Οι άλλοι Υπερέξι: 6 μεγάλοι ήρωες των πρόσφατων Disney ταινιών
- 5 ΝΟΕ 2014
To “Big Hero 6” της Disney, που βγαίνει αυτή τη βδομάδα, σηματοδοτεί μια νέα πρωτιά για τον τιτάνα του animation: Είναι η πρώτη τους συνεργασία με τη Marvel, με την έννοια πως η πρώτη ύλη για τη συγκεκριμένη ταινία έρχεται από έναν θαμμένο προ ετών τίτλο που μετά βίας μπορούσες να βρεις εκεί έξω όταν ανακοινώθηκε το πρότζεκτ. Το μπραντάρισμα της ταινίας βέβαια πρακτικά αγνοεί τη Marvel προέλευση επειδή στη Disney αρκούν οι κανονικές υπερηρωικές ταινίες που βγάζει ως ιδιοκτήτρια της Marvel και προτιμά τα animation της να συνεχίσει να τα πλασάρει ως αυτό: Disney animations.
Αυτό είναι εξάλλου το ισχυρότερο branding όλων, με μια διάρκεια ζωής και ισχύος που πλέον κοντεύει τα 90 χρόνια. Σίγουρα, κάτι θα κάνουν σωστά εκεί πέρα.
Το animation στούντιο της Disney είναι ευρύτερα και πρωτίστως γνωστό για τα μιούζικαλ, τις προγκίπισσες, την Αναγέννηση των ’90ς, τέτοια πράγματα. Όμως δεν ξέρουν να κάνουν μόνο ένα πράγμα, γι’αυτό και επιβιώνουν κατ’αυτό τον τρόπο. Το “Big Hero 6” είναι απλώς η τελευταία απόδειξη. Μια υπερηρωική ιστορία με μάνγκα επιρροές μασκαρεμένη ως πολύχρωμη ταινία κινουμένων σχεδίων (ή το ανάποδο, δεν ξέρω) ακολουθεί αμέσως μετά την τεράστια επιτυχία του στούντιο με το “Frozen”, συνεχίζοντας μια εναλλαγή που καταφέρνει να αφήνει τους πάντες ευχαριστημένους. Και το παραμύθι, και η περιπέτεια.
Με αφορμή λοιπόν τους “Υπερέξι”, πήγαμε πίσω μερικά χρόνια και κοιτάξαμε σε αυτού του είδους τις ντισνεϊκές περιπέτειες. Από το τέλος της Αναγέννησης (το 1999 με το “Tarzan”) μέχρι το σήμερα (μεσούσης της Ψηφιακής Αναγέννησης του Τζον Λάσετερ στο στούντιο), σε αυτά τα 15 χρόνια o κανόνας της Disney (που θα πει όχι Pixar, παρά μόνο Disney Classics) έχει βγάλει σκουπίδια, έχει βγάλει ταινιάρες, έχει βγάλει ιστορίες με πριγκίπισες, έχει βγάλει μιούζικαλ, έχει βγάλει ρετρό περιπέτειες, έχει βγάλει συγκινητικά οικογενειακά δράματα. Εμείς αφήνουμε για λίγο στην άκρη τα μεγάλα σουξέ τύπου “Frozen” και “Tangled” και ξεδιαλέγουμε τους εναλλακτικούς Υπερέξι αυτής της τελευταίας 15ετίας του στούντιο.
6 φανταστικοί χαρακτήρες, άλλοι γνωστοί κι άλλοι παραγνωρισμένοι, που με την παρουσία τους ηγήθηκαν 6 ταινιών που αξίζει να ανακαλύψεις (επίσης, άλλες εξ αυτών είναι αδικημένες κι άλλες εγνωσμένης αξίας, όμως όλες ενδιαφέρουσες).
Κούζκο, “The Emperor’s New Groove”
Ο ήρωας: Κακομαθημένος αυτοκράτορας των Ίνκας τον 16ο αιώνα μεταμορφώνεται σε λάμα από την πρώην σύμβουλό του επειδή την απέλυσε και τώρα βασίζεται στην καλή καρδά ενός χωρικού, τον οποίο λίγο νωρίτερα είχε απειλήσει πως θα ξεσπιτώσει- για να χτίσει ένα πάρκο για τα γενέθλιά του πάνω στο σπίτι του χωρικού.
