πολύ απλό: αφού μας αρέσει, γιατί να μην κάνουμε και εμείς τέτοια μουσική; Ξεκίνησε, λοιπόν, πράγματι με αυτό το τρελό που έχει η εφηβεία”.

“Σίγουρα δεν περιμέναμε τότε ότι εμείς οι δύο θα κάναμε αυτή την κουβέντα τώρα, 20 χρόνια μετά. Προφανώς. Όταν κάτι γίνεται τόσο αυθόρμητο και κυριολεκτικά μόνο λόγω της αγάπης για τη μουσική, δεν υπάρχουν πλάνα. Είναι σαν να μπήκε ένα μικρόβιο”.

Tα εφηβικά ακούσματα

“Έχει τεράστια σημασία το τι ακούς στην εφηβεία σου ως προς το πώς θα διαμορφώσεις αυτά που γουστάρεις, όταν μεγαλώσεις. Το λες σωστά και δεν το ξέρουν πολλοί αλλά θέλω να το πούμε. Είμαστε η 3η γενιά του hip-hop στην Ελλάδα. Εμείς λοιπόν ακούγαμε την πρώτη και τη δεύτερη γενιά. Στην Ελλάδα μιλάμε πάντα, γιατί στο εξωτερικό η hip-hop ξεκίνησε από τα ’70ς”.

“Στην αρχή της εφηβείας μου εγώ δεν άκουγα hip-hop. Ακουγα metal και ψυχεδελικό ροκ, όχι hip-hop. Αυτά τα άκουγα και αφού μπήκαμε στο δημιουργικό κομμάτι της hip-hop. Τα ακούω και τώρα που μιλάμε. Είμαι περισσότερο rock και metal origin με βάση το παλιό θρας. Μetallica, Sepultura, Slayer, Pantera. Μετά αυτά που άκουγε η γενιά μου: Αlice in Chains, Nirvana, Pearl Jam και τελικά τα πράγματα που έμαθα από τον πατέρα μου: Pink Floyd, Styx. Δηλαδή οι επιρροές μου ήταν κυρίως από εκεί και αυτό το έχω χρησιμοποιήσει πολύ και στη δουλειά μου στους Στίχοιμα”.

Μια μουσική χωρίς στεγανά

“Δεν έχουμε μια πεπατημένη στους Στίχοιμα. Δεν λέμε για παράδειγμα ότι εδώ κάνουμε hip-hop και πρέπει οπωσδήποτε να βάλουμε αυτά τα στοιχεία, για να είμαστε απόλυτα πιστοί στο είδος. Το hip-hop έχει το πολύ καλό στο δημιουργικό κομμάτι ότι μπορείς να δουλέψεις με δείγματα, να σαμπλάρεις ό,τι σου αρέσει. Δεν έχει το πρέπει, την παντέντα που πρέπει να ακολουθήσεις”.

“Είσαι ελεύθερος να κάνεις ό,τι σου κατέβει στο μυαλό, το πράγμα που γουστάρεις. Όσο πιο πολύ ανοίξεις το μυαλό σου, τόσο πιο πρωτότυπος θα είσαι. Έχουμε μέσα στα κομμάτια μας jazz, ρεμπέτικο, metal. Τώρα για παράδειγμα στον τελευταίο δίσκο έχω σαμπλάρει Foreigner. Είναι γενικότερα στη σκέψη μου ότι δεν θέλω να έχω πατέντα αλλά θέλω να είμαι ελεύθερη δημιουργικά. Αν δεν πείσεις τον εαυτό σου για το τι κάνεις, δεν θα πείσεις κανέναν. Η τέχνη έχει το παράδοξο μέσα της, Το παράδοξο είναι το καύσιμό της”.

Αλλάξατε μέσα στα χρόνια;

“Σίγουρα αλλάξαμε μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια. Μεγαλώσαμε εμείς και μεγάλωσε η μουσική μας. Άλλα βιώματα είχαμε στην ‘Πτώση των Αγγέλων’ άλλα στο ‘Γεράκι στο Χώμα’ και άλλα στις ‘Μηχανές’ και τη ‘Θάλασσα’. Αλλάξαμε και εμείς οι ίδιοι. Άλλαξαν κάποια πράγματα μέσα μας. Ωριμάσαμε σε μερικά, δεν ωριμάσαμε σε κάποια άλλα. Και αυτό είναι καλό, εννοείται. Και τα δύο. Είναι η φυσική εξέλιξη του ανθρώπου”.

Tourette Photography

“Το hip-hop είναι πολύ άμεση μουσική, βιωματική. Είναι έμμετρος λόγος. Οπότε η οποιαδήποτε αλλαγή φαίνεται πολύ πιο εύκολα σε σχέση με άλλα πιο αφαιρετικά είδη μουσικής. Είναι σαν να βλέπεις έναν άνθρωπο να αλλάζει μπροστά σου”.

