Οι καλύτερες ταινίες τρόμου του 2022
- 31 ΔΕΚ 2022
Τα σίκουελ, τα πρίκουελ, τα ριμέικ κι όλα αυτά δεν έλειψαν– εδώ που τα λέμε, ειδικά από το είδος του τρόμου, ποτέ δεν έλειπαν, ακόμα και πριν οι πάντες στο Χόλιγουντ αρχίσουν να λειτουργούν αποκλειστικά με franchise όρους.
Το ωραίο όμως στον τρόμο είναι πως δίπλα στο 7ο σίκουελ ενός franchise που δεν είχε πια καμία αφηγηματική συνοχή (και γι’αυτό μπορεί και να ήταν φανταστικό κιόλας), υπήρχε πάντα κάποια ριζοσπαστική νέα ιδέα, κάποιος νέος μπαμπούλας, κάποιος νέος, σύγχρονος εφιάλτης να μας στοιχειώσει.
Έτσι και φέτος– η πολλοστή επιστροφή του Michael Myers κι ένας ακόμα Ghostface και νέο Pinhead, όλα αυτά συνυπήρχαν δίπλα σε φοβερές ανεξάρτητες επιτυχίες, ανάμεσα στις οποίες συναντάμε μάλιστα και κάποιες αφηγηματικά τρομερά τολμηρές προτάσεις.
Κάτω από την ομπρέλα του κινηματογραφικού τρόμου χωράνε όλοι οι καλοί, κι εμείς απλώς ξεχωρίζουμε τα πιο αγαπημένα μας.
10, Orphan: First Kill
Δεν είναι η ταινία που θα κερδίσει αστεράκια ή βραβεία ή ιδιαίτερο hype, αλλά είναι η πιο πιθανή από αυτή τη λίστα να τη θυμόμαστε στο μέλλον ως καμμένη καλτ παλαβομάρα; Θα τολμήσω να πω ότι ναι. Πρίκουελ στο παλαβό Orphan του σπουδαίου μπιμουβά Jaume Collet-Serra, το First Kill είναι εξαρχής μια ταινία που αν περιγράψεις την ύπαρξή της σε κάποιο άτομο, θα σε σταματήσει στη μέση γιατί θα νομίσει πως κάτι δεν καταλάβε καλά. Γυρισμένο με την ίδια ηθοποιό, 13 χρόνια μεγαλύτερη, να παίζει το Ορφανό του τίτλου ακόμα νεότερο, το φιλμ είναι κατασκευαστικά συναρπαστικό (οι μισές σκηνές της πρωταγωνίστριας είναι γυρισμένες με body double, ακόμα κι εκείνο το tracking shot που την ακολουθεί να τρέχει στον διάδρομο του ψυχιατρείου) και πάνω απ’όλα τιμά το μουρλό twist του πρωτοτύπου με ένα twist ακόμα πιο άρρωστο. Απλά τρελό κέφι.
9, X / Pearl
Το 1979, ένα συνεργείο βρίσκει απομονωμένη καλύβα κάπου στην επαρχία του Τέξας, προκειμένου να γυρίσει μια ταινία πορνό. Εκτός από την ησυχία τους, αυτό που θα βρουν εκεί είναι ένα υπέργηρο ζευγάρι που αναπτύσσουν ένα ανατριχιαστικό ενδιαφέρον για την παρέα των έξι νέων. Δεκαετίες νωρίτερα, η Pearl (η υπέργηρη κυρία του Χ) ζει στη φάρμα αλλά ονειρεύεται να γίνει αστέρι. Ο Ti West με τη Mia Goth δημιουργούν ένα φανταστικό δίπτυχο πάνω στη σύνδεση φιξιόν και αλήθειας και στο νήμα που ενώνει τρόμο και πόθο, δύο ταινίες πλήρως διαφορετικές μεταξύ τους σε επίπεδο ύφους και δομής, αλλά με απόλυτο έλεγχο φόρμας και ερμηνείας και στις δύο περιπτώσεις. Το MaXXXine, τρίτο φιλμ σε αυτή την τριλογία, ετοιμάζεται και κατά τα φαινόμενα θα αποτελεί κι εκείνο homage σε άλλο, μεταγενέστερο είδος τρόμου. Ανυπομονούμε.
