ΣΙΝΕΜΑ

Οι 20 καλύτερες ταινίες του 2024 (ως τώρα)

Αυτές είναι οι καλύτερες ταινίες της χρονιάς που διανύουμε, μέχρι στιγμής.

Το 2024 έχει διαμορφωθεί ως τώρα ως μία κινηματογραφική χρονιά αδύναμη στα ταμεία σε σχέση με την προηγούμενη, αλλά σύμφωνα με πολλούς, και σε συγκομιδή. Εμείς όμως έχουμε ήδη δει πολλές ταινίες που άξιζαν την προσοχή μας.

Επιφυλάσσομαι για τα A Quiet Place: Day One, Twisters και Longlegs που δεν έχω δει λόγω ασθενείας. Οι υπόλοιπες καλύτερες ταινίες για το 2024 ως τώρα είναι παρακάτω, με προϋπόθεση συμπερίληψης την ευρεία κυκλοφορία τους στην Ελλάδα από την 1η Ιανουαρίου 2024:

La Chimera

Το πένθος, η νοσταλγία και το ζωηρό χιούμορ διατρέχουν το La Chimera με έναν συγκλονιστικό Josh O’Connor. Η Alice Rohrwacher αντλεί από τα παραμύθια, από την ιστορία και από ένα ευρύ φάσμα μάστερ Ιταλών κινηματογραφιστών πριν από αυτήν, καταφέρνοντας ωστόσο να δημιουργήσει κάτι σαφώς δικό της. Το αγαπημένο μου φετινό φιλμ ως τώρα.

Challengers

Ο Luca Guadagnino παραδίδει την πιο απολαυστική ταινία του 2024 με το Challengers. Ένα αληθινό ερωτικό τρίγωνο όπου συνδέονται όλες του οι γωνίες, μεταξύ τενιστών, των οποίων η συνεξάρτηση απειλεί αλλά και ενισχύει το παιχνίδι τους. Η ταινία πειραματίζεται με τις προσδοκίες του κοινού και τις γωνίες της κάμερας, δημιουργώντας μια παιχνιδιάρικη, ηλεκτρισμένη ιστορία ανταγωνισμού και ερωτισμού, υπό τους ήχους ενός killer soundtrack από τους Trent Reznor και Atticus Ross.

Poor Things

Με visuals βγαλμένα από κάποιο acid trip του Terry Gilliam, την αποδοχή της γυναικείας σεξουαλικής αφύπνισης και την προσεκτικά εκτελεσμένη ακροβατική ισορροπία μεταξύ gonzo παραλογισμού και ενδοσκόπησης, ο πιο καθαρόαιμα κωμικός και προσβάσιμος Γιώργος που έχουμε δει ως τώρα είναι σίγουρα η πιο παλαβή ταινία με 11 υποψηφιότητες στην ιστορία των Όσκαρ.

Evil Does Not Exist

Αν ο σκηνοθέτης του Drive My Car, ένας εκ των καλύτερων Ιαπώνων δημιουργών ήπιων ανθρώπινων δραμάτων από την εποχή του Ozu, το πήγε μυστικιστικά στο τελευταίο φιλμ. Στο μεγαλύτερο μέρος του το Evil Does Not Exist σχετίζεται με την οικολογία και τον καπιταλισμό όταν έρχονται σε αντιπαράθεση, εν όψει της κατασκευής ενός χώρου glamping σε μία παρθένα επαρχιακή περιοχή. Είναι η ικανότητα του Ryusuke Hamaguchi να χαρίζει σε κάθε του χαρακτήρα εσωτερική ζωή που κάνει τούτο το ήσυχο διαμάντι ξεχωριστό, όμως και το περίπλοκο, δυσερμήνευτο τέλος του.

Hit Man

Στη μεταφορά της ιστορίας του Skip Hollandsworth από το Texas Monthly του 2001 για έναν καθηγητή κολεγίου ονόματι Gary Johnson, ο οποίος εργαζόταν παράλληλα ως ψεύτικος εκτελεστής, ο πέντε φορές υποψήφιος για Όσκαρ Richard Linklater αναμειγνύει τη screwball κωμωδία με έναν στοχασμό για το πώς αλλάζουν οι άνθρωποι. Σε συνδυασμό με το Anyone But You και το Twisters, το 2024 διαμορφώνεται πραγματικά ως η χρονιά του Glen Powell. Στο Hit Man μάλιστα γράφει και το σενάριο μαζί με τον Linklater.