Το hip-hop στην Ελλάδα

“Το hip-hop αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα θεωρώ ότι είναι στα πολύ καλά του. Θέλω να είμαι ειλικρινής σε αυτό. Αν δεις το επίπεδο της παραγωγής του πλέον είναι πραγματικά υψηλό. Υπάρχουν πολλά νέα συγκροτήματα και νέοι MCs. Υπάρχει όρεξη, υπάρχει μεράκι και ένα κοινό που υποστηρίζει όλο αυτό το πράγμα. Θεωρώ ότι είναι σε πολύ καλό επίπεδο και είναι ακόμα στην αρχή αυτής της πορείας. Το επίπεδο αυτό θα ανέβει και άλλο. Είναι πολύ σημαντικό ότι βλέπεις ανθρώπους με αισθητική”.

Τα live μας σήμερα

“Έχουμε σίγουρα πολύ κόσμο που έχει μεγαλώσει μαζί μας στις συναυλίες. Κάποιοι έρχονται από τότε που ξεκινήσαμε και ακόμα μας ακολουθούν και αυτό ξέρεις είναι πολύ όμορφο. Όμορφο είναι όμως και το γεγονός ότι θα δεις και πολύ νέα παιδιά που έρχονται και μας γνωρίζουν. Παιδιά πριν τα 20 και πριν τα 17”.

“Γενικότερα η νέα γενιά ψάχνεται και της αρέσει να πηγαίνει σε συναυλίες και να στηρίζει συγκροτήματα και συναυλίες. Και αυτό είναι πολύ θετικό. Το να πας να ακούσεις έναν καλλιτέχνη, να πιεις μια μπίρα να ακούσεις μουσική που σου αρέσει, να χτυπηθείς είναι ένα πολύ ωραία μορφή διασκέδαση από τα να πηγαίνεις μόνο στα club”.

“Σε κάθε live που κάνουμε και βλέπω τα μάτια των ανθρώπων που μας παρακολουθούν, ακούω τις φωνές τους. Αυτό λέω πολύ συχνά στον εαυτό μου: Εγώ τη σκηνή δεν την έχω συνηθίσει ακόμα. Κάθε φορά που βγαίνω είναι σαν να είναι η πρώτη φορά. Νιώθω το ίδιο άγχος, την ίδια συγκίνηση, την ίδια ενέργεια. Κάθε φορά ανακαλύπτω τον εαυτό μου. Αυτό είναι το πιο σημαντικότερο πράγμα στη μουσική μας. Η επαφή που έχεις σε μια συναυλία με τον κόσμο είναι το πιο σημαντικό κομμάτι για μένα”.

Hip-hop και πολιτική

“Πρώτα από όλα το hip-hop είναι βιωματικό. Δεν θα σου πω ότι είναι απαραίτητα πολιτικό, όπως δεν είναι απαραίτητα entertainment ή χιούμορ. Όπως είπα και πριν, είναι ανάλογα με τη φάση της ζωής σου και γι’αυτή προσπαθείς να μιλήσεις. Γράφεις για τη φάση που βρίσκεσαι. Μπορεί να γράψει για τα πάντα”.

Tourette Photography

“Ο καθένας γράφει για ό,τι γουστάρει. Δεν θα έλεγα δηλαδή ότι πρέπει να είναι πολιτικό. Δεν μπορείς να υποχρεώσεις κανέναν να μιλήσει για τα πράγματα που θέλει να πει. Αυτό, λοιπόν, που πρώτα από όλα είναι το hip-hop είναι βιωματικό”.

“Οι Στίχοιμα βάζουν στο επίκεντρο τον κοινωνικοπολιτικό στίχο. Δεν ξέρω αν αυτό μας έχει βλάψει ως προς τα κοινά. Μπορεί να έχει βάση μια τέτοια σκέψη. Το ίδιο δεν θα γινόταν όμως αν κάναμε για παράδειγμα σατιρικό; Επιλέγεις τι θα κάνεις και ο κόσμος επιλέγει τι θέλει να ακούσει. Δεν γίνεται να κάνεις πράγματα που να αρέσουν σε όλους. Δεν υπάρχει ατζέντα”.

Τα δισκάδικα και το Spotify

“Eμείς έχουμε Spotify. Από τη μια με χαροποιεί. Είναι  πρακτικό. Μπορείς να βρεις τα πάντα πανεύκολα, να ακολουθήσεις νέους καλλιτέχνες, να ακούσεις μουσική παντού. Από την άλλη όμως με στεναχωρεί. Ήταν ωραία όταν πήγαινες στα δισκοπωλεία να πάρεις έναν δίσκο. Το περίμενες. Η μουσική ήταν μέρος του προγραμματός σου. Και του budget σου. Υπήρχε το χαρτζιλίκι της βδομάδας που έλεγες ότι αυτό θα πάει για μουσική”.

“Το hard copy έχει μια άλλη σημασία για μένα. Είναι και συλλεκτικό. Βγάλαμε κιόλας σε βινύλιο τις ‘Μηχανές’. Με χαροποιεί ότι έχει ανέβει η αγορά του βινυλίου στην Ελλάδα. Οι καλλιτέχνες είναι καλό να μπαίνουν στη διαδικασία να τυπώνουν τη δουλειά τους. Παρότι η ψηφιακή μορφή έχει όπως λέμε τις ευκολίες της”.