8, Bodies, Bodies, Bodies
Μοντέρνο σε αισθητική, σε γλώσσα και σε devices που χρησιμοποιεί κατά το ξετύλιγμα του διασκεδαστικού whodunnit που χτίζει, στην πραγματικότητα το φιλμ πίσω από την σύγχρονη σεξουαλική ενέργεια, τους ταξικής έγνοιας νεολογισμούς και τα νέον του χρώματα κρύβει ένα old school νεανικό slasher φιλμ, από αυτά που μια παρέα λυσσασμένων εφήβων (κι ο περιστασιακός περίεργος κουλ μπάρμπας) πάνε και κλείνονται σε μια καλύβα στο δάσος όπου ξεκληρίζονται το ένα με το άλλο. Ποιο είναι το δολοφόνο; Η απάντηση είναι όσο φαν είναι κι η υπόλοιπη ταινία ως εκείνο το σημείο.
7, Smile
Η μεγάλη εμπορική επιτυχία του είδους φέτος, με λίγο από It Follows και λίγο από Blair Witch Project, το Smile παίρνει το πολυφορεμένο αυτό μοτίβο του μοντέρνου τρόμου («είναι για το τραύμα, βασικά») και το κάνει κυριολεξία, καθώς μια δαιμονική παρουσία τρέφεται όντως από τον ανθρώπινο πόνο μεταπηδώντας από σώμα σε σώμα. Αγνά φρικιαστικό σε σημεία, με εντυπωσιακά set-ups σε κάθε τρομακτική σκηνή «δράσης» και εικόνες που και τρομάζουν στην στιγμή αλλά και καταφέρνουν να μένουν σφηνωμένες στο μυαλό.
6, Mad God
Ένα εκπληκτικό stop motion προσωπικό δημιούργημα από τον Phil Tippett, τον βραβευμένο με Όσκαρ άνθρωπο πίσω από τα stop motion εφέ ταινιών σαν τα Star Wars, το Jurassic Park, το RoboCop και το Starship Troopers. Ο Tippett πάλευε εδώ και δεκαετίες να ολοκληρώσει αυτό το εντελώς χειροποίητο one-man show κατασκεύασμα. Μια πυρετώδης κατάβαση στην κόλαση που στοχάζεται πάνω στην κυκλική φύση της ιστορίας και στον υπαρξιακό εφιάλτη της ίδιας της ζωής, το Mad God δεν χρησιμοποιεί διάλογο και παρουσιάζει μια ελλειπτική αφήγηση που γεννά αμέτρητες ιδέες σε κάθε σκηνή- ένα πραγματικό, ατελές, καθηλωτικό, αξέχαστο όραμα ενός αληθινού τεχνίτη του σινεμά.
5, Nope
Δύο αδέρφια παρατημένα σε ένα americana σκηνικό σε μια αλληγορική κινηματογραφική οδύσσεια γύρω από το μεγαλείο της Εικόνας. Ο Jordan Peele αντλεί και πάλι από το υποσυνείδητο για να χτίσει εικόνες παράλογα γκροτέσκας ομορφιάς – το σίτκομ μακελειό του Γκόρντι, οι άνθρωποι που πιέζονται ο ένας πάνω στον άλλον, τα αντικείμενα που βρίσκονται εκεί που δεν ανήκουν– αλλά και το σπιλμπεργκικής δομής κρεσέντο στην σταδιακή αποκάλυψη της απειλής. Και να δημιουργήσει ένα απόκοσμο κομμάτι φιλμικής διασκέδασης πάνω στην ίδια μας την σχέση με το entertainment μας. Το κάνει όπως πάντα με στυλ, με τους Keke Palmer και Daniel Kaluuya να ιππεύουν σα νέοι μοναχικοί καβαλάρηδες απέναντι στο άγνωστο– γιατί τι πιο καθηλωτικό, τελικά, από την υπόσχεση του αγνώστου.