Fall Guy

Πατώντας πάνω σε μία σκονισμένη γωνιά της τηλεόρασης της δεκαετίας του ’80 και μετατρέποντάς την σε ταινία δράσης/επίδειξη της τέχνης των κασκαντέρ με ενθουσιασμό κουταβιού, το The Fall Guy υπήρξε η ιδανική Παρασκευιάτικη κινηματογραφική έξοδος: πολύ γέλιο, πολλές εκρήξεις, τίποτα που θα αντέξει πολύ στο κεφάλι σου. Απλά απενεργοποιείς το μυαλό σου και απολαμβάνεις την ανοησία. Ryan Gosling και Emily Blunt δεν έχουν περάσει ποτέ καλύτερα, και αυτό λέει πολλά αν αναλογιστεί κανείς ότι ο πρώτος μόλις τραγουδούσε το “I’m Just Ken” στα Όσκαρ.

Dune: Part Two

Ο οραματιστής Denis Villeneuve επιστρέφει στον πλανήτη Arrakis για να ολοκληρώσει τη διασκευή του θρυλικού αριστουργήματος επιστημονικής φαντασίας του Frank Herbert, Dune (1965), το πρώτο βιβλίο μίας αγαπημένης, ευρείας σειράς βιβλίων. Το δεύτερο μέρος προσθέτει ηθική πολυπλοκότητα και γιγαντιαίες μάχες στην έρημο στο worldbuilding και τις γαλαξιακές ραδιουργίες που είχαν στηθεί, όμως όσο απαστράπτον και αν είναι το καστ του δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τα sandworms και τον ηλεκτρισμό που τα συνοδεύει επί της οθόνης.

Furiosa: A Mad Max Saga

Με διαφορετική ενέργεια και ξεχωριστή αφηγηματική δομή, το Furiosa απλώνεται ξετυλίγοντας τραχιά, οδυνηρά κεφάλαια στη Wasteland για να μπει στο πετσί του ομότιτλου χαρακτήρα. Δεν έφτασε ακριβώς στα επίπεδα υψηλών οκτανίων του Fury Road, όμως δεν παύει να είναι ένα ακόμη θαύμα του George Miller.

Love Lies Bleeding

Εναλλάξ σαγηνευτικό και βασανιστικό, το crime thriller της Rose Glass που είχε εντυπωσιάσει στο Saint Maud μπαίνοντας στο ραντάρ μας ως αξιοπρόσεκτο, βρεταινικό νέο αίμα, είναι φτιαγμένο από ενσώματο τρόμο και μεταμεσονύκτιες κινηματογραφικές συγκινήσεις. Το ανθρώπινο σώμα εδώ είναι δοχείο πόνου και ηδονής σε ίσες ποσότητες, και πάλλεται με την ολοζώντανη χημεία της Kristen Stewart με την Katy O’Brian.

Do Not Expect Too Much from the End of the World

Δεν είμαι σίγουρη ότι έχω δει ταινία που να αντικατοπτρίζει καλύτερα τη στιγμή του καπιταλισμού που διανύουμε από το ζοφερό, εξοργιστικό και σκοτεινά αστείο Do Not Expect Too Much from the End of the World του Radu Jude. Ο Jude όχι μόνο καθρεφτίζει και παραπέμπει σε πραγματικούς ανθρώπους και γεγονότα αναλύοντας τις δυναμικές που διαδραματίζονται. Η ταινία του σε φθείρει σιγά-σιγά, μιμούμενη την αίσθηση της υπερδιέγερσης και της εξάντλησης στην οποία έχουμε πια συνηθίσει.

All of Us Strangers

Οδυνηρά ρομαντική ιστορία queer λαχτάρας και αυτογνωσίας από τη μία. Καυστική εξερεύνηση των δεσμών αίματος που συνδέουν τους γονείς με τα παιδιά τους από την άλλη. Το All of Us Strangers είναι μία ιστορία αγάπης για τους αιώνες σε πολλαπλά επίπεδα, με έναν Andrew Scott στο κέντρο του σε κορυφή ερμηνευτικής καριέρας.