Η ταινία: Η καλύτερη αγνή κωμωδία που έχει γυρίσει ποτέ το animation της Disney. Η παραγωγή αρχικά στόχευε σε ένα επικό δράμα τύπου “Lion King” όμως ύστερα από χρόνια αβεβαιότητας και στουντιακών διαβουλεύσεων, ο αρχικός σκηνοθέτης παραιτήθηκε κι έμεινε πίσω ένας άλλος, με μόνο δεδομένο ένα πολύ αυστηρό deadline ενός έτους. (Οι χορηγοί περίμεναν τα κουκλάκια και η Disney δεν είχε καν ταινία!) Έτσι πέταξαν σχεδόν τα πάντα στα σκουπίδια και πήγαν με μια παντελώς βασική, ισχνή ιστορία, γεμίζοντάς την με σουρεάλ χιούμορ. Από το “γιατί τον έχουμε ΚΑΝ αυτό το μοχλό;” μέχρι τον Κούζκο να παρεμβαίνει στην αφήγηση για να κυκλώσει τον εαυτό του στο καρέ του φιλμ, η ταινία κυλάει με έναν φρενήρη ρυθμό κουλών αστείων με λιγοστή αληθινή έγνοια για ιστορίες και συναισθήματα. Είναι σα να σου λέει, τα ξέρεις, τα έχεις ξαναδεί, τώρα πάρε κουφά αστεία και απόλαυσε έναν douchebag 18χρονο κακομαθημένο χαρακτήρα να παίρνει ακριβώς αυτό που θέλει, αλλά να περνάει την περισσότερη ταινία ως λάμα επειδή γιατί όχι. Αυτό το “επειδή γιατί όχι” καμιά μπορεί να είναι πλήρης απελευθέρωση.
Η μεγάλη του στιγμή: Όταν αποκαλύπτει πως έχει “theme song guy”; Όταν ‘διορθώνει’ την αφήγηση; Όταν σκαρφαλώνει τον γκρεμό πλάτη-πλάτη με τον χωρικό; Όταν– βασικά η μισή ταινία.
Τζον Σίλβερ, “Treasure Planet”
Ο ήρωας: “Να προσέχεις το cyborg!” Και του το είπε του πιτσιρικά πρωταγωνιστή εκείνος ο ετοιμοθάνατος βατραχοπειρατής, αλλά εκείνος εκεί, πήγε να γίνει αδελφή ψυχή με τον εμφανέστατο villain της ταινίας! Ο Τζον Σίλβερ βασικά έχει το πλήρωμα του πλοίου υπό τον έλεγχό του και σχεδιάζει να πάρει τον έλεγχο όταν βρουν τον μεγάλο θησαυρό.
Η ταινία: Είναι ίσως η μοναδική ταινία των Μάσκερ & Κλέμεντς που δε τη λες με ευκολία καλή (“Great Mouse Detective”, “Little Mermaid”, “Aladdin”, “Hercules”, “Princess & the Frog”) καθώς είναι οι αναμφίβολοι MVP σκηνοθέτες του στούντιο. Είναι λίγο έξω από τα νερά τους εδώ. Και η ταινία είναι πανάσχημη γιατί έχει πέσει ακριβώς στο μεταίχμιο των εποχών μη ξέροντας αν πρέπει να είναι σκίτσο ή digital φασαρία. Όμως κάπου εκεί μέσα, αυτή η παραλλαγή πάνω στο “Νησί των Θησαυρών” επιχειρεί μια σπάνιου είδους σχέση να απεικονίσει στην οθόνη: Όχι ρομαντική, όχι ακριβώς φιλική, μα σχέση πατέρα-γιου. Έτσι κι αλλιώς οι γονείς είναι πάντα οι μεγάλοι απόντες στην συντριπτική πλειοψηφία των ταινιών Disney. Και εδώ έχεις τον έφηβο, ταραχοποιό ήρωα, να έρχεται κοντά με τον κακό πειρατή, κι εκείνος από την πλευρά του να νιώθει πατρική αγάπη για το παιδί. Είναι το είδος του δεσίματος που πάντα οδηγεί σε ενδιαφέρουσες κορυφώσεις. Η ταινία έχει τα προβλήματά της, μα η διαδρομή του Τζον Σίλβερ είναι κάτι που άξιζε να μπει στην οθόνη.