4, Skinamarink
Ίσως, η πιο αγνά τρομακτική ταινία της χρονιάς, παίζοντας σχεδόν αποκλειστικά με ήχους, σκιές, πιξελιασμένες εικόνες και την υπόσχεση ενός ακαθόριστου κακού που εισβάλει σε μια εφιαλτική νύχτα παγιδεύοντας δύο παιδιά σε ένα αποπροσανατολιστικό αδιέξοδο. Στην πραγματικότητα δίχως αφηγηματική δομή και δίχως παραδοσιακά τινάγματα, το φιλμ που γυρίστηκε με μηδαμινό μπάτζετ μέσω crowdfunding, μια κάμερα και 4 ηθοποιούς που πρακτικά δεν φαίνονται καν, ακολουθεί δύο παιδιά που ξυπνάνε μες στη νύχτα διαπιστώνοντας πως δε μπορούν να βρουν τον πατέρα τους και πως επίσης οι πόρτες και τα παράθυρα του σπιτιού έχουν εξαφανιστεί. Το Skinamarink αποτυπώνει στην οθόνη την αληθινή αίσθηση φόβου και παραλόγου ενός εφιάλτη, βρίσκει έναν σχεδόν αρχέγονο τρόμο σε σκιές, σε τριξίματα και σε μισοσχηματισμένες προτάσεις, και μέσα από την ελλειπτικότητά του μας οδηγεί σε μια αληθινή δίνη φόβου. Πραγματικά μην το δεις νύχτα πριν τον ύπνο.
3, Bones & All
Είναι αρκετά αγνό horror για να βρίσκεται σε αυτή τη λίστα; Δεν ξέρω, πάντως υπήρξαν στιγμές και που τρόμαξα, και που φοβήθηκα, και που αηδίασα, μέσα από ένα αγνά συναισθηματικό στόρι για επιβίωση και για το να βρίσκεις τη σύνδεση και τον εαυτό σου ακόμα κι όταν έχεις πειστεί πως αυτός ο κόσμος δεν είναι φτιαγμένος για σένα.
2, Barbarian
Η πιο hype ταινία τρόμου της χρονιάς και όχι αδίκως. Εντυπωσιακά δομημένο σε τρεις πράξεις που διαρκώς τραβάνε το χαλί κάτω από τα πόδια σου χτίζοντας στην αφήγηση και μεγαλώνοντας (έστω και, εχμ, υπογείως) τον κόσμο της ταινίας, είναι creepy, είναι πολύ αστείο (η σκηνή με το μέτρο είναι από τις καλύτερες της χρονιάς, ο Justin Long γενικά φανταστικός), πιάνει κάτι από την αγωνία της σύγχρονης επικοινωνίας (ο ύποπτος σύμμαχος, ο cancelled παράγοντας, το sketchy airbnb) και εξελίσσεται με διαρκώς απρόσμενους και πάντοτε διασκεδαστικούς και ευρηματικούς τρόπους. Από τα πιο κεφάτα και έξυπνα φιλμ του ‘22.
1, We’re All Going to the World’s Fair
Κάπου σε μια μικρή πόλη, μια ντροπαλή και απόμακρη έφηβη βυθίζεται στον κόσμο ενός διαδικτυακού παιχνιδιού ρόλων. Όταν ένας άντρας τη ρωτά αν θυμάται ακόμα πως αυτό είναι ένα παιχνίδι, εκείνη δυσφορεί. Λιγότερο Unfriended και περισσότερο Pulse του Kiyoshi Kurosawa, δηλαδή ένα στοιχειωμένο παιχνίδι αποξένωσης και αποστασιοποιημένων μοτίβων όχι τόσο επικοινωνίας, όσο ενός τρόπου απλά να κυλάει ο χρόνος. Κάθε scroll, κάθε βίντεο, κάθε σχόλιο μας φέρνουν πιο μακριά από τους ίδιους τους εαυτούς μας.
Μέσα από αυτή την αίσθηση ανοίκειου που βαρύνει την ατμόσφαιρα και την εξερεύνηση της ιδέας του να νιώθεις αποκομμένο από το σώμα σου (οι σκηνές κατά τις οποίες, δίχως συμβάντα και δίχως καμία δραματική αιχμή, ο χρόνος απλώς περνά και η πρωταγωνίστρια σχεδόν αποκόβεται από τον εαυτό της) η ταινία εξερευνά όχι μόνο τις σύγχρονες online σιωπές και αποστάσεις μας αλλά ακόμα και τη δυσφορία φύλου. Οδηγώντας σε ένα κρεσέντο απόκοσμο και, τελικά, δυσβάσταχτα ανθρώπινο και συγκινητικό.