Tourette Photography

“Ο πρώτος-πρώτος που αγόρασα από μόνη μου ήταν το ‘Master of Puppets’ των Μetallica. Eίχα πάει στο Metropolis στην Ομόνοια, μπήκα μέσα και το αγόρασα και μετά έκλαιγα. Το θυμάμαι πολύ έντονα πόσο είχα χαρεί”.

Η ‘Θάλασσα’ και οι ‘Μηχανές’

“Μέχρι να κάνουμε τους δύο αυτούς δίσκους κουραστήκαμε, πονέσαμε, χαρήκαμε, κλάψαμε. Μας χαροποιεί πάρα πολύ, λοιπόν, που έχουν τόση ανταπόκριση. Μπορώ να σου πω ότι αισθάνομαι πολύ περήφανη για το κοινό που έχουμε. Έχουμε πολύ καλό κοινό και είμαι περήφανη που το έχουμε. Ευχαριστώ έναν-έναν όσους έρχονται από κάτω. Είμαι περήφανη γι’αυτούς. Ξέρεις, το κοινό αντανακλά  τη δουλειά που κάνεις εσύ”.

“Δεν μπορώ να ξεχωρίσω ποιο από τα δύο είναι καλύτερο ή ποιο αγαπώ περισσότερο. Όταν η ‘Θάλασσα’ κλείσει τον χρόνο που έχουν κλείσει οι ‘Μηχανές’ θα είναι πολύ πιο εύκολο να μιλήσω. Το ίδιο και για τον κόσμο νομίζω ισχύει”.

Δισκογραφικές εταιρείες ή ανεξάρτητες δουλειές

“Αυτό που εγώ βίωσα ως προς τη δισκογραφία, τουλάχιστον την εποχή της μετάβασης που πετύχαμε, είναι ότι είχε μόνο μειονεκτήματα. Δεν νιώθω ότι μου πρόσφερε κάτι. Δεν με μπούσταρε, δεν με πήγε κάπου καλύτερα δημιουργικά. Ένιωσα ότι κάναμε καλύτερες δουλειές όταν τις κάναμε ανεξάρτητα”.

Η ζωή ενός μουσικού

“Το να είσαι μουσικός είναι μια διαδικασία που γίνεται μέρος όλης της καθημερινότητας σου και τελικά όλης της ύπαρξής σου. Ζεις ως μουσικός και πράγματα τα οποία δεν είναι μουσικά. Περνά μέσα από αυτό το φίλτρο συναισθήματα, σκέψεις, βιώματα, τον έρωτα που έχασες, την παρέα με την οποία πήγες για μπίρα, τα πρόβληματα που σε απασχολούν εκείνη την ώρα και δεν μπορείς αλλιώς να τα διαχειριστείς”.

Τοurette Photography

“Η μουσική έχει και εικόνα μέσα. Μπορείς να δεις κάτι και να εμπνευστείς για να γράψεις. Η μουσική μπορεί να είναι μυρωδιά, χρώματα, ένα πρωινό του φθινοπώρου”.

Μια μικρή συμβουλή για τους νεότερους

“Για μένα, αν έχω κρατήσει κάτι από όλα αυτά τα χρόνια είναι ότι το πιο σημαντικό, όταν κάνεις μουσική είναι να ακούς πολλή μουσική, να πηγαίνεις σε live, να διαβάζεις, να ψάχνεσαι. Τώρα σου μιλάω για την προσωπική μου σκέψη. Ίσως κάποιοι άλλοι να μην το σκέφτονται έτσι. Για μένα, πρέπει να ακούς πολλή μουσική, πολλών ειδών. Για να απορρίψεις κάτι, ξέρεις, πρέπει πρώτα να το έχεις ακούσει. Άποψη μπορείς να έχεις μόνο όταν έχεις ακούσει”.

“Το δεύτερο που θα τον συμβούλευα είναι να αφήνει τον εαυτό του ελεύθερο. Αυτό κάναμε τουλάχιστον εμείς σε όλη την πορεία μας. Να μην έχει ατζέντα, να μην κάνει πράγματα που μπορεί να μη γουστάρει. Να μη βάζει στον εαυτό του για τα στεγανά”.

***

ΣΤΙΧΟΙΜΑ

Σάββατο 21 Δεκεμβρίου – Piraeus 117 Academy, Αθήνα

Ώρα έναρξης: 21:00 – Doors Open: 19:00

Πειραιώς 117.

(Φωτογραφίες: Tourette Photography)

ΚI ΑΛΛO FLOW:

Στους στίχους του ΛΕΞ καταλαβαίνεις τι θα πει hip-hop

Αν δεν ξέρεις τον J. Cole, δεν έχεις ιδέα από χιπ χοπ

Ο Kendrick Lamar και η αναγέννηση της hip-hop