Η μεγάλη του στιγμή: Θα πούμε δύο λέξεις, έναν τίτλο, κι όποιος καταλάβει κατάλαβε. “Point Break”. (βλ. σχετικά και “Hot Fuzz” για περαιτέρω στοιχεία.)
Στιτς, “Lilo & Stitch”
Ο ήρωας: Ενοχλητικό τέρας-απόλυτη καταστροφή από το διάστημα, που προσγειώνεται κάπου στη Χαβάη και καταφέρνει να ξεπεράσει τον προγραμματισμό του (που του λέει μόνο: Καταστροφή) και μαθαίνει να νοιάζεται.
Η ταινία: Μέσα στο προσωπικό μου τοπ-5 αγαπημένων Disney ταινιών, επειδή υπάρχει πολύ μεγάλος πόνος πίσω από τα πανέμορφα (εντελώς μη-Ντισνεϊκά) σχέδια, και επίσης πάρα πολύς Έλβις. Μια πιτσιρίκα και η μεγάλη της αδερφή προσπαθούν να επιβιώσουν την διάλυση της οικογένειάς τους και στο μέσο αυτού του τόσο συγκινητικά ζωντανεμένου οικογενειακού δράματος υπάρχει αυτός ο εξωγήινος διάβολος της Τασμανίας, ένα πλάσμα που καταστρέφει με τρόπο υπνωτιστικό. Θα χάζευα τον Στιτς για ώρες απλά να μασουλάει αντικείμενα και να γκρεμίζει σπίτια, έχει κάτι το υπνωτιστικό. Το μεγάλο κέφι αυτού του πλάσματος σε αντιδιαστολή με το τόσο ανθρώπινο δράμα των κοριτσιών έχει ως αποτέλεσμα βασικά το ιδεατό της Disney ταινίας, έστω και με έναν εντελώς μη-Disney τρόπο. (Ο σκηνοθέτης Κρις Σάντερς δούλεψε σχετικά απομονωμένα με δικό του, μικρό γκρουπ καλλτεχνών, βασισμένος σε μια παλιά του ιδέα, και με με σχεδιαστικό στυλ βασισμένο στο δικό του κι όχι στο σύνηθες του στούντιο- γι’αυτό και η ταινία δε μοιάζει με καμία άλλη της Disney.)
Η μεγάλη του στιγμή: Αναμφίβολα όταν τραγουδά Έλβις παίζοντας το δίσκο με το δάχτυλό του. Ή απλά όταν τραγουδά Έλβις.
Ραλφ, “Wreck-It Ralph”
Ο ήρωας: Ο Ραλφ είναι κακός του παιχνιδιού αλλά δε θέλει να είναι κακός πια και να του φέρονται σαν απόβλητο, οπότε δραπετεύει από το παιχνίδι του και πηγαίνει σε ένα άλλο ώστε να κερδίσει ένα μετάλλιο ήρωα. Όμως αυτό που βρίσκει ‘είναι σημαντικότερο από ένα μετάλλιο’ κλπ.
Η ταινία: Η ταινία που εδραίωσε την αφήγηση περί ‘δημιουργικής ανα-αναγέννησης της Disney’. Ο κόσμος της ταινίας είναι εντυπωσιακός, ουσιαστικά μιλάμε για μια κοσμολογία παράλληλων διαστάσεων όπου το κάθε arcade είναι ένα διαφορετικό σύμπαν. Ο Ραλφ ταξιδεύει από το ένα σύμπαν στο άλλο για να βρει κάπου να ανήκει. Είναι σχεδόν συγκινητικό, και γεμάτο στις αναφορές στα παιχνίδια (ή τα είδη παιχνιδιών) που όλοι κάποτε αγαπήσαμε. Η πριγκίπισα του Ραλφ δεν είναι απλώς σε ένα άλλο κάστρο, είναι σε μια άλλη διάσταση. Και δεν είναι ακριβώς πριγκίπισα. Η χημεία του με το μικρό glitch που συναντά σε ένα άλλο παιχνίδι (η Βανέλοπι της φοβερής Σάρα Σίλβερμαν είναι επίσης απόβλητη) είναι απίθανη και ο τρόπος που γίνεται από ήρωας, villain και ξανά ήρωας στα μάτια της μικρής, κάνει την ταινία κάτι σαν θρίαμβο.