Priscilla

Διασκευασμένο από τα απομνημονεύματα της Priscilla Presley του 1985, το Priscilla παρακολουθεί το ταξίδι της Presley καθώς ο Βασιλάς τη φλερτάρει και στη συνέχεια την απομακρύνει από την οικογένειά της. Η Cailee Spaeny στον πρωταγωνιστικό ρόλο προσδίδει μία αθώα ποιότητα ψαριού έξω από τα νερά του στον χαρακτήρα, κάνοντας τη χειραγώγησή της ακόμα πιο άβολη στην παρακολούθηση. Λίγοι σκηνοθέτες μπορούν να χειριστούν αυτό το μείγμα ονειρικών και σκοτεινών ποιοτήτων με τα επίπεδα συναισθηματικής ακρίβειας της Sofia Coppola.

Inside Out 2

Η νέα, διαφοροποιημένη προσέγγιση των σεναριογράφων Meg LeFauve και Dave Holstein σχετικά με την πολυπλοκότητα των συναισθημάτων μας – εδώ βρίσκουμε μία ενσυναισθητική και βαθιά κατανοητή αποδόμηση του κοινωνικού άγχους και της αυτο-αμφισβήτησης – θα σε κάνει να νιώσεις και εσύ τα πάντα. Eίναι για την Ελλάδα το Νο.1 animation όλων των εποχών με πάνω από μισό εκατομμύριο εισιτήρια, η Νο.1 ταινία για το 2023 και το 2024, και η πιο επιτυχημένη ταινία της Disney. Εάν σου ξέφυγε, δες χωρίς δεύτερη σκέψη μία σπουδαία, σημαντική κυρίως ταινία.

Iron Claw

Το πορτρέτο του Sean Durkin για την οικογένεια παλαιστών Von Erich είναι βαθύτερο από την τυπική βιογραφία. Περισσότερο από τη δραματοποίηση της καριέρας των αδελφών, καθώς ο πατέρας τους (Holt McCallany) τους εισάγει σιγά-σιγά όλους στο ρινγκ, η ταινία χρησιμοποιεί την τραγική ιστορία τους για να εξερευνήσει θέματα τοξικής αρρενωπότητας, αδελφοσύνης, επιτυχίας και άλλα. Η ζεστή, κοκκώδης χρωματική παλέτα, μερικά πραγματικά τραγικά κουρέματα, και ένα νοσταλγικό soundtrack μάς βυθίζουν στο αγροτικό Τέξας της δεκαετίας του ’80 και του ’90, καθώς παρακολουθούμε μία ιστορία υπέρβασης του κύκλου του τραύματος.

American Fiction

Στο απίστευτα έξυπνο και άκρως διασκεδαστικό δράμα του Cord Jefferson, ο Jeffrey Wright υποδύεται τον Thelonious “Monk” Ellison, έναν συγγραφέα που παλεύει να βρει την επιτυχία και που κατά λάθος τα καταφέρνει όταν γράφει ένα παρωδιακό μυθιστόρημα γεμάτο προσβλητικά στερεότυπα για τους μαύρους. Τα καθαρά, αιχμηρά, απλά visuals αφήνουν το εξαιρετικό σενάριο να μιλήσει – και από τις πέντε υποψηφιότητες για Όσκαρ, το σενάριο ήταν το μοναδικό βραβείο που κέρδισε το American Fiction, με τον Jefferson να παίρνει το βραβείο Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου.

Perfect Days

Οι στοχαστικοί ρυθμοί της τελευταίας ταινίας του Wim Wenders θα σε βάλει σε μία σαγηνευτικά διαλογιστική έκσταση. Το Perfect Days δεν μοιάζει με προπαγάνδα για τον ιαπωνικό τουρισμό, αλλά με επιχείρημα για την αξία της προσοχής στην άφθονη ομορφιά της καθημερινότητας.

Robot Dreams

Βασισμένο στο αφηγηματικό graphic novel της Sara Varon του 2007, το δεξιοτεχνικό 2D animation Robot Dreams του Pablo Berger είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα buddy comedy ρομπότ και σκύλου που ίσως περίμενε το κοινό. Η ειλικρινής λαχτάρα του ρομπότ και του σκύλου να ξανασμίξουν καταγράφεται σε μ;iα σειρά από υπέροχα ευφάνταστες σεκάνς, ενισχύοντας την εξερεύνηση της εύθραυστης ομορφιάς των δεσμών μας και της διαρκούς, μεταμορφωτικής δύναμης της αγάπης.

The Holdovers

Άμεσο Christmas classic. Τόσο κατάλληλα ψυχρό όσο και υπέροχα ζεστό – και επιπλέον σπαρταριστά αστείο – το The Holdovers είναι μία πολύ γλυκιά ιστορία, με ελάχιστους συναισθηματισμούς.

When Evil Lurks

Αυτή η βίαιη αργεντίνικη ταινία τρόμου διαδραματίζεται σε μια πραγματικότητα στην οποία τα δαιμόνια είναι γνωστά και μεταδίδονται, μετατρέποντας τους μολυσμένους σε κακόβουλες μάζες σάρκας που αναφέρονται ως “Rottens”. Αυτό όμως που κάνει την ταινία του Demián Rugna τόσο αποτελεσματική δεν είναι το μπόλικο αίμα ή η ιδέα μιας δαιμονικής μόλυνσης. Είναι ο τρόπος με τον οποίο οι αδυναμίες της ανθρώπινης φύσης, τόσο σε προσωπικό όσο και σε συστημικό επίπεδο, καθιστούν τ λήξη της διαφθοράς σχεδόν αδύνατη.

How to Blow Up a Pipeline

Μια ομάδα ακτιβιστών για το κλιματική κρίση, από διαφορετικά μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών και υπόβαθρα, συνωμοτούν ώστε να ανατινάξουν έναν πετρελαιαγωγό στο Δυτικό Τέξας. Το How to Blow Up a Pipeline μας εξοικειώνει σταδιακά με κάθε μέλος της ομάδας μέσω αναδρομών που διανθίζουν τη σημερινή τους ιστορία.

Ένα σταθερό ελάττωμα των πολιτικών ταινιών είναι ότι οι σκηνοθέτες είναι συνήθως τόσο απασχολημένοι με την προώθηση των πεποιθήσεών τους που ξεχνούν να κάνουν μια καλή ταινία. Το How to Blow Up a Pipeline δεν πέφτει σε αυτή την παγίδα. Η ταινία καταφέρνει να ισορροπήσει ανάμεσα στο δράμα των χαρακτήρων, τις πτυχές του θρίλερ και τη συζήτηση ευρύτερων ηθικών ζητημάτων, χωρίς διδακτισμό.

Το Καλοκαίρι της Κάρμεν

Δροσερή ελληνική παραγωγή, πάνω στην ώρα για τον καύσωνα και την ανάγκη των θερινών όπου συνεχίζει να διαπρέπει, το Καλοκαίρι της Κάρμεν είναι μία queer, αληθινά αστεία κωμωδία, ωδή στη φιλία τελικά, που δεν κάνει καμία έκπτωση για να γίνει αρεστή στο μη queer κοινό. Χρειαζόμαστε κι άλλες τέτοιες.

Αδέσποτα Κορμιά

Στα Αδέσποτα Κορμιά της Ελίνας Ψύκου, ακολουθούμε τη Robyn, μία νεαρή γυναίκα από τη Μάλτα που έμεινε έγκυος μετά από ένα one-night stand και τώρα πρέπει να φτάσει μέχρι τη Σικελία για να κάνει την έκτρωση που δεν μπορεί να κάνει νόμιμα στη Μάλτα. Παράλληλα, οι Ιταλίδες Katerina και Gaia θα πρέπει να έρθουν στην Ελλάδα για να επιχειρήσουν εξωσωματική γονιμοποίηση, μιας που η διαδικασία δεν επιτρέπεται στις ανύπαντρες γυναίκες στην πατρίδα τους. Στη διάρκεια του φιλμ θα γνωρίσουμε επίσης άτομα που θα ταξιδέψουν μέχρι την Ελβετία με σκοπό την ευθανασία, μαζί και τη γιατρό τους που συχνά κατηγορείται ότι «παίζει τον Θεό».

Η κινηματογραφίστρια, στο πρώτο της ντοκιμαντέρ εδώ, βασίζει τα Αδέσποτα Κορμιά στις ατομικές μαρτυρίες ανθρώπων που έχουν ελεύθερη βούληση και θέλουν να ζουν σύμφωνα με αυτή, παίρνοντας ουσιαστικά θέση, δεν διστάζει όμως να συμπεριλάβει και τις εναλλακτικές, αντίθετες απόψεις.

Η συμπερίληψη όλων των παραπάνω πάντως δεν παραπέμπει στον ισαποστακισμό, αλλά στη στιβαρότητα και την πολυπλοκότητα που μπορεί να έχει το σινεμά τεκμηρίωσης. Πόση ελευθερία επιτρέπουμε στους απογόνους μας; Και μπορεί ποτέ ο άνθρωπος να εμποδίσει ούτως ή άλλως πραγματικά την ύπαρξη της ζωής; Η Ελίνα Ψύκου δεν έχει εύκολες απαντήσεις.