Η μεγάλη του στιγμή: Όταν καταστρέφει. Και όταν χάνει και τον σηκώνουν ψηλά. “Γιατί από εκεί ψηλά, μπορώ να δω…”
*βουρκώνει*
O Κακός Με Το Καπέλο Και Το Μουστάκι, “Meet the Robinsons”
Ο ήρωας: Είναι αυτός ο κλασικός cartoon villain, με το μουστάκι και το στρογγυλό καπέλο. Τον ξέρεις σαν εικόνα. Δε γίνεται να πούμε περισσότερα, μιας και η ταινία γενικά στήνει μπόλικα αινίγματα σχετικά με τους κεντρικούς της χαρακτήρες.
Η ταινία: Αυτό μπορεί να είναι λίγο πρόβλημα γιατί ποτέ δεν είσαι απόλυτα σίγουρος (μέχρι την 3η πράξη τελοσπάντων που όλα αποκαλύπτονται) τι ακριβώς παρακολουθείς. Αλλά όταν αποκαλύπτεται πλήρως, διαπιστώνεις πως πίσω από την ανείπωτη ασχήμια (μια από τις πρωτόλειες δοκιμές του στούντιο με το ψηφιακό animation, πολύ πριν φτάσει “Frozen” επίπεδα χάρης και ομορφιάς) και την περίεργη δομή της ιστορίας, κρύβεται ένα δυνατό στόρι για αληθινούς οικογενειακούς (και μη) δεσμούς και για το πώς μια ευαίσθητη ψυχολογία μπορεί να σε τραυματίσει για μια ζωή αν δεν έχεις τα εργαλεία για να επισκευάσεις τη ζημιά και να πας παρακάτω. Η ταινία αναπτύχθηκε ακριβώς παράλληλα με την έλευση του Τζον Λάσετερ της Pixar στο στούντιο (όταν η Disney αγόρασε την Pixar ουσιαστικά παραδίδοντάς της το τμήμα animation) και φαίνεται: Το έργο έχει ξεκάθαρα προβλήματα δομής μα η ιστορία στο κέντρο είναι πολύ δυνατή, ένα από τα πλέον υποτιμημένα διαμαντάκια της αμήχανης αυτής μεσοπεριόδου του στούντιο.
Η μεγάλη του στιγμή: Έχει πολλές κωμικές και πολλές δραματικές στιγμές, όλες αποτελεσματικές. Ενώ μια δραματική είναι σαφώς πολύ δυνατή, είναι η απόπειρά του να επιτεθεί στους Ρόμπινσον με σχέδια ολοένα και πιο ανόητα, που κερδίζει την παράσταση, με τα υποχείριά του να ομολογούν πως δε μπορούν να φέρουν σε πέρας αυτό που σκέφτηκε. Όταν ένας δεινόσαυρος μουρμουρά στη γλώσσα του πως “αναρωτιέμαι πόσο καλά το σκεφτήκαμε αυτό το σχέδιο”, έχουμε την αστειότερη στιγμή της ταινίας.
Ταρζάν, “Tarzan”
Ο ήρωας: Ο Ταρζάν. Ξέρεις ποιος είναι ο Ταρζάν. Μα ο αληθινός ήρωας είναι η ζούγκλα. Μπορούσαμε όμως να γράψουμε “η ζούγκλα”; Ίσως και να μπορούσαμε. Τελοσπάντων. Το βλέπεις μόνο και μόνο για το animation.
Η ταινία: Η τελευταία ταινία της ένδοξης Αναγέννησης των ’90s. Δεν είναι “Lion King”, δεν είναι “Beauty & the Beast”, αλλά σοβαρά, είναι τόσο όμορφο και εντυπωσιακό που θες απλά να το κοιτάς χωρίς να χρειάζεται να πολυανοίγει το στόμα του. Ευτυχώς δεν το κάνει, όχι περιττά τουλάχιστον. Η ιστορία είναι η βασική Ταρζάν-συναντά-Τζέιν, (η Τζέιν by the way ερμηνευμένη τρομερά από τη Μίνι Ντράιβερ), ο Φιλ Κόλινς τραγουδά τα cheesy τραγούδια και η ζούγκλα είναι η ζούγκλα.
Η μεγάλη του στιγμή: Του Ταρζάν, όταν σκάει η πρώτη του εμβληματική κραυγή. Της ζούγκλας, όλη η υπόλοιπη ταινία. Αληθινά: Το παραδοσιακό animation στα ομορφότερά